in Πλάτων, Ανθρωποβοσκητική, Διανεμητική, ποιμενικός τρόπος σκέψης

οι ουρές των Υποτελών ως πραγμάτωση της πλατωνικής δικαιοσύνης

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Δεν μπορώ να περιμένω στην ουρά, δεν μπορώ· νιώθω ότι είμαι ή στρατιώτης ή πρόβατο. Προσπαθώ να την αποφύγω, όσο μπορώ – όταν δεν τα καταφέρνω, κάνω υπομονή, φροντίζω να έχω μαζί μου πάντα το βιβλίο που διαβάζω σε αυτήν την περίσταση –  κάποιο τόμο της Πολιτείας του Πλάτωνος. Κάθε βιβλίο πρέπει να διαβάζετε στον χρόνο του και στο χώρο του! Εάν δεν το πάρω μαζί μου, λόγω αφηρημάδας ή λανθασμένης  εκτίμησης της συγκυρίας, σκέφτομαι για την ουρά, για την προέλευσή της, την αναπαραγωγή του φαινομένου. Δεν γίνεται να μην ακούω τι λένε οι μπροστινοί και οι πισινοί μου –  πόσο υποφέρουν τα ώτα μου και ο εγκέφαλός μου!

Η ουρά είναι μια γραμμή, μια ανθρώπινη γραμμή. Είναι μια τάξη, μια πειθαρχία. Δεν νοείται εγκλεισμός, κοινωνική αιχμαλωσία χωρίς ουρά –  στις φυλακές, στα εργοστάσια, στους στρατώνες, στα σχολεία. Ως εξοβελισμός της ανοιχτής έκθεσης  και της ελεύθερης πρόσβασης δεν είναι παρά άλλη μια μορφή της εξατομικευμένης διανομής. Η ουρά είναι οντοποίηση της συρρίκνωσης του κομμουνισμού. Δεν νομίζω να έχετε δει ποτέ κάποιον Κύριο να περιμένει στην ουρά! Ο Κύριος βρίσκεται υπεράνω της ουράς, βρίσκεται στον ουρανό. Οι υπηρέτες Του οργανώνουν την ουρά, είναι οι Υπηρέτες Διανομείς: τροφής, εργαλείων, χρημάτων, ποινών, αμοιβών, πρέζας, φαρμάκων.

Η ουρά είναι μια φαινομενική μορφή εξάλειψης του ανταγωνισμού έως ότου αρχίσουν τα γαμοσταυρίδια και οι χριστοπαναγίες, τα μπινελίκια εν γένει. Η ουρά είναι προσευχή προς τον Κύριο, είναι ικεσία, είναι ακίνητη λιτανεία. Είναι ένα μαζικό πάτερ ημών. Ένα μαζικό πατερημό στο οποίο ο προηγούμενος είναι νικητής και ο επόμενος ηττημένος –  ενώ αυτός και νικητής και ηττημένος. Φθόνος για τον προηγούμενο, χαιρεκακία για τον επόμενο. Πολύ θα ήθελε να γαμήσει τον προηγούμενο, φοβάται όμως μήπως κατεβάζοντας τα βρακιά τον φάει από πίσω, στεγνά –  θα καταλαβαίνετε τι εννοώ με το επίρρημα στεγνά.

Τίποτα δεν μοιάζει τόσο πολύ με την ουρά όσο τα πρόβατα που περιμένουν –  να φάνε ή να αρμεχτούν/κουρευτούν/σφαχτούν. Οι Υποτελείς ή θα πάρουν χρήματα ή θα δώσουν χρήματα. Η ουρά δεν είναι μίμηση, είναι αποτέλεσμα της οργάνωσης της κοινωνίας με πρότυπο το μαντρί. Η ποιμενική οργάνωση της κοινωνίας παρήγαγε πολλούς δευτερογενείς θεσμούς και συνεχίζει να παράγει –  το Πανοπτικόν ( ο βοσκός που επιτηρεί πολλά πρόβατα), το Συνοπτικόν (τα πρόβατα που βλέπουν τον βοσκό-τηλεόραση),  το κινητό τηλέφωνο ως κουδούνα στο λαιμό των Υπηκόων για να εντοπίζεται η θέση τους, το κινητό ίντερνετ ως κινητό παχνί. Για τον συναγελασμό του  facebook θα γράψω αύριο.

Η ουρά είναι άλλη μια εκδήλωση της πραγμάτωσης της πλατωνικής αντίληψης για τη δικαιοσύνη. Ο Πλάτων απορρίπτει την ισχύουσα αριστοκρατική αντίληψη για την δικαιοσύνη, η οποία διαμορφώθηκε την αρχαϊκή εποχή, την εποχή της μετάβασης από τον ποιμενικό στον δουλοκτητικό τρόπο παραγωγής, η οποία εκλαμβάνεται ως αποφυγή της πλεονεξίας, και διατυπώνει τη δική του: δικαιοσύνη είναι η αποτροπή της πιθανότητας διασάλευσης της κυριαρχικής τάξης. Θα το πω με δικά μου λόγια: δικαιοσύνη είναι η προληπτική αντεπανάσταση.

Δεν έχουμε εξετάσει και μελετήσει όσο θα έπρεπε την προληπτική αντεπανάσταση –  δεν νοείται Κυριαρχία χωρίς αυτήν. Ο εμμενής φόβος του Κυρίου, ο εφιάλτης Του,  είναι η κατάργηση της Κυριαρχίας, είναι η κοινωνική επανάσταση που φοβάται ότι θα γίνει, είτε το ομολογεί ανοιχτά είτε υπαινικτικά. Η Πολιτεία του Πλάτωνος είναι μια σαφής ομολογία αυτού του φόβου. Ο διάλογος  αυτός, ένα από τα σημαντικότερα κείμενα του δυτικού Κυρίου, είναι ένα εκτενέστατο σχόλιο πάνω στην έννοια της προληπτικής αντεπανάστασης: θα πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να αντιμετωπίσουμε την επανάσταση που θα γίνει πριν γίνει για να μην γίνει –  αυτή είναι η Πολιτεία του Πλάτωνος! Θα ήθελα να γράψω ένα βιβλίο για την προληπτική αντεπανάσταση αλλά βαριέμαι. Κάποιος, κάποια θα το γράψει όμως .

Ο Πλάτων λοιπόν, φίλες και φίλοι, υποστηρίζει ότι η πιο αποτελεσματική προληπτική αντεπανάσταση είναι η οργάνωση της κοινωνίας με πρότυπο το μαντρί, τη στάνη, τον στάβλο. Εάν η κοινωνία οργανωθεί με αυτό το πρότυπο, τότε οι Υποτελείς, οι τρόφιμοι, έτσι τους αποκαλεί (των φυλακών λέμε εμείς σήμερα) θα υποβιβαστούν στην κατάσταση των τροφίμων ζώων, των εκτρεφομένων δηλαδή. (Κατά συνέπεια, οι τρόφιμοι των φυλακών εκλαμβάνονται ως, είναι εκτρεφόμενα ζώα). Μιας και τα εκτρεφόμενα ζώα δεν επαναστατούν, δεν δείχνουν καμιά διάθεση να αλλάξουν τις επιβεβλημένες και επιβαλλόμενες κοινωνικές σχέσεις, δεν θα  επαναστατήσουν, διότι και δεν θα μπορούν και δεν θα θέλουν, και οι τρόφιμοι Υποτελείς.

Να αποσιωπήσουμε την διαπίστωση των τροφίμων της καπιταλιστικής ουράς ότι περιμένουν σαν τα πρόβατα θα ήταν αγνωμοσύνη και αχαριστία. Δεν γνωρίζω όμως εάν η επίγνωση αυτή προκαλεί ευχαρίστηση ή δυσφορία. Και τα δύο θα έλεγα. Έτσι κι αλλιώς οι Υποτελείς είναι αμφιθυμικοί –  και εδώ δεν έχουμε εξετάσει και μελετήσει, δεν έχουμε προβληματικοποιήσει  την πολύπλευρη αμφιθυμία των Υποτελών. Οι Υποτελείς και θέλουν και δεν θέλουν. Και τους αρέσει που περιμένουν στην ουρά και δεν τους αρέσει. Και θέλουν να επαναστατήσουν και δεν θέλουν. Τους αρέσει  η ουρά γιατί είναι μια μορφή προσωρινής κοινωνικότητας –  περνάνε πιο καλά από ό,τι μόνοι και μόνες μπροστά στην τηλεόραση. Εάν το δούμε με αυτόν τον τρόπο πρόκειται για άλλη μια εκδήλωση του κομμουνισμού της στάνης, της διαχείρισης του κομμουνισμού από τον Κύριο, με πρώτον διδάξαντα τον θείο (θεϊκό) Πλάτωνα.

Θα έλεγα ότι οι Υποτελείς είναι σαν τις παρθένες που και θέλουν και δεν θέλουν να γαμηθούν. Άλλοι τις βιάζουν, άλλοι τις αποπλανούν, άλλοι πληρώνουν.

Μήπως πρέπει να τους αφήσουμε να τρελαθούν από την κάβλα;

Σχολιάστε ελεύθερα!

  1. Όπως δεν υπάρχουν τάξεις έτσι δεν υπάρχουν Κύριος και Υποτελείς σε καθαρή μορφή.
    Πρόκειται για ιδεοτυπους που μπορεί να λειτουργησουν και αποπροσανατολιστικα, καθησυχαστικά. Μάλλον είμαστε όλοι εν δυνάμει κύριοι και υποτελείς ανεξάρτητα από συγκεκριμένο σύστημα παραγωγής, το οποίο μπορεί να είναι αποτέλεσμα σχέσεων κυριαρχίας κι όχι αίτιο. Ακόμα και εντός μας, απέναντι στον ίδιο τον εαυτό μας λειτουργούμε ως κύριοι.
    Μπορούμε να απαλλαγούμε ή αποτελεί συγκροτητική συνθήκη της ταυτότητάς μας;

  2. Σωστή κι η παρατήρηση του Pablo. Το πρόβατο κουβαλάει τον τσοπάνο εντός του.
    Το ιστορικό είδος μας ονομάζεται μάλλον “Εγωπρόβατα”.
    Οφείλουμε να κλίνουμε τα ρήματα ανάποδα, από το εορταστικό γ’ πληθυντικό προς το ελεύθερο α’ πρόσωπο.

  3. Το οτι υπάρχουν τάξεις ειναι γεγονός πέραν πάσης αμφιβολίας,οπως βέβαια και το οτι ΄ολοι¨ οι υποτελείς ειμαστε εν δυνάμει υποψήφιοι για την αμέσως ανώτερη τάξη απ αυτή που ηδη βρισκόμαστε,τα λόγια και τα παραδείγματα νομίζω πως περιττεύουν,κύριο κριτήριο κατ εξοχήν το οικονομικό αρα και καταναλωτικό πλαισιο-υπόβαθρο του καθ΄ ενός μας.Φυσικά και φέρουμε μέσα μας τα στοιχεία του υποτελούς αλλά και του υποψήφιου πιθανώς αυριανού ¨κυρίου¨ εφ οσον έχουμε εκπαιδευτεί γι αυτόν τον σκοπό απο τον ευρύτερο αλλά και τον στενότερο κοινωνικό κύκλο,να αναπαραγάγουμε δηλαδή το πατριαρχικό καπιταλιστικό σύστημα η ακριβέστερα καθεστώς,ειμαστε λοιπόν ειτε μας αρέσει ειτε δεν μας αρέσει ξενιστές,φορείς,ειτε το εχουμε συνειδητοποιήσει ειτε οχι.
    Η ουρά τώρα ως μαζικοποίηση της υποτέλειας πιθανότατα θα αντικατασταθεί απο την εξατομικευμένη υποτέλεια πχ της οθόνης ενος υπολογιστή, δίνοντας σου την ψευδαίσθηση της άνεσης-ατομικότητας και του μη συνχρωτισμού (με τα αλλα πρόβατα και αλλου ειδους ζώα του μαντριού),ειναι και αυτό ενα φαινόμενο των νέων κοινωνιών (συγχρονων αποστειρωμένων μαντριών ) που ανατέλλουν,ο Κύριος ασφαλώς μπορεί και βλέπει μακρυά.Τώρα το αν μπορούμε να απαλλαγούμε απο τον εκπαιδευμένο-προγραμματισμένο εαυτό μας απο το εγω δηλαδή,δεν μου φαίνεται και τόσο εύκολο.
    Ζητώ συγγνώμη για τα τόσα πολλά λόγια μου,που επι της ουσίας δεν λένε τίποτα,απλά το έκανα για να σας πω παιδιά να εδώ ειμαι σας ακούω, σας αφουγκραζομαι,ειστε για μένα σημαντικοί,καλό σας βράδυ και σας ευχομαι πολλή ευτυχία,με τον τρόπο που την όρισε ο Αθανάσιος.