in 21ος αιώνας

η στρατηγική της κατάλυσης της δημοκρατίας (στις ΗΠΑ)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΓΙΑ να επισημάνουμε τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ Ρεπουμπλικανικού και Δημοκρατικού Κόμματος στις ΗΠΑ αναζητήσαμε την ιστορική γένεση της ρωμαϊκής res publica και της αθηναϊκής δημοκρατίας. Παρατηρήσαμε ότι και οι δύο αυτές μορφές πολιτείας, πολιτειακής συγκρότησης, είναι η πολιτική μορφή της αρπαγής του κοινωνικού πλούτου (της παραγωγής μέσω της χρήσης δούλων και της πολεμικής λείας μέσω της χρήσης των μικροκαλλιεργητών) από τους πλούσιους και ισχυρούς γαιοκτήμονες της Ρώμης και της Αθήνας. Είδαμε επίσης ότι και οι δύο προήλθαν από τις παραχωρήσεις που έκαναν οι γαιοκτήμονες για να αποτραπεί ένας εμφύλιος πόλεμος, παραχωρήσεις που θα αύξαιναν την ισχύ και τον πλούτο και τη δόξα τους. Επισημάναμε ακόμα και τις διαφορές: ενώ η res publica, μείξη μοναρχίας, αριστοκρατίας και δημοκρατίας,  τείνει προς την αριστοκρατία και την μοναρχία (αυτοκρατορία), προς τη βία, την καταστολή  και την σκληρότητα,  προς την κατάργηση των παραχωρήσεων, προς την επιλεκτική εξόντωση, προς την ενίσχυση της ανισότητας, της ιεραρχίας και της πειθαρχίας, προς την ακινησία και τον αρχαϊσμό, ενώ η δημοκρατία προς την ενίσχυση των παραχωρήσεων, την απόσπαση της αφοσίωσης των Υποτελών με την απάτη και την μίμηση του Κυρίου, προς την μεταβολή και την κίνηση, προς την καινοτομία.

ΤΑ κοινά στοιχεία της ρωμαϊκής res publica και του ρεπουμπλικανικού Κόμματος των ΗΠΑ (και των αντίστοιχων αλλού) είναι σαφή.  Με αφορμή αυτά τα κοινά στοιχεία θεωρώ πως είναι απαραίτητο να επισημάνουμε τις πολλές επιβιώσεις της ρωμαϊκής res publica τόσο στις μεσαιωνικές φεουδαλικές όσο και στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες, τόσες πολλές ώστε μας επιτρέπεται να πούμε ότι ο νεωτερικός δυτικός πολιτισμός είναι περισσότερο ρωμαϊκός, ρεπουμπλικανικός δηλαδή,  παρά αρχαιοελληνικός, δημοκρατικός. Η οργάνωση της χριστιανικής Εκκλησίας, καθολικής και ορθόδοξης, είναι καθαρά ρεπουμπλικανική: μοναρχική (Πάπας, Πατριάρχης), αριστοκρατική (Ιερά Σύνοδος, Καρδινάλιοι) και δημοκρατική (ιερείς, ποίμνιο). Η στρατιωτική και η κρατική οργάνωση (όποιο κι αν είναι το πολίτευμα) είναι επίσης ρεπουμπλικανική, όπως και το βυζαντινό κράτος. Η οργάνωση οποιαδήποτε επιχείρησης, θεσμικής οργάνωσης (εργοστάσιο, νοσοκομείο, φυλακή, σχολείο κλπ) είναι επίσης ρεπουμπλικανική. Τη Ρωμιοσύνη οι Ρωμιοί να μην την κλαιν. Όταν οι γύφτοι έφτασαν στην Δυτική και Βόρεια Ευρώπη έλεγαν ότι είναι Ρωμαίοι, εξ ου και οι Ρομά! Τι να πούμε και για το ρωμαϊκό δίκαιο, την αρχιτεκτονική –  τελειωμό δεν έχουν!

ΑΦΟΥ λοιπόν τα κάναμε όλα αυτά, είμαστε σε θέση να θέσουμε κάποια ερωτήματα και να απαντήσουμε. Ποιο είναι το μέλλον της αστικής, κοινοβουλευτικής δημοκρατίας;  Θα διευρυνθεί ή θα συρρικνωθεί;  Μήπως θα καταλυθεί; Ποιοι παράγοντες θα συμβάλλουν προς αυτήν ή την άλλη προοπτική, στρατηγική; Η διεύρυνση, η επέκταση της αστικής δημοκρατίας ακολούθησε κατά πόδας την επέκταση του καπιταλισμού. Η επικείμενη συρρίκνωση του καπιταλισμού θα επιφέρει και τη συρρίκνωση ή και την κατάλυση της δημοκρατίας;

Η επέκταση της αστικής δημοκρατίας ήταν το αποτέλεσμα των παραχωρήσεων της αστικής τάξης ώστε να αποτρέψουν την όξυνση του κοινωνικού πολέμου με το βιομηχανικό προλεταριάτο, τους μικροαστούς, τις γυναίκες. Μετά την έναρξη της μείωσης του ρυθμού επέκτασης του καπιταλισμού, το 1975, ο νεοφιλελευθερισμός αποπειράθηκε να αναιρέσει τις παραχωρήσεις που έγιναν στο παρελθόν και να συρρικνώσει τη δημοκρατία. Κατάφερε πολλές νίκες και θριάμβους. Η αστική δημοκρατία τείνει να γίνει res publica. Είδαμε ότι η  res publica τείνει να τονίσει τα αριστοκρατικά και μοναρχικά στοιχεία της και προς αυτήν την κατεύθυνση θα κινηθεί και η καπιταλιστική res publica.

ΠΩΣ να εξηγήσουμε όμως αυτή την τάση, αυτή τη στρατηγική της συρρίκνωσης και της μελλοντικής κατάργησης της αστικής δημοκρατίας. Η επίκληση της συρρίκνωσης του καπιταλισμού δεν είναι επαρκής εξήγηση. Για να κατανοήσουμε αυτή την εξέλιξη θα πρέπει να εντοπίσουμε ένα πολύ ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των δυτικών καπιταλιστικών κοινωνιών και της στάσης των Κυρίων καπιταλιστών και των συμβούλων τους προς αυτό.

ΠΟΙΟ είναι αυτό το ιδιαίτερο, καινοφανές χαρακτηριστικό;  Η κοινωνία της αεργίας. Ενώ στις προκαπιταλιστικές κοινωνίες, ταξικές και μη,  εργαζόταν, συμμετείχε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στην παραγωγή του κοινωνικού πλούτου, το 92-97% του πληθυσμού, σήμερα συμμετέχει γύρω στο 15-20% με ένα άλλο τόσο ποσοστό να εργάζεται μεν αλλά να μην συμμετέχει άμεσα στην παραγωγή του κοινωνικού πλούτου. Εργάζεται γενικά το 30-40%, ενώ το 60-70% δεν εργάζεται. Το πρώτο ποσοστό, αυτό των εν γένει εργαζομένων τείνει να μειωθεί και σε δέκα, είκοσι το πολύ χρόνια θα πέσει στο μισό! Ζούμε το τέλος μιας εποχής όχι του καπιταλισμού, όχι του δυτικού πολιτισμού αλλά της ανθρωπότητας, της παγκόσμιας Ιστορίας!

ΠΩΣ φτάσαμε στην κοινωνία της αεργίας μας το έχει εξηγήσει με τον καλύτερο τρόπο ο Κάρολος εδώ και πάνω από 150 χρόνια. Θα το εκθέσω άκρως συνοπτικά. Υπάρχουν δύο τρόποι να αυξηθεί το κέρδος, δηλαδή η ποσότητας της λείας που αρπάζεται. Ο ένας είναι η παράταση της εργάσιμης μέρας αλλά ο τρόπος αυτός έχει σαφή και ολοφάνερα όρια. Άντε να δουλεύεις 14, 16 ώρες –  πόσο περισσότερο! Ο άλλος τρόπος δεν έχει όρια –  μέχρι να διαπιστωθεί τι σημαίνει αυτό το ‘δεν έχει όρια’! Η αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της χρήσης ολοένα και περισσότερο εξελιγμένων μηχανών που αντικαθιστούν τους εργάτες, τους Υποτελείς Παραγωγούς. Ποια είναι η λογική συνέπεια αυτού του τρόπου αρπαγής;  Ο τεράστιος κοινωνικός πλούτος που παράγουν οι  μηχανές, οι οποίες εμφανίζονται με ποικίλες μορφές. Και φτάσαμε λοιπόν στο σημείο και η πλειονότητα του πληθυσμού, που θα γίνει συντριπτική, να μην εργάζεται και ο κοινωνικός πλούτος να είναι τεράστιος! Τι μεγαλειώδης κοινωνική επανάσταση!

Η εξέλιξη αυτή μας παραπέμπει σε μία άλλη, παράλληλη –  στην εξέλιξη των μέσων καταστροφής και εξόντωσης: στα όπλα και στον πόλεμο. Οι Κύριοι επιθυμούσαν και να διαθέτουν όπλα με μεγάλη καταστρεπτικότητα και εξοντωτικότητα και να μην εξαρτώνται από τους Υποτελείς τους για την διεξαγωγή του πολέμου. Και φτάσαμε στο σημείο να κατέχουν τέτοια όπλα (πυρηνικά και  άλλα)  που δεν μπορούν πια να τα χρησιμοποιήσουν σε μεταξύ τους πόλεμο! Εάν πόλεμος με χρήση πυρηνικών όπλων δεν έγινε και δεν πρόκειται να γίνει, τότε μας επιτρέπεται να υποστηρίζουμε ότι ζούμε το τέλος του πολέμου –  δεν νομίζω ότι θα πολεμήσουν ξανά οι Γερμανοί με τους Άγγλους,τους Ρώσους και τους Σέρβους και τους Έλληνες! Άλλη μια μεγαλειώδης κοσμογονική κοινωνική εξέλιξη, άλλη μια  μεγαλειώδης κοινωνική επανάσταση!  (Θα) ξεχάσουμε τον πόλεμο, δεν (θα) εργαζόμαστε, (θα) διαθέτουμε τεράστιο κοινωνικό πλούτο! Ταυτόχρονα όμως αντιμετωπίζουμε πάρα πολλά και ιδιαιτέρως οξυμένα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα, τόσο πολλά όσο ποτέ άλλοτε στην παγκόσμια Ιστορία. Εάν λοιπόν δεν θα πολεμήσουμε ξανά, δεν θα εργαζόμαστε και θα διαθέτουμε τεράστιο κοινωνικό πλούτο, γιατί να μην σηκώσουμε τα μανίκια μας και να αντιμετωπίσουμε, να επιλύσουμε τα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα; 

ΑΥΤΕΣ οι συνθήκες και προϋποθέσεις που επιτρέπουν τη δυνατότητα της επίλυσης των κοινωνικών προβλημάτων είναι ο τρομακτικός εφιάλτης των Κυρίων καπιταλιστών και των συμβούλων τους. Το πυρηνικό δίλημμα που αντιμετωπίζουν αφορά την κοινωνία της αεργίας. Έχουν διατυπωθεί δύο στρατηγικές: η ρεπουμπλικανική και η δημοκρατική. Η ρεπουμπλικανική, αυτή της απόλυτης Κυριαρχίας, της συντριπτικής υπεροχής και ισχύος των Κυρίων έναντι των Υποτελών, θεωρεί ότι είναι παντελώς απαράδεκτο να ζουν οι Υποτελείς χωρίς να εργάζονται. Μα πού να εργαστούν, τι να κάνουν;  Όχι, όχι, να μην εργαστούν, να σφαχτούν μεταξύ τους. Καμία κρατική, κοινωνική πρόνοια, πλήρης εγκατάλειψη, εγκληματικότητα και εξεγέρσεις, καταστολή και φυλακές, εξόντωση άμεση –  να γιατί οι μπάτσοι στις ΗΠΑ καθαρίζουν τους μαύρους για το τίποτα! Αυτή είναι η ρεμπουπλικανική στρατηγική της συρρίκνωσης και της μελλοντικής κατάλυσης της δημοκρατίας. Δεν έχουν αποφασίσει ακόμα ως προς τον χρόνο εφαρμογής της αδυσώπητης στρατηγικής τους –  εξ ου και η αναποφασιστικότητα του Τραμπ και των πέριξ αυτού. Η γνώμη μου είναι ότι τελικά θα υποχωρήσει αλλά την δουλειά του θα την κάνει:  θα αφήσει το στίγμα και τα σπέρματα της ρεπουμπλικανικής εξοντωτικής και κατασταλτικής στρατηγικής. 

ΟΙ Δημοκρατικοί δέχονται την δυνατότητα να ζούμε χωρίς να εργαζόμαστε, μέσω επιδομάτων, αυτή είναι η δεύτερη στρατηγική, αλλά τι ζωή είναι αυτή, φίλες και φίλοι! Δεν είναι ζωή, δεν είναι επιβίωση, είναι κάτι πολύ χειρότερο. Ναι, η δημοκρατία θα παραμείνει ως έχει, θα γίνονται εκλογές, αλλά θα μετεξελιχθεί σε ανθρωποβοσκητική δημοκρατία, σε κατοικίδια δημοκρατία. Και αυτή η στρατηγική αποβλέπει στην ματαίωση της δυνατότητας επίλυσης των κοινωνικών προβλημάτων (ελεύθερος χρόνος, τεράστιος κοινωνικός πλούτος) μέσω του οικιακού εγκλεισμού, της διαρκούς επιτήρησης, της ενίσχυσης του ανταγωνιστικού ατομικισμού.

ΚΑΙ οι δύο στρατηγικές προκαλούν και προσθέτουν νέα και καινοφανή κοινωνικά προβλήματα. Αυτή είναι η έσχατη στρατηγική: όσο πιο πολλά προβλήματα, τόσο πιο ισχυρή η Κυριαρχία. Έως ότου παλιά και νέα συντονιστούν και κλιμακωθεί η αρνητική, μειονική αλληλοενίσχυσή τους και χάσουν κάθε δυνατότητα ελέγχου. Τότε θα τα δούμε όλα.

ΑΥΡΙΟ θα σας ξεναγήσω στο εργαστήριο του Ηφαίστου, του μεταλλουργού θεού που εργάζεται με τα ρομπότ του και τα αυτόματα οχήματα για να κατασκευάσει τα όπλα του ήρωα Αχιλλέα.

Σχολιάστε ελεύθερα!

  1. η σκεψη πισω απο τις δυο εκδοχες ειναι περιχαρακωμενη.

    ηδη απο μερικες δεκαετιες η αναπτυξη χωρις αυξηση της απασχολησης εχει οδηγησει στην, σε μεγαλο βαθμο, εξαρτηση απο καθε ειδους & μεγεθους βοηθηματα & ενισχυσεις προς ευαλωτους & αναξιοπαθουντες, αλλα τα βοηθηματα & οι ενισχυσεις ποτε δεν ειναι επαρκεις ή αποτελεσματικες,
    επομενως οι ευαλωτοι & αναξιοπαθουντες [στους οποιους με διαφορους τροπους ολο και ταχυτερα ξεπεφτουν μεγαλα πληθη πρωην παραγωγων επαρκους (ατομικου) εισοδηματος απο την εργασια τους] αναγκαστικα [προκειμενου να επιβιωσουν στις πραγματικες συγχρονες συνθηκες και οχι σε ουτοπικες συνθηκες καποιων φανταστικων παρελθοντος ή μελλοντος (για την φυγη απο την σκληρη πραγματικοτητα δεν εχει σημασια αν αυτη βλεπει στο παρελθον ή στο μελλον)] συρρικνωνονται αριθμητικα και σχετικα γρηγορα [νομιχω σε περιπου 150 χρονια απο τωρα] θα εχουν φθασει μειουμενοι στον βελτιστο για την τεχνολογια εκεινης της εποχης αριθμο [αυτη η αναφορα στο μελλον δεν ειναι φυγη σε, κατα τις προτιμησεις του εκφεροντος γνωμη, ουτοπικο μελλον, ειναι μια πιθανωτατη με τα προς το παρον υπαρχοντα δεδομενα προβλεψη μεταβολης].

    αντιθετα απο την επικρατουσα αποψη οι κυριαρχοι οποιοι και αν ειναι τωρα ή οποιοι θα ειναι στο μελλον, για την επικρατηση τους, δεν χρειαζονται καποια στρατηγικη, η μεταβολη της τεχνολογιας μεσα στον χρονο [απο την οποια, τεχνολογια, καθοριζεται και ο,τι περιλλαμβανουμε στον πολιτισμο] ειναι τυφλη οπως συμβαινει στην μεταβολη καθε αυτοαναπαραγομενης οντοτητας και αποκρινεται μονο στις εμφανιζομενες δυνατοτητες αποτελεσματικωτερης οργανωσης της [οι αναποτελεσματικες οργανωσεις φθινουσες εξαλειφονται] οι κυριαρχοι, για την επικρατηση τους, αν & στον βαθμο που, και αυτοι, υπαρχουν ως αυτοαναπαραγομενη οντοτητα μεσα στον χρονο, διαρκως αναπαραγομενη & ταυτοχρονα μεταβαλλομενη, το μονο που χρειαζονται ειναι αποτελεσματικες τακτικες δηλαδη επωφελη γι’ αυτους εκμεταλλευση των καθε ειδους νεων ευκαιριων [αυξητικη της εσωτερικης ταξης τους αποκριση σε νεα ερεθισματα, νεες καταστασεις,νεα περιβαλλοντα] χωρις στρατηγικη, αλλα μ’ αυτη την εκδοχη δεν χειαζεται η υπαρξη [ταξικων, ιδεολογικων, φυλετικων, ρατσιστικων ή αλλων] εχθρων δηλαδη οντοτητων που εξ ορισμου αποβλεπουν στο να μας βλαψουν, η κυριαρχια ειναι περιπτωση ή [μονο] συμπτωση ικανοτητας αυξητικης της εσωτερικης ταξης τους αποκρισης σε νεα ερεθισματα

    οι υποτελεις, ή θα αποκτησουν και αυτοι τα ουσιωδη χαρακτηριστικα στα οποια οφειλεται & θα οφειλεται η παρουσα & μελλοντικη επικρατηση των κυριαρχων [εννοειται πως τα χαρακτηριστικα των κυριαρχων και της κυριαρχιας ειναι μεταβλητα] κατα την αντιληψη της αυξητικης της εσωτερικης ταξης τους αποκρισης σε νεα ερεθισματα, νεες καταστασεις,νεα περιβαλλοντα, ή θα εξαφανισθουν περιπου σαν να ειναι ειδη ανεπαρκως προσαρμοσμενα στα [νεα] περιβαλλοντα που υπαρχουν ή θα υπαρχουν [για να ζησουν].
    το δικιο & τα δικαιωματα, μεταξυ των οποιων και οσα σχετιζονται με την δημοκρατια, δεν υπαρχουν ως κατηγοριες, υπαρχουν μονο αν & οπως παραγονται απο τα αποτελεσματα των πραξεων μας.