αγαπητέ Δημήτρη,
διάβασα το πρόσφατο άρθρο σου που δημοσιεύτηκε στο gremistis.blogspot.com με τίτλο Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ . . . ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ! και αναδημοσιεύτηκε πρώτα στο www.aristerovima.gr και μετά στο YouPayYourCrisis.blogspot.com Από ό,τι έχω προσέξει, κείμενα αναδημοσιεύονται όταν ο οικοδεσπότης ή η οικοδέσποινα συμφωνεί, τουλάχιστον στις γενικές γραμμές, με τον φιλοξενούμενο. Το θεωρώ λογικό, πολύ λογικό. Συνήθως, για να μη πω πάντοτε, αυτοί που διαφωνούν μαζί μας είναι κάπως ενοχλητικοί και μας κουράζουν και καλό είναι να τους αποφεύγουμε. Νομίζω πως αυτή η μορφή αυτοάμυνας είναι κατανοητή. Και σκοπό να έχει να μας προστατέψει από την ανάγκη επανεξέτασης των απόψεών μας, των ιδεών μας, της ιδεολογίας μας. Από την άλλη, δεν γίνεται διάλογος μεταξύ αυτών που συμφωνούν, γίνεται όμως κάτι άλλο: η αυτοκριτική και ο διάλογος γίνονται βορά στην ακόρεστη πείνα για προβολή και αναγνώριση. Διάβασα το κείμενό σου, αγαπητέ Δημήτρη, τρεις (3) φορές προσπαθώντας να εντοπίσω, και να βεβαιωθώ, την βασική ιδέα γύρω από την οποία ανεγείρεις το οικοδόμημα του γραφτού σου, ιδέα με την οποία, υποθέτω, θα συμφωνούν και άλλοι – το επιβεβαιώνουν άλλωστε οι αναδημοσιεύσεις.
Και νομίζω πως την εντόπισα. Συνήθως, θα το γνωρίζεις άλλωστε, εμείς οι ίδιοι που συντάσσουμε ένα κείμενο, διατυπώνουμε με άκρως συνοπτικό τρόπο, με μια πρόταση, το περιεχόμενό του. Η πρακτική αυτή τις περισσότερες φορές είναι μη συνειδητή – αλλά αυτό δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία. Έχω επίσης παρατηρήσει, Δημήτρη, ότι αυτή η πρόταση βρίσκεται άλλοτε στην αρχή του κειμένου κι άλλοτε στο τέλος. Στη πρώτη περίπτωση, ο συντάκτης οφείλει να την αναπτύξει και να την στηρίζει με επιχειρήματα. Στη δεύτερη, λειτουργεί ως συμπέρασμα, ως ανακεφαλαίωση, ως πρόταση ή άποψη που παράγεται ως άμεση συνέπεια των σκέψεων που έχουν προηγηθεί. Στο δικό σου κείμενο, η κεντρική ιδέα παίρνει τη μορφή μιας πρότασης, η οποία κλείνει το κείμενο, και σχετίζεται φυσικά με την διαπίστωση ότι δεν έχουμε την Αριστερά που χρειαζόμαστε. Μας προτείνεις ένα τρόπο να αποκτήσουμε μια νέα Αριστερά. Με το τρόπο αυτό συμφωνούν και άλλοι πολλοί -εξ ου και οι αναδημοσιεύσεις. Αυτό ακριβώς απασχολεί και μένα, το πως θα προκύψει μια νέα Αριστερα, αγαπητέ Δημήτρη, κι αυτός είναι ο λόγος που κάθομαι και σου γράφω.
Επειδή ίσως κάποιοι αναγνώστες και αναγνώστριες αυτής της επιστολής να μην έχουν διαβάσει το κείμενό σου, θα παραθέσω τ0 τμήμα του κειμένου όπου διατυπώνεται η πρότασή σου: Ο κόσμος δεν αποστρέφεται τον δικομματισμό αναζητώντας αριστερές ίντριγκες ή αριστερά λαμόγια! Η βάση της αριστεράς δεν υπάρχει για να συνεχίζουν οι ηγέτες της την καριέρα τους. Χρειάζεται καθαρούς ανθρώπους που να αντιπαραθέτουν έμπρακτα την δική τους ηθική και προσωπική στάση ζωής στον πολιτισμό της ρεμούλας, της απάτης, της κοροϊδίας που κατέστρεψε τη χώρα και άφησε ανυπεράσπιστη την κοινωνία μας. Μόνο πάνω σε άλλο ήθος, σε άλλη ηθική, μπορεί να θεμελιωθεί ένα νέο πολιτικό διάβημα. Αυτά γράφεις, αγαπητέ Δημήτρη, και με αναστάτωσες, μου έδωσες δουλειά για το σπίτι. Γίνονται λοιπόν έρευνες. . . Μου το επιτρέπει η ασάφεια αυτών που γράφεις. Και κάποιες αντιφάσεις. Για να λες ότι χρειαζόμαστε καθαρούς ανθρώπους, θα είσαι βέβαιος ότι υπάρχουν. Εκτός εάν υποθέτεις ότι υπάρχουν. Δε νομίζω, είσαι απόλυτα βέβαιος ότι υπάρχουν και γνωρίζεις κάποιους από αυτούς. Πολύ θα ήθελα να μάθω κι εγώ, κι όχι μόνο εγώ, ποιοι είναι αυτοί οι καθαροί άνθρωποι. Δεν θα ήθελα να τους ονοματίσεις όλους και όλες, ίσως να είναι πάρα πολλοί, αλλά θα μπορούσες να μας υποδείξεις τους καθαρότατους, ή, έστω, τους καθαρότερους. Καθαρός, καθαρότερος, καθαρότατος. Άξιος, αξιότερος, αξιότατος. Ο καθαρός (ηθικά) είναι άξιος, ο ανήθικος είναι ανάξιος.Γνωρίζουμε κάποιους που δεν είναι καθαροί (ηθικά), άρα είναι ανάξιοι, αυτούς έχεις κι εσύ στο μυαλό σου και δεν φοβόμαστε να τους αποκαλέσουμε με το όνομά τους. Μεταξύ αυτών, ο Τσίπρας, ο Παπαδημούλης, ο Λαφαζάνης. Τι κρίμα! Να γνωρίζουμε τους ανήθικους και τους ανάξιους και να μην γνωρίζουμε τους καθαρούς και τους άξιους!
Οι ηγέτες της σημερινής, χρεοκοπημένης Αριστεράς δεν είναι μόνο ανήθικοι και ανάξιοι. Διαπιστώνεις ότι η ριζοσπαστική Αριστερά δεν έχει μυαλό και ψυχή, δεν έχει την απαιτούμενη ζωική δύναμη (vis vitalis) για να αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό, τώρα που το επιτρέπουν οι συνθήκες (‘βαθύτατη κρίση του πολιτικού συστήματος, κράτους και κοινωνικού σχηματισμού‘) και θα εννοείς βέβαια τους ηγέτες, μιας κι αυτοί παράγουν την όποια πολιτική και τα μέλη απλά ακολουθούν, όπως τα πρόβατα τον τσομπάνη – τα οποία δεν πρέπει να ξύνονται στη γκλίτσα του. Κι εφόσον δεν έχουν ούτε μυαλό ούτε ψυχική ούτε ζωική δύναμη να το κάνουν, είναι απολύτως φυσιολογικό ο κόσμος της εργασίας να τους γυρίσει τη πλάτη. Απολύτως φυσιολογικό! Εκτός εάν θεωρείς το κόσμο της εργασίας και της Αριστεράς ηλίθιο. Δεν νομίζω να τον θεωρείς ηλίθιο. Εάν ήταν ηλίθιος, δεν θα έφευγε από τα κόμματα και θα ψήφιζε Αριστερά. Η πλειονότητα όμως έχει φύγει από τα κόμματα, ήδη από το 1974, και η πλειονότητα της πλειονότητας δεν πάει καν να ψηφίσει. Αυτό θα γίνει και στις προσεχείς νομαρχιακές, κλπ, εκλογές, αυτό θα γίνει και στις προσεχείς εθνικές και στις προσεχείς ευρωεκλογές. Αυτό όμως που είναι, λογικά σκεπτόμενοι, απολύτως φυσιολογικό εσύ το θεωρείς παραδοξότητα. Παράδοξο, πολύ παράδοξο! Να τι γράφεις μετά απο όσα λες ότι οι ηγέτες δεν έχουν μυαλό και ψυχή και ζωική ενέργεια: Παραδόξως, μοιάζει να πλήττεται εκείνη περισσότερο [η ριζοσπαστική Αριστερά, σ.σ] από την κρίση, ή τουλάχιστο να μην μπορεί να αποκομίσει τα κέρδη που δικαιολογημένα θα περίμενε.
Γιατί το απολύτως αναμενόμενο το αποκαλείς παράδοξο; Έχεις κάποιο θαύμα μπροστά σου ή μήπως κάποιο ατύχημα; (Το ατύχημα είναι αρνητικό θαύμα, το θαύμα είναι θετικό ατύχημα). Μάλλον αιματηρό ατύχημα μου φαίνεται. Ξύπνησε ο κόσμος και γύρισε την πλάτη στην ριζοσπαστική Αριστερά με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αποκομίσει τα κέρδη που δικαιολογημένα θα περίμενε.Τα κέρδη; Τι είναι η ριζοσπαστική Αριστερά, αγαπητέ Δημήτρη; Καπιταλιστική επιχείρηση ή χρηματοπιστωτική εταιρεία; Μήπως δεν είναι, μήπως μιλάς μεταφορικά; Δε νομίζω να μιλάς μεταφορικά: εάν η ριζοσπαστική Αριστερά δεν μπει στο Κοινοβούλιο, η κάθε συνιστώσα δεν θα πάρει 300.000 εβρά η καθεμιά! 300.000 εβρά! Δημήτρη, καύλωσα, μα την Παναγία! Και ξέρεις ποιος θα ευθύνεται γι αυτό, Δημήτρη; Ο κόσμος της εργασίας που παρόλη τη κρίση, δεν φηφίζει Αριστερά, δεν πάει να ψηφίσει, πάει για ούζο. Ηλίθιε κόσμε της εργασίας, ψοφοδεή, δουλοπρεπή, άχρηστε, ανίκανε, ανάξιε!
Αγαπητέ Δημήτρη, με αυτή τη πρόταση διατύπωσες όλο το δράμα της ιστορικής Αριστεράς. Και προδιέγραψες το ζοφερό της μέλλον: την οριστική της αποχώρηση από το πολιτικό προσκήνιο. Με την πρόταση που υποστηρίζεις θεωρείς ότι μπορούμε να σταματήσουμε την αποχώρησή της. Εάν πάρουν τα ηνία στα χέρια τους οι καθαροί άνθρωποι, άνθρωποι που έχουν άλλο ήθος, άλλη ηθική, ο κόσμος της εργασίας και της Αριστεράς θα πάψει να τους γυρίζει τη πλάτη κι έτσι θα μπορέσουμε να αναδιατάξουμε το πολιτικό σκηνικό και να λύσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Πως όμως οι καθαροί και οι άξιοι θα πάρουν τη θέση των ανήθικων ηγετών; Οι καθαροί θα διώξουν τους άμυαλους, τους άψυχους, τους νωθρούς; Μόνοι τους ή με τη βοήθεια της βάσης; Πολύ θα ήθελα να μάθω πως μπορεί να γίνει αυτή η αντικατάσταση. Έχεις κάτι στο μυαλό σου ή μιλάς έτσι, στον αέρα, γενικά και αόριστα; Με απασχολεί όμως κι άλλο ένα ερώτημα: Αυτοί οι καθαροί, οι άξιοι, οι μυαλωμένοι, οι ψυχωμένοι, οι γεμάτοι vim vitalem, οι της άλλης ηθικής, θα παραμείνουν καθαροί ή θα βρομίσουν κι αυτοί και θα χάσουν το μυαλό τους και τη ψυχή τους; Και ποιο είναι αυτό το άλλο ήθος, αυτή η άλλη ηθική; Έχεις κάτι στο μυαλό σου ή μιλάς έτσι, στον αέρα, γενικά και αόριστα; Και πότε θα γίνουν αυτά, αγαπητέ Δημήτρη; Έχεις κάτι στο μυαλό σου ή μιλάς έτσι, στον αέρα, γενικά και αόριστα;
Και μετά από όλα αυτά, θα μου επιτρέψεις να εκθέσω τη δική μου γνώμη σε όλα αυτά τα ζητήματα που θίγεις. Αυτό το άλλο ήθος, η άλλη ηθική που αναφέρεις είναι το ήθος της ελευθερίας και της ισότητας. Χρειαζόμαστε μια Αριστερά που θα ασκεί – και δεν θα διεκδικεί – την ελευθερία και την ισότητα. ΘΑ ΤΗΝ ΑΣΚΕΙ. Δηλαδή : θα είναι μια ομοσπονδία ελεύθερων, αυτόνομων και συνεργαζόμενων ομάδων (ελευθερία), θα είναι μια Αριστερά που δεν θα επιτρέπει την εμφάνιση κανενός είδους προνομίου, ισχύος, πλούτου και φήμης – αυτό σημαίνει, μεταξύ των άλλων, ότι κανένας δεν θα μπορεί να γίνεται βουλευτής πάνω από μια φορά και μόνο για λίγους μήνες (ισότητα, καθολική εναλλαγή). Αυτό είναι το άλλο ήθος. Υπάρχουν στην Αριστερά άνθρωποι που να ασκούν την ελευθερία και την ισότητα και να μην τις χρησιμοποιούν προς ίδιον όφελος; Δεν υπάρχει ούτε ένας, ούτε για δείγμα. Έχουν φύγει εδώ και δεκαετίες, αγαπητέ Δημήτρη. Δεν υπάρχει ούτε ένας καθαρός άνθρωπος στην Αριστερά, είναι όλοι βουτηγμένοι στα σκατά – όλος ο κόσμος το ξέρει. ΟΥΤΕ ΕΝΑΣ, ΟΥΤΕ ΜΙΑ. Αυτό που υπάρχει είναι ένας ανηλέητος ανταγωνισμός, ένας ασυδώπητος κτητικός ατομικισμός, μια πλήρη επικράτηση της αστικής και μικροαστικής ιδεολογίας, ένα πλήρες έλλειμμα εμποστοσύνης, άρα και φιλίας, άρα και ζωής, μια ακόρεστη πείνα για καριέρα, πλούτο, ισχύ και φήμη, επικρατεί ο αυτοκαταναλωτικός ηδονισμός, η καχεκτική θέληση, η ατολμία, η αοριστία στοχεύσεων. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά τείνουν να υποχωρούν στο κόσμο της εργασίας και των ανένταχτων αλλά όχι και στην Αριστερά. Αυτή η αναντιστοιχία θα παραταθεί και θα ενταθεί με πολύ ενδιαφέρουσες συνέπειες: την οριστική και αμετάκλητη αποχώρηση της ιστορικής Αριστεράς από τη μια, την εμφάνιση της Αριστεράς της ελευθερίας και της ισότητας από την άλλη, η οποία θα προκύψει από την ενότητα των ανένταχτων και της ‘βάσης’ των υπαρχόντων κομμάτων της Αριστεράς. Το πως θα γίνει αυτό το εκθέτουμε στην ανοιχτή επιστολή προς τη Νάντια Βαλαβάνη.
Αυτά είχα να σου γράψω, αγαπητέ Δημήτρη, σου εύχομαι υγεία και χαρά, όπου κι αν είσαι, ό,τι κι αν κάνεις.
Φιλικά,
Αθανάσιος Δρατζίδης – Αλεξανδρούπολη