φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Σήμερα, θα εκθέσω κάποιες σκέψεις σχετικά με τις διαμαρτυρίες στο Βερολίνο και το Παρίσι και στην συγκέντρωση-διαδήλωση του κινήματος ‘δεν πληρώνω’ στο Σύνταγμα, την Τρίτη, 1 Μαρτίου. Προκαταβολικά, εκφράζω κατηγορηματικά τη διαφωνία μου και θα εξηγήσω γιατί θεωρώ αυτά τα περιστατικά δείγματα πολιτικής μυωπίας.Θα υποστηρίξω ότι η διαμαρτυρία, όπως και η ικεσία (διαδηλώσεις-λιτανείες) ενισχύουν τον Κύριο καπιταλιστή και τα τσιράκια τους, ενώ η διαδήλωση ενός κινήματος που δεν είναι κίνημα αλλά στάση, σταμάτημα, καταργεί την ισχύ του, την ευτελίζει, ισχύς η οποία προέρχεται από το πέρασμα στην πράξη, ενός τρόπου διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου που βασίζεται στα αξιώματα νικάμε χωρίς να πολεμάμε και πρώτα νικάμε και μετά πολεμάμε. Ένα βήμα μπρος, δυο βήματα πίσω.
Θλίβομαι αλλά δεν απογοητεύομαι. Οι παλιές αντιλήψεις, ιδέες, πρακτικές, αξίες δύσκολα εγκαταλείπονται, οι νέες αργούν να φανούν. Από τη στιγμή όμως που οι παλιές είναι ετοιμοθάνατες, είναι ζήτημα χρόνου να σκάσουν μύτη οι νέες. Και να διαδοθούν ταχύτατα, όταν το επιτρέψουν και οι συνθήκες.
Θα γνωρίζετε, φίλες και φίλοι, ότι αποκαλώ την ιστορική Αριστερά νεκροζώντανη Αριστερά διότι η στρατηγική της, το πρότυπο οργάνωσής της και ο τρόπος διεξαγωγής της ταξικής πάλης, του κοινωνικού πολέμου, είναι για πέταμα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επινοήσουμε μια άλλη στρατηγική, ένα άλλο πρότυπο οργάνωσης, έναν άλλον τρόπο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου. Το πρόβλημα είναι το εξής: γιατί η ιστορική Αριστερά δεν αντιλαμβάνεται ότι αυτά τα στοιχεία της πολιτικής της είναι αναχρονιστικά και άρα αναποτελεσματικά; Μήπως δεν τα θεωρεί αναποτελεσματικά; Μήπως τα θεωρεί αλλά δεν την ενδιαφέρει να τα αλλάξει, να επινοήσει νέα;
Η απάντησή μου: δεν τα θεωρεί αναχρονιστικά και αναποτελεσματικά αλλά και να τα θεωρήσει δεν πρόκειται να τα αλλάξει, δεν πρόκειται να μπει στον κόπο να επινοήσει άλλα. Κι αυτό διότι το μόνο που την ενδιαφέρει είναι η αναπαραγωγή των κομματικών μηχανισμών που εξασφαλίζουν πλούτο, ισχύ και φήμη στους ηγέτες της και τα στελέχη της. Κι αυτός είναι ο λόγος που τόσος πολύς κόσμος τους γυρίζει τη πλάτη.
Τι έχει όμως η στρατηγική της και είναι αναχρονιστική; Τι έχει η οργάνωσή της; Τι έχει ο τρόπος διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου; Ως προς τη στρατηγική, η κατάκτηση του κράτους και η ενίσχυση της ανάπτυξης της οικονομίας μέσω της κοινωνικής δικαιοσύνης (αύξηση μισθών, κλπ) είναι καταδικασμένη σε ολοκληρωτική αποτυχία. Δεν πρόκειται περί ταξικής πάλης αλλά περί προτάσεων προς τους καπιταλιστές τρόπων ανόρθωσης της χώρας και υπεράσπισης του εθνικού συμφέροντος, όπου με τις λέξεις χώρα και εθνικό συμφέρον εννοείται ο καπιταλισμός. Η Αριστερά γνωρίζει, οι καπιταλιστές δεν γνωρίζουν. Το γεγονός ότι εκατοντάδες αριστεροί ηγέτες και στελέχη σήμερα είναι υπουργοί, υφυπουργοί, βουλευτές, ότι έχουν ενταχθεί στο πολιτικό υπηρετικό προσωπικό του Κυρίου καπιταλιστή δεν μας παραξενεύει καθόλου μιας και πρόκειται περί λογικής κατάληξης, πιστής εφαρμογής της στρατηγικής της.
Ούτε μας παραξενεύει βέβαια ότι η στρατηγική της έρχεται σε ευθεία αντιστοίχιση με την οργανωτική της πολιτική: η ιστορική Αριστερά είναι οργανωμένη με πρότυπο το Κράτος, τον στρατώνα, το μαντρί. Για να κατακτήσεις το κράτος οφείλεις να είσαι οργανωμένος σύμφωνα με το κράτος, όπως είναι άλλωστε και τα αστικά κόμματα. Και είναι πολύ λογικό η διαφωνία και η διαφορετικότητα να πατάσσονται αδίστακτα και ανηλεώς. Η οργάνωση ενός κόμματος δείχνει ποια οργάνωση της κοινωνίας προκρίνει αυτό το κόμμα.
Συνεπής προς τη στρατηγική και το πρότυπο οργάνωσης είναι ο τρόπος διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου. Κύριος του Κράτους είναι ο κύριος των δρόμων, επομένως, εάν ελέγξουμε ή πολεμήσουμε στους δρόμους, το κράτος θα πέσει στα χέρια μας – για άλλους μέσω εκλογών, γι’ άλλους με τα όπλα στα χέρια. Να γιατί η εφημερίδα του Μετώπου Ανατροπής και Διαλόγου ονομάστηκε δρόμος της Αριστεράς και να γιατί τα πρωτοσέλιδα της Εποχής και του Πριν της 27/02/2011 ήταν Να πλημμυρίσουμε τους δρόμους και Πλημμύρισαν οι δρόμοι – Τέλος ο μονόδρομος, αντίστοιχα.
Θεωρούμε πως ο έλεγχος του δρόμου, άρα και της κατάκτησης/ελέγχου του Κράτους ήταν εφικτά την εποχή που υπήρχε μια σχετικη οπλική ισορροπία μεταξύ Κράτους και επαναστατών. Σήμερα όμως η οπλική υπεροχή του Κράτους είναι συντριπτική – δεν μπορούμε να ελέγξουμε τους δρόμους, άρα δεν μπορούμε να ελέγξουμε και το κράτος, οπότε και το κρατικό πρότυπο οργάνωσης δεν έχει λόγο ύπαρξης. Προφανώς, η ιστορική Αριστερά θεωρεί ότι μπορούμε και γι αυτό εμμένει και στο κρατικό πρότυπο οργάνωσης.
Κατά συνέπεια, η στρατηγική δεν πρέπει να είναι η κατάκτηση/έλεγχος του κράτους αλλά η συνεχής συρρίκωσή του και η αντικατάσταση από νέους θεσμούς. Άλλωστε αυτός είναι και ο έσχατος σκοπός της Αριστεράς, τουλάχιστον της επαναστατικής, σοσιαλιστικής, μαρξιστικής. Δεν θα το κάνουμε όμως τώρα αλλά αργότερα, αφού πρώτα πάρουμε στα χέρια τα ηνία του κράτους.
Θα πρέπει να επινοήσουμε ένα άλλον τρόπο, μάλλον άλλους τρόπους διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου, μιας και ο έλεγχος του δρόμου και αδύνατος είναι και αναποτελεσματικός – οι συγκεντρώσεις και οι διαδηλώσεις δεν είναι μέσα πάλης, διότι η ικεσία δεν είναι πάλη. Ακόμα και η δυναμική, μαχητική, αγωνιστική κλπ.Ένας από αυτούς είναι το πέρασμα στη πράξη. Δεν παρακαλάμε, δεν ικετεύουμε, δεν υποσχόμαστε, δεν διατυπώνουμε αιτήματα: περνάμε στη επίλυση του προβλήματος που μπορεί να επιλυθεί με αυτό τον τρόπο – δεν επιλύονται όλα τα προβλήματα με αυτόν τον τρόπο.
Και θα πρέπει να υιοθετήσουμε ένα άλλο πρότυπο οργάνωσης, ένα πρότυπο με το οποίο θα φαίνεται καθαρά πώς θα είναι η μελλοντική οργάνωση της κοινωνίας: θα είναι μια ομοσπονδία αυτόνομων και ελεύθερων ομάδων – και η πολιτική οργάνωση και η κοινωνική οργάνωση.
Το κίνημα δεν πληρώνω δεν είναι κίνημα διότι βασίζεται στην ενεργητική ακινησία, την απουσία, τη στάση, το σταμάτημα, την αδράνεια. Είναι μια μορφή ενός τρόπου διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου που αποκαλώ πέρασμα στη πράξη: δεν ζητάω, δεν ικετεύω, δεν διαδηλώνω αλλά περνάω άμεσα και συλλογικά στην επίλυση ενός προβλήματος που μπορεί να επιλυθεί με αυτόν τον τρόπο: δεν πληρώνω διόδια, δεν πληρώνω εισιτήρια. Η μορφή αυτή μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο εάν γενικευτεί και κλιμακωθεί, μόνο εάν διαρρήξει τους αποφασιστικά τους δεσμούς της με το παρελθόν της ικεσίας και του αιτήματος.
Με τη διαδήλωση στο Σύνταγμα το κίνημα δεν πληρώνω δεν προσανατολίζεται ούτε προς τη την γενικευση και την κλιμάκωση αυτού του τρόπου πάλης αλλά ούτε προς τη διάρρηξη των δεσμών του με το ικευτευτικό παρελθόν και τη λατρεία του δρόμου, δεν μπορεί να αποτοξινωθεί από τη πρέζα της διαδήλωσης. Φαίνεται οτι δεν έχουν καταλάβει απολύτως τίποτα, φαίνεται ότι αυτό που τους νοιάζει είναι ο έλεγχος του κινήματος και η χρησιμοποίησή του.
Όσο για τις διαμαρτυρίες κατά του Παπανδρέου και του Πάγκαλου είναι σαφές ότι οι διαμαρτυρόμενοι και τα κόμματά τους δεν έχουν κατανοήσει ότι αυτές οι πρακτικές όχι μόνο ενισχύουν τον Κύριο αλλά και στρέφονται εναντίον τους. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε σε αυτές τις περιπτώσεις;
Ο ανταγωνισμός, η διαμαρτυρία, η ικεσία είναι το οξυγόνο της Κυριαρχίας, του Κυρίου. Το γνωρίζουν κι γι’ αυτό είναι άνετοι. Αυτό που δεν μπορούν να ανεχτούν, αυτό που τους φαρμακώνει τη ψυχή και το μυαλό είναι η απουσία μας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η πιο ριζοσπαστική πρακτική είναι η έκκληση προς τους παρευρισκόμενους να σηκωθούν να φύγουν – Ας αφήσουμε τους Κυρίους να μιλάνε στις καρέκλες.
Θλίβομαι αλλά δεν απογοητεύομαι. Οι παλιές αντιλήψεις, ιδέες, πρακτικές, αξίες δύσκολα εγκαταλείπονται, οι νέες αργούν να φανούν. Από τη στιγμή όμως που οι παλιές είναι ετοιμοθάνατες, είναι ζήτημα χρόνου να σκάσουν μύτη οι νέες. Και να διαδοθούν ταχύτατα, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Νομίζω ότι στα απέλπιδα σχήματα των προσπαθειών των Μαύρων Πανθήρων, του Μάη το ’68 και της ομάδας Baader Meinhof υπάρχουν ενσταλαγμένα τα σπέρματα της νέας Αριστεράς. Τα θεωρητικά εργαλεία πάλης και ερμηνείας της παρούσας φάσης δυστυχώς δεν υπάρχουν τώρα αλλά υπογείως ετοιμάζονται. Το διαισθάνομαι και το βλέπω μέσα στο βλέμμα των παιδιών μου … Όμως και η δική μας γενιά είναι ακόμη ζωντανή. Η Ιστορία είναι ένα δυναμικό και απρόβλεπτο καμίνι. Τίποτα δεν χάνεται !
Ασφαλώς, συνομήλικε (;) grsail, και η δική μας γενιά είναι ακόμη ζωντανή, ασφαλώς και η Ιστορία είναι ένα δυναμικό και απρόβλεπτο καμίνι, ασφαλώς και τίποτα δεν χάνεται, ναι, αλλά νομίζω ότι δεν πρέπει να λησμονούμε ότι νικάμε χωρίς να πολεμάμε και πρώτα νικάμε και μετά πολεμάμε. Αυτός είναι ο καημός μου: μήπως αυτά τα αξιώματα της διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου λησμονήθηκαν. Το ότι δεν χάθηκαν, είναι βέβαιο.