φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Κατά την έκτη ανάγνωση του κειμένου ‘η κατάργηση του χρήματος ως αφοπλισμός του Κυρίου πολεμιστή‘ εντόπισα μια αβλεψία: του κρεοπώλης. Αναρωτιέμαι: γιατί τις πέντε προηγούμενες δεν έβλεπα το λάθος; Αβλεψία σημαίνει ‘δεν βλέπω αυτό που βλέπω’, έτσι δεν είναι; Η αβλεψία λέγεται και παρόραμα, παρά την όραση που διαθέτω δεν βλέπω. Ποιο είναι το πρόβλημα; Η όραση; Δεν νομίζω, μια χαρά βλέπουμε. Κάτι άλλο πρέπει να συμβαίνει. Τι όμως;
Θέτω το ζήτημα της αβλεψίας μόνο και μόνο για να μεταπηδήσω στο ζήτημα της πολιτικής αβλεψίας της Αριστεράς. Η ιστορική Αριστερά δεν βλέπει όταν βλέπει. Τι δεν βλέπει όταν βλέπει, τι βλέπει όταν δεν βλέπει; Μιας και συσχετίσαμε την Αριστερά με την αβλεψία, θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε και Αριστερά της αβλεψίας. Δεν είναι μόνο νεκροζώντανη, δεν είναι μόνο ικετευτική, είναι και αβλεψιακή, ας μου επιτραπεί το επίθετο. Ενώ βλέπει, είναι τυφλή. Διατείνομαι ότι η εν εξελίξει διαδικασία της αποχώρησης της Αριστεράς από το πολιτικό προσκήνιο, από τη δυνατότητα επέμβασης στην Ιστορία (της μακράς διάρκειας), καθορίζεται και από την πολιτική αβλεψία της.
Η επισήμανση ότι δεν βλέπουμε όταν βλέπουμε χρήζει κάποιας εξήγησης. Θα αναφερθώ στο παράδειγμα που παρέθεσα. Το άρθρο του στην αβλεψία του κρεοπώλης παίζει έναν καθοριστικό ρόλο. Από τη στιγμή που γνωρίζω ότι η γενική είναι ‘του κρεοπώλη’, η ανάγνωση του άρθρου του με προκαταλαμβάνει και αστραπιαία θεωρώ ότι δεν μπορεί να μην έγραψα το σωστό (κρεοπώλη). Δεν θα αναζητήσω γιατί έγραψα ‘κρεοπώλης’ αντί του σωστού ‘κρεοπώλη’. Το ζήτημα είναι ότι το λάθος έγινε αλλά εγώ πέντε φορές δεν το είδα διότι υπέθεσα ότι δεν μπορεί να μην είναι σωστό. Ο κρεοπώλης, του κρεοπώλη. Αυτή λοιπόν η υπόθεση, η νοητική διεργασία, είναι η αιτία της συγκρεκριμένης αβλεψίας.
Διατείνομαι ότι, σε τελική ανάλυση, σε κάθε αβλεψία δραστηριοποείται ο ίδιος μηχανισμός, η ίδια διαδικασία. Θεωρούμε κάτι ως σωστό ενώ δεν είναι. Κι από τη στιγμή που το θεωρούμε σωστό, δεν βλέπουμε το λάθος ενώ το βλέπουμε. Κι αναρωτιέμαι: μήπως η Αριστερά θεωρεί κάτι σωστό ενώ είναι λάθος αλλά δεν το βλέπει; Και ποιο είναι αυτό; Ποιος μηχανισμός, ποια διαδικασία δραστηριοποιείται; Και ποιος κρίνει ποιο είναι το σωστό και ποιο το λάθος;
Μιας και η Αριστερά δεν είναι ενιαία κοινωνικά, ιδεολογικά και πολιτικά, θα πρέπει να υπάρχουν περισσότερες της μιας αβλεψίες. Θα επισημάνουμε τρεις, προς το παρόν. Η πρώτη: μπορούμε να νικήσουμε τον αντίπαλο σε στρατιωτικό επίπεδο. Αυτό το υποστηρίζουν δυο τάσεις: οι του ένοπλου αγώνα και η επαναστατική Αριστερά. Οι πρώτοι λένε τώρα θα χρησιμοποιήσουμε τα όπλα, η δεύτερη αναβάλλει τη χρήση για το μέλλον. Εγώ αναρωτιέμαι: μπορούμε; Κι απαντώ: κατηγορηματικά, ΟΧΙ. Το επιχείρημά μου το έχω εκθέσει πάμπολλες φορές και θα το κάνω άλλη μία: ο Κύριος καπιταλιστής έχει εξασφαλίσει συντριπτική οπλική υπεροχή και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε εμείς είναι να εξασφαλίσουμε οπλική ισορροπία, δηλαδή να εφοδιαστούμε με ατομικές βόμβες. . .
Η δεύτερη αβλεψία: μπορούμε να επιλύσουμε τα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε με τη νίκη στις εκλογές. Αυτό το υποστηρίζει η συστημική, ρεφορμιστική Αριστερά. Η ιστορία κατηγορηματικά μας διαψεύδει. Με τις εκλογές παίζουμε στο γήπεδο του αντιπάλου: ακόμα κι αν νικήσουμε, ακόμα κι αν στις κερκίδες κάθονται μόνο δικοί μας οπαδοί, έξω από το γήπεδο καιροφυλακτεί ο στρατός και η εναλλαγή δημοκρατίας/φασισμού.
Η τρίτη αβλεψία΄είναι σύνθετη: η διαδήλωση είναι μέσο πάλης, ο Κύριος φοβάται το πλήθος (άρα μπορούμε να τον απειλήσουμε), ο Κύριος είναι ελεήμων (άρα μπορούμε να τον ικετεύσουμε – αιτήματα, διεκδικήσεις). Αλλά: η διαδήλωση δεν είναι μέσο πάλης αλλά διαμαρτυρίας, ο Κύριος δεν φοβάται τα πλήθη (λόγω οπλικής υπεροχής), Ο Κύριος δεν είναι ελεήμων (τώρα πια με την κρίση της καπιταλιστικής Κυριαρχίας. . .) και τα αιτήματά μας και τις ικεσίες μας τα γράφει στ’ αρχίδια του και μαζί με αυτά και εμάς.
Θεωρούμε ως σωστό την χρήση της ένοπλης βίας, των εκλογών και των διαδηλώσεων. Δεν είναι όμως, κατά τη γνώμη μου, κι αυτές οι τρεις αβλεψίες είναι το κομβικό ζήτημα. Η γένεση της Αριστεράς του μέλλοντος θα εξαρτηθει από την εξέταση αυτού του κομβικού ζητήματος.
Πϊσω όμως από αυτές τις αβλεψίες, υπάρχει κάποια άλλη, καθοριστικής σημασίας. Πρόκειται για το ζήτημα της κατάληψης του Κράτους. Θα καταλάβουμε το Κράτος είτε με τα όπλα είτε με τις εκλογές. (Οι των διαδηλώσεων και των απειλών/ικεσιών δεν θέτουν τέτοιο ζήτημα). Οι δυο πρώτες αβλεψίες μας λένε ότι η κατάληψη του κράτους είναι παντελώς αδύνατη: δεν μπορούμε ούτε με τα όπλα, ούτε με τις εκλογές.
Κι ενώ δεν τα μπορούμε όλα αυτά, η Αριστερά διατείνεται ότι τα μπορούμε. Κι ενώ διαψεύδεται καθημερινά, και θα διαψεύδεται εσαεί, εδώ είμαστε, παρ’ όλα αυτά επιμένει, έως ότου εξαφανιστεί πλήρως από το προσκήνιο.
Μετά από όλα αυτά, εγείρονται δυο ερωτήματα. Το πρώτο: γιατί δεν βλέπει ενώ βλέπει;
Το δεύτερο: εάν δεν μπορούμε να καταλάβουμε το κράτος με την ένοπλη βία και τις εκλογές, εάν οι διαδηλώσεις/απειλές/ικεσίες δεν είναι μέσα πάλης, τι μπορούμε να κάνουμε; Υπάρχει άλλος τρόπος κατάληψης του κράτους; Πρέπει ή όχι να καταλάβουμε το Κράτος;
Θα παραθέσω συνοπτικά τις απαντήσεις που εγώ δίνω και επιφυλάσσομαι να επανέλθω: δεν βλέπει αυτό που βλέπει διότι δεν μπορεί να πενθήσει την ήττα – απλά μελαγχολεί. Η ιστορική Αριστερά είναι μια μελαγχολική Αριστερά που δεν μπορεί να βιώσει το πένθος. Προς το παρόν, περιορίζομαι σε αυτή την εξήγηση . . .
Δεν πρέπει να καταλάβουμε το Κράτος, ακόμα κι αν μπορούσαμε, διότι αυτό σημαίνει την αναπαραγωγή της Κυριαρχίας, όπως μας έδειξε περίτρανα ο λενινισμός-σταλινισμός. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να καταστρέψουμε το Κράτος και τον καπιταλισμό, να αυτοκαταργηθούμε ως υποτελείς Παραγωγοί. Τα όπλα μας: σε πολιτικό επιπεδο, η γενική απεργία διαρκείας. Σε κοινωνικό, το πέρασμα στη πράξη. Σε οικονομικό, η κατάργηση του χρήματος.
Κυριολεκτικά μιλώντας, τα πάντα είναι σχέσεις και διαδικασίες μακράς διάρκειας.
Και ποιος κρίνει ποιο είναι το λάθος και ποιο το σωστό; Η μεταξύ μας συζήτηση, η αλήθεια ως διαδικασία.
Μπορεί όμως ο μελαγχολικός να συζητήσει;