in θεωρία κομμουνισμού

οι συνέπειες της θεωρίας του εμμενούς κομμουνισμού

καλημέρα σας φίλες και φίλοι

Είμαι γερός, και χαρούμενος, όσο μου επιτρέπεται ασφαλώς. Επανέρχομαι μετά από ένα σύντομο διάλειμμα διαβάσματος και μελέτης – άλλωστε,  διαβάζουμε για να γράφουμε, έτσι δεν είναι; Και μιας και με απασχολεί κατ’ εξοχήν το ζήτημα του εμμενούς κομμουνισμού, σήμερα και τις επόμενες μέρες θα καταπιαστώ με αυτό.

Εάν ο κομμουνισμός είναι διαδικασία (οργάνωσης της ύλης, της φύσης, της ζωής και της ομάδας/κοινωνίας) και σχέση (Πρότασης/Συνεργασίας με υλικό υπόβαθρο την Κοινοχρησία/Κοινοκτησία), τότε δεν μπορεί να υπάρχει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική: ο κομμουνισμός υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Οι περισσότεροι γελούν με αυτή την άποψη και τη χλευάζουν, άλλοι χαμογελούν, άλλοι παίρνουν δουλειά για το σπίτι και ίσως κάποιοι και κάποιες πιθανόν να θεωρούν ότι κάπως έτσι έχουν τα πράγματα. Θα έχετε αντιληφτεί ότι ούτε το γέλιο ούτε ο χλευασμός ούτε η περιφρόνηση με ενοχλούν: γελάτε, δεν μπορώ όμως να καταλάβω γιατί δεν κλαίτε.

Μια άποψη, μια σκέψη, μια θεωρία είναι επικίνδυνη (για τον Κύριο και την Κυριαρχία) εάν είναι γόνιμη, εάν δηλαδή παράγει νέες σκέψεις, οι οποίες παράγουν άλλες κοκ. Εάν μας επιτρέπει να ξαναδούμε πολλά πράγματα με άλλο μάτι, εάν μας επιτρέπει να ερμηνεύσουμε και να εξηγήσουμε φαινόμενα που μέχρι τώρα μένουν ανεξήγητα και δυσερμήνευτα. Επιστημολογικά, η θεωρία του εμμενούς κομμουνισμού συνιστά μια αλλαγή παραδείγματος και αυτό θα είναι το θέμα του προκείμενου σημειώματος, το οποίο όμως θα γράψω αύριο το πρωί γιατί χτές κραιπάλιασα και άργησα να ξυπνήσω. Τα παιδιά θα πάνε στο σχολείο κι εγώ αμέσως μετά πρέπει να πάω να κόψω ξύλα.

Το πρώτο ζήτημα που θα εξετάσω θα είναι το εξής: μήπως θα πρέπει να ξαναδούμε την παγκόσμια ιστορία μέσα από πρίσμα της θεωρίας του εμμενούς κομμουνισμού, να ξαναδιαβάσουμε δηλαδή την παγκόσμια ιστορία με εργαλείο αυτή τη θεωρία; Σε τι συμπεράσματα άραγε θα καταλήξουμε;

[Σάββατο, 3 Μαρτίου]

Δεν θα έπρεπε όμως να αρχίσουμε από την ανάγνωση της παγκόσμιας ιστορίας.  Σκέφτομαι ότι θα πρέπει να δούμε το ζήτημα του εμμενούς κομμουνισμού από λογικής και επιστημολογικής έποψης. Ποιο από τα δυο στοιχεία της Διαταγής/Αρπαγής (του κοινωνικού πλούτου)/Ιδιοχρησίας/Ιδιοκτησίας  αφενός και της Πρότασης/Συνεργασίας/Κοινοχρησίας/Κοινοκτησίας αφετέρου προηγείται λογικά (και χρονικά- Ιστορία) ; Ποιο από τα δύο μπορεί να υπάρξει αυτόνομο, ανεξάρτητο από το άλλο; Ποιο υπάγεται στο άλλο, ποιο παράγεται από το άλλο; Δεν μπορεί να υπάρξει αρπαγή κοινωνικού πλούτου χωρίς την παραγωγή κοινωνικού πλούτου και η παραγωγή αυτή δεν μπορεί με τη σειρά της να υπάρξει χωρίς συνεργασία, κοινοχρησία και κοινοκτησία. Αυτά μας τα λέει η λογική. Η  παγκόσμια ιστορία, και με τον  όρο δεν εννοώ την περίοδο κατά την οποία έχουμε γραπτές πηγές (ιστορισμός), επιβεβαιώνει τη λογική: μας παροτρύνει να θέσουμε αυτά τα ερωτήματα και να διατυπώσουμε αυτές τις απαντήσεις. Εάν ο άνθρωπος και η ανθρώπινη κοινωνία υπάρχουν πάνω εδώ και 100.000 χρόνια, κατά τα 90.000 χρόνια δεν υπήρχαν κοινωνικές τάξεις, δεν υπήρχε ταξική πάλη, Κράτος, φορολογία, μόνιμος στρατός, Κυριαρχία, αρπαγή αλλότριου κοινωνικού πλούτου, Δίκαιο, κλπ. Είναι σαφές ότι  γι’  αυτή τη περίοδο η εμμένεια του Κομμουνισμού είναι σαφής. Τι απέγινε όμως αυτός ο κομμουνισμός με την εμφάνιση της Κυριαρχίας και των ταξικών κοινωνιών;

Αυτό που πρέπει να μελετήσουμε στις κυριαρχικές κοινωνίες είναι το εξής: με ποιες μορφές, με ποιους θεσμούς, με ποιες κομμουνιστικότητες διαιωνίζεται ο κομμουνισμός;  Και ποια είναι η σχέση της Κυριαρχίας με τον Κομμουνισμό; Εάν η Κυριαρχία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τον κομμουνισμό, εγείρεται το εξής ερώτημα: ποια σχέση εγκαθιδρύεται μεταξύ τους; Εάν λάβουμε υπόψη μας ότι η Κυριαρχία, αν και εξαρτώμενη, είναι ισχυρότερη, τότε η σχέση αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από αυτήν της διαχείρισης: η Κυριαρχία είναι μια μορφή διαχείρισης του εμμενούς κομμουνισμού. Εγείρεται και ένα άλλο ερώτημα: γιατί είναι ισχυρότερη του κομμουνισμού η Κυριαρχία; Δεν πρέπει να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα;

Υπάρχει όμως κι ένα άλλο ερώτημα που χρήζει μιας κάποιας απάντησης. Ποια ήταν η συμβολή του κομμουνισμού κατά τη διαδικασία της ανθρωπογένεσης/κοινωνιογένεσης; Οι προάνθρωποι συμπεριφέρονταν κομμουνιστικά ή όχι; Η απάντησή μου: συμπεριφέρονταν κομμουνιστικά. Θέλεις να πεις ότι και μεταξύ των ομάδων των πρωτευόντων, ιδίως των χιμπατζήδων, υπάρχει κομμουνισμός; Ναι, υπάρχει, αυτή είναι η απάντησή μου. Ο κομμουνισμός προϋπήρχε του ανθρώπου, του hominis sapientis, και η πρόκρισή του έναντι της αλληλοβοράς και της κατάλυσης των ορίων της επιθυμίας, άρα και της ελευθερίας ήταν αυτή που μας έκανε ανθρώπους. Ο κομμουνισμός είναι (και) μια κοινωνική σχέση η οποία θέτει  όρια στην ελευθερία και την επιθυμία με τέτοιο τρόπο που η σχέση της ομάδας/προσώπου δεν αποβαίνει σε βάρος ούτε της πρώτης ούτε του δευτέρου. Η κινητικότητα των προσώπων στις τροφοσυλλεκτικές ομάδες είναι κάτι που έχει επιβεβαιωθεί με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο. Οι ομάδες διαλύονταν, επανασυστήνονταν, διασπόνταν στη μέση, άνδρες και γυναίκες μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να φύγουν, κλπ.

Ο κομμουνισμός μας έκανε ανθρώπους, ο κομμουνισμός συγκρότησε την ανθρώπινη κοινωνία. Εάν προϋπήρχε του ανθρώπου, τότε θα υπάρχει και στη φύση. Ο ήλιος είναι κοινόχρηστος και ένα δένδρο που σαπίζει δίνει οργανικές ύλες για να αναπτυχθούν άλλα φυτά και ζώα. Αυτός είναι κομμουνισμός: κοινοχρησία των οργανικών και ανόργανων στοιχείων. Τα αστέρια πεθαίνουν, γίνονται μαύρη  τρύπα και μετά γεννιούνται νέα. Αυτή η διαδικασία είναι κομμουνισμός, είναι μια διαδικασία οργάνωσης της ύλης. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η άποψη σας ξενίζει και υποθέτω ότι αντιλαμβάνεστε τον λόγο: έχουμε συνδέσει τον κομμουνισμό με τον άνθρωπο, οπότε. . .

Εάν ο κομμουνισμός είναι μια διαδικασία οργάνωσης της ύλης, της ζωής και της κοινωνίας, τότε ίσως η θεωρία του εμμενούς  κομμουνισμός να είναι η λύση στο μέγα ζήτημα της ενοποίησης των επιστημών, κοινωνικών και φυσικών. Προς το παρόν, δεν έχω να πω τίποτα παραπάνω. Κάποιοι και κάποιες που θα το διαβάσουν, θα το σκεφτούν και θα το μελετήσουν. Και είμαι βέβαιος ότι πολλά πράγματα θα τα μάθουμε μόνο σε διευρυμένες κομμουνιστικές κοινωνίες:  δεν μάθουμε τι είναι ο κομμουνισμός, εάν δεν ζήσουμε κομμουνιστικά, δεν πρόκειται να μάθουμε πότε πως αναπτύχθηκε και πως λειτουργεί ο εγκέφαλος – το ότι η λειτουργία του είναι μια αποθέωση του κομμουνισμού θα αναγκαστούμε με τον καιρό να το αποδεχτούμε.

Θα πρέπει επίσης να δούμε τη σχέση του εμμενούς κομμουνισμού με την ηθική, τη θρησκεία, την τέχνη, τη λογοτεχνία. Μας βοηθάει η θεωρία του εμμενούς κομμουνισμού να κατανοήσουμε τη θυσία, (της ανθρωποθυσίας συμπεριλαμβανομένης), την τελετουργία, τον μύθο, της θρησκείας, της ηθικής, της  γένεση της μουσικής; Σήμερα, πολλοί, όλοι σχεδόν δηλαδή, όταν λένε ‘κομμουνισμός’ εννοούνε μια κοινωνία όπου όλοι και όλες θα πετάμε σας τις πεταλούδες ξένοιαστοι και απαλλαγμένοι όλων των προβλημάτων, ακόμα κι αυτό της τραγικότητας της άνθρώπινης ύπαρξης, διότι ο θάνατος δεν πρόκειται να εξοβελιστεί. . .Έχουμε εξετάσει, έχουμε μελετήσει τις σκέψεις που καταγράφονται στην παγκόσμια λογοτεχνία για τον κομμουνισμό; Δεν το έχουμε κάνει. Είναι τόσο περίεργο!Δεν θα πρέπει να διατυπώσουμε μια απάντηση στο ερώτημα:

Γιατί οι μελέτες για τον κομμουνισμό είναι τόσο απελπιστικά λίγες;

Θα πρέπει επίσης να εξετάσουμε τη γένεση των τρόπων παραγωγής υπό το πρίσμα του κομμουνισμού και ειδικά του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Εάν η καπιταλιστική Κυριαρχία είναι μια μορφή διαχείρισης του κομμουνισμού του παρόντος, δεν θα έπρεπε να δούμε τη συγκυρία υπό αυτήν την έποψη; Κάθε επίθεση αρπαγής του κοινωνικού πλούτου, όπως αυτή που ζούμε στις μέρες μας,  δεν είναι και μια περαιτέρω συρρίκνωση του εμμενούς κομμουνισμού; Κι εάν υπάρχει ένα σαφές όριο σε αυτήν την συρρίκνωση, αυτό το όριο δεν είναι και όριο του καπιταλισμού; Τι θα μας έλεγε η Ρόζα Λούξεμπουργκ επ’ αυτού του ζητήματος; Κατά συνέπεια, η θεωρία του εμμενούς κομμουνισμού μας βοηθάει να δούμε το μέλλον της Κυριαρχίας και του Καπιταλισμού; Θα έλεγα ότι μας βοηθάει, και μάλιστα πάρα πολύ.

Σε τι συμπεράσματα θα καταλήξουμε εάν συσχετίσουμε τη θεωρία του εμμενούς κομμουνισμού με τη θεωρία της (κοινωνικής) επανάστασης και τον τρόπο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου;

Δεν θα πρέπει να αναρωτηθούμε εάν η θεωρία του εμμενούς κομμουνισμού μας εξασφαλίζει μια ηθική και πνευματική υπεροχή έναντι του Κυρίου και της Κυριαρχίας; Θα μας βοηθήσει αυτή η υπεροχή να διεξαγάγουμε αποτελεσματικά τον κοινωνικό πόλεμο;

Write a Comment

Comment

  1. Καλημέρα Αθανάσιε

    Στο θέμα του εμμενούς κομμουνισμού δεν ξέρω κατά πόσο αυτός μπορεί να εντοπισθεί στην φύση.Ακόμα και όταν εντοπίζεται, υπάρχει και το ακριβώς αντίθετό του: η Κυριαρχία.Ίσως, θα μου πεις, η κυριαρχία να είναι εν τέλει και ένας όρος ύπαρξης του κομμουνισμού.Γιατί να υπάρχει άραγε αυτή η δομή στις αγέλες των λιονταριών? Γιατί στους γορίλες? Από την άλλη -αν δεν κάνω λάθος- στο πρωτεύον θηλαστικό που ειναι “πιο κοντά” σε εμάς, υπάρχει ένας σεξολογικός ή καλύτερα, ενας κομμουνισμός στο σεξ.

    Ένα δεύτερο ζήτημα. Οι πρωτόγονες κομμουνιστικές κοινωνίες μπορεί να ήταν κομμουνιστικές.Ακόμα και οι όψεις της Κυριαρχίας μέσα σε αυτές μπορείς να πεις ότι ήταν αναγκαίες εξαιτίας των αντικειμενικών περιορισμών -ανεξήγητη φύση, χαμηλο επίπεδο παραγωγικών δυνάμεων κλπ. Σε πιο βαθμό όμως μπορούμε να πούμε πως αυτές είχαν συνείδηση του εαυτού τους? Και σε πιο βαθμό πιστεύεις ότι αυτή η αυτοσυνειδησία είναι α)ζητούμενο β) είναι άμεσα συνυφασμένη και αξεχώριστη τελικά με την πραγμάτωση του κομμουνισμού?

    Τους χαιρετισμούς μου

  2. Χάρη, όλα αυτά τα ζητήματα και τα ερωτήματα και πολλά άλλα είναι ζητήματα και ερωτήματα που με απασχολούν και μένα. Θα καταπιαστούμε με αυτά διεξοδικά σε προσεχή σημειώματα και θα μας δοθεί η ευκαιρία να συζητήσουμε και να προσεγγίσουμε πτυχές άγνωστες και δυσδιάκριτες. Η έρευνα και η αναζήτηση είναι εν τω γεννάσθαι, ψάχνομαι κι εγώ και ό,τι βρίσκω το ανακοινώνω, θεωρώντας ότι η γνώση είναι αποτέλεσμα συλλογικής συνεργασίας, άρα κοινός πλούτος.