τα ματια η μυτη το στομα και η μουτζουρα (της Αποστολίας)
φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Το σημερινό και τα δύο επόμενα σημειώματα τα αφιερώνω στον Γιάννη Τζανάκο.
Γνωστοί και συγγενείς (ποτέ φίλες και φίλοι) διαπιστώνουν με λύπη ότι θα μπορούσα να έχω πολλά λεφτά σήμερα και ζητούν μια εξήγηση γιατί δεν έχω. Την εξήγηση αυτή θα εκθέσω σήμερα· αύριο θα καταπιαστώ με την ευχοπροσφώνηση φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα – δεν πρόκειται μόνο για ευχοπροσφώνηση. Και μετά από αυτά τα δύο προεισαγωγικά σημειώματα θα εκθέσω την άποψή μου σχετικά με το τι είναι αυτός ο θεωρούμενος από τους πλατωνιστές περίεργος, παράξενος και αινιγματικός πρώιμος διάλογος του Πλάτωνος.
Οι γνωστοί και οι συγγενείς που διαπιστώνουν με λύπη ότι θα μπορούσα σήμερα να έχω πολλά λεφτά ή και κάτι άλλο το λένε επειδή θεωρούν ότι είμαι έξυπνος άνθρωπος. Κατά τσομπαναραΐικη συνέπεια, θα έπρεπε να έχω λεφτά: πώς είναι δυνατόν ένας έξυπνος άνθρωπος να μην έχει λεφτά, να μην είναι καθηγητής Πανεπιστημίου ή να μην είναι υπουργός; Δεν είναι παράξενο, παράδοξο, αινιγματικό;
Ο τρόπος που μου το λένε υποβάλλει την υποχρέωση να δώσω μια εξήγηση. Το κάνω με μεγάλη χαρά γιατί είμαι βέβαιος ότι θα περάσουν καλά και θέλω πολύ αυτοί που με ακούνε και με διαβάζουν να περνάνε καλά. Τους λέω λοιπόν ότι αν κάνω λεφτά σε λίγες ώρες ή σε λίγες μέρες θα πεθάνω. Θα πεθάνεις, γιατί θα πεθάνεις; Γιατί έδωσα όρκο να πεθάνω φτωχός. Και γιατί έδωσες όρκο να πεθάνεις φτωχός, σε ποιόν τον έδωσες;
Επινόησα ένα παραμύθι για να απαντώ σε αυτές τις ερωτήσεις – σας το χαρίζω και σε σας που δεν κάνετε τη διαπίστωση που κάνουν συγγενείς και γνωστοί.
Ένα Σάββατο βράδυ, Αύγουστος με πανσέληνο, φεύγουμε μια παρέα από μπαράκι για να πάμε βόλτα στο βουνό – πιωμένοι, μαστούρια,λιώματα. Σε μια στροφή πήγε να πέσει πάνω μας ένα φορτηγό κι ο οδηγός για να αποφύγει τη σύγκρουση ρίχνει το αυτοκίνητο σε ένα βράχο, ανοίγει η πίσω πόρτα και πέφτω σε γκρεμό. Την ώρα που έπεφτα προσευχήθηκα: Ζωή, εάν ζήσω σου υπόσχομαι ότι θα πεθάνω φτωχός. Εάν δεν κρατήσω την υπόσχεσή μου, να πεθάνω!
Δεν προλαβαίνω να τελειώσω την προσευχή και νιώθω ότι πέφτω πάνω σε ένα δέντρο, από αυτά που φυτρώνουν στα απόκρημνα και ψηλά βράχια. Μετά σε ένα άλλο, μετά σε άλλο, σε ένα άλλο και βρίσκομαι πάνω στη γη, σε χορτάρι μαλακό. Ακούω το κελάρυσμα ενός ρυακιού. Σηκώνομαι όρθιος, περπατάω, γδαρμένος και με πόνους στο κορμί αλλά περπατάω, είμαι ζωντανός. Αναπνέω δυνατά – ζω! Το στόμα μου στεγνό, σκύβω και πίνω δροσερό νεράκι, τί ποτό αυτό το νερό! Νερό, μπύρα, κρασί, τσίπουρο. Κάτω στα πόδια μου αμέτρητα σύκα, μικρά αλλά μέλια. Τρώω μερικά, πίνω και πάλι νερό και τη πέφτω για ύπνο.
Αλήθεια λέει; ρωτάνε τη γυναίκα μου εάν τύχει να παρευρίσκεται. Δε ξέρω, απαντάει. Εάν τύχει να παρευρίσκονται τα παιδιά κι ακούνε, και συνήθως παρευρίσκονται, φωνάζουν και τα δυο μαζί και δυνατά: αλήθεια λέει, αλήθεια λέει. Δεν ξέρω αν οι γνωστοί και οι συγγενείς πιστεύουν το παραμύθι μου.
Τα παιδιά το πιστεύουν. Κι εγώ το πιστεύω.
Αύριο πάλι.
Πολλές φορές, ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνεται μια ερώτηση, έχει περισσότερη σημασία από την ερώτηση. Όταν θέλεις να μάθεις την αλήθεια, δεν ρωτάς καθ’ αυτόν τον τρόπο.
Μια τόσο απλοϊκή διατύπωση (“τσομπαναραΐικη” όπως λες), το μόνο που μας λέει είναι ότι, ο ερωτών, δεν έχει πραγματικά ενδιαφέρον να μάθει την αλήθεια.
Ίσως με την απάντηση, περιμένει κάποιου είδους προσωπική διαβεβαίωση για την δική του κατανόηση ή μη της αλήθειας.
Έμμεσα, σου λέει : Δώσε μου κάτι εύπεπτο, για να μην χρειαστεί να ψάξω μόνος μου. Είναι δύσκολη και κουραστική η αναζήτηση…
Μα πως μπορείς να απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα απλοϊκά, όταν εσύ ψάχνεις μία ζωή την απάντηση…
Εξαιρετικό κείμενο.
Ξάδερφε,είσαι ό,τι πιο αισιόδοξο κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στο διαδίκτυο.Έχεις πρόταση.Εκεί έγκειται η διαφορά.
Μπορούμε να κάτσουμε να συζητάμε χιλιάδες ώρες για τον Πλάτωνα,για το τι έγραψε αλλά και ποιανού συμφέροντα εξυπηρετούσε τότε.(Τον κατατάσσω,αυτόν και πολλούς άλλους,στην κατηγορία που ανήκουν τα οικονομικά ινστιτούτα αλλά και τα think tank των κομμάτων της σύγχρονης εποχής).
Όταν ο παραγόμενος πλούτος καρπώνεται από ολοένα και λιγότερα άτομα,όταν ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής φτάνει στα όριά του,κάποιος πρέπει να βγει και να υποδείξει τα επόμενα κοινωνικά,πολιτικά και οικονομικά μοντελάκια που θα ακολοθηθούν για να βγει από το τέλμα η εκάστοτε κυρίαρχη τάξη.Ξέρουμε πολύ καλά πως πρόκειται για τους ίδιους. Απλά αλλάζουν τους όρους του παιχνιδιού κάθε φορά.(Μέγας εκπρόσωπος του προηγούμενου αιώνα,ο Τζων Κέυνς).Χρειάζεται βέβαια να δημιουργήσεις και το ανάλογο φιλοσοφικό υπόβαθρο για να προχωρήσεις σε μεταρρυθμίσεις.Αυτό το ρόλο τον παίζουν οι άνθρωποι του πνεύματος (μη ξεράσω) αλλά και το πολιτικό προσωπικό του Κυρίου.
Μπορούμε να συζητήσουμε άλλες τόσες ώρες για το κατά πόσο ντετερμινιστής ήταν ο Μαρξ όταν αναφερόταν στη νομοτέλεια της Επανάστασης και κατά πόσο δίκιο ή άδικο είχε.(Η Γη θα γίνει κόκκινη τελικά;).
Επίσης,μπορούμε να συζητήσουμε – όχι βέβαια τόσες πολλές ώρες – και για το μουνί της Δούρου.(Το ξύνει; Το ξυρίζει; Το βάφει; Με τι καυλώνει η Δούρου; Πόσο θα καυλώνει όταν αναλάβει τον υπουργικό θώκο;)
Ό,τι όμως και να πούμε,όσο και να την ψάξουμε δεν θα αλλάξει τίποτα αν δεν πράξουμε.Πολλά τα ερωτήματα που εγείρονται μέσα από τα γραπτά σου ,πολλά και τα συμπεράσματα που μπορεί να βγάλει ο καθ’εις.Τα προσπερνάω όλα ,ειλικρινά.Γιατί αυτό που μ΄ενδιαφέρει και αυτό που θα έπρεπε να μας νοιάζει όταν κάνουμε τη βόλτα μας στο διαδίκτυο,είναι για το αν υπάρχει ή τέλος πάντων αν διαφαίνεται κάποια πρόταση μέσα από τα τόσες χιλιάδες γραπτά που διαβάζουμε,αλλά και για το κατά πόσο η κάθε πρόταση γίνεται εν τέλει πράξη.
Εσύ Θανάση αλλά και πολλοί άλλοι,όντως πράττεται κι απ’αυτό το λιγότερο που μπορεί να αντλήσει κανείς ,είναι αισιοδοξία.
Ναι , δεν μπορούμε να περιμένουμε τη Δευτέρα Παρουσία της Κομμουνιστικής Κοινωνίας.Πρέπει να την κάνουμε πράξη χθες και να τη ζούμε κάθε στιγμή,και μεις και οι απόγονοί μας.
Φιλιά στην οικογένεια,να είστε όλοι γεροί.
Υ.Γ. (Δεν σε κολακεύω,να το ξέρεις.Άλλωστε,δεν υφίσταται κολακεία μεταξύ αδερφών).
Aπίστευτη ζωγραφιά!