jobless recovery: σκέψεις για τη δεκαετία 2011-2020

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα.

Στο σημερινό σημείωμα θα υποστηρίξω την άποψη ότι η προσεχής δεκαετία θα είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες των  τελευταίων αιώνων, ενώ ο 21ος αιώνας ένας από τους ενδιαφέροντες της ανθρώπινης ιστορίας. Σήμερα θα ασχοληθούμε με την δεκαετία και θα αφήσουμε τον αιώνα για άλλη μέρα. Τι σημαίνει ενδιαφέρουσα δεκαετία; Σημαίνει ότι κατά την δεκαετία αυτή θα συμβούν ορισμένες παρεμβάσεις στην Ιστορία εκ μέρους των υποτελών Παραγωγών του τεράστιου και συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου. Θα εμφανιστούν στο πολιτικό και κοινωνικό προσκήνιο οι παραγωγοί του πλούτου. Και πως το γνωρίζεις εσύ, Αθανάσιε Δρατζίδη; Είσαι μάντης ή προφήτης; Μήπως περνάς τις επιθυμίες σου για πραγματικότητα; Αυτό δεν είναι βολανταρισμός;

Μέχρι τώρα, πολλοί και πολλές ισχυρίζονταν ότι θα γίνει χαμός, ότι τα μέτρα δεν θα περάσουν, θα ξεσηκωθούν και οι πέτρες, οι εφημερίδες της Αριστεράς καλούσαν τους εργαζόμενους να εξεγερθούν  και άλλα πολλά και καθόλου. . . βολονταριστικά αλλά εγώ επέμενα ότι τα μέτρα θα περάσουν και δεν θα ανοίξει μύτη. Τώρα, η συμπεριφορά και η στάση του ‘λαού’ είναι γι αυτούς ένα μυστήριο. Μα γιατί δεν αντιδρούν; Γιατί δεν ξεσηκώνονται; Πρόσφατα υποστήριξα ότι οι εργαζόμενοι του ΟΣΕ έχουν ήδη ηττηθεί – θα το διαπιστώσουμε σε λίγες μέρες. Προχωράμε από ήττα σε ήττα, από πανωλεθρία σε πανωλεθρία. Γιατί; Πολλοί ισχυρίζονται ότι υπεύθυνη γι αυτή την κατάσταση είναι η Αριστερά, έστω οι ηγέτες της. Εγώ ερμηνεύω διαφορετικά τα πράγματα. Θεωρώ ότι η πανωλεθρία των εργαζομένων οφείλεται στην κατάστασή τους: είναι απομονωμένοι μεταξύ τους, είναι φοβισμένοι, άρα είναι αποβλακωμένοι. Απομόνωση, φόβος, αποβλάκωση: αυτή είναι η κατάσταση σήμερα των υποτελών Παραγωγών. Από την άλλη, οι Κύριοι (καπιταλιστές της παραγωγής και του χρήματος) είναι ενωμένοι, άτρομοι και διορατικοί – επειδή ανησυχούν! Ο Κύριος πολεμάει με πολύ εύκολο αντίπαλο και πάντα νικάει. Οι υποτελείς παραγωγοί είναι απομονωμένοι διότι έχουν προκρίνει τον ανταγωνισμό και τον κτητικό ατομικισμό  σε βάρος της συνεργασίας και της κοινοχρησίας. Είναι φοβισμένοι γιατί είναι απομονωμένοι. Και ο φοβισμένος και απομονωμένος είναι πάντα αποβλακωμένος. Τίθεται το ερώτημα: η  Αριστερά δεν βλέπει  την πραγματική κατάσταση των εργαζομένων; Ένα μέρος την βλέπει αλλά τους θέλει έτσι όπως είναι – για να τους οδηγεί σαν κοπάδι εκεί όπου θέλει αυτή. Ένα άλλο μέρος της Αριστεράς δεν βλέπει την πραγματική κατάσταση διότι έχει θεοποιήσει το λαό, τον κολακεύει, τον καλοπιάνει, η λογική της είναι μη τα χαλάσουμε με το λαό. Γιατί; Μα ψαρεύει μέλη από το λαό, δεν μπορεί να του πει ότι είναι απομονωμένος, φοβισμένος και αποβλακωμένος (τα προπατζίδικα είναι γεμάτα και μια ανάλυση για τον κρατικό τζόγο δεν θα βρείτε- θα βρείτε όμως διαφημίσεις του ΟΠΑΠ σε εφημερίδες της Αριστεράς!)

Και τι θα γίνει κατά την προσεχή δεκαετία; Οι υποτελείς Παραγωγοί θα πάψουν να είναι απομονωμένοι, φοβισμένοι και αποβλακωμένοι; ΝΑΙ, ακριβώς αυτό θα συμβεί. Πως θα συμβεί; Πως θα πάψουν να είναι απομονωμένοι, φοβισμένοι και αποβλακωμένοι; Θα αναγκαστούν εκ των πραγμάτων να αλλάξουν στάση απέναντι σε ένα πολύ σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, θα το δουν με πολύ διαφορετικό μάτι και αυτή η αλλαγή θα σηματοδοτήσει την έναρξη μια διαδικασίας επανεξέτασης πολλών αντιλήψεων, συμπεριφορών, στάσεων, πρακτικών, αξιών και γνώσεων.

Μια πτυχή της σύχγυσης και της αποβλάκωσης είναι η αντίληψη ότι η οικονομική ανάκαμψη δημιουργεί θέσεις εργασίας. Αυτό το υποστηρίζει ο Κύριος και τα τσιράκια του, κυρίως οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι. Λένε: θα παράσχουμε κάθε διευκόλυνση στους Κυρίους για να ενθαρρυνθούν να κάνουν επενδύσεις, να προκληθεί ανάκαμψη και ανάπτυξη κι αυτό θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας κι έτσι θα λυθεί το μείζον πρόβλημα της ανεργίας. Τι βλέπουμε όμως; Βλέπουμε ότι η ανάκαμψη δεν δημιουργεί θέσεις εργασίας αλλά καταργεί, με την ανάκαμψη διογκώνεται η ανεργία! Αυτή είναι η jobless recovery! Ό,τι και να γίνει από δω και πέρα, είτε έχουμε ανάκαμψη είτε έχουμε ύφεση,  είναι βέβαιο ότι θα αυξάνεται καθημερινά ο αριθμός των ανέργων στην Ελλάδα, την Ευρώπη, στiς USA, σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε μερικές πόλεις της Βόρειας Ελλάδας η ανεργία έχει φτάσει το 50%! Στην Αμερική, το 16,5% (δηλωμένη – 9,5% – και αδήλωτη).

Εκ των πραγμάτων, λόγω της έκτασης και της έντασης του προβλήματος της ανεργίας, οι υποτελείς Παραγωγοί θα πάψουν να πιστεύουν στα τσιράκια του Κυρίου. Η ανεργία δεν επιλύεται με την καπιταλιστική ή σοσιαλιστική ανάπτυξη. Δεν μπορεί να υπάρξει πολύωρη πλήρης απασχόληση. Είναι φύσει αδύνατον! Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί λοιπόν η ανεργία; Μόνο με ένα τρόπο: με τη δραστική μείωση του χρόνου εργασίας. Αλλά η λύση αυτή είναι μια κομμουνιστική λύση: το βασικό χαρακτηριστικό μιας κομμουνιστικής κοινωνίας είναι η συνεχής μείωση του αναγκαίου χρόνου εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι ο Κύριος θα κάνει το κάθε τι για να αποτρέψει την εφαρμογή της – και οι υποτελείς Παραγωγοί το κάθε τι για να την επιβάλλουν.

Αυτή η αλλαγή του τρόπου σκέψης, αυτή η σύγκρουση με επίδικο αντικείμενο τον χρόνο εργασίας θα εκτυλιχθεί κατά την δεκαετία που θα αρχίσει σε λίγους μήνες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η μείωση του χρόνου εργασίας δεν θα επιλύσει μόνο την ανεργία αλλά θα ελαφρύνει και τους εξαντλητικά εργαζόμενους. Σε μια εποχή που η ηθική της εργασίας υποχωρεί, η μείωση του χρόνου εργασίας θα εκπληρώσει την επιθυμία τους για λιγότερη εργασία και περισσότερη ζωή. Εάν έτσι έχουν τα πράγματα, κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας θα έχουμε την αμφισβήτηση της προτεινόμενης από τον Κύριο λύσης της ανεργίας, την επανεξέταση αντιλήψεων και πρακτικών ενώ το δεύτερο μισό θα παρατηρηθεί μια άρση της απομόνωσης, του φόβου και της αποβλάκωσης – κι αυτό σημαίνει παρέμβαση στην Ιστορία, δηλαδή άσκηση Πολιτικής από τους υποτελείς Παραγωγούς του κοινωνικού πλούτου.

Για να δούμε. . .

Αθανάσιος Δρατζίδης- Αλεξανδρούπολη