in αδρομερές σκιαγράφημα δυο ιστοριών του ανθρώπινου γένους

ο όχλος ως θύτης και ως θύμα

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Το σημερινό σημείωμα το αφιερώνω στον Soeren, ως φόρο τιμής για το σχόλιό του.

Όταν δεν εκλιπαρεί, ο όχλος διατάζει. Μιας όμως και η διαταγή είναι ικεσία, ο όχλος και διατάζει και εκλιπαρεί.

Αφού διατάζει ή εκλιπαρεί, συγκροτεί μια σχέση με κάποιον Άλλον, έναν άλλον όχλο ή το Κράτος, που μπορεί να ενσαρκωθεί σε κάποιον ισχυρό Κύριο.

Εφόσον διατάζει ή εκλιπαρεί (ή και τα δύο), η διαταγή και η ικεσία καταγράφουν τον συσχετισμό ισχύος μεταξύ του όχλου και του άλλου φορέα της σχέσης (όχλος, Κράτος)

Οι ‘αγανακτισμένοι’ είναι όχλος, που συγκροτείται και διαλύεται καθημερινά.  Διατάζουν και ικετεύουν (ζητούν, απαιτούν, διεκδικούν) το Κράτος, τον Κύριο και τα τσιράκια του. Όταν διατάζουν, δείχνουν ότι είναι πιο ισχυροί. Όταν εκλιπαρούν, δείχνουν ότι είναι ανίσχυροι.

Όταν διατάζει, ο όχλος είναι θύτης. Φωνάζει: ‘πεινάμε, πεινάμε, πέσε Πάγκαλε να σε φάμε’, κάπως έτσι είναι το σύνθημα. ‘ Να καεί, να καεί, το μπουρδέλο η Βουλή’. Θέλουν να τον φάνε τον Πάγκαλο; Θέλουν να κάψουν τη Βουλή; Ναι! Κάθε φορά που δημιουργείται ένας όχλος, η λογική υποχωρεί, αναδύεται το ασυνείδητο – το οποίο αποτελείται από τρεις επιθυμίες: θέλω να σε σκοτώσω, θέλω να σε φάω, θέλω να αιμομικτήσω. Η ασυνείδητη επιθυμία του όχλου είναι να σκοτώσει, να φάει, να γαμήσει τον αντίπαλό του – πέφτει πολύ γαμήσι στο Σύνταγμα κάθε βράδυ – μάρτυρες τα συνθήματα.

Είναι πολύ εύκολο να αποκτήσεις πρόσβαση στο συλλογικό ασυνείδητο του όχλου. Οι επινοητές των συνθημάτων και οι συντονιστές της κινητοποίησης τα έχουν καταφέρει πολύ καλά μέχρι στιγμής. Δεν αποκλείεται να είναι τόσο ικανοί ώστε να μπορέσουν να οδηγήσουν τον όχλο εκεί που θέλουν αυτοί, αυτές.  Δεν υπάρχει καλή καθοδήγηση του όχλου – είναι εξ ορισμού επικίνδυνη, όπως θα δείξω στη συνέχεια. Ας κάνω μια μικρή παρέκβαση κι ας σας θυμίσω ότι ο Χίτλερ (και ο Βάγκνερ και ο Νίτσε . . . και ο Ντομινίκ Στρος Καν) θεωρούσε την καθοδήγηση, την Κυριαρχία, τη διαταγή ως γαμήσι, ως βιασμό του πλήθους (των υποτελών). Κάθε φορά που το πλήθος των αγανακτισμένων στο Σύνταγμα φωνάζει ένα σύνθημα που περιέχει το ρήμα ‘γαμώ’, περιέρχεται σε μια κατάσταση ερωτικού παροξυσμού, οργασμού.

Όταν εκλιπαρεί, ο όχλος περιέρχεται στην κατάσταση του θύματος. Με την ικεσία, το αίτημα, τη διεκδίκηση αναγνωρίζει την ισχύ του άλλου μέρους της σχέσης. Από τη φύση του όμως, ο όχλος θεωρεί τον εαυτό του ισχυρό, οπότε λειτουργεί ή επιδιώκει να λειτουργήσει ως θύτης, χωρίς ασφαλώς να παύει να νιώθει και θύμα.

Η επαμφοτερίζουσα αυτή κατάσταση πολύ γρήγορα ξεκαθαρίζει. Ο όχλος σύντομα θα αναδειχτεί ή σε θύμα ή σε θύτη. Δεν μπορεί να είναι και τα δύο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ή θα κάνει ντου να κάψει τη Βουλή, να φάει τον Πάγκαλο και να γαμήσει τη τρόικα και τους βουλευτές ή θα φύγει. Εάν φύγει, θα φύγει ηττημένος, θα φύγει ως θύμα. Εάν επιμείνει να είναι και θύτης και θύμα, περισσότερο στα λόγια παρά στην πράξη, εάν παραμείνει εκεί και δεν  φύγει εάν δεν φύγει η κυβέρνηση, η τρόικα, κλπ (‘δεν θα φύγουμε, εάν δεν φύγουν’) τότε την κατάσταση θα ξεκαθαρίσει ο ισχυρότερος πόλος της σχέσης, που είναι το Κράτος. Οι όχλοι εξ ορισμού διαπράττουν μοιραία λάθη, μιας και υπερισχύει το πάθος παρά η λογική. Είμαι κάτι παραπάνω από βέβαιος όχι ότι ο όχλος θα διαπράξει κάποιο μοιραίο λάθος αλλά ότι το έχει ήδη διαπράξει: θεωρεί εαυτόν  ισχυρότερο του Κράτους!

Αλλά δεν είναι! Δεν μπορεί να είναι! Ο Κύριος δεν τον φοβάται τον όχλο – μπορεί να τον διαλύσει, βίαια ή μη.

Επιλέγει τη βία,  εάν ο όχλος είναι βίαιος. Εάν δεν είναι, έχει άλλη τακτική: παρατείνει την επαμφοτερίζουσα κατάσταση. Η διάρκεια της ζωής ενός όχλου που δεν δρα, που δεν λειτουργεί ως θύτης, αναδεικνύει πάντα την αδύναμη πλευρά του, τον εγκλωβίζει στην οντολογική κατάσταση του θύματος. Ο Κύριος, το Κράτος, είναι βέβαιος ότι οι αγανακτισμένοι θα βαρεθούν να ζουν με την ψευδαίσθηση, να έχουν την αυταπάτη ότι είναι ισχυροί με αποτέλεσμα να αρχίσουν να αντιλαμβάνονται ότι είναι θύματα. Θα προσέρχονται ολοένα και λιγότεροι και μια μέρα των ημερών η πλατεία θα αδειάσει.

Εάν για κάποιο λόγο το Κράτος αποφασίσει να διαλύσει τον όχλο, θα το κάνει χρησιμοποιώντας μόνο ένα δακρυγόνο. Μόνο ένα. Θα τρέχουν έντρομοι, θα ποδοπατηθούν, θα τραυματιστούν, αυτά γίνονται σε αυτές τις περιπτώσεις. Εάν δεν φύγουν, θα φάνε πολύ ξύλο – αυτοί που ήθελαν να γαμήσουν, να φάνε, να διατάξουν.

Ο όχλος είναι από τη φύση του θρασύδειλος.

Ο όχλος-θύμα σε  όλο του το μεγαλείο.

Το μεγαλείο όμως είναι άλλο! Οι αγανακτισμένοι είναι πολύ λιγότεροι από το ένα τοις χιλίοις του πληθυσμού.

Αύριο το πρωί θα πάρουμε το βλέμμα μας από την μεταμοντέρνα πολιτική αποβλάκωση και θα το στρέψουμε προς αυτούς που πραγματικά φοβάται ο Κύριος: προς τους εργαζομένους των ΔΕΚΟ. Θα υποστηρίξω ότι  μια συντονισμένη απεργία διαρκείας όλων των ΔΕΚΟ είναι ante portas και ότι η απεργία αυτή μπορεί όχι μόνο  να μετεξελιχθεί  σε γενική απεργία διαρκείας αλλά να σηματοδοτήσει την εκκίνηση μιας διαδικασίας συγκρότησης ενός νέου πολιτικού υποκειμένου που θα αναστατώσει την ελληνική και ευρωπαϊκή κοινωνία.

 

 

 

 

 

 

Write a Comment

Comment