φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Το Κράτος ή θα εξαφανιστεί ή θα μείνει με δύο υπουργεία. Πως , γιατί θα εξαφανιστεί; Ποια θα είναι αυτά τα πουργεία; Ποιοι παράγοντες θα επικαθορίσουν τη μια ή την άλλη εξέλιξη;
Η συρρίκνωση, ο περιορισμός του κράτους που άρχισε πριν μερικές δεκαετίες, όπως υπέδειξαν οι διορατικότατοι θεωρητικοί του νεοφιλελευθερισμού και εφάρμοσαν ανηλεώς οι πολιτικοί του Κυρίου ημών, δεν αποσκοπεί στην αυτοκατάργησή του αλλά στην ισχυροποίησή του. Γιατί όμως πρέπει να συρρικνωθεί, να περιοριστεί για να αυξήσει την Ισχύ του και ποιες λειτουργίες θα απομείνουν, σε τελική ανάλυση;
Πρέπει να συρρικνωθεί διότι οι μη εργαζόμενοι θα είναι πολύ περισσότεροι από τους εργαζόμενους, δηλαδή, θα αυξηθεί κατακόρυφα η ανεργία. Ο Κύριος Κεφάλαιο ( η έκφραση είναι του Μαρξ, Κεφάλαιο, Τόμος Τρίτος) δεν θα έχει ανάγκη πια τους παραγωγούς του κοινωνικού πλούτου. Τι να τους κάνει; Τα ρομπότ θα παράγουν το μεγαλύτερο μέρος του κοινωνικού πλούτου. Οι υποδομές που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της παραγωγικής διαδικασίας θα περάσουν, περνούν ήδη, στα χέρια του Κυρίου. Τα έσοδα θα μειωθούν δραστικότατα, μειώνονται ήδη, ενώ οι δαπάνες αυξάνονται. Το Κράτος θα αποσυρθεί όχι μόνο από τις υποδομές αλλά κι από κάθε αναπαραγωγική δραστηριότητα, θα αποσυρθεί από πολλά κοινωνικά πεδία. Τα Πανεπιστήμια θα γίνουν ιδιωτικά, αλλά θεωρώ βέβαιο ότι μια μέρα θα πάψει να υπάρχει συνολικά κρατική εκπαίδευση. Ένα ένα τα υπουργεία θα πετιούνται στα σκουπίδια. Υπουργείο Πολιτισμού; Τι μαλακία είναι αυτή; Υπουργείο Δικαιοσύνης; Υπουργείο Παιδείας; Περιττές πολυτέλειες.
Ο αριθμός των παραγωγών, λόγω της τεχνολογίας, θα μειώνεται χρόνο με το χρόνο, τα έσοδα του Κράτους θα μειώνονται, οι δαπάνες θα αυξάνονται λόγω των προβλημάτων που δημιουργεί ο καπιταλισμός και η εξέλιξή του. Το μόνο από τα προαναφερθέντα στοιχεία που μπορεί να αλλάξει είναι η περικοπή των δαπανών, ο περιορισμός του Κράτους. Αυτή είναι η φιλοσοφία και η πολιτική του νεοφιλελευθερισμού. Αλλά το Κράτος δεν μπορεί να αυτοκαταργηθεί. Επιθυμεί να αυξήσει την ισχύ του.
Για να υπάρξει και να αναπαραχθεί απαιτείται η εκπλήρωση δυο προϋπόθεσεων. Πρώτη προϋπόθεση: χρειάζεται ένα μέρος του τεράστιου και ταχύτατα και από ελάχιστους παραγόμενου κοινωνικού πλούτου. Άρα, λοιπόν, η αρπακτική πρακτική του Κράτους δεν μπορεί να καταργηθεί. Ένα από τα δύο υπουργεία θα είναι το
Υπουργείο Αρπαγής,
τα σημερινά υπουργεία Οικονομικών.
Δεύτερη προϋπόθεση: τα πλήθη των ανέργων, φτωχών κλπ. θα πρέπει να είναι υπάκουα, φοβισμένα, εξαπατημένα και ο μόνος τρόπος να γίνει αυτό είναι η γιγάντωση της δεύτερης λειτουργίας του Κράτους: η καταστολή και η εξόντωση των ανέργων υποτελών Παραγωγών. Το δεύτερο Υπουργείο λοιπόν θα είναι το
Υπουργείο Καταστολής, Εκφοβισμού και Εξόντωσης.
Η εξέλιξη του καπιταλισμού, η σημερινή τάση της καπιταλιστικής οικονομίας μας ενθαρρύνει να διατυπώσουμε αυτή την άποψη. Εννοείται ότι η διαδικασία αυτή θα είναι μακροχρόνια, θα διαρκέσει κάνα δυο δεκαετίες. Μπαίνω στον πειρασμό να υποστηρίξω την άποψη ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2035-40. Πολύ πιθανόν, και πολύ νωρίτερα.
Ας δούμε τώρα μια πρώτη κομβικής, καθοριστικής σημασίας συνέπεια αυτής της μετεξέλιξης της καπιταλιστικής οικονομίας, της μονιμότητας και διάρκειας της ύφεσης, και του Κράτους, του δραστικότατου περιορισμού του. Πρόκειται για την ολοκλήρωση της εξαφάνισης της ιστορικής Αριστεράς. Θα το πω όσο γίνεται πιο απλά. Αυτό που έχει στο μυαλό της η ιστορική Αριστερά είναι η κατάκτηση και η διαχείριση του Κράτους, που με μοχλό την κοινωνική δικαιοσύνη, θα επιτύχει την ανάκαμψη, την ανάπτυξη, την επίλυση της ανεργίας κι άλλα πολλά.
Ιδού το δράμα της, το αδιέξοδό της:
Ας υποθέσουμε ότι η ιστορική Αριστερά γίνεται κυβέρνηση (που δεν το θέλουν ούτε στον ύπνό τους) σε μια εποχή που το Κράτος έχει δυό ή τέσσεα ή εφτά υπουργεία (Ο Σαμαράς δεσμεύτηκε ότι θα τα μειώσει σε δώδεκα!). Το πρώτο πρόβλημα που πρέπει να επιλύσει είναι η ανεργία. Ο μόνος τρόπος να το κάνει είναι η δραστική μείωση του χρόνου εργασίας – διότι η οχτάωρη καθολική απασχόληση είναι παντελώς ανέφικτη, έχει γίνει αναχρονισμός. Με την υπάρχουσα τεχνολογία είναι αδύνατον να εργαζόμαστε όλοι και όλες οχτώ ώρες τη μέρα, δώδεκα μήνες το χρόνο.
Δυο μήνες το χρόνο, αν εργαζόμαστε όλοι και όλες
αρκεί και περισσεύει για να παράγουμε τον πλούτο που χρειαζόμαστε. Τι θα κάνουμε τον υπόλοιπο χρόνο; Θα κάνουμε αυτό που κάνει σήμερα το Κράτος διότι εμείς δεν έχουμε τον απαραίτητο χρόνο και διάθεση (και δυνατότητα) να κάνουμε: Θα διαχειριζόμαστε τα προβλήματα που θα προκύπτουν και δεν θα πάψουν να προκύπτουν σε καμιά κοινωνία.
Η επίλυση της ανεργίας με τον περιορισμό του χρόνου εργασίας στους δυο μήνες δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την κατάργηση του Κράτους του Κυρίου.
Να λοιπόν το δίλημμα και το αδιέξοδο της ιστορικής Αριστεράς: δεν ξέρει με ποιον να πάει και ποιον ν΄αφήσει. Ως ιστορική, άρα, κρατικιστική Αριστερά, δεν μπορεί παρά να έχει στραμμένο το βλέμμα προς το Κράτος, το οποίο μετεξελίσσεται σε ένα αρπακτικό, κατασταλτικό, εκφοβιστικό και εξοντωτικό Τέρας. Θα διαχειριστεί το Κράτος για να διακόψει αυτήν την εξέλιξη; Ποιος; Ο Κουβέλης; Ο Παπαδημούλης ή ο Τσίπρας; Ο Λαφαζάνης μήπως; Η Παπαρήγα; Μη λέμε αστεία τώρα, πρωί πρωί!
Από την άλλη, δεν μπορεί, ως κρατικιστική Αριστερά, να υιοθετήσει τη δραστική μείωση του χρόνου εργασίας και να την προβάλλει ως αιχμή του δόρατος της πολιτικής της, ως τη στρατηγική της. Γιατί γνωρίζει ότι η λύση αυτή θέτει όχι μόνο τις προϋποθέσεις κατάργησης του Κράτους αλλά και της δικής της ύπαρξης, προνομίων, ισχύος.
Όσο θα συρρικνώνεται το Κράτος, όσο δηλαδή θα ισχυροποιείται, όσο θα μετατρέπεται σε Λεβιάθαν, άλλο τόσο θα συρρικνώνεται και η ιστορική Αριστερά. Κατά περιόδους βέβαια, θα παρουσιάζει κάποιες ανοδικές τάσεις σε εκλογικό επίπεδο αλλά πολύ σύντομα τα ανεπίλυτα και χρόνια διλήμματα και αδιέξοδα θα την ωθούν στο περιθώριο της κοινωνικής και πολιτικής σκηνής.
Μόνο μια αναρχοκομμουνιστική Αριστερά μπορεί να υπάρξει στις μέρες μας. Μια Αριστερά που θα υποστηρίζει ότι η δυο μηνών εργασία σήμερα είναι εφικτή κι ότι αυτή η ελάχιστη εργασία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την κατάργηση του Κράτους.
Η έκβαση του κοινωνικού πολέμου μεταξύ των υποτελών Παραγωγών και του Κυρίου θα κρίνει αν το Κράτος μετεξελιχθεί σε ένα ανηλεές και αδίστακτο Τέρας, περιοριζόμενο σε δυο Υπουργεία ή αν εξαφανιστεί με την μείωση του χρόνου εργασίας στους δυο μήνες το χρόνο για όλους και όλες.
Πάω στη δουλείά.
Ερώτηση: Πώς ακριβώς η δραστική μείωση του χρόνου εργασίας θέτει τις προϋποθέσεις για την κατάργηση του Κράτους; Μήπως επειδή οι εργάτες θα έχουν πιο πολύ ελεύθερο χρόνο για να συζητήσουν και να δράσουν απελευθερωτικά;
Ναι! Ένα παράδειγμα. Η υποχρεωτική εκπαίδευση και το σχολείο, επομένως δάσκαλοι και καθηγητές και Υπουργείο Παιδείας δεν μπορεί να καταργηθούν χωρίς τη δραστική μείωση του χρόνου. Εάν τα παιδιά και οι έφηβοι αποφασίζουν ποια μαθήματα, ποιες μαθησιακές ομάδες θα οργανώσουν, θα μπορούν και να βρίσκουν δασκάλους που δεν θα είναι επαγγελματίες – όλοι και όλες θα μπορούμε να διδάσκουμε, εάν και όταν κληθούμε από τα παιδιά και τους έφηβους. Εάν δουλεύεις από το πρωί μέχρι το βράδυ, ο δάσκαλος είναι αναγκαίο κακό. Οπότε και το Υπουργείο Παιδείας.