in Πανταχού Απουσία, θεωρία επανάστασης

κατάργηση παρελάσεων, κοινωνικό αντάρτικο, Πανταχού Απουσία

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Από την απρόσμενη παρουσία των Υποτελών εκεί όπου δεν έπρεπε να είναι, κατά τη διάρκεια των παρελάσεων της 28ης Οκτωβρίου του 2011, μέσα σε λίγους μήνες (25 Μαρτίου 2012)  περάσαμε στην επίσης απρόσμενη απουσία από εκεί που θα έπρεπε να είναι. Στην πρώτη περίπτωση, οι Υποτελείς δεν θα έπρεπε να είναι στο χώρο της παρέλασης αλλά να είναι στο χώρο των θεατών. Στη δεύτερη, έπρεπε να είναι στο χώρο των θεατών, αλλά δεν ήταν ούτε στο χώρο της παρέλασης ούτε στο χώρο των θεατών: απουσίαζαν.

Η  έκπληξη, ο εφιάλτης του Κυρίου, η απρόσμενη, η μη αναμενόμενη παρουσία που πιάνει τον Κύριο και το Κράτος στον ύπνο, είναι η ουσία του κοινωνικού αντάρτικου. Η παρουσία γίνεται ένας τρόπος διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου, ο οποίος  δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εκείνη τη στιγμή κατά κανένα τρόπο. Μπορεί να αντιμετωπιστεί εκ των υστέρων με την προληπτική κρατική βία –  σε αυτή την περίπτωση, η έκπληξη, η μη αναμενόμενη απουσία είναι επίσης ένας τρόπος διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου.

Ο θεσμός των παρελάσεων, ένας ιδεολογικός και κατασταλτικός μηχανισμός του Κράτους μετατράπηκε σε πεδίο μάχης – και θα παραμείνει, μέχρι να καταργηθεί. Ένας μηχανισμός επίδειξης της ισχύος του Κράτους και του Κυρίου, επίδειξης της κοινωνικής αιχμαλωσίας των Υποτελών (παρελαύνοντες, παρελαύνουσες και θεατές), επίδειξης δηλαδή της υποτέλειας, ένας μηχανισμός εκφοβισμού, ένας τρόπος αρπαγής και καταστροφής του κοινόκτητου και κοινόχρηστο χώρου του δρόμου. Κάθε τι θα γίνει πεδίο μάχης: θεσμοί, πρακτικές, αξίες, συμπεριφορές, ιδεολογίες, γνώση, επιστήμη, χειρονομίες, τα πάντα. Αυτό είναι το κοινωνικό αντάρτικο, μια πρακτική του οποίου είναι η απρόσμενη παρουσία των υποτελών – αλλού περιμένουν να είμαστε, αλλού (θα) είμαστε. Είναι μια μορφή κατάλυσης της κοινωνικής σχέσης της Κυριαρχίας.

Η μετεξέλιξη της παρέλασης σε πεδίο μάχης και η εμφάνιση της παρουσίας-απουσίας ως τρόποι διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου είναι καινοφανή στοιχεία τα οποία δεν θα χαθούν, μιας και ο κοινωνικός πόλεμος θα διαρκέσει πολλές δεκαετίες. Τα στοιχεία αυτά σηματοδοτούν την έναρξη μιας μεταβατικής εποχής κατά την οποία θα εγκαταλειφθεί η διαμαρτυρία, σε όλες της τις μορφές (ικεσία, αγανάκτηση, οργή, φθόνος, αιτήματα, διεκδικήσεις, πορείες, διαδηλώσεις, συλλαλητήρια, κλπ.) και θα υιοθετηθούν νέοι τρόποι διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου. Από τα πρόβατα μάθαμε να διαμαρτυρόμαστε – όταν δεν υπήρχε Κυριαρχία δεν υπήρχε και διαμαρτυρία, και η δυτική Κυριαρχία είναι ποιμενικής προέλευσης (Ανθρωποβοσκητική). Και βέβαια είναι άμεσα συνδεδεμένη, η διαμαρτυρία,  με την ιδεολογία της Προόδου (ιστορική Αριστερά). Η μεταβατική αυτή περίοδος δεν θα είναι σύντομη διότι η δύναμη της πνευματικής και ιδεολογικής αδράνειας είναι πολύ μεγάλη – πολύ δύσκολα οι άνθρωποι, οι Υποτελείς δηλαδή, αλλάζουν αντιλήψεις, στάσεις ζωής, τρόπους σκέψης, αξίες, χειρονομίες και άλλα πολλά. Η συρρίκνωση όμως του καπιταλισμού και του Κράτους θα επιταχύνει τη κίνηση της μετάβασης από τη διαμαρτυρία στο πέρασμα στη πράξη (passage a l’ acte) και στη διεξαγωγή του κοινωνικού πολέμου. Όταν η ελπίδα τραβάει σε μάκρος, λέει ο Σέξπυρ στο Τέλος Καλό Όλα Καλά, αυτόπου τελικά χάνεται είναι η ίδια η ελπίδα.

Οταν θα χαθεί η ελπίδα της ανάκαμψης, της ανάπτυξης, της επούλωσης της χαίνουσας πληγής της ανεργίας, τότε θα λήξει η μεταβατική εποχή. Εννοείται ότι μαζί με την διαμαρτυρία θα εξαφανιστούν και τα τελευταία θλιβερά κατάλοιπα της ιστορικής Αριστεράς.

Είχα διατυπώσει την πρόβλεψη ότι στις παρελάσεις της 25ης Μαρτίου του 2012 οι πολιτικοί δεν θα εμφανιστούν στις εξέδρες των επισήμων μόνο και μόνο για να αποφευχθούν οι διαμαρτυρίες των υπηκόων. Έκρινα ότι θα έκαναν μια τακτική υποχώρηση για να περισώσουν τις ίδιες τις παρελάσεις μιας και οι υποτελείς δεν έχουν πρόβλημα με αυτές. Σε πεντέξι επαρχιακές πόλεις πράγματι οι εξέδρες δεν στήθηκαν και οι πολιτικοί δεν παραβρέθηκαν. Η πρόβλέψή μου μόνο εν μέρει επιβεβαιώθηκε. Η βασική επιλογή όμως του Κυρίου δεν ήταν αυτή – άρα, η πρόβλεψη δεν επιβεβαιώθηκε. Γιατί; Τι δεν έλαβα υπόψη μου; Τι υποτίμησα; Τι υπερτίμησα;

Υποτίμησα την ανάγκη και επιθυμία του Κράτους να περιφρουρήσει την ύπαρξη και την ομαλή διεξαγωγή του ιδεολογικού και εκφοβιστικού μηχανισμού των παρελάσεων, υποτίμησα την αποφασιστικότητα του Κυρίου να δείξει την αποφασιστικότητά του, υποτίμησα την ανάμνηση της ήττας της 28ης Οκτωβρίου 2011 και την ανάγκη της λήθης αυτής της ήττας μέσω μιας νέας νίκης. Εάν ο Κύριος ηττήθηκε τον Οκτώβριο του 2011, έπρεπε, όφειλε να νικήσει στις παρελάσεις της 25ης Μαρτίου με κάθε τρόπο και κάθε τίμημα. Η διεξαγωγή της παρέλασης έπρεπε να είναι άψογη και όλ0 το υπουργικό συμβούλιο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να είναι εκεί, παρόντες και να δείξουν ότι δεν φοβούνται, ότι είναι ισχυροί.

Τελικά, ο Κύριος και το Κράτος ηττήθηκαν και πάλι! Οι θεατές της παρέλασης ήταν ελάχιστοι, στην Αθήνα τουλάχιστον. Ουδέποτε άλλοτε τόσος λίγος κόσμος παρακαλούθησε την παρέλαση. Γιατί δεν πήγαν οι Υποτελείς; Επειδή φοβήθηκαν; Η γνήμη μου είναι ότι δεν φοβήθηκαν αλλά έγραψαν στ’ αρχίδια τους και στο μουνί τους την παρέλαση. Οι αστυνομικές δυνάμεις και η καταστολή αχρηστεύθηκαν παντελώς μέσω της απουσίας.

Τόσο η απρόσμενη παρουσία όσο και η απρόσμενη (ή μή)  απουσία είναι μορφές βίας που είναι πιο ισχυρές από τις κατασταλτικές δυνάμεις του Κράτους. Η πρώτη πιάνει στον ύπνο τον Κύριο, η δεύτερη δεν καταπολεμείται διότι ο αντίπαλος είναι απών, άφαντος, ανύπαρκτος αλλά υπαρκτός.

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ελλάδα, πάνω από την Ευρώπη, πάνω από όλη την Οικουμένη: το φάντασμα της Απουσίας. Εάν δεν απουσιάσουμε, δεν θα μπορέσουμε να παρουσιαστούμε.

 

 

Write a Comment

Comment

  1. Μου αρέσει η διαλεκτική προσέγγισή σου της απουσίας ως παρουσίας, και αντίστροφα (αυτό που γινόταν τόσα χρόνια) της παρουσίας ως απουσίας.

    Βέβαια, στην Αθήνα ήταν ελάχιστοι οι παρευρισκόμενοι από τους προβλεπόμενους με βάση τα προηγούμενα έτη. Σε άλλες πόλεις (με αποκορύφωμα το Ηράκλειο απ΄ότι φαίνεται) η παρουσία ήταν έντονη.

    Την καλησπέρα μου

  2. Ναι, Χάρη, σε όλες τις πόλεις υπήρχε κόσμος, εκτός από την Αθήνα. Νομίζω όμως πως αυτό που συνέβη στην Αθήνα ήταν μια μεγαλειώδης αρχή.
    Μόλις τελείωσα το σημερινό σημείωμα, διάβασα μια συνέντευξη του καθηγητή Κοντογιώργη στο tvxs. Τον ρωτάει ο δημοσιογράφος ‘τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες την 25η Μαρτίου;’ και ο καθηγητής απαντά: ‘να μη πάει κανένας και καμιά, να παρελάσει ο στρατός μπροστά στους επισήμους, να μην είναι κανένας άλλος, να απονομιμοποιήσουν το πολιτικό σύστημα με την απουσία τους’
    Δεν το αναφέρω για να επικυρώσω την άποψή μου αλλά για να δείξω ότι μια νέα αντίληψη εμφανίζεται εν των γεννάσθαι. Ο tamistas (ΜΗΝΥΜΑL.blogspot) κινείται προς την ίδια κατεύθυνση και δεν είναι ο μόνος.