in η λατρεία του ύψους

Γραμματική της αεροπορικής ισχύος

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΚΑΤΑ τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, τον Ιούλιο του 1943, προβλήθηκε στους κινηματογράφους των ΗΠΑ ταινία κινουμένων σχεδίων του Ντίσνεϊ, διάρκειας 65 λεπτών, με τον τίτλο Victory Through the Air Power (μπορείτε να τη δείτε στο γιου τιουμπ). Η ταινία είναι μια σαφής απάντηση στο ερώτημα: πώς οι Σύμμαχοι θα νικήσουν τις δυνάμεις του Άξονα (Ιαπωνία, Ιταλία και Γερμανία); Ο σεναριογράφος προφανέστατα θα είχε διαβάσει το ομώνυμο βιβλίο του Αλεξάντερ ντε Σεβέρσκι που είχε εκδοθεί ένα χρόνο πριν και ήταν ενήμερος των απόψεων και των συζητήσεων μεταξύ των θεωρητικών της εναέριας ισχύος κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Θα νικήσουμε εύκολα, γρήγορα, καθαρά και αποτελεσματικά τον Άξονα του Κακού, προτείνει το βιβλίο και η ταινία, μόνο εάν με χιλιάδες αεροπλάνα βομβαρδίσουμε  όλα τα εργοστάσια και αχρηστεύσουμε τα μέσα παραγωγής, εάν πλήξουμε την βιομηχανική βάση και την παραγωγική δομή των αντιπάλων. Αυτός είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος χρήσης του πολεμικού αεροπλάνου –  αυτή ήταν η επικρατούσα άποψη. Δεν ήταν η πρώτη αλλά η τρίτη –  μέσα σε λίγες δεκαετίες –  και δεν θα ήταν η τελευταία! Μετά την κατασκευή των καταδιωκτικών, την εφεύρεση του ραντάρ (1944, από τους Άγγλους), του ισχυρού αντιαεροπορικού πυροβολικού, του ανταρτοπολέμου στη ζούγκλα και στην έρημο, των πυραύλων και της ατομικής βόμβας οι θεωρίες τις αεροπορικής ισχύος επανεξετάστηκαν και αναθεωρήθηκαν πολλές φορές. Να σημειώσω ότι η ταινία του Ντίσνεϊ αποφεύγει να αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών θα σκοτωθούν ή θα τραυματιστούν άνθρωποι! Πολύ σύντομα θα αντιληφθείτε γιατί σας εφιστώ την προσοχή σε αυτή τη λεπτομέρεια.

Η επιθυμία του δυτικού πολεμιστή να βλέπει μακριά από ψηλά και να βάλει απο ψηλά κατά του αντιπάλου με καταστροφικά και εξοντωτικά βλήματα ακριβείας είχε διατυπωθεί και εκφραστεί με σαφήνεια πολλές φορές στην ποιμενική γραμματεία (Ιλιάς, Παλαιά Διαθήκη, Κοράνιο, Μαχαμπαράτα). Το ύψος αυξάνει την ορατότητα του πολεμιστή και ταυτόχρονα αυξάνει το βεληνεκές και την ισχύ του βλήματός του. Ο κεραυνός του Δία από τον ουρανό ερχόταν, το θειάφι και η φωτιά, με τα οποία ο Γιαχβέ εξόντωσε, έκαψε και κατέστρεψε τα Γόμμορα και τα Σόδομα,  κι αυτά από τον ουρανό προήλθαν. Η επιθυμία αυτή ήταν η προϋπόθεση της εμφάνισης και σαφούς διατύπωσης των λατρειών της ισχύος του ύψους και του ουρανού. Αυτές οι δύο λατρείες παρήγαγαν και μία άλλη επιθυμία: αυτήν της πτήσης. Πώς θα κατακτηθεί το ύψος και ο ουρανός χωρίς πτήση; Και πώς μπορεί να υπάρξει πτήση χωρίς την αύξηση της ταχύτητας;

Η κατασκευή του αεροπλάνου, στις αρχές του 20ού αιώνα, εκπλήρωσε την επιθυμία της πτήσης, της αύξησης της ορατότητας και της εξόντωσης και καταστροφής από ψηλά, από τον ουρανό. Η εκδίωξη του Θεού από τον ουρανό ήταν σαφής. Το αεροπλάνο ήταν μία ακόμα στιγμή, αποφασιστική,  της διαδικασίας γένεσης του Θεού που άρχισε το 1300 με τα πρώτα πυροβόλα όπλα και το ρολόι και συνεχίζεται σήμερα με τις άοκνες και φιλότιμες προσπάθειες των επιστημόνων για την επίτευξη της αθανασίας (υπερανθρωπισμός και μετανθρωπισμός). Η πρώτη χρήση του αεροπλάνου ήταν η εκπλήρωση της επιθυμίας αύξησης της ορατότητας του στρατηγού –  ο πιλότος ήταν ένας άγγελος του επίγειου Θεού! Μπορούσε να πετάει ψηλά, να βλέπει πολύ μακριά και να μεταδίδει γρήγορα τις πληροφορίες στον στρατηγό. Τη δουλειά αυτή την έκαναν στην αρχαιότητα κάποιοι στρατιώτες που προηγούνταν της οδού και της πορείας (πρωτοπόροι!), συγκέντρωναν  πληροφορίες και τις μετέδιδαν στον στρατηγό. Ο Ξενοφών μας λέει πώς λέγονταν: πρόοδοι, οι πρόοδοι! Ο στρατηγός είχε τους προόδους, Ο Ζεύς είχε τον ιπτάμενο αγγελιοφόρο Ερμή, ο Θεός είχε τους ιπτάμενους αγγέλους. Μια μέρα, ο Ερμής και οι ιπτάμενοι άγγελοι πήραν σάρκα και οστά και έγιναν πιλότοι αεροπλάνων.

ΜΕ την ταχεία και μεγάλη βελτίωση των αεροπλάνων μέσα σε λίγα χρόνια άλλαξε και η χρήση του: μπορούσε να φέρει όπλα: πυροβόλα και  βόμβες. Το αεροπλάνο έπαυσε να είναι κατάσκοπος, πρόοδος και πληροφοριοδότης κι άρχισε να συμμετάσχει στις μάχες –  να σκοτώνει και να καταστρέφει. Υπήρξε μια περίοδος θεοποίησής του: εάν έχεις μόνο εσύ αεροπλάνα, τα οποία δεν μπορεί ο εχθρός να πλήξει με τα διαθέσιμα πυροβόλα, τότε είσαι θεός, είσαι νικητής. Η περίοδος αυτή έμελλε να είναι πολύ σύντομη. Κατά τη διάρκειά της όμως διατυπώθηκαν οι πρώτοι κανόνες της γραμματικής της αεροπορικής ισχύος.  Ο πρώτος κανόνας: το ύψος και η ταχύτητα καθιστά το πολεμικό αεροσκάφος άτρωτο, ακαταμάχητο, ο εχθρός δεν μπορεί να το καταρρίψει. Ο κανόνας αυτός δημιουργεί έναν άλλον: η ύπαρξη του πολεμικού αεροσκάφους καθιστά αναποτελεσματικές τις επιχειρήσεις των χερσαίων δυνάμεων, του πεζικού. Κατά συνέπεια, εάν ο εχθρός δεν έχει αεροπλάνα, είναι βέβαιο ότι θα ηττηθεί. Αυτή είναι η δεύτερη περίοδος της χρήσης του πολεμικού αεροσκάφους και της διατύπωσης θεωριών σχετικά με την αεροπορική ισχύ. Ας δούμε και την τρίτη.

ΤΙ γίνεται όμως εάν έχει πολεμικά αεροσκάφη και ο αντίπαλος; Στη περίπτωση αυτή θα πρέπει να αγνοήσεις τους δύο προηγούμενους κανόνες της αεροπορικής ισχύος και να εφαρμόσεις άλλους: θα κατασκευάσεις πολλά πολεμικά αεροσκάφη και θα είσαι πάντα σε εγρήγορση και ετοιμότητα, θα χτυπήσεις πρώτος και χωρίς προειδοποίηση, και δεν θα ξεχάσεις ποτέ ότι η αεροπορική ισχύς από τη φύση της καταργεί τη διάκριση μεταξύ μάχιμων και αμάχων. Αυτούς τους τρεις κανόνες αξίζει να τους σχολιάσουμε κάπως διεξοδικά. Εάν το κάνουμε θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε πληρέστερα και το παρόν (πόλεμος στην Ουκρανία και στη Γάζα) αλλά και το μέλλον, κυρίως το μέλλον.  

Θα συνεχίσω αύριο, πρέπει να ετοιμαστώ, πάω Σαλονίκη.

Σχολιάστε ελεύθερα!