φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
ΕΚΤΟΣ από τους τρόπους παραγωγής του υλικού και άυλου κοινωνικού πλούτου υπάρχουν και οι τρόποι αρπαγής και οι τρόποι καταστροφής του κοινωνικού πλούτου – όπως και οι τρόποι καταστροφής και οι τρόποι εξόντωσης των υποτελών παραγωγών του κοινωνικού πλούτου. Από την εποχή του Καρόλου, και πιο πριν, έχουμε εστιάσει το ενδιαφέρον μας στους τρόπους παραγωγής και έχουμε αδιαφορήσει για τους τρόπους αρπαγής, καταστροφής και εξόντωσης.
ΟΛΕΣ οι ιστορικές κοινωνίες του δυτικού πολιτισμού ήταν κοινωνίες αρπαγής του κοινωνικού πλούτου, όπως και οι καπιταλιστικές. Ο κοινωνικός πλούτος παράγεται από τους υποτελείς παραγωγούς και αρπάζεται από μια ισχνή μειονότητα – τους δουλοκτήτες, τους φεουδάρχες και τους καπιταλιστές. Το πόσος κοινωνικός πλούτος θα αρπαχτεί καθορίζεται από την έκβαση του κοινωνικού πολέμου: οι δούλοι απλά έτρωγαν και γαμιόντουσαν μεταξύ τους, οι δουλοπάροικοι έτρωγαν και έκαναν παιδιά και χόρευαν και γλεντούσαν και οι εργάτες έχουν αυτοκίνητο και πάνε διακοπές. Ο κοινωνικός πλούτος αρπάζεται με δύο τρόπους: με τη βία και με το χρήμα. Στις δουλοκτητικές κοινωνίες κυρίαρχος τρόπος αρπαγής είναι η βία- και δευτερευόντως το χρήμα. Στις φεουδαρχικές, μόνο η βία. Στις καπιταλιστικές το χρήμα – και δευτερευόντως η βία. Με το χρήμα, η αρπαγή δεν φαίνεται – φαίνεται ως ανταλλαγή: σε πληρώνω να δουλέψεις αλλά ό,τι παράγεις είναι δικό μου. Οι αρπακτικές κοινωνίες δεν μπορούν να αναπαραχθούν, εάν δεν αρπάζεται καθημερινά ο συλλογικά παραγόμενος κοινωνικός πλούτος (τροφή, κατοικία, ρουχισμός, ενέργεια, φάρμακα και άλλα πολλά). Η αρπαγή του κοινωνικού πλούτου είναι προκαλεί πολλά, τα περισσότερα, κοινωνικά προβλήματα κι αυτός είναι ο λόγος που το επίδικο αντικείμενο του εμμενούς του κοινωνικού πολέμου είναι η κατάργηση της αρπαγής του κοινωνικού πλούτου. Εδώ και τέσσερις αιώνες καπιταλισμού, και είκοσι εφτά δυτικού πολιτισμού, δεν μπορέσαμε να την καταργήσουμε. Γιατί;
Οι δυτικές κοινωνίες δεν είναι μόνο αρπακτικές, είναι και πολεμικές. Η κομβική επιθυμία των ισχυρών και πλούσιων ισχνών μειονοτήτων που αρπάζουν τον κοινωνικό πλούτο είναι η αύξηση της ισχύος τους και του πλούτου τους και ο δεύτερος τρόπος εκπλήρωσης αυτής της επιθυμίας είναι η αρπαγή του κοινωνκού πλούτου άλλων κοινωνιών με τη βία, με τον πόλεμο. Η παραγωγή των όπλων είναι ένα ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του παραγόμενου πλούτου και συνδέεται άρρηκτα με ένα πολύ μεγάλο μέρος του υπολοίπου. Εάν σήμερα καταργηθεί η πολεμική βιομηχανία και οι στρατοί, ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει, θα σταματήσει να λειτουργεί. Πολεμική είναι μια κοινωνία που δεν μπορεί να αναπαραχθεί χωρίς την συχνή διεξαγωγή πολέμων, κατανάλωσης δηλαδή των παραγόμενων όπλων.
Ο κοινωνικός πλούτος που παράγεται σήμερα είναι τεράστιος. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα – είναι μια αντίφαση. Εάν η πολεμική κοινωνία εμφανίστηκε σε συνθήκες σπάνης (στις ποιμενικές κοινωνίες) που επέβαλαν την αρπαγή του κοινωνικού πλούτου των άλλων, των γειτόνων (γη, ζώα, γυναίκες, κινητός υλικός πλούτος), τότε γιατί να γίνεται πόλεμος και να αρπάζεται ο κοινωνικός πλούτος όταν είναι τεράστιος και φτάνει και περισσεύει για όλους; Πολιτισμική και κοινωνική αδράνεια: η μειονότητα των αρπάγων δεν μπορεί, και δεν θέλει ασφαλώς, να σταματήσει να αρπάζει και να πολεμά, με άλλους ανταγωνιστές άρπαγες και με τους υποτελείς παραγωγούς (κοινωνικός πόλεμος). Αυτό που πρωταρχικά τον ενδιαφέρει, η πυρηνική και κομβική στρατηγική του επιδίωξη είναι η αναπαραγωγή, η διαιώνιση της αρπαγής, του καπιταλισμού σήμερα.
ΕΝΑΣ από τους τρόπους με τους οποίους εξασφαλίζει την πολυπόθητη αναπαραγωγή της αρπαγής είναι η παραχώρηση περισσότερου κοινωνικού πλούτου στους υποτελείς παραγωγής – άλλοτε ως τακτική υποχώρηση, λόγω μιας περιστασιακής νίκης των υποτελών παραγωγών κι άλλοτε ως απόπειρα άμβλυνσης του κοινωνικού πολέμου. Με αυτό τον τρόπο εμφανίστηκε και το κράτος δικαίου (δικαιώματα και ελευθερίες) και το κράτος πρόνοιας (κοινωνική πολιτική, προστασία των αδυνάμων). Όταν όμως ο κοινωνικός πλούτος είναι τεράστιος και οι παραχωρήσεις θεωρούνται αυτονόητες και επιβεβλημένες, τότε δημιουργείται μια κατάσταση άκρως ανησυχητική – για τον Κύριο: εάν συνεχιστεί αυτό το τροπάριο, λένε μεταξύ τους διαβάζοντας τον Σουμπέτερ, η επιτυχία μας θα μας καταστρέψει. Έτσι όπως πάει το πράγμα μια μέρα θα φτάσουμε σε μια κοινωνία που οι υποτελείς θα ζουν χωρίς να εργάζονται, χωρίς να πολεμούν, με πολλά δικαιώματα και πολλές ελευθερίες! Εμείς οι καπιταλιστές θα οδηγήσουμε την κοινωνία στον σοσιαλισμό και στον κομμουνισμό; Δεν πάμε καθόλου καλά.
ΚΑΙ για να πάνε καλά, οργάνωσαν μια σφοδρότατη επίθεση εναντίον των υποτελών παραγωγών με σκοπό τον περιορισμό των παραχωρήσεων, των δικαιωμάτων και των ελευθεριών – η επίθεση αυτή είναι γνωστή ως νεοφιλελευθερισμός. Ναι, αλλά η παραγωγή του τεράστιου κοινωνικού πλούτου συνεχίζεται – πώς αλλιώς θα αυξηθούν τα κέρδη; Οι αδύναμοι πρέπει να προστατευθούν, έστω και στοιχειωδώς, αλλιώς θα εξεγερθούν και πρέπει η εξέγερση αυτή να προληφθεί. Και ο τεράστιος κοινωνικός πλούτος πρέπει να καταστραφεί, με τρόπους όμως που να αυξάνουν την ισχύ μας και τον πλούτο μας. Πρέπει να καταστραφεί για να μην περιέλθει στα χέρια των υποτελών παραγωγών, για να μην επιλυθούν πολλά κοινωνικά προβλήματα, για να συνεχιστεί η λειτουργική κατασροφή των υποτελών. Θα πρέπει να ζουν μέσα στην ανασφάλεια, το άγχος και την ανησυχία. Για να συνεχιστεί η λειτουργία της καπιταλιστικής μηχανής – ο κορεσμός, η αφθονία είναι ο μεγάλος της αντίπαλος. Η καπιταλιστική μηχανή χρειάζεται έλλειψη, σπάνη, ανεπάρκεια. Εάν δεν υπάρχουν, πρέπει να προκληθούν, συνειδητά και οργανωμένα.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ πολλοί τρόποι καταστροφής του κοινωνικού πλούτου. Η έμμεση καταστροφή του κοινωνικού πλούτου πραγματοποιείται με την κατασκευή περιττών δημοσίων έργων, με την κατάκτηση του διαστήματος, με τη διαφήμιση, με την πρόκρισ της ιδιοχρησίας έναντι της κοινοχρησίας (αυτοκίνητο, όχι τρένο), με την ενσωματωμένη και προγραμματισμένη φθορά των αντικειμένων – κατσαβίδια μιας χρήσης, λόγου χάριν. Αυτή είναι η δημιουργική καταστροφή. Καταστρέφεις δημιουργώντας – δεν είναι πολύ έξυπνο και αποτελεσματικό; Έξυπνο είναι αλλά όχι και πολύ αποτελεσματικό.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΣ τρόπος καταστροφής είναι μόνο ένας: ο πόλεμος. Ο πόλεμος καταστροφής υλικού πλούτου είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος διαιώνισης του καπιταλισμού. Προς ώρας, δεν μας ενδιαφέρει η κερδοφορία! Εάν καταστρέψουμε ό,τι έχουμε φτιάξει, οι υποτελείς θα δουλεύουν – και θα ξαναδουλέψουν – και κοινωνικός πλούτος θα παραχτεί και θα αρπαχτεί. Εάν μέχρι τώρα ο πόλεμος δεν μπορούσε να γίνει χωρίς στρατιώτες, οι οποίοι λιποτακτούσαν ή εξεγείρονταν στρέφοντας τα όπλα εναντίον μας, τώρα δεν τους χρειαζόμαστε. Εγκαινιάζεται ένα νέο είδος πολέμου: ο πόλεμος καταστροφής υλικού πλούτου χωρίς στρατιώτες, με καταστροφή από μεγάλη απόσταση, με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, με μη επανδρωμένα πολεμικά αεροσκάφη. Αυτοί που τα χειρίζονται θα πολεμούν με όλες τους τις ανέσεις – με καφεδάκι και μουσικούλα χαλαρωτική.
ΑΥΤΑ που βλέπουμε και ζούμε στην Ουκρανία και στη Γάζα, αύριο στη Βενεζουέλα, θα τα δούμε και θα τα ζήσουμε και σε άλλες χώρες, σε όλον τον πλανήτη. Πάντα θα βρίσκουν κάποια αφορμή και πρόσχημα. Η Δύση δεν θα προχωρήσει σε ένα παγκόσμιο πόλεμο με τους αντιπάλους της – ξέρει πολύ καλά ότι θα ηττηθεί, εάν υπάρξει νικητής! Οι δυτικές κοινωνίες είναι δέσμιες, αιχμάλωτες του παρελθόντος τους (ιστορική πολιτισμική αδράνεια): για να αναπαραχθεί ο καπιταλισμός δεν πρέπει να σταματήσει ή να περιοριστεί η πολεμική παραγωγή, με την οποία συνδέεται άρρηκτα το μεγαλύτερο μέρος της καπιταλιστικής οικονομίας, θα πρέπει να καταναλώνει αυτά τα όπλα και όχι να τα αντικαθιστά κάθε πέντε ή δέκα χρόνια.
ΑΡΧΙΖΕΙ η εποχή της συστηματικής, στοχευμένης, συνειδητής, προγραμματισμένης καταστροφής του κοινωνικού πλούτου με ένα νέο είδος πολέμου: τον αυτοματοποιημένο πόλεμο της καταστροφής του υλικού κοινωνικού πλούτου.