φίλες κε φίλοι, καλή σας μέρα
Μια μέρα, ένα πρωινό θα ήθελα να παρουσιάσω τους δασκάλους μου κε τις δασκάλες μου. Τους περισσότερους από αυτούς τους συνάντησα μόνο μια φορά, για λίγα λεπτά, δύο (έναν ζητιάνο κι έναν ταξιτζή) για λίγα δευτερόλεπτα, τους θυμάμαι όμως κε τους ανακαλώ στη μνήμη μου πολύ συχνά – χρειάζομαι πολύ συχνά συμβουλές, πολύ συχνά. . .
Ένας δάσκαλός μου ήταν μαθητής στην ΣΤ’ Δημοτικού, στην Παλιά Πεντέλη, στη γειτονιά που εγκατασταθήκαμε το 1969, όταν μεταναστεύσαμε από το χωριό. Εγώ μόλις είχα περάσει στη Φιλοσοφική, ήταν φθινόπωρο του 1976. Με παρακάλεσε ο πατέρας του, νταμαρτζής όπως κε ο πατέρας μου, να του κάνω μερικά μαθήματα γιατί ήταν πολύ ανορθόγραφος. Με τον Α. παίζαμε μπάλα μαζί, είχε μανία με τις μηχανές. Όλη τη μέρα έλυνε και συναρμολογούσε ό,τι μηχανάκι και συσκευή έπεφτε στα χέρια του. Τη πρώτη μέρα είδα τα τετράδιά του κε φρίκαρα! Ούτε μια λέξη σωστή! Του λέω, Α., θα ήθελα μόνο μια λέξη να μάθεις, τίποτα άλλο. Εντάξει, μου λέει, ποια λέξη; Τη λέξη ‘και’, του λέω. Δεν γράφεται ‘κε’ αλλά ‘και’.
Περάσαμε μια ώρα, και παραπάνω, μαθαίνοντας το και. Την άλλη μέρα, ξαναγράφει ‘κε’. Καλά, του λέω, δεν το θυμάσαι; Και μου λέει: Θα το γράφω με ε μέχρι να πεθάνω. Εκεί τελείωσαν κε τα μαθήματα. Την επομένη, του χάρισα ένα ποδήλατο, αγωνιστικό, μου το είχε στείλει ένας θείος μου από τη Γερμανία. Τελείωσε το Δημοτικό κε πήγε δούλεψε σε ένα συνεργείο αυτοκινήτων.
Εγώ τώρα συμπληρώνω: θα το γράφω με ε μέχρι να πεθάνω – κανένας σας δεν θα μπορέσει να με πείσει ότι πρέπει ντε κε καλά να γράφεται με αι. Πίνω καφεδάκι κε συνεχίζω. Αργεί πολύ να ξημερώσει.
Θίγω το θέμα της επαναστατικής αποφασιστικότητας, ένα θέμα το οποίο θα μας απασχολήσει στο εγγύς μέλλον. Ποιος θα μπορέσει να με πείσει να πάψω να είμαι πολεμιστής; Δε λέω επαναστάτης! Δεν είμαι επαναστάτης, είμαι πολεμιστής. Κανένας κε καμία: διότι στη λογική, στο επιχείρημα εγώ θα αντιπαραβάλλω το βίωμα. Δεν έχετε καμία απολύτως τύχη να μετατρέψετε τον πόνο κε το κλάμα σε υπακοή, δεν έχετε καμία απολύτως τύχη να μετατρέψετε τη χαρά σε πορνόμιο. Ως πολεμιστής δεν μπορώ να επιδιώκω πορνόμια, το μόνο προνόμιο που επιθυμώ είναι να είμαι γερός να πηγαίνω στο λαχανόκηπό μου – και πως θα είμαι γερός και χαρούμενος χωρίς καλή παρέα; Τίποτα άλλο, απολύτως. Γνωριζόμαστε ήδη πάνω από τρία χρόνια, ας αφήσουμε κε τα υπόλοιπα να κυλήσουν σαν νεράκι, σαν όνειρο κε θα γνωριστούμε καλύτερα, αν κε για μερικές και μερικούς θεωρώ ότι είναι περιττό. Γειά σου Γεωργία, γειά σου Γιωργάκη, γειά σου Ειρήνη, γειά σου Αντωνία, γειά σου Βαγγέλη, γειά σου Βάϊε, γεια σας φίλες κε φίλοι.
Δέχομαι πολύ συχνά την κριτική ότι με τις απόψεις μου υποδαυλίζω ακούσια πασιφιστικές αυταπάτες. Κάποιοι άλλοι με επικρίνουν διότι υποδεικνύω το πως θα πολεμήσουν (θα αγωνιστούν, θα παλέψουν, μπλιαχ) οι εργαζόμενοι, το προλεταριάτο, οι εργάτες. . . Με αυτά τα δυο ζητήματα θα καταπιαστώ σήμερα, πριν παραθέσω ένα άκρως συνοπτικό σκιαγράφημα εγχειριδίου διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου.
Ποιος είσαι που θα μας πεις, θα τους πεις, θα μας/τους υποδείξεις πως να πολεμήσουμε, πως να πολεμήσουν; Αυτό είναι το κομβικό ερώτημα. Και όταν ρωτάω ‘ποιος θα σας το πει, ποιος θα τους το πει,’ απαντούν: Κανένας, θα επιλέξουμε εμείς οι ίδιοι πως θα αγωνιστούμε, εάν θα πάρουμε τα όπλα ή όχι, ένα κάνουμε διαδηλώσεις ή όχι, κλπ.
Εμείς οι ίδιοι!
Ποιοι είμαστε εμείς οι ίδιοι; Αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουμε. Είμαστε ψυχοπνευματικά κατασκευάσματα της εποχής μας. Ο τρόπος σκέψης μας, ο υφιστάμενος τρόπος διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου είναι ιστορικές κατασκευές. Η Αριστερά, με την πολύ ευρεία έννοια του όρου, είναι μια ιστορική κατασκευή, αυτός είναι και ο λόγος που την αποκαλώ ‘ιστορική’. Ο λόγος της, η αλήθεια της, οι μηχανισμοί της, οι τεχνολογίες εξουσίας της, η υποκειμενοποίησή της είναι όλα ιστορικές κατασκευές. Σας θυμίζουν όλα αυτά Φουκό; Ναι, Φουκό είναι. Αυτό που επιδιώκω δεν είναι τίποτα άλλο από μια συνάντηση του Μαρξ, του αναρχισμού και του Φουκό (και του Βιριλιό και του Μαρκούζε και του Φρόιντ και. . . και. . .) ευελπιστώ να είναι γόνιμη, θεωρώ ότι είναι.
Εάν λοιπόν είναι ιστορική κατασκευή μιας εποχής, τότε, ως ιστορική κατασκευή, θεωρώ ότι έχει φάει τα ψωμιά της. Είναι ήδη απαρχαιωμένη, είναι ήδη αναχρονισμός. Ζούμε την αποσύνθεσή της, την αργή και σταδιακή παρακμή της, θεωρώ δε ότι η διαδικασια αυτή θα επιταχυνθεί και ότι βρισκόμαστε στις απαρχές μιας νέας ιστορικής κατασκευής. Και η Ανωτάτη Σχολή Κακών Τεχνών επιθυμεί και επιδιώκει να συμβάλει στη διαμόρφωση αυτής της νέας ιστορικής κατασκευής. Εστετισμός και βολονταρισμός, ναι, έχετε κάτι καλύτερο να προτείνετε;
Ο λόγος, δηλαδή η αλήθεια της ιστορικής Αριστεράς, διαμορφώθηκε μέσα σε πέντε αιώνες. Πρωτοεμφανίζεται με τις αγροτικές και εργατικές εξεγέρσεις του 15ου και ολοκληρώνεται κατά τον 20ό, με ενδιάμεσους σταθμούς την αναρχική ατομική τρομοκρατία, τον μαρξισμό, τον μεταρρυθμισμό, κλπ. Ένοπλη εξέγερση, ατομική τρομοκρατία, διαμαρτυρία, λεηλασίες, πορείες και διαδηλώσεις, συνδικαλισμός, εργατικό κίνημα, συνδικαλισμός, εργατικά κόμματα, πασιφισμός, κοινοβουλευτισμός, όλα αυτά είναι εκδηλώσεις, πτυχές της ίδιας ιστορικής κατασκευής. Όλα αυτά τα φαινόμενα προέκυψαν ως απάντηση στο μείζον δίλημμα της άσκησης ή της μη άσκησης της ένοπλης επαναστατικής βίας. Ατομική τρομοκρατία (αναρχική τρομοκρατία) του παρόντος από τη μια, συλλογική αλλά οργανωμένη και μελλοντική χρήση των όπλων από την άλλη (λενινισμός). Όσοι αρνούνται τη χρήση των όπλων θα καταφύγουν στις διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, πορείες, κοινοβουλευτική πάλη.
Η ολοσχερής υποχώρηση του άμεσου ένοπλου επαναστατικού αγώνα (Γερμανία, Ιταλία, Ελλάδα, Βάσκοι, Ιρλανδοί, κλπ.) είναι μια πρώτη εκδήλωση της αποσύνθεσης του λόγου, της αλήθειας, των μηχανισμών, της υποκειμενοποίησης της ιστορικής Αριστεράς. (Είχε ήδη προ πολλού εξαφανιστεί ο αναρχικός που σκότωνε με το περίστροφο τον μισητό αριστοκράτη ή στρατιωτικό ή έρριχνε τη διάσημη βόμβα με το φυτίλι). Μια δεύτερη εκδήλωση είναι η σχεδόν ολική εξαφάνιση των επαναστατικών κομμάτων και οργανώσεων που υποστηρίζουν την μελλοντική άσκηση ένοπλης επαναστατικής βίας. Τώρα, ζούμε την αποσύνθεση της διαμαρτυρίας (διαδήλωσης, πορείας, συλλαλητηρίων, αιτημάτων, ικεσίας, θρηνωδίας του όχλου, απειλών) από τη μια και της κοινοβουλευτικής πάλης και του κυβερνητισμού από την άλλη. Αυτά τα δύο φαινόμενα σχετίζονται άρρηκτα μεταξύ τους, είναι δυο πλευρές του ίδιου νομίσματος, κι αυτός είναι ο λόγος που θα επιβιώσουν μαζί για ένα μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα και θα εξαφανιστούν μαζί – δεν μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο.
Θεωρώ ότι οι μέρες τους είναι μετρημένες. Πέντε, δέκα, είκοσι χρόνια, όχι παραπάνω. Εάν συγκρίνουμε αυτό το χρονικό διάστημα με την όλη διάρκεια (πέντε αιώνες!) του λόγου της ιστορικής Αριστεράς, αντιλαμβανόμαστε ότι είναι πάρα πολύ μικρό. Ενδέχεται να προλάβω να τη δω κι εγώ αυτή την κατάρρευση – με την προϋπόθεση ότι θα ζήσω άλλα είκοσι χρόνια. . .
Επαναλαμβάνω: οι διαμαρτυρίες, οι διαδηλώσεις, οι πορείες, τα αιτήματα, οι ψοφοδεείς απειλές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την στρατηγική της κατάκτησης του κράτους με τις εκλογές, του σχηματισμού κυβέρνησης, της αναδιανομής του πλούτου, της χρήσης της κοινωνικής δικαιοσύνης ως μοχλού της αύξησης της παραγωγής και της εξασφάλισης της ανάπτυξης με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες, κλπ. Οι περισσότεροι αγανακτισμένοι ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, νομίζω ότι είναι βέβαιο. Τυχαίο; Δε νομίζω!
Υποστηρίζω λοιπόν ότι ζούμε το τέλος του λόγου (του συστήματος αλήθειας) της ιστορικής Αριστεράς. Ήταν μια κατασκευή η οποία σήμερα είναι άκυρη (δεν έχει κύρος, ισχύ), είναι αναχρονιστική. Γιατί ακυρώνεται όμως; Είναι ένα ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουμε.
Ακυρώνεται για δυο λόγους. Πάρα πολύ σχηματικά: πρώτος είναι τα πυρηνικά και ο δεύτερος η αυτοματοποίηση/ρομποτική/ηλεκτρονική. Πίνω ένα δεύτερο καφεδάκι και συνεχίζω. Λοιπόν, όταν λέω πυρηνικά εννοώ την εξασφάλιση της απόλυτης οπλικής και στρατιωτικής (όχι όμως και πολεμικής, όπως θα δούμε) υπεροχής του Κυρίου ημών. Τα πυρηνικά ήταν η τελική φάση μιας διαδικασίας που άρχισε με την απογείωση των πρώτου αεροπλάνου, το 1900. Εκείνη τη μέρα τελείωσε η ένοπλη επαναστατική βία, οριστικά και αμετάκλητα το 1945. Είχε προηγηθεί το οριστικό και αμετάκλητο τέλος της επαναστατικής/τρομοκρατικής συνωμοσίας/παρανομίας με τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Με την ηλεκτρονική (υπολογιστές, διαδίκτυο), δηλαδή με την επίτευξη της απολυτης επιτήρησης/πειθάρχησης/βιοπολιτικής/παρακολούθησης/ελέγχου, ανήκουν πια ανεπιστρεπτί στο παρελθόν και η πρωτοπορία/μεσσιανισμός/ουτοπία. Γιατί νομίζετε ότι το μόνο που δεν γνωρίζετε είναι τι νούμερο παπούτσια φοράω; (45) Για να γίνω βουλευτής ή να πλασαριστώ στα κυκλώματα των συγγραφέων; Δεν μπορούμε να κρυφτούμε, φίλες και φίλοι. Και βέβαια σέβομαι και υπερασπίζομαι το δικαίωμα της ανωνυμίας/ψευδωνυμίας με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο – να κατανοούμε όχι να κατηγορούμε, όπως έγραψε και ο Μπαρούχ Σπινόζα. Κατά συνέπεια, η χρήση της ένοπλης επαναστατικής βίας καθίσταται ένα αδιέξοδο, είναι μια επιλογή η οποία μόνο βάσανα, πίκρες και ήττα μας εξασφαλίζει. Εάν κάποιοι και κάποιες παίρνουν ή σχεδιάζουν να πάρουν τα όπλα, ας τα πάρουν. Εγώ δεν θα είμαι μαζί σας. Κι όχι μόνο αυτό! Υποστηρίζω ότι οφείλουμε να διακηρύξουμε ανοιχτά και δημόσια την αποκήρυξη της ένοπλης επαναστατικής βίας με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο. Πιο σαφής δεν μπορώ να γίνω: όποιο όπλο και να πιάσετε στα χέρια σας, ο Κύριος θα έχει ένα πιο ισχυρό. Λογική κατάληξη: για να εξασφαλίσετε οπλική ισορροπία θα πρέπει να αποκτήσετε πυρηνικά. Εκτός κι αν νομίζετε ότι δεν θα τα χρησιμοποιήσει ο Κύριος για να καταστείλει μια παγκόσμια επανάσταση! Σας λέω όμως ότι τα έχει ήδη χρησιμοποιήσει (η δεύτερη βόμβα στο Ναγκασάκι). Κι αν αυτό δεν το δέχεστε, θα πρέπει να αποκτήσετε πυραύλους εδάφους-εδάφους, εδάφους-αέρος και πολεμικά αεροσκάφη. Έτσι λοιπόν το δίλημμα ‘ όπλα ή όχι όπλα ‘ δεν υφίσταται πια. Και βέβαια με το ζήτημα της χρήσης των όπλων σχετίζονται και τα άλλα παρεμφερή ζητήματα: του ελέγχου του δημόσιου χώρου, της διαμαρτυρίας, της διαδήλωσης, του αιτήματος, του ελέγχου του Κράτους με τις εκλογές.
Ο δεύτερος λόγος είναι η εφαρμογή της τεχνοεπιστήμης (ρομποτική, ηλεκτρονική, νανοτεχνολογία, κλπ., κλπ. – θα καταπιατσούμε με το ζήτημα αναλυτικά λίαν προσεχώς), στην καπιταλιστική παραγωγή, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την εκδίωξη από την παραγωγή του κοινωνικού πλούτου ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού υποτελών παραγωγών, την διαρκή και ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού των ανέργων – οι ‘λαθρομετανάστες’ είναι άνεργοι, ας μην το ξεχνάμε. Η εφορμογή αυτή σηματοδοτεί την αρχή της συρρίκνωσης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, οπότε, αναπόφευκτα, και του καπιταλιστικού Κράτους. Η εξέλιξη αυτή επιφέρει την ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ των Κεφαλαίων (των Κυρίων), την καταστροφή των αδύναμων Κεφαλαίων, άρα και ένα μέρος της παραγωγής, την επέκταση της ανεργίας, την ορθολογικοποίηση της φτώχειας, τη μείωση της κατανάλωσης, την διαρκή επέκταση της αποεμπορευματοποίησης κι όλα αυτά θα επιταχύνουν τη διαδικασία της συρρίκνωσης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Κατά συνέπεια, κρίνω ότι το κομβικό μέλημα του καπιταλιστή Κυρίου θα μετατοπιστεί από το κέρδος στην Ισχύ, δηλαδή της διαιώνιση της (καπιταλιστικής) Κυριαρχίας μέσω του χρήματος (οικονομικής βίας), απάτης, εκφοβισμού, απειλής, επιτήρησης, όπλων (καταστολής και εξόντωσης, επιλεκτικής-παραδειγματικής και εκκαθαριστικής).
Εάν ισχύει αυτή η μετατόπιση, εάν ο Κύριος προκρίνει την Ισχύ μέσω της Βίας και όχι μέσω της Απάτης και της Αρπαγής (Κέρδος), τότε υποστηρίζω ότι οι διαμαρτυρίες, οι διαδηλώσεις, οι διεκδικήσεις, τα αιτήματα, οι κούφιες απειλές και οι ικεσίες, οι εκλογές και οι κυβερνήσεις της Αριστεράς δεν (θα) έχουν λόγο ύπαρξης. Το μένος με το οποίο οι αστυνομίες, και πολύ σύντομα με την αρωγή του στρατού, διαλύουν τις διαδηλώσεις είναι ενδεικτικό των διαθέσεων και των επιλογών του Κυρίου.
Και μετά από όλα αυτά, αναρωτιέμαι: εάν ο λόγος της ιστορικής αριστεράς αποσυντίθεται, αποχωρεί, πως θα πολεμήσουμε; Θα εμφανιστεί ένας νέος λόγος, μια νέα ιστορική κατασκευή; Έχει ήδη αρχίσει να εμφανίζεται;
Θα συνεχίσω όμως αύριο το πρωί – ξημέρωσε, διορθώνω το κείμενο κε πάω στον κήπο να φυτέψω φασολάκια κε να μαζέψω αρακά.
γιούπι! αγωνιούμε…
έφτασε παρασκευή… περιμένουμε…