φίλες και φίλοι, καλημέρα σας
Οδεύουμε ολοταχώς προς μια ταχεία επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης, η οποία, υποστηρίζουμε, θα ενσκήψει λίαν συντόμως και θα είναι μακράς διάρκειας. Μιας όμως και η ύφεση αυτή δεν είναι άλλη από αυτήν που άρχισε πριν από σαράντα χρόνια, το 1973, θα πρότεινα να εγκαταλείψουμε τους όρους ‘κρίση’ και ‘ύφεση’ και να προκρίνουμε αυτόν της συρρίκνωσης του καπιταλισμού, την οποία εκλαμβάνουμε ως τη πρώτη φάση της κατάρρευσης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Κάποια βασικά στοιχεία της οικονομίας των πιο αναπτυγμένων καπιταλιστικών σχηματισμών των τελευταίων σαράντα ετών που θα παραθέσουμε (μεταβολή ανά δεκαετία του ΑΕΠ, του πραγματικού (ιδιωτικού) κεφαλαιακού αποθέματος (κτίρια, εργαλειακός εξοπλισμός ), της παραγωγικότητας της εργασίας, των μισθών των παραγωγών (εργατών), της ιδιωτικής κατανάλωσης και του ποσοστού κέρδους τόσο των μεγάλων επιχειρήσεων όσο και της μεταποίησης) θα μας πείσουν να σχηματίσουμε την εικόνα ενός τρένου που τρέχει ολοταχώς στον γκρεμό και τίποτα δεν μπορεί να το σώσει.
Λοιπόν, ας λάβουμε πρώτα υπόψη μας ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξανόταν κατά 5% κατ’ έτος από το 1947 μέχρι το 1973, κοντά τριάντα χρόνια, μια ολόκληρη γενιά. Ρίξτε ένα βλέφαρο τώρα στον παρακάτω πίνακα και δείτε τη μέση ετήσια ποσοστιαία μεταβολή ανά δεκαετία του ΑΕΠ των παρακάτω σχηματισμών:
Γερμανία Ευρώπη-12 Ιαπωνία ΗΠΑ G7
1960-9: 4.4 5.3 10.1 4.2 5,1
1970-9: 2.8 3.2 4.4 3.2 3.6
1980-9 2.3 2.4 3.9 3.2 3.0
1990-9 2.1 2.2 1.3 3.3 3.1
2000-7 1.2 1.9 1.4 2.3
[2010-9 -2 -2.9 -2.3 -1.7 ]
Αντλώ τα στοιχεία από Μπρέννερ (2010). Η φθίνουσα δυναμική του ΑΕΠ των παραπάνω σχηματισμών είναι σαφέστατη. Με τα κόκκινα είναι η δική μου εκτίμηση: η τρέχουσα δεκαετία θα είναι η πρώτη δεκαετία της παρατεταμένης παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Ανάπτυξη; Ούτε για πλάκα! (Μόνο με σφαίρες!). Μας δουλεύουν κανονικά και με τον νόμο!
Θα εξετάσουμε επίσης τις συνέπειες της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας και τους τρόπους με τους οποίους θα επιχειρήσει (επιχειρεί ήδη) ο Κύριος καπιταλιστής να την διαχειριστεί. Δεν θα φοβηθούμε να διατυπώσουμε και κάποιες σκέψεις για το πως εμείς θα αντιμετωπίσουμε την συρρίκνωση του καπιταλισμού. Θα εξετάσουμε τη μείωση των κρατικών εσόδων, τη συρρίκνωση του κράτους, την πλήρη κατάρρευση του κράτους πρόνοιας, τη συρρίκνωση της δημοκρατίας, τη στρατιωτικοποίηση του κράτους, την αδιανόητη αύξηση της ανεργίας και της φτώχειας, το αδιέξοδο της ιστορικής Αριστεράς.
Δεν θα ήθελα σήμερα να αρχίσω τη μέρα μου με αριθμούς και στοιχεία. Αντ’ αυτού θα ήθελα να σας αφηγηθώ δυο, ας τις πούμε, ιστορίες, τις οποίες θα ξαναπιάσουμε στο τέλος του κειμένου.
Μια μέρα, ο καπετάνιος ενός πειρατικού μαζεύει τους κωπηλάτες πειρατές και τους λέει: Σήμερα, θα ξυριστείτε και θα πλυθείτε. Χαρά οι πειρατές! Μετά από λίγες μέρες: σήμερα, θα φάτε καλά, θα πιείτε και θα γαμήσετε. Χαρά οι πειρατές, τρελάθηκαν! Μόλις πέρασαν κάνα δυο μέρες, τους λέει:
– Σήμερα, θα κάνω σκι.
Και ερωτώ: τι θα κάνουν οι κωπηλάτες πειρατές; Θα υπακούσουν ή όχι; Θα κάνει σκι ο Κύριος τελικά στη θάλασσα ή όχι; Μέχρι τη Δευτέρα που θα τα ξαναπούμε, ας το σκεφτούμε – επιχειρήματα όμως, όχι μαλακίες!
Είμαστε πάνω σε ένα βαγονέτο σε κατηφόρα και δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Σε κάποιο σημείο οι γραμμές διακλαδώνονται, εμείς όμως έχουμε την ικανότητα να επιλέξουμε. Υπάρχει όμως ένα ψιλοπροβληματάκι: αριστερά, πάνω στις γραμμές βρίσκονται πέντε άνθρωποι, δεξιά, μόνο ένας. Τι θα κάνουμε;
Λογικά σκεπτόμενοι (και από το λαιμό τραβώντας μας η βιολογία) θα επιλέξουμε να σκοτώσουμε τον έναν παρά τους πέντε. Κάποιοι όμως και κάποιοι θα επιλέξουν να σκοτώσουν τους πέντε παρά τον έναν. Σε ποιες περιπτώσεις θα συμβεί αυτό;
πάω στο χωριό για ξύλα.
Αθανάσιε, σε χαιρετώ
Επέστρεψα/ψαμε χθες από το ενα 3μερο ελαιοσυγκομιδής, με την “ομάδα” που δημιουργήσαμε επί τούτου και θα ξαναπάμε κατά τις 22/10. Προβλέπουμε ικανοποιητική σοδειά σε ελιές & λιγότερο σε λάδι, αλλά το μεγαλύτερο όφελος βγαίνει από την μεταξύ μας θερμή «ελαιοτριβή» και φυσικά το φαγο-πότι. Οι ελιές είναι αράντιστες & αλίπαστες επί 20+ χρόνια, θα διατεθούν από το μ-πρατήριο, όπως και σε φίλους.
Στο δια ταύτα τώρα, ελπίζω να συμβάλω στα ερωτήματα.
Είμαι απόλυτα σίγουρος «ότι θα κάνει σκι» σήμερα ο καπετάνιος. Εξυπακούεται ο υπερβάλλων ζήλος που θα δειχθεί από μέρους των κωπηλατών, ώστε να επιτευχθεί το αδύνατο, αυτό θα συμβεί διότι οι πειρατές έχουν επενδύσει στην «βεβαιότητα των κατ’ επανάληψη απολαύσεων», τις οποίες πιστεύουν θα ωφεληθούν και στο μέλλον, μετά απ’ όσα τους παρείχαν οι προηγούμενοι εκπαιδευτικά γενναιόδωροι χειρισμοί του καπετάνιου.-
Για το βαγονέτο, αυτή η επιλογή εκτιμώ ορίζεται από τη σχέση που έχουμε με το πρόσωπο, (π.χ. συγγένεια, ερωτικός σύντροφος, κ.ο.κ), η σειρά προτεραιότητας είναι προσωπική μάλλον.
Ευριπίδη,
σκέφτομαι ότι μάλλον εγκαινιάζουμε μια διαρκώς επεκτεινόμενη διαδικασία μακροπρόθεσμης μεταβολής των δομών της προσωπικότητάς μας μέσω μιας μακροπρόθεσμης μεταβολής πολλών κοινωνικών πρακτικών,αντιλήψεων, αξιών. Θαρρώ πως ο πυρήνας αυτών των μεταβολών είναι η στάση απέναντι στην εργασία: θα πρέπει να την εκλάβουμε ως πρόσχημα να είμαστε μαζί κι όχι ως ένα τρόπο εξασφάλισης μεροκάματου, μισθού και σύνταξης. Η ομαδική, ελεύθερη εργασία, η κλιμάκωση και ο συντονισμός της (δίκτυα) θα είναι η πρώτη ‘αμοιβή’ – το λάδι, οι ελιές, το ψωμί και ό,τι άλλο χρειαζόμαστε θα προκύψουν αβίαστα.