φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
ΕΧΩ διαβάσει ότι οι νεοέλληνες άρχισαν να πίνουν βουίσκι στην δεκαετία του ΄50 και του ΄60, όταν έβλεπαν στα επίκαιρα (οι σημερινές τηλεοπτικές ειδήσεις), που προβάλλονταν πριν τις κινηματογραφικές ταινίες, τον Ωνάση να πίνει αυτό το ποτό. Το έπιναν και οι πλούσιοι στις ελληνικές ταινίες. Τη δεκαετία του ΄80, έπινε και ο Ανδρέας, δεν υπήρχε ούτε ένα ελληνικό σπίτι που να μην έχει ένα μπουκάλι, τουλάχιστον, να κεράσει τον επισκέπτη. Εάν πήγαινες δώρο, ένα μπουκάλι ουίσκι ήταν το καλύτερο δώρο. Μία από τις υψηλότερες καταναλώσεις παγκοσμίως, παρακαλώ!
ΤΙ ήταν αυτό που παρακινούσε τον εργάτη και τον υπάλληλο να πιει το ποτό των πλουσίων; Η διαφήμιση; Όχι, δεν ξεκίνησε με τη διαφήμιση, η διαφήμιση ήρθε μετά. Ήταν η ταύτιση με τον ισχυρό Κύριο μέσω της μίμησης. Και τι είναι αυτό που παρακινεί τον Υποτελή να μιμηθεί και να ταυτιστεί με τον ισχυρό και πλούσιο και διάσημο Κύριο (καπιταλιστή); Η αδυναμία, φίλες και φίλοι, η αδυναμία.
ΔΕΝ νιώθουμε καλά, όταν είμαστε αδύναμοι. Αυτό το βλέπουμε στα παιδιά, τα οποία νιώθουν αδύναμα γιατί πράγματι είναι. Φοβούνται μην τα εγκαταλείψουμε. Τα παιδιά είναι πολύ αγχωμένα και γι΄ αυτό είναι και πολύ σκληρά. Κι επειδή είναι αδύναμα μιμούνται τους ενήλικες για να γίνουν κι αυτά δυνατά. Και ταυτίζονται με τους ενήλικες για να διασκεδάσουν την αδυναμία τους. Οι παρορμήσεις της μίμησης/ταύτισης δεν εξαλείφονται διότι, ως Υποτελείς ενήλικες πια, δεν παύουμε να είμαστε αδύναμοι. Ώστε υπάρχει μια ανθρωπολογική διάσταση στη σχέση της μίμησης/ταύτισης του αδύναμου Υποτελούς έναντι το ισχυρού Κυρίου.
ΕΑΝ απομακρυνθούμε από το ανθρωπολογικό επίπεδο και μεταφερθούμε στο κοινωνικό, θα παρατηρήσουμε το φαινόμενο της μίμησης/ταύτισης και μεταξύ ομάδων, κοινωνικών στρωμάτων και τάξεων. Ο αδύναμος είναι αυτός που μιμείται/ταυτίζεται με τον ισχυρό, κοινωνικά και οικονομικά και πολιτισμικά. Και, εάν ταυτίζεται, αυτό είναι ένδειξη ότι είναι αδύναμος. Τι βλέπουμε σήμερα στους καπιταλιστικούς παραδείσους, τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες, όπου η ευημερία, η καλοπέραση, η ηδονή, οι ανέσεις, η πολυτέλεια είναι η ορατή πλευρά της σωματικής, ψυχικής, κοινωνικής και διανοητικής εξαθλίωσης; Βλέπουμε την επέκταση της ταύτισης των Υποτελών με τον ισχυρό Κύριο. Σε πολιτικό επίπεδο αποτυπώνεται με την συνεχή εκλογική άνοδο της ακροδεξιάς, η οποία σε δέκα χρόνια θα γίνει πλειοψηφία στους περισσότερους καπιταλιστικούς παραδείσους της καπιταλιστικής κόλασης.
ΤΑ παιδιά συγκρούονται επίσης με τους ενήλικες, μιας και έχουν διαφορετικές επιθυμίες και ανάγκες. Και οι ενήλικες συγκρούονται μεταξύ τους, εάν στα προηγούμενα προσθέσουμε και τις διαφορετικές αξίες και κώδικες συμπεριφοράς. Και ή χωρίζουν τα τσανάκια τους, αυτό γίνεται πιο συχνά, ή ανεβάζουν το επίπεδο της επικοινωνίας τους και χαίρονται ο ένας τον άλλον, η μία την άλλη. Δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς σύγκρουση, μιας και δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς διεκδίκηση. Εάν δεν σπάσεις το κουκούλι του εγωισμού, η σύγκρουση θα έχει άσχημο τέλος: απομόνωση. Εάν το σπάσεις, εάν θελήσεις να σχετιστείς με τον άλλον, με την άλλη, η σύγκρουση θα γίνει Τέχνη. Είναι πολύ δύσκολο, το καταλαβαίνω, αλλά δεν υπάρχει άλλη λύση.
ΕΑΝ τώρα περάσουμε από το διαπροσωπικό στο ομαδικό ή ταξικό επίπεδο, ρίχνοντας μια ματιά στην παγκόσμια ιστορία, θα παρατηρήσουμε ότι οι συγκρούσεις μεταξύ των τάξεων είναι πολύ συχνές, πολύ αιματηρές, μεγάλης διάρκειας, με συνέπειες καθοριστικής σημασίας. Δεν θα ήμασταν αυτό που είμαστε χωρίς αυτές τις συγκρούσεις. Εάν τώρα εστιάσουμε την προσοχή μας στην εργατική τάξη, θα παρατηρήσουμε ότι η πιο συγκρουσιακή περίοδος ήταν η εποχή κατά την οποία οι αγρότες γίνονταν προλετάριοι. Έχαναν την όποια ελευθερία τους και ανεξαρτησίας τους και γίνονταν μισθωτοί σκλάβοι. Το αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης ήταν η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, το κράτος πρόνοιας, τα δικαιώματα, οι ελευθερίες. Η επόμενη γενιά, η γενιά που γεννήθηκε από μισθωτούς σκλάβους ήταν διαφορετική. Έτεινε προς τη μίμηση/σύγκρουση παρά προς τη σύγκρουση. Κάθε νέα γενιά της εργατικής τάξης έτεινε όλο και περισσότερο προς την ταύτιση. Βλέπουμε τι γίνεται σήμερα.
ΕΚΤΟΣ από τη μίμηση/ταύτιση και την σύγκρουση υπάρχει και η απομάκρυνση. Στα παιδιά εμφανίζεται ως αυτισμός – η οδυνηρότερη μορφή απομάκρυνσης – υπάρχουν κι άλλες πολλές. Σε κοινωνικό επίπεδο υπάρχει η προσωπική ή και ομαδική απομάκρυνση – τα μοναστήρια, οι χίππηδες. Η απομάκρυνση μπορεί να είναι χωρική, μπορεί όμως και να μην είναι. Να ζεις στην Αθήνα και να έχεις απομακρυνθεί – από τι; Μα από τον καπιταλιστικό τρόπο ζωής: εργασία, κατανάλωση, μεθύσι το Σαββατοκύριακο, όπως γίνεται στους καπιταλιστικούς παραδείσους της καπιταλιστικής κόλασης. Δεν μπορείς όμως να το κάνεις στη Βιέννη, στο Μόναχο, στην Πράγα! Εκεί ένας τρόπος απομάκρυνσης υπάρχει: το ψυχιατρικό άσυλο. Η τρέλα είναι μια μορφή απομάκρυνσης, όπως και η ηρωίνη, όπως και η εξασφάλιση των αναγκαίων της ζωής με την κλοπή. Σε ακραίες αλλά πολύ συνηθισμένες μορφές, στην πρώτη περίπτωση η ριζική απομάκρυνση είναι ο τάφος, στη δεύτερη η φυλακή. Να συμπληρώσουμε ότι ενώ ο Κύριος ενισχύει την ταύτιση, μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, μέσω των τυχερών παιχνιδιών (τα προπατζίδικα είναι γεμάτα), μέσω της εθνικής ενότητας, μέσω του πολιτισμικού ρατσισμού, από την άλλη η ταύτιση αυτή συνυπάρχει με την τάση της απομάκρυνσης σε πολιτικό επίπεδο (η τάση της εκλογικής αποχής).
Ο μοναστηριακός βίος παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Συνυπάρχει ο ζωντανός κομμουνισμός με την απομάκρυνση. Διότι δεν μπορεί να υπάρξει ομαδική απομάκρυνση χωρίς κομμουνισμό. Εάν έρθουμε στις μέρες μας, θα παρατηρήσουμε ότι το πιο μαζικό φαινόμενο απομάκρυνσης ήταν η κατάρρευση των κοινωνιών του υπαρκτού σοσιαλισμού, του κρατικού καπιταλισμού – ποιος ξέρει τι ήτανε! Εκεί, η μαζική αδιαφορία για την εργασία των εξαθλιωμένων Υποτελών ανάγκασε την Κυριαρχία να μετεξελιχθεί και να χρησιμοποιήσει την καπιταλιστική ελευθερία ως μέσον υποδούλωσης. Και η νέα υποδούλωση συνέβη γιατί εκτός από την απομάκρυνση υπήρχε και η μίμηση/ταύτιση με τις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες. Αυτές θέλετε; Αυτές θα έχετε!
ΟΣΟ η εργατική τάξη των καπιταλιστικών παραδείσων θα αποδυναμώνεται, λόγω της τεχνοεπιστήμης, τόσο η σύγκρουση και η απομάκρυνση θα εξασθενούν και τόσο θα ενισχύεται η τάση της ταύτισης. Εκτός των καπιταλιστικών παραδείσων της καπιταλιστικής κόλασης, το άνεργο και άεργο προλεταριάτο των παραγκουπόλεων και όχι μόνο θα τείνει να απομακρύνεται, μιας και η αδυναμία του είναι τέτοια που ούτε να συγκρουστεί μπορεί αλλά ούτε και να ταυτιστεί, πόσο μάλλον να μιμηθεί. Και η όποια σύγκρουση θα περιορίζεται σε αυτό που οι σύγχρονοι θεωρητικοί του πολέμου αποκαλούν ασύμμετρη απειλή: ποιος από το πλήθος είναι ζωσμένος με εκρηκτικά; Θα το μάθουμε μόνο όταν θα μετράμε τα θύματα.
ΤΙ συμβαίνει, φίλες και φίλοι, όταν ολόκληρη η κοινωνία, όταν όλοι σχεδόν οι Υποτελείς ταυτίζονται με τον ισχυρό Κύριο, όταν συνδέουν το μέλλον τους με το μέλλον του ισχυρού Κυρίου; Θα το εξετάσουμε ένα άλλο πρωινό, όταν θα καταπιαστούμε με τους καπιταλιστικούς παραδείσους της καπιταλιστικής κόλασης.
Πάω να μαζέψω κάστανα. Θα φέρω και καστανόχωμα.
Σχολιάστε ελεύθερα!