φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

‘Κι έτσι συνεχίζουμε, βάρκες ενάντια στο ρεύμα, που ακατάπαυστα μας ρίχνει πίσω στο παρελθόν.-‘

Αυτή είναι η τελευταία πρόταση του αρρωστουργηματικού Υπέροχου Γκάτσμπι του Φράνσις  Σκοτ Φιτζέραλντ· αυτή η πρόταση,  θα μας καθοδηγήσει σήμερα σε μια απόπειρα προσέγγισης του κοινωνικού και πολιτικού παρόντος.

Υπάρχουν τρεις τρόποι να κολυμπήσουμε στο ποτάμι. Να κολυμπήσουμε επιχειρώντας να φτάσουμε στις πηγές του ποταμού, ενάντια στο ρεύμα, που λέμε, να κολυμπήσουμε προσπαθώντας να περάσουμε στην απέναντι όχθη, και να κολυμπήσουμε χωρίς να χρειαστεί να κολυμπήσουμε, αρκεί να αφεθούμε στο ρεύμα και, ξεκινώντας από Πετράδες, λόγου χάριν, να φτάσουμε στη θάλασσα, στο Θρακικό Πέλαγος, πάνω από εκατό χιλιόμετρα,  κι όχι μόνο δεν θα κουραστούμε καθόλου μα καθόλου, αλλά θα απολαύσουμε και θα θαυμάσουμε την ομορφιά της φύσης, τις αμμουδιές των νησίδων και τις ιτιές στις ὀχθες. 

Πιθανόν να σχηματίσετε την εντύπωση ότι θα έξυμνήσω και θα προτείνω να προτιμήσουμε τον πρώτο τρόπο, να κολυμπήσουμε ενάντια στο ρεύμα. Όχι, φίλες και φίλοι, δεν είναι αυτή η πρόθεσή μου, όχι. Θα προτείνω να προτιμήσουμε να αφεθούμε στο ρεύμα, να μην κουραστούμε, να μην ταλαιπωρηθούμε αλλά να χαρούμε και να απολαύσουμε. Και το προτείνω όχι γιατί το προτείνει ο Φιτζέραλντ, όχι γιατί έχω κολυμπήσει σε ποτάμι και ξέρω ότι είναι αδύνατο να κολυμπήσεις προς τις πηγές αλλά διότι ο ποταμός , για μένα τουλάχιστον, είναι ο εμμενής κομμουνισμός και η εν εξελίξει παγκόσμια πνευματική και κοινωνική επανάσταση.

Continue reading →

φωνάχτηκε στην Κάρυστο, σήμερα το πρωί

φίλες και φίλοι,

ακούω αυτό το σύνθημα και καταλαβαίνω τα εξής.

Εάν πάμε όλοι στη πορεία, όλοι και όλες, από τις 5.000 κατοίκους οι 4.500, και περπατήσουμε με πανό και με πανά (το αβγό, τα αβγά, το εβρό, τα εβρά, κ.α. ), φωνάζουμε δυνατά και μαχητικά το αίτημά μας να μείνει εδώ στήν Κάρυστο  η Εφορία,  τότε, θα μείνει. Το Κράτος, οι κρατικοί υπάλληλοι, δεν θα έρθουν να πάρουν τον εξοπλισμό και τα αρχεία.  Και γιατί δεν θα έρθουν; Διότι θα το σκεφτούν  ή θα φοβηθούν;

Μήπως και τα δύο;

Θα μου επιτρέψετε να επαναλάβω αυτό που λέω εδώ και τριάντα χρόνια: δεν θα το σκεφτούν διότι δεν θα φοβηθούν.

Η συνέχεια της επιχειρηματολογίας στο ανοησία, βλακεία(2).

Καλό σας βράδυ, καλό σας αύριο.

φίλες και φίλοι, καλημέρες

4.

Ο Τζέι Γκόουλντ* (Jay Gould, 1836-1892) ήταν χρηματιστής και μεγαλομέτοχος της Εταιρείας Σιδηροδρόμων στις ΗΠΑ. Ήταν κάτι παραπάνω από βέβαιος ότι μπορούσε να προσλάβει τη μισή εργατική τάξη και να τη διατάξει να εξοντώσει την άλλη μισή. Θα σχηματίζαμε την εντύπωση ότι η υλοποίηση αυτής της καταπληκτικής ιδέας του Κυρίου επρόκειτο να αργήσει (Α’ και Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος). Η ιδέα επανεμφανίζεται στις μέρες μας: ο νεοφιλελευθερισμός παίρνει τη σκυτάλη από τον ναζισμό και θα την παραδώσει πάλι στον ναζισμό. Η μισή εργατική

Continue reading →

αγάπη, καλημέρα!

3.

Έχοντας κατά νου ότι οι  λέξεις, έννοιες και όροι,  σηκώνουν μεγάλα φορτία ιδεολογίας και παρασημάνσεων, παραδηλώσεων, αναγκάζομαι να εξετάσω αυτές που με ενοχλούν όταν τις διαβάζω και τις ακούω. Δέχομαι το ανυπόστατο του στρουθοκαμηλισμού: οι στρουθοκάμηλοι δεν χώνουν το κεφάλι μέσα στην άμμο για να αποφύγουν τον κίνδυνο. Θα έλεγα ότι αυτό είναι ίδιον του ανθρώπου, οπότε στη λέξη ‘ανθρωπισμός’ επικάθεται ένα, άρτι επινοηθέν,  νέο σημασιολογικό επίστρωμα, ικανό να υποκαταστήσει την μέχρι τώρα χρησιμοποιημένη λέξη για την εθελοτυφλία και την εξ αυτής προερχομένη υποκρισία.

Ενοχλούμαι όταν διαβάζω τις λέξεις ‘αγώνας’ και ‘πάλη’. Κι αυτό διότι ο Κύριος ούτε αγωνίζεται, ούτε παλεύει. Ο Κύριος μπορεί να τον παίζει αλλά δεν παίζει, δεν αστειεύεται· ο Κύριος πολεμάει, είναι πολεμιστής: αρπάζει, καταστρέφει, εξοντώνει. Δεν το κάνει πάντα με όπλα, το κάνει και με άλλους τρόπους. Αυτός είναι ο κοινωνικός πόλεμος· τον διεξάγει και ο Κύριος. Εάν μεταχειριζόμαστε τις λέξεις ‘αγώνας’ και ‘πάλη’, τότε, τον διεξάγει μόνο Αυτός. Ο Κύριος πολεμάει κι εμείς τον παίζουμε· παίζουμε, αγωνιζόμαστε και επιδιδόμαστε σε αθλοπαιδιές, παλεύουμε. Είναι δυνατόν να μην ηττώμεθα αενάως, τη στιγμή μάλιστα που ο Κύριος τη λέξη ‘ήττα’ δεν θέλει ούτε και να την ακούει;

Όσο δεν θα αποφασίζουμε να πολεμήσουμε, θα ηττόμεθα οικτρώς, διότι θα πολεμάει μόνο ο Κύριος κι εμείς απλά θα υφιστάμεθα τα πλήγματά του, τις εκτελεσμένες αποφάσεις Του. Εάν όμως αποφασίσουμε να πολεμήσουμε, όχι μόνο θα πετάξουμε τους όρους ‘αγώνας’ και ‘πάλη’, όχι μόνο θα υιοθετήσουμε αυτόν του κοινωνικού πολέμου αλλά και θα υποχρεωθούμε να ασχοληθούμε με τη θεωρία του πολέμου και του κοινωνικού πολέμου. Γιατί όμως μεταχειριζόμαστε τις παραπάνω μεταφορές;

Τις μεταχειριζόμαστε για να αποφύγουμε τον όρο πόλεμος, μιας και είμαστε φιλειρηνιστές και οραματιζόμαστε μια κοινωνία χωρίς πόλεμο. Δεν τον θέλουμε τον πόλεμο, οπότε, δεν θέλουμε ούτε τον κοινωνικό πόλεμο. Κι αφού δεν θέλουμε να πολεμάμε και να πολεμήσουμε, θα αποφύγουμε και τον κοινωνικό πόλεμο. Ανθρωπισμός, αγαπητές στρουθοκάμηλοι, ανθρωπισμός!  

  Continue reading →

                              πανταχού απουσία

                            εγχειρίδιο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. ΑΓΩΝΑΣ, ΠΑΛΗ  Ή  ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ;

1.1 ο αγώνας

1.2 η πάλη

1.3 ο κοινωνικός πόλεμος

2. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΣΤΗ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ολοκλήρωσα χτες την ανάγνωση του βιβλίου των Χάρντ και  Νέγκρι, Να πάρουμε τη σκυτάλη (μετ. Αλέξανδρος Κιουπκιολής, εκδ. Βιβλιόραμα). Δεν μπορώ να κατανοήσω τους λόγους που δεν διατηρήθηκε ο τίτλος του πρωτοτύπου (Declaration, Διακήρυξη)  αλλά υιοθετήθηκε αυτός του προοιμίου (Να πάρουμε τη σκυτάλη), με υπότιτλο τον τίτλο της αμερικάνικης έκδοσης. 

Ποιος διατυπώνει αυτή τη διακήρυξη; Τη διατυπώνουν οι δύο συγγραφείς, η διακήρυξή τους όμως είναι μια επανεπεξεργασία, ένας εμπλουτισμός,  υπό το πρίσμα των απόψεών τους,  όλων αυτών που έχουν διακηρύξει τα  πλήθη και τα κοινωνικά κινήματα των πλατειών κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Θα αντιλαμβάνεστε ότι δεν ενθουσιάστηκα – αποφεύγω μετά επιγνώσεως να μεταχειριστώ πιο σκληρές και πιο βάναυσες λέξεις.  Όταν ολοκλήρωσα την ανάγνωση σκέφτηκα το εξής: δεν πρόκειται για Διακήρυξη αλλά για τον επικήδειο της Νεκροζώντανης Αριστεράς.

  Αυτό το σκέφτηκα από την πρώτη ήδη σελίδα του βιβλίου. Και κάθε σελίδα επιβεβαίωνε αυτή τη σκέψη. Τι διάβασα στη πρώτη σελἰδα (9):

‘Τα υποκείμενα της αλλαγής έχουν κατέβει ήδη στους δρόμους και έχουν καταλάβει τις πλατείες των πόλεων, και δεν απειλούν ή δεν ανατρέπουν απλώς τους εξουσιαστές, αλλά επινοοούν επίσης τα οράματα ενός νέου κόσμου. Το κυριότερο είναι, ίσως, ότι τα πλήθη, με τις λογικές και τις  πρακτικές τους, τα συνθήματακαι τις επιθυμίες τους , έχουν διακηρύξει ένα νέο σύνολο αρχών και αληθειών. Πως μπορεί η διακήρυξή τους αυτή να γίνει η βάση για τη συγκρότηση μιας νέας και βιώσιμης κοινωνίας;’

    Γνωρίζετε ότι η δική μου θέση βρίσκεται στον αντίποδα  αυτών των απόψεων. Επειδή όμως είμαι λιγάκι αψύς και χάνω συχνά την ψυχραιμία μου, και καλά κάνω, διακηρύσσω ότι εάν γίνουν όλα αυτά που διατείνονται οι δυο συγγραφείς εγώ όχι μόνο θα παραδεχτώ δημοσίως την πλάνη στην οποία έχω υποπέσει αλλά θα κόψω τ’ αρχίδια μου και θα τα κρεμάσω στη πλατεία Συντάγματος να τα φάνε οι γκουγκουχτούρις (δεκαοχτούρες). 

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα, κι ας βρέχει, κι ας χιονίζει – δεν υπάρχει κακός καιρός, ούτε ο καιρός χαλάει

Σήμερα, θα ασχοληθούμε για άλλη μια φορά με το πρώτο αξίωμα διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου: νικάμε χωρίς να πολεμάμε (το δεύτερο: πρώτα νικάμε και μετά πολεμάμε). Με ρωτούν πολύ συχνά: Πως είναι δυνατόν να νικάμε χωρίς να πολεμάμε;

Τι θα συνέβαινε, φίλες και φίλοι, εάν δεν αγοράζαμε, κανένας και καμία, λαϊκά, εθνικά, κρατικά λαχεία, και δεν παίζαμε αγοράζοντας προπό, τζόκερ, λότο, κίνο  και όλα τα άλλα τα κρατικά τυχερά παιχνίδια που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν; Θα μου πείτε, ‘αυτό, φιλάρα, δεν γίνεται!’ Ντάξ’, μάγκες, αφού το λέτε εσείς, έτσι θα είναι, δεν γίνεται. Θα μου επιτρέψετε όμως να επιδοθώ  σε αυτή τη μαλακισμένη συνήθειά μου να διατυπώνω υποθέσεις και εικασίες; Θα μου το επιτρέψετε, θέλετε δε θέλετε. Δεν νομίζω να σας ενοχλώ.

Πριν το κάνω, θα ήθελα να διερευνήσω μερικά ζητήματα. Θα ήθελα να διατυπώσω μια απάντηση στο σύνθετο ερώτημα, ποιοί και γιατί αγοράζουν λαχεία και παίζουν κρατικά τυχερά παιχνίδια. Γιατί το κράτος ασχολείται με τέτοιο ζήλο με την οργάνωση των κρατικών τυχερών παιχνιδιών και διαρκώς επιχειρεί να γενικεύσει την κατανάλωσή τους; Υπάρχει κάποια σχέση της δημοκρατίας με τον τζόγο; Τι γίνεται στις μέρες μας, είναι γεμάτα ή όχι τα προπατζίδικα; Ποιο είναι το μέλλον τους; Ποια είναι η θέση της Αριστεράς για τα κρατικά τυχερά παιχνίδια;

Γνωρίζετε, φίλες και φίλοι, ότι έχουμε επιθυμίες (και φόβους και άγχη) που δεν τις γνωρίζουμε και επιθυμἰες που τις γνωρίζουμε. Δύο επιθυμίες εμπλέκονται στην κατανάλωση, στο παίξιμο των τυχερών παιχνιδιών: μία συνειδητή και μία ασύνειδη. Ας δούμε πρώτα τη δεύτερη.

Ο Φρόιντ έγραψε ότι ο έρωτας, ο θάνατος και τα τυχερά παιγνίδια έχουν το εξής κοινό χαρακτηριστικό: δεν γνωρίζεις πότε θα σου συμβεί.  Θα

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Την 21η Απριλίου του 1967, ή την επομένη, ή την επομένη, δεν μπορώ να θυμηθώ, ήμουνα μπροστά στον φούρνο,  οχτώ χρονών, Γ΄Δημοτικού, ήμουνα μπροστά στον φούρνο και περίμενα να βγει η πιταλιά. Η πιταλιά είναι κάτι σαν λαγάνα, λίγο πιο ψιλή, την έβαζαν στον φούρνο τελευταία για να την βγάλουν πρώτη, πριν βγάλουν τα σουμούνια, τα καρβέλια. Στην Ιταλία, η πιταλιά εμφανίζεται ως πίτσα, με ντομάτα, μοτσαρέλα και παστή σαρδέλα, αυτή είναι η γνήσια πίτσα,  – πριν, μέχρι να βγει το ψωμί, έτρωγες ζεστό ψωμί μετά τα ξεροκόματα των τελευταίων δύο-τριών ημερών, τα οποία, όταν τα έτρωγα βρεγμένα, τα έτρωγα με αλάτι, όχι με ζάχαρη -αλάτι βάζαμε και στο κατσικίσιο γάλα. 

Εκεί μπροστά στον φούρνο, περιμένοντας να βγει η πιταλιά,  άκουσα από τις γυναίκες για κάτι που έκανε ο στρατός στην Αθήνα, αλλά δεν κατάλαβα. Κατάλαβα αργότερα, επρόκειτο για το στρατιωτικό πραξικόπημα, για τη στρατιωτική δικτατορία των συνταγματαρχών. Εκεί, στις όχθες του Έβρου ζούσαμε με τον στρατό, οι στρατιώτες μας έδιναν κουραμάνες να φάμε, θυμάμαι ένα τσαμπούκι, τσαμπούκια έλεγαν τους φαντάρους που δεν είχαν που να πάνε και κάθονταν στον στρατό, λόγω αλλεπάλληλων φυλακών,  μέχρι που αναγκάζονταν να τους διώξουν, θυμάμαι ένα τσαμπούκι, ξυπόλητο, που μας έδινε την κουραμάνα με τόση χαρά που δεν τον ξεχάσω μέχρι να ψοφήσω. Το 1963 πήγε να γίνει πόλεμος με την Τουρκία, φύγαμε από το σπίτι μας, στην άκρη του χωριού προς τα σύνορα, και πήγαμε στου παππού μου, για να προφυλαχτούμε ντεμέκ, για να είμαστε παρέα, γιατί ο φὀβος μας φέρνει κοντά, είναι ο πιο συντελεστικός  καταλύτης δημιουργίας και σύμπηξης παρέας, ομάδας. Όταν μας εκφοβίζουν και μας απειλούν, μασάμε και υπακούουμε, αλλά όταν φοβόμαστε μέσα στην καθημερινή ζωή, όταν ερχόιμαστε αντιμέτωποι με κάποιον πραγματικό, ένυλο φόβο, τότε, ενστικτωδώς, μαζευόμαστε, όπως μαζεύονται μια μπάλα τα σπουργίτια και πέφτουν με ορμή πάνω στο γεράκι. Και βέβαια, όταν αρχίζει μια διαδικασία σχηματισμού και σύμπηξης ομάδων και παρεών μέσα στη ζωή, [να] [θα] γνωρίζετε ότι κάτι όμορφο και ωραίο συμβαίνει και θα συμβεί.

Continue reading →