θα τα ξαναπούμε τέλη Σεπτεμβρίου – τι έχουμε να πούμε, πόσα πράγματα θα γίνουν μέχρι τότε!

” δεν θέλω να δουλεύω καθόλου”

(Αγ., φίλη, πενηντάχρονη λαντσέρισα σε ψητοπωλείο)

April is the cruellest month, breeding/lilacs out of the dead land, mixing/memory and desire, stirring/dull roots with spring rain.

(T.S. Eliot, The Waste Land – Η Ρημαγμένη Γη)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΗΡΘΕ πάλι ο Απρίλης (όχι, δεν είναι ο σκληρότερος μήνας)  και, όπως κάθε χρόνο,  ήρθε η ώρα να χωρίσουμε για λίγους μήνες. Θα τα ξαναπούμε τέλη Σεπτέμβρη. Άρχισαν οι δουλειές στον λαχανόκηπο, τον βοτανόκηπο, το αμπέλι και τον οπωρώνα. Μέχρι τον Σεπτέμβρη θα γίνουν πολλά, οπότε τότε  θα σκεφτούμε και θα γράψουμε πολλά –  και, το σημαντικότερο, θα επανεξετάσουμε, θα αναθεωρήσουμε  και θα ξανασκεφτούμε πολλά. Σήμερα θα συνοψίσω τα βασικά σημεία των κειμένων των τελευταίων μηνών, τον προβληματισμό μου και τις απόψεις μου. Όλα αυτά θα είναι ο προσανατολισμός μου και για το προσεχές φθινόπωρο.

Continue reading →

ζει ο άνθρωπος χωρίς αυταπάτες; ποιος, πώς μπορεί να σταματήσει τον πόλεμο;

 

” . . . και προσδοκώ ανάστασιν νεκρών. . . ”

(από χριστιανική προσευχή)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΚΟΛΥΜΠΑΜΕ σε ωκεανό αυταπατών αλλά δεν το γνωρίζουμε. Δεν θα ήθελα να περιορίσω την ισχύ αυτής της διατύπωσης μόνο στον δυτικό, τον νεωτερικό άνθρωπο – εννοώ τον τρόπο σκέψης που θεμελιώθηκε στη δυτική Ευρώπη από το 1600 μ. Χ. και μετά, με καταβολές από την ελληνορωμαϊκή και πρωτοχριστιανική αρχαιότητα – επειδή όμως γνωρίζω μόνο αυτόν, αναφέρομαι σε αυτόν. Ποιο είναι το κομβικό χαρακτηριστικό αυτού του τρόπου σκέψης; Με τη σκέψη μας και τη γνώση, με τον ορθό λόγο, μπορούμε να αυξήσουμε την ισχύ μας και να καθυποτάξουμε τη φύση, τις ορμές μας, τα πάθη μας, τις αντιφάσεις μας. Μπορεί να υπάρξει εξέλιξη και πρόοδος και μπορούμε να επιλύσουμε τα κοινωνικά προβλήματα. Αν συγκρίνουμε όμως την κατάσταση τη σημερινή με αυτήν του 1650, ας πούμε, θα διαπιστώσουμε ότι σήμερα βρισκόμαστε στα πρόθυρα της εξάλειψης της φύσης και της ζωής, της καταστροφής του πολιτισμού. Μπορούμε να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή; Μπορούμε να σταματήσουμε τη βία μεταξύ των ανθρώπων; Μπορούμε να σταματήσουμε τον πόλεμο – αυτόν που γίνεται στην Ουκρανία; Όχι, σε καμία περίπτωση. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα αποτελέσματα και τις συνέπειες της αύξησης της ισχύος. ‘Αρα; Άρα, η εμπιστοσύνη στη σκέψη, στον ορθό λόγο, στη συνείδηση, στην ελεύθερη βούληση, στην ελευθερία ήταν και είναι μια αυταπάτη. Ο πολιτισμός μας στηρίζεται πάνω σε αυτήν την αυταπάτη. Να ήταν μόνο μία, να ήταν μόνο αυτή!

Continue reading →

προληπτική καταστολή, προληπτική αντιεξέγερση, προληπτική αντεπανάσταση

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΤΟΝ “Φαίδωνα” ο Πλάτων περιγράφει την εκτέλεση της θανατικής ποινής που επιβλήθηκε στον Σωκράτη: θανάτωση με κατάποση κωνείου. Ο Σωκράτης δεν πόνεσε και η διάρκεια της θανάτωσης δεν ήταν μεγάλη. Τα κάτω άκρα του άρχισαν να παγώνουν, το πάγωμα ανέβαινε προς τα πάνω, μέχρι που έφτασε στην καρδιά. Θανατώνονταν οι δούλοι με κατάποση κωνείου; Όχι, σε καμία περίπτωση. Πώς εκτελούνταν οι δούλοι που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο;

Continue reading →

θα σκοτωθεί, θα συλληφθεί ή θα φυγαδευθεί ο Ζελένσκι; (η επερχόμενη οικονομική και κοινωνική κατάπτωση και εξαθλίωση της Ευρώπης)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΕΝ μπορούμε να γνωρίζουμε τι από τα τρία θα γίνει· δεσμεύομαι να προβλέψω ότι θα φυγαδευθεί, θα διαφύγει κάπου στη Δύση, εάν είναι ακόμα στο Κίεβο. Μπορεί να κάνω και λάθος, θα δούμε. Υπάρχει κι ένα τέταρτο ενδεχόμενο: να διώξουν οι αντιστεκόμενοι Ουκρανοί τον ρωσικό στρατό και να παραμείνει στη θέση του, ήρωας θριαμβευτής. Αυτό το ενδεχόμενο, εγώ προσωπικά, το αποκλείω. Ο ρωσικός στρατός επελαύνει, καταστρέφει ολοσχερώς την πολεμική μηχανή του ουκρανικού κράτους (στρατιωτικά αεροδρόμια και στρατόπεδα), ελέγχει δύο, και θα ελέγξει κι όλα τα άλλα, πυρηνικά εργοστάσια, καταλαμβάνει τη μία πόλη μετά την άλλη και σε λίγες μέρες θα μπει και μέσα στο Κίεβο. Οι κάτοικοι της Ουκρανίας εγκαταλείπουν την χώρα, οι άνδρες δεν έχουν να πιουν μπύρα, όπως λέγεται, γιατί έχουν κάνει όλα τα μπουκάλια βόμβες μολότωφ, με τα οποία θα καταστρέψουν τα τανκς του ρώσικου στρατού. Ο Ζελένσκι καθημερινά παροτρύνει τους εναπομείναντες Ουκρανούς να συνεχίσουν την αντίσταση και τους διαβεβαιώνει ότι θα νικήσουν και θα διώξουν τον ρωσικό στρατό. Γιατί το κάνει αυτό; Γιατί αυτή η αυτοκαταστροφή; Θα πρέπει να υποθέσουμε ότι ή έχει αυταπάτες ή είναι μαριονέτα.

Continue reading →

ακρίβεια: το χρήμα ως μέσον αρπαγής (του ξένου πλούτου)

δώς αγαθή, άρπαξ δε κακή, θανάτοιο δότειρα

να δίνεις είναι καλό, να αρπάζεις είναι κακό, προκαλεί θάνατο

(Ησίοδος, Έργα και Ημέραι, 356)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΚΑΘ΄ όλη τη διάρκεια της ανθρωπογένεσης/κοινωνιογένεσης, ας πούμε 2 εκ. χρόνια, και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας  ανθρώπινου γένους, 95 χιλιάδες χρόνια από τα εκατό, η αρπαγή ξένου πλούτου ήταν παντελώς άγνωστη. Ζούσαμε σε ολιγομελείς ομάδες, μέχρι 50, και ο πλούτος που διαθέταμε δεν ήταν υλικός. Ο κοινωνικός πλούτος ήταν κυρίως οι σχέσεις μας με τους άλλους και οι γνώσεις μας, που ήταν κοινό κτήμα. Ό,τι γνωρίζαμε, το μεταβιβάζαμε στα παιδιά κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Και όταν μαθαίναμε κάτι νέο, αυτή η γνώση μεταδιδόταν αμέσως όχι μόνο στα άλλα μέλη της ομάδας αλλά και στις γειτονικές ομάδες. Λόγω της καθημερινής ενεργητικής αλληλεπίδρασης, λόγω της συμβίωσης, και να ήθελες να κρύψεις κάτι, δεν μπορούσες. Δεν υπήρχε ατομική ιδιοκτησία, υπήρχε όμως κατοχή προσωπικών αντικειμένων –  μη τα συγχέουμε αυτά τα δύο! Το προσωπικό αντικείμενο (εργαλείο, όπλο, ρούχο, κόσμημα κ.α.) θεωρούνταν μέρος του σώματος: όχι μόνο τα είχαν όλοι αλλά ήταν αδιανόητο να το πάρεις, να το αρπάξεις από τον άλλον, την άλλην. Υπήρχε όμως το δώρο και η ανταλλαγή –  θα έχετε διαβάσει το βιβλίο του Μαρσέλ Μος “Το δώρο”. Όταν σου χάριζαν ένα δώρο, έπρεπε να το ανταποδώσεις κάποια στιγμή, σε κάποια περίσταση. Το δώρο και η ανταπόδοσή του είχε περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα παρά ικανοποιούσε κάποια έλλειψη ή ένδεια: διεύρυνε τις σχέσεις πέραν της ομάδας, εμπλούτιζε την ομάδα με νέες σχέσεις. Και δεν δώριζες κάτι που ήταν για πέταμα –  δώριζες κάτι το ιδιαίτερο, το ξεχωριστό.

Continue reading →

η στρατηγική των ΗΠΑ και ΝΑΤΟ για τη διάλυση της Ρωσίας και τον έλεγχο της Σιβηρίας

“Για την Αμερική, το κύριο γεωπολιτικό έπαθλο είναι η Ευρασία”

Ζπίγκνιου Βρεζίνσκι (Η μεγάλη σκακιέρα: Η αμερικανική υπεροχή και οι γεωστρατηγικές της επιλογές, 1997)

in Cod we trust

(φράση γραμμένη πάνω στο αμερικάνικο δολάριο)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΑΠΟ την 1η Οκτωβρίου του 1957 πάνω στο αμερικάνικο νόμισμα γράφεται η φράση in God we trust. Το 1990 κάποιοι άθεοι ζήτησαν να διαγραφεί η φράση αλλά ο δικαστής απέρριψε το αίτημα με την δικαιολογία ότι η φράση δεν είναι θρησκευτικού περιεχομένου. Όταν του ζητήθηκε να εξηγηθεί, αυτός σιώπησε. Θα μπορούσε να τους πει αυτό που γνώριζε, και όχι μόνο αυτός, αλλά προτίμησε να τους αφήσει να ζουν μέσα στη σύγχυσή τους: να τους πει δηλαδή ότι ο Cod είναι προσωποποίηση της απόλυτης ισχύος. In power we trust! Ο Θεός υπάρχει! Είναι η Ισχύς!

Continue reading →

ημερολόγιο από το μέτωπο της ακρίβειας (πρώτη αναφορά)

1. Πηγαίνω στο χτήμα με τα πόδια, όχι με το μηχανάκι (παπάκι). Σταμάτησα επίσης να πηγαίνω με το μηχανάκι στη πλατεία, στο σούπερ μάρκετ. Μειώνουμε έτσι τα έξοδα για τη βενζίνα και τα λάδια, που αλλάζω κάθε τέσσερις μήνες. Τα λάστιχα φθείρονται λιγότερο. Μειώνεται η ρίπανση και, το σημαντικότερο, περπατάω. Ετήσιο όφελος το χρόνο καμιά εικοσαριά ευρά – τα επενδύουμε σε 8 κιλά φασόλια (προς το παρόν).
2. Βάζουμε λιγότερη οδοντόκρεμα στην οδοντόβουρτσα. Εγώ δεν βάζω καθόλου, πλένω όμως τα δόντια μου αμέσως μόλις φάω. Ετήσιο όφελος κάπου πέντε ευρά το χρόνο, μισό κιλό κρέας (προς το παρόν).
3. Σταματήσαμε να αγοράζουμε μακαρόνια. Τα φτιάχνουμε στο σπίτι, με σκληρό αλεύρι. Μείωση κόστους στο μισό. ‘Αρα, μπορούμε να τρώμε πιο συχνά μακαρόνια.
4. Στις σαλάτες, βάζουμε το μισό λάδι από ό,τι μέχρι τώρα. Βάζουμε δηλαδή το κανονικό, το είχαμε παραξηλώσει. Όφελος ένας τενεκές λάδι το χρόνο, 53 ευρά. Το τηλέφωνο-ίντερνετ για ένα δίμηνο.
5. Αν και τηγανίζαμε λίγες φορές, το κόψαμε τελείως. Πολύ καλό για το σώμα. Χρηματικό όφελος, δέκα ευρά το χρόνο, 7 κιλά ρύζι (προς το παρόν)
6. Σταμάτησα να αγοράζω βιβλία. Ψυχικός πόνος μεγάλος. Δεν πειράζει, καλός είναι και ο πόνος, δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα. Έχω αρκετά αδιάβαστα, έκανα καβάντζα τις καλές εποχές. Διαβάζω για δεύτερη ή τρίτη ή τέταρτη φορά βιβλία που πρέπει να ξαναδιαβαστούν. Μεγάλη ευχαρίστηση να βρίσκεις πράγματα που με τις πρώτες αναγνώσεις δεν τα βλέπεις.
7. Δεν πάω λαϊκή κάθε Τετάρτη – μία πάω μία δεν πάω. Τρώμε λιγότερα φρούτα και δύο φορές ψάρι τον μήνα (σαρδέλα, πέντε ευρά το κιλό) αντί για τέσσερις. Δεν θα πάθουμε τίποτα. Από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο τρώμε πολλά φρούτα, δικά μας, γειτόνων και από το δάσος.
8. Τους τρεις πρωινούς ελληνοτούρκικους καφέδες και τα τρία τσιγάρα (με καπνό χύμα) τα έκανα δύο. Γύρω στα δέκα ευρά το χρόνο η εξοικονόμηση – τρία κιλά ρεβύθια (προς το παρόν). Δεν κάνω καλό στον οργανισμό μου γιατί δεν έκανα κάνα κακό. Δύο, τρεία τσιγάρα τη μέρα είναι απαραίτητα για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος. Θα πετάξω από τη χαρά μου όταν φίλος ή φίλη μου φέρει εσπρέσσο. Μπρίκι έχω. Δεν κάνει καϊμάκι –  δεν πειράζει. Μπορώ να ζήσω και χωρίς καϊμάκι.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

οι τρεις τρόποι του πολέμου: ο τροφοσυλλεκτικός, ο ποιμενικός και ο κρατικός

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΥΠΑΡΧΟΥΝ πολλά κοινωνικά φαινόμενα για τα οποία δεν μπορούμε να διατυπώσουμε έναν ορισμό που να καλύπτει όλες τις εκφάνσεις τους. Εάν ορίσουμε, εάν βάλουμε όρια, αφήνουμε πολλά χαρακτηριστικά εκτός ορισμού. Ο ορισμός είναι μια δυτική πολιτισμική απόπειρα να εντοπίσουμε αμετάβλητες, μόνιμες, σταθερές οντότητες μέσα στην κοινωνική πραγματικότητα –  προέρχεται από την μη παραδοχή της αλλαγής, της μεταβολής, από την λατρεία της αμεταβλησίας και της αιώνιας διάρκειας. Ο Πλάτων στους πρώιμους διαλόγους του αποπειράται να ορίσει τη δικαιοσύνη, την ανδρεία, τη σωφροσύνη, το όσιο αλλά πάντα οι απόπειρες του καταλήγουν σε α-πορία, σε αδιέξοδο. Από αυτά τα κοινωνικά φαινόμενα, που επιχειρούμε να ορίσουμε και πάντα αποτυγχάνουμε,  τα πιο γνωστά  είναι η θρησκεία και ο πόλεμος.

Continue reading →

γιατί πολεμούν μόνο οι άνδρες; γιατί δεν πολεμούν μόνο οι γυναίκες;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΓΙΑΤΙ τον πόλεμο τον διεξάγουν  οι άνδρες και όχι  οι γυναίκες; Είμαι βέβαιος ότι το ερώτημα αυτό το έχετε σκεφτεί και έχετε απαντήσει. Κι εγώ το έχω σκεφτεί. Δεν μπορώ όμως να γνωρίζω  την απάντηση που έχετε δώσει. Θα σας έχουν απασχολήσει κι άλλα δύο ερωτήματα. Τι θα γινόταν, εάν αυτές τις μέρες τα ευρωπαϊκά κράτη, της Αγγλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, ας πούμε, αποφάσιζαν να επιστρατεύσουν  τους νεαρούς άντρες (από 20 έως 45 ετών), να τους δώσουν από ένα Καλάσνικωφ και να τους στείλουν στο μέτωπο της Ουκρανίας, όπως στο παρελθόν τους έστελναν στα πεδία των μαχών των δύο παγκοσμίων πολέμων; ‘Η να πολεμήσουν οι Άγγλοι με τους Γερμανούς και οι Γάλλοι με τους Ισπανούς; Τι θα γινόταν, ένα με τον ίδιο τρόπο, επιστράτευαν τις νεαρές γυναίκες, που δεν είναι μητέρες, και τις έστελναν στα πεδία των μαχών; Να κι άλλο ένα: θα μπορούσε ο επαγγελματικός κρατικός στρατός να συγκροτούνταν μόνο από γυναίκες; Θα μπορούσε ο σπαρτιάτης πατέρας να πει στην κόρη του, ή τάν (ασπίδα, νικήτρια) ή επί τας (ασπίδος, νεκρή); Γιατί δεν θα μπορούσε να γίνει αυτό; Ποιος είναι πιο ισχυρός κοινωνικά, ο πατέρας άνδρας  ή η μάνα γυναίκα; Γιατί ο Αχιλλεύς, αυτό το αιώνιο πρότυπο του δυτικού πολεμιστή, έφυγε από τον τόπο του, προς τα βόρεια της σημερινής Λαμίας, και κατέφυγε στη Σκύρο, στον οίκον του τοπικού βασιλιά, και μεταμφιέστηκε γυναίκα για να αποφύγει τον πόλεμο; Γιατί στην Ιλιάδα, στη Α ραψωδία, κατηγορεί τον Αγαμέμνονα ότι αποφεύγει τον πόλεμο; Με θεωρείς μαλάκα; τον ρωτάει έμπλεως οργής. Η απώλεια της Βρισηΐδας ήταν η πρόφαση να αποφύγει τον πόλεμο; Στέλνει τους Μυρμιδόνες με επί κεφαλής τον Πάτροκλο να πολεμήσουν αλλά αυτός μένει στη σκηνή του και τα ξύνει –  για να αποφύγει τον πόλεμο μήπως; 

Continue reading →

πόσοι και ποιοι πήραν την απόφαση; πώς;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΕΝ νομίζω να σας απογοητεύσω, εάν διευκρινίσω ευθύς αμέσως ότι δεν γνωρίζω ούτε πόσοι ούτε ποιοι πήραν την απόφαση να πραγματοποιήσουν την ολοσχερή καταστροφή της πολεμικής μηχανής του ουκρανικού κράτους, η οποία είναι μια πτυχή ενός γενικότερου σχεδίου, που δεν γνωρίζουμε αλλά εικάζουμε –  θα το μάθουμε όμως σε λίγες μέρες ή βδομάδες. Για το πώς πάρθηκε η απόφαση έχω πολλά να σας πω και θα τα πω. Δεν πρόκειται περί συγκλονιστικής αποκάλυψης, τουναντίον: με τον ίδιο τρόπο αποφασίζουν οι ηγετικές ομάδες ήδη από την εποχή της Ιλιάδας. Δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα, δεν μπορεί να αλλάξει.

ΠΡΙΝ εκθέσω αυτά που θέλω να πω, θα ήθελα επίσης να διευκρινίσω ότι δεν θα ξαναγράψω για τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία  –  θα το κάνω, όταν τα πράγματα θα έχουν ξεκαθαρίσει. Θα στρέψω  όμως την προσοχή μου σε άλλα ζητήματα, τα οποία μας διαφεύγουν, είναι όμως πολύ σημαντικά. Ένα από αυτά είναι και το ζήτημα της λήψης των αποφάσεων. Αύριο θα γράψω για τα συμβούλια των αρχηγών που συγκαλούνται στην Ιλιάδα. Θα γράψω επίσης για τη συνεργασία μεταξύ των Κυρίων, για τις επαναστάσεις των Κυρίων, για τον ένα και μοναδικό παγκόσμιο πόλεμο, τον ακήρυκτο, τον διαρκή, τον κοινωνικό πόλεμο εννοώ, για την διεξαγωγή του κοινωνικού πολέμου σε εποχές πολέμου και στρατιωτιοποίησης των κοινωνιών, για την μετάβαση από τους ταξικούς αγώνες, την ταξική πάλη και τον ταξικό πόλεμο στην ταξική φυγή, για την ψυχική κατάσταση του πολεμιστή την ώρα της μάχης –  και άλλα.

Continue reading →