“Αφού δεν υπάρχει τρόπος να συμφιλιωθούν το ουκ εγώ και το εγώ, ας μην υπάρχει ουκ εγώ καθόλου”

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΑΚΟΜΑ κι αν δεν γνωρίζετε ποιος έγραψε την παραπάνω πρόταση, είναι βέβαιο ότι θα εικάσετε ότι την έγραψε κάποιος δυτικός φιλόσοφος. Πολύ σωστά, μορφή και περιεχόμενο δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφιβολίας. Τι μας λέει αυτός ο φιλόσοφος που τα βλέπει όλα από την πλευρά του εγώ; Μας λέει ότι, εάν εγώ, ο ισχυρός, δεν μπορέσω να κυριαρχήσω πάνω στη φύση, να γίνω αθάνατος εννοεί, να γίνω απολύτως απεριόριστος, χωρίς καμία απολύτως εξάρτηση, απολύτως ελεύθερο όν, να γίνω Θεός, είναι καλύτερα να εξαλειφθεί ο αντικειμενικός κόσμος, να εξαλειφθεί τελείως, να μην μείνει τίποτα. Και συνεχίζει: μπορώ να το κάνω ή απλά αυτή η φαντασίωση θα παραμένει επιθυμία; Δεν μπορώ να το κάνω, είμαι ανίκανος. Εκείνο που μπορώ να κάνω είναι να κυριαρχήσω πάνω στους ανθρώπους. Ποιος είναι αυτός που θα κυριαρχήσει; Μια ομάδα λογίων, διανοητών! (Το απόσπασμα το παραθέτει ο Μ. Α. Gillespie, Ο μηδενισμός πριν από τον Νίτσε, σελ. 168. εκδ. Πατάκη, μετ. Γ. Ν. Μερτικας).

ΠΟΙΟΣ είναι αυτός ο φιλόσοφος; Είναι ο πατριάρχης του γερμανικού ιδεαλισμού (idealis=ιδεώδης, Θεός) Γιόχαν Γκότλιμπ Φίχτε. Τι θα έκανε ο Φίχτε, εάν είχε στη διάθεσή του πυρηνικά όπλα, τόσα ώστε το “το ουκ εγώ να μην υπάρχει καθόλου”; Δεν μπορούμε να απαντήσουμε διότι οι υπερανθρωπιστές και οι μετανθρωπιστές εργάζονται νυχθημερόν να μας  κάνουν αθάνατους θεούς. Θα τα αφήσουμε όμως αυτά τα ζητήματα για αργότερα.

Continue reading →