in θεωρία κομμουνισμού, θεωρία επανάστασης, κοινωνικός πόλεμος

τα δύο φλέγοντα ζητήματα της Αριστεράς: ο τρόπος διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου και η αναγκαιότητα ή μη του κόμματος

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΙΑΒΑΣΑ κάπου ότι όλα τα μεγάλα σούπερ μάρκετ έχουν εφοδιαστεί με νέες μηχανές καταγραφής της τιμής και πληρωμής των εμπορευμάτων, με τις οποίες θα καταργήσουν τους/τις ταμίες. Αν δεν το έχουν κάνει, θα το κάνουν, είναι ζήτημα χρόνου.  Στις ΗΠΑ έχουν καταργηθεί από το φθινόπωρο 600.000 θέσεις εργασίας κυρίως στις εταιρείες τεχνολογίας λόγω της τεχνητής νοημοσύνης –  μόνο νοημοσύνη δεν είναι. Και οι πολεμικές βιομηχανίες των ισχυρών κρατών ετοιμάζουν πυρετωδώς στρατό χωρίς στρατιώτες κι έχουν ονομάσει αυτόνομο πόλεμο την διεξαγωγή του πολέμου χωρίς στρατιώτες. Θα περιοριστώ σε αυτά μόνο τα παραδείγματα και θα σημειώσω μόνο ότι η προσεχής εικοσαετία (2023-2043) θα είναι μία από τις κομβικότερες εικοσαετίες της ιστορίας όχι μόνο του καπιταλισμού και του δυτικού πολιτισμού αλλά του ανθρωπίνου γένους.

ΟΙ θέσεις εργασίας, τα επαγγέλματα και οι δεξιότητες που θα χαθούν οριστικά και αμετάκλητα θα είναι πολύ περισσότερες από αυτές που θα δημιουργηθούν.  Δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι και πολύ άσχημο νέο –  κάθε άλλο, πολύ ευχάριστα νέα. Εργοστάσια, παραγωγή χωρίς εργάτες – στρατόπεδα, στρατός και πόλεμος χωρίς στρατιώτες. Από έξοχα έως συγκλονιστικά –  δύο κοινωνικές επαναστάσεις. Δεν θα δουλεύουμε και δεν θα πολεμάμε –  ήδη εργάζεται μια ισχνή μειονότητα που θα γίνει ισχνότερη και ήδη δεν πολεμάμε. Δεν θα δουλεύουν οι άνδρες αλλά και οι γυναίκες δε θα δουλεύουν, κατά συνέπεια δεν θα εξαρτώνται από τους άνδρες και έτσι ολοκληρώνεται και η  τρίτη κοινωνική επανάσταση της εποχής μας, η ελευθερία των γυναικών.

ΥΠΑΡΧΟΥΝ όμως, φίλοι και φίλες, και άσχημα νέα. Πολύ άσχημα. Τόσο άσχημα που φοβάμαι ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να μην τη βγάλουμε καθαρή. Τα άσχημα νέα ήταν, είναι και θα είναι, απάντηση στα ευχάριστα νέα. Όσο πιο ευχάριστα τα νέα, τόσο πιο άσχημα τα νέα νέα. Διότι εάν είσαι ισχυρός, με όπλα και χρήμα, και η ισχύς σου εξαρτιόταν και προερχόταν από την εργασία και τον πόλεμο των υποτελών σου και από την υποταγή των γυναικών στους άνδρες, τώρα, όλα αυτά που εσύ προκάλεσες για να πάψεις να εξαρτάσαι από αυτούς που παράγουν τον κοινωνικό πλούτο και τη ζωή, άρα και τον πλούτο σου και την ισχύ σου, θα πρέπει να τα διαχειριστείς με ένα καινοφανή τρόπο. Και θα αναρωτηθείς: τι Κύριος είμαι όταν οι υποτελείς μου δεν εργάζονται, δεν πολεμούν, κάνουν αυτό που τους αρέσει και οι γυναίκες πάνε με όποιον θέλουν; Είναι κυριαρχία αυτή, είναι πολιτισμός αυτός; Κι αν έχοντας χρόνο επιχειρήσουν να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν τα πολλά και οξυμένα παγκόσμια προβλήματα, τα οποία όχι μόνο θα οξυνθούν αλλά και θα δημιουργηθούν κι άλλα, κι έτσι, εκεί που ζούμε στον παράδεισο των τριών κοινωνικών επαναστάσεων, καταλήξουμε να ζήσουμε μέρες Αποκάλυψης και αιώνιας Κόλασης;

ΟΙ ανησυχίες τους δεν περιορίζονται μόνο στην νέα υπαρξιακή κατάσταση των υποτελών. Έχουν κι άλλες δύο ανησυχίες. Η μία είναι το μέλλον του καπιταλισμού. Εάν ο περισσότερος αναγκαίος πλούτος (θα) παράγεται από τα ρομπότ, με την επίβλεψη και συμμετοχή ενός πολύ μικρού αριθμού ειδικών, τότε αυτός ο πλούτος δεν θα είναι ένας απέραντος σωρός με εμπορεύματα, κι αφού δεν θα είναι εμπορεύματα, δεν θα υπάρχει και κέρδος και συσσώρευση κεφαλαίου! Κι αν η πλειονότητα του πληθυσμού είναι άεργοι, είναι ήδη, δεν το λαμβάνουμε υπ΄ όψει μας, τεράστιο λάθος. πώς θα εξασφαλίζουν τα προς το ζην; Όσο μειώνεται ο αριθμός των μισθωτών, τόσο συρρικνώνεται ο καπιταλισμός και οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις θα είναι ολοένα πιο συχνές και πιο οξείες. Μια πρώτη γεύση πήραμε στις μέρες μας με τα εν εξελίξει ανεπίλυτα προβλήματα των τραπεζών. Είναι απλά η αρχή –  μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια, θα δούμε σημεία και τέρατα.

Η δεύτερη ανησυχία αφορά το μέλλον της τεχνικής και της φαντασίωσης για καθολική καθυπόταξη της φύσης. Κάθε επιτυχία της τεχνητής νοημοσύνης, της βιοτεχνολογίας, της νανοτεχνολογίας και άλλων επιστημών θα αναδεικνύεται σε αποτυχία και καταστροφή. Διότι δεν μπορούν να υπερβούν την βασική αντίφαση μεταξύ της ανυπέρβλητης εξάρτησης από τη φύση και της επιθυμίας κατάργησης αυτής της εξάρτησης.  Η αντίφαση αυτή θα φέρει στο προσκήνιο την υποφώσκουσα πολιτισμική σύγκρουση που διατρέχει τον δυτικό πολιτισμό και τώρα την παγκόσμια ιστορία: τη σύγκρουση μεταξύ της αποδοχής της εξάρτησης από τη φύση (αυτή η αποδοχή μας έκανε ανθρώπους) και της επιθυμίας κατάργησης της εξάρτησης από τη φύση, να εξαλειφθεί ο μεγάλος, ο αήττητος αντίπαλος, ο θάνατος, επιθυμία που μπορεί να μας εξαφανίσει. Κι αυτό για να αντιστραφεί στην αρχή και στη συνέχεια να καταργηθεί και η εξάρτηση του ισχυρού Κυρίου από τους Υποτελείς παραγωγούς. Εσείς θα εξαρτιέστε από μένα, όχι εγώ από σας, όπως γινόταν μέχρι τώρα. Ο Κύριος θέλει να γίνει Θεός: χωρίς θάνατο και χωρίς υποτελείς. Μα χωρίς υποτελείς, δεν γίνεται να είσαι Κύριος! Και χωρίς θάνατο είναι μόνο ο νεκρός. Ο Θεός και ο Κύριος είναι αξιοθρήνητοι. Είναι για τον πούτσο –  μη ξεχνάμε την καταγωγή μας και την ανατροφή μας.

ΟΛΑ αυτά τα προβλήματα θα τα αντιμετωπίσουμε με δύο τρόπους, λένε οι ισχυροί και οι σύμβουλοί τους. Θα ήθελα, σας παρακαλώ, να διαβάσετε με ιδιαίτερη προσοχή τις παρακάτω γραμμές και θα χαιρόμουν πολύ, εάν τις σκεφτείτε, αν και πιστεύω ότι τις έχετε ήδη σκεφτεί, και δεν τις ξεχνούσατε. Ο πρώτος τρόπος: στενή παρακολούθηση και επιτήρηση όλων των υπηκόων και ιδιαίτερα των φτωχών, αέργων, ανέργων, χαμηλόμισθων –  αυτό σημαίνει, ακριβής επισήμανση των στοιχειωδών αναγκών τους και προληπτική ικανοποίησή τους. Θα τους ικανοποιούμε τις βασικές ανάγκες πριν καν προλάβουν να διατυπώσουν αιτήματα. Θα παράσχουμε σε όλους τροφή (μακαρόνια και ρύζι) και τηλεόραση, άρτον και θεάματα, θα τους καταδικάσουμε να ζουν στο αιώνιο παρόν, θα τους δέσουμε με τις αλυσίδες της αποτρόπαιης επιβίωσης, θα τρώνε, θα πίνουν και θα βλέπουν τηλέοραση, θα τους υποβιβάσουμε στην κατάσταση του εκτρεφόμενου ζώου, θα τους κάνουμε όλους τρόφιμους (οι τρόφιμοι των φυλακών, των ψυχιατρείων, οι τρόφιμοι της πλατωνικής πολιτείας κοκ). Αυτή θα είναι η γενική εικόνα της κοινωνίας το 2043. Εάν ζω, θα είμαι 84 ετών. Εάν δεν πεθάνω αύριο, γιατί όχι; Ας δούμε τον δεύτερο τρόπο.

ΘΑ χρησιμοποιήσουν τα πολλά και οξυμένα παγκόσμια και διεθνή πια κοινωνικά προβλήματα για να τα στρέψουν εναντίον μας, να μας κάνουν τη ζωή δύσκολη, για να μας εξοντώσουν,  επιλεκτικά βεβαίως –  οι περιττοί και πλεονάζοντες πληθυσμοί τους είναι άχρηστοι και επικίνδυνοι. Τα προβλήματα αυτά τους είναι πολύ χρήσιμα και θα κάνουν το κάθε τι για να μην επιλυθούν. Το παράδειγμα της κλιματικής αλλαγής και της καταστροφής του περιβάλλοντος είναι χαρακτηριστικό. Θα αντιδράσουν αμείλικτα και ταχύτατα κατά οποιασδήποτε απόπειρας επίλυσης των προβλημάτων.  Αντιμετωπίζουν όμως ένα δίλημμα, από τη στιγμή που έχουν συνειδητοποιήσει ότι η επιδείνωση των διεθνών κοινωνικών προβλημάτων υποσκάπτει μακροπρόθεσμα την ίδια την ύπαρξή τους και όχι μόνο την κυριαρχία τους. Το πεδίο στο οποίο αντιμετωπίζουν με ένταση αυτό το δίλημμα είναι η ενέργεια και οι φυσικοί, πλουτοπαραγωγικοί πόροι που χρειάζονται για την αναπαραγωγή της παραγωγικής μηχανής και της κοινωνίας. Πόσο γρήγορα θα πρέπει να γίνει η ενεργειακή μετάβαση; Είναι εφικτή; Τι θα γίνει, εάν δεν είναι; Θα οξυνθεί ο ανταγωνισμός για την αρπαγή της υπάρχουσας ενέργειας και των υπαρχόντων φυσικών πόρων. Πόσο θα διαρκέσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και τι θα γίνει, εάν νικήσει η Ρωσία; Τι θα γίνει ένα δεν μπορέσουμε να βάλουμε χέρι στις αχανείς και πλούσιες σε ενέργεια και φυσικούς πόρους Σιβηρία και κεντρική Ασία; Η σπάνη και η ένδεια θα αντικαταστήσουν την αφθονία και τη σπατάλη;

ΑΥΤΗ είναι η κατάσταση που τείνει να διαμορφωθεί και θα διαμορφωθεί κατά την προσεχή εικοσαετία. Οι αλλαγές και οι μετασχηματισμοί θα είναι πολλές και δραστικές –  η πρώτη από αυτές θα είναι η εκτίναξη της ανεργίας κατά τη δεκαετία 2023-2033. Εάν είναι έτσι  όπως τα σκέφτομαι και τα φαντάζομαι, τότε όσο θα οξύνονται τα παγκόσμια προβλήματα τόσο θα οξύνεται και η σύγκρουση μεταξύ του κράτους, αυτής της πολεμικής μηχανής των ισχυρών, και της πλειονότητας του πληθυσμού, του φτωχού και επισφαλούς εργαζόμενου, του άεργου και άνεργου πληθυσμού.  Σε αυτό το σημείο εγείρεται το ζήτημα που μας απασχολεί και μας διχάζει και μας κάνει ένα μάτσο χάλια: πώς θα διεξαχθεί ο κοινωνικός πόλεμος; Έχουν διατυπωθεί δύο απόψεις, εχθρικά αντίθετες. Σύμφωνα με την πρώτη όλα θα κριθούν στους δρόμους, στις διαδηλώσεις, στα αιτήματα και στις διεκδικήσεις, στις καταλήψεις, στους αγώνες, στη σύγκρουση με τους μπάτσους, στις ταραχές  και στις καταστροφές, στον έλεγχο του χώρου, στην αποφασιστικότητα: θα νικήσουμε τους μπάτσους και μετά θα νικήσουμε και τον στρατό, τα μη επανδρωμένα drones και μη επανδρωμένα πολεμικά αεροσκάφη – θα τα καταρρίψουμε με μολότωφ. Κι αν δεν στείλουν drones και το επαναστημένο Παρίσι πολιορκηθεί από τον στρατό ώστε να αποτραπεί ο εφοδιασμός με τρόφιμα, ποτά, φάρμακα και ενέργεια, τότε η αποφασιστικότητα και η αυτοθυσία θα χτυπήσει κόκκινο: θα φάμε ο ένας την άλλην.  Θα νικήσουμε! Ένα, δύο, χίλια Βιετνάμ! Ένα, δύο, τρία, πολλά Πολυτεχνεία. Θα αγωνιστούμε για να ζήσουμε! Στα όπλα!

Η άλλη άποψη: το κράτος είναι τόσο ισχυρό στρατιωτικά ώστε δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε στο πεδίο της μάχης, δεν μπορούμε να ελέγξουμε τον χώρο. Είναι μάταιη κάθε παρόμοια προσπάθεια, η ήττα είναι αναπόφευκτη. Κι αυτό που πρέπει πρώτα να κάνουμε είναι να αποφύγουμε την ήττα. Κανένας και καμιά στους δρόμους –  ας αφήσουμε τους ματατζήδες να τα ξύνουν, θα μας αγαπήσουν και θα μας λατρέψουν. Και τι θα κάνουμε; Τι μπορούμε να κάνουμε; Μπορούμε να κάνουμε μόνο αυτό που μπορούμε να κάνουμε, κάτι στο οποίο δεν υπάρχει ήττα –  νικάμε χωρίς να πολεμάμε, πρώτα νικάμε και μετά πολεμάμε. καλλιεργούμε και εμπλουτίζουμε τις μεταξύ μας σχέσεις, ζούμε την ισότητα και την συνεργασία που ήδη υπάρχουν, ζούμε την αλληλεγγύη και τον κομμουνισμό που ήδη υπάρχει. Είναι όλα αυτά αρκετά; Όχι, δεν είναι.

ΤΟ δεύτερο ζήτημα είναι, εάν θα πρέπει να παρέμβουμε στην κεντρική πολιτική σκηνή σε συνθήκες κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Και εδώ διίστανται οι απόψεις. Άλλοι λένε ότι θα πρέπει να αποφευχθεί κάθε ανάμειξη με την πολιτική, που εκ προοιμίου είναι αλλοτριωτική και βρόμικη. Οι υποστηρικτές της συμμετοχής, της παρέμβασης στην πολιτική σκηνή λένε ότι είναι αναγκαία και απαραίτητη διότι μπορεί φέρει στο προσκήνιο ζητήματα που μας απασχολούν και μας ταλαιπωρούν και να αναζωπυρώσει τον δημόσιο διάλογο, που είναι, μαζί με το πεζοδρόμιο και την πιάτσα, τα καλύτερα πανεπιστήμια. Ποια είναι αυτά τα ζητήματα που απασχολούν την μία ή την άλλη κοινωνική ομάδα; Τι θα γίνει με την ανεργία; Ανάπτυξη ή δραστική μείωση του χρόνου εργασίας; Γιατί όχι τρεις μήνες άδεια τον χρόνο; Τι θα γίνει με το επάγγέλμα; Να καταργήσουμε αυτή την αθλιότητα, αυτή την κατάρα και να την αντικαταστήσουμε με τρεις ή τέσσερις ελεύθερες δραστηριότητες που μας ευχαριστούν και που είναι χρήσιμες κοινωνικά; Τι θα γίνει με την υποχρεωτική εκπαίδευση, μέχρι πότε θα στερούμε τα παιδιά από το παιχνίδι, τους έφηβους από το σεξ, μέχρι πότε θα τα βασανίζουμε ανηλεώς και ανοικτιρμόνως; Γιατί είμαστε τόσο μαλάκες, γονείς και διδακτικό προσωπικό, και δεν τα σκεφτόμαστε, τα παιδιά και τους έφηβους; Μέχρι πότε θα τα αποκλείουμε από την κοινωνία και από τις κοινωνικές εμπειρίες, μέχρι πότε θα τα φυλακίζουμε; Τι θα γίνει με την κατάρα του ενοικίου; Δεν πρέπει να καλύπτεται από την κοινωνία αυτή η ανάγκη; Δεν εννοώ να πληρώνουμε το ενοίκιο των 3.000 ευρών της μονοκατοικίας στην Εκάλη! Τι θα γίνει με την στρατιωτική θητεία; Δεν ήρθε η ώρα να καταργηθεί; Τι σκατά τρώμε και δεν σκεφτόμαστε το άγχος των νέων; Τι θα γίνει με τους χασικλήδες που ταλαιπωρούνται και ξοδεύουν τα μαλλιοκέφαλά τους για να πιουν ένα τσιγάρο; Να μην τους επιστρέψουμε να καλλιεργούν ελεύθερα δύο τρία δεντράκια; Να μην νομιμοποιήσουμε τους εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες που γαμιούνται στη δουλειά, στις πιο βρόμικες και πιο εξαντλητικές,  για να κάνουμε εμείς ζωάρα και για να τα ματώνουμε από το ξύσιμο;  Τι λέτε; Να μην παράσχουμε δωρεάν ελεύθερη μετακίνηση σε όλα τα μέσα μεταφοράς σε αυτούς και αυτές που δεν έχουν αυτοκίνητο, τα οποία θα πληρώσουν αυτοί κι αυτές που έχουν σάβ και τζιπάκια, που ξεφυτρώνουν όλο και πιο πολλά από τη μια άκρη της χώρας στη άλλη; Πότε επιτέλους θα γίνει ο διαχωρισμός Εκκλησίας και κράτους, κοινωνίας δηλαδή. Εάν δεν έχουν λεφτά να πληρώσουν τους παπάδες τους, να πουλήσουν την τεράστια ακίνητη περιουσία που έχουν στις πόλεις και τις μετοχές στις τράπεζες και σε μεγάλες επιχειρήσεις. Να μην έξασφαλίζουν αφορολόγητο πετρέλαιο οι παραγωγοί της τροφής, γεωργοί και κτηνοτρόφοι, κι ας είναι και μικρο, μεγαλοκαπιταλιστές, για να έχουμε πιο φτηνή τροφή; Να μην ενισχύσουμε, με όλους τους διαθέσιμους τρόπους,  όσους και όσες θέλουν να εγκαταλείψουν τις πόλεις;

ΕΙΜΑΙ βέβαιος ότι υπάρχουν κι άλλα ζητήματα και μου διαφεύγουν. Θα συνεχίσω άλλη μέρα γιατί ξημέρωσε και πάω στον κήπο να πω μια καλημέρα στα λαχανικά μου και να τα φιλήσω.

Σχολιάστε ελεύθερα!