οι δύο τάσεις της δυτικής φιλοσοφίας (επιθυμία της ισχύος και παρηγοριά)

 δυτική φιλοσοφία: η φιλοσοφία της επιθυμίας της αύξησης της ισχύος και η φιλοσοφία της παρηγοριάς

 

Με αφορμή την ανάγνωση του πολύ ενδιαφέροντος βιβλίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα του Μικαέλ Φεσέλ (ο καιρός της παρηγοριάς) διατυπώνω κάποιες σκέψεις για το πώς διαβάζω, πώς προσλαμβάνω το βιβλίο, με την προσδοκία πως μπορεί να βοηθήσουν κι άλλους αναγνώστες.

Διακρίνω δύο διανοητικές τάσεις, δύο ρεύματα στη δυτική φιλοσοφία, στη φιλοσοφία της δυτικής Κυριαρχίας, του δυτικού Κυρίου. Την πρώτη την ονομάζω φιλοσοφία της επιθυμίας της αύξησης της ισχύος, την δεύτερη φιλοσοφία της παρηγοριάς, της παραμυθίας. Το εντονότερο, το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της δυτικής Κυριαρχίας, του δυτικού Κυρίου, είναι η επιθυμία της αύξησης της ισχύος – αυτός είναι ο λόγος που κυριαρχεί παγκοσμίως και κανένας άλλος – για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τους τρεις ΕΦΙΑΛΤΕΣ Του, τους τρεις φόβους Του, τις τρεις βέβαιες ή πιθανές ήττες Του (μείωση και απώλεια ισχύος είναι η ήττα) : τον θάνατο, δηλαδή, την πιο ισχυρή από αυτόν Φύση, τους Υποτελείς Παραγωγούς, από τους οποίους εξαρτάται και δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτούς και, τέλος, τον άλλον Κύριο, από τον οποίο έχει ηττηθεί στο παρελθόν και ενδέχεται να ηττηθεί και στο μέλλον.

Επιθυμία αύξησης της ισχύος σημαίνει να γίνει πιο ισχυρός από τη φύση, να γίνει δηλαδή αθάνατος, σωματικά εννοώ και τίποτα άλλο, να καταργήσει το αίσχος και το όνειδος της εξάρτησης από τους Υποτελείς, να γίνει πιο ισχυρός στρατιωτικά από τον αντίπαλο Κύριο ώστε να εξοβελίσει την ήττα. Μετά από μια περίοδο δύο χιλιετιών (500 π. Χ. – 1500 μ. Χ.) διατύπωσης των επιθυμιών και φαντασιακής εκπλήρωσής τους (θεός, λόγου χάριν), τα τελευταία 500 χρόνια έκανε κάποιες προσπάθειες να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες του, πραγματοποίησε αρκετές αλλά τώρα αντιλαμβάνεται ότι δεν έκανε παρά μια τρύπα στο νερό. Αθάνατος δεν μπορεί να γίνει, είναι αδύνατον να απεξαρτηθεί από τους Υποτελείς κι αν το κάνει δεν θα είναι Κύριος, δεν μπορεί να είναι πιο ισχυρός από τον αντίπαλο Κύριο, αφού και οι άλλοι διαθέτουν πυρηνικά όπλα.

Εν τω μεταξύ, όταν διατύπωνε τις επιθυμίες του για αύξηση της ισχύος, αντιλήφθηκε ότι δεν μπορεί να τις πραγματοποιήσει όλες, ίσως και καμία. Έτσι, ο φιλόσοφος κατέφυγε αναπόφευκτα στην παρηγοριά, στην παραμυθία, ακραία μορφή της οποίας είναι η αυτοκτονία, δηλαδή η κατάργηση κάθε σχέσης, με φύση και με άλλους.

Καθ΄ όλη τη διάρκεια της δυτικής φιλοσοφίας, κυρίαρχη τάση ήταν η φιλοσοφία της επιθυμίας αύξησης της ισχύος, υπήρχαν όμως και περίοδο στις οποίες η φιλοσοφία της παρηγοριάς, της παραμυθίας, ερχόταν στο προσκήνιο για να το εγκαταλείψει όταν κάποια ή κάποιες επιθυμίες πραγματοποιούνταν. Πολύ συχνά, θα βρούμε και τις δύο τάσεις στον ίδιο φιλόσοφο (Πλάτων, Αριστοτέλης). Την εποχή του Διαφωτισμού επικρατεί η φιλοσοφία της επιθυμία της ισχύος, μετά τον Χέγκελ όμως οι δύο τάσεις, οι δύο φιλοσοφίες έρχονται αντιμέτωπες: επιστημολογία και θετικισμός και νεοθετικισμός από τη μια, φαινομενολογία και υπαρξισμός από την άλλη.

Τώρα, με την δυτική Κυριαρχία σε πλήρες αδιέξοδο, αφού καμία από τις τρεις επιθυμίες δεν μπορεί να πραγματοποιήσει, η φιλοσοφία της επιθυμίας της αύξησης της ισχύος ζει τις τελευταίες της μέρες, εάν δεν τα έχει ήδη τινάξει. Το μόνο που απομένει στον Κύριο είναι η παρηγοριά. Θα πρέπει λοιπόν να αναμένουμε με βεβαιότητα την αναζωπύρωση της φιλοσοφίας της παρηγοριάς, της παραμυθίας – το βιβλίο του Φεσέλ είναι μια πρώτη ένδειξη. Και θα αντιληφθούμε πόσο ανίσχυρος είναι ο Κύριος μέσα στην ισχύ του. Θα γίνουν πιο έντονοι τώρα οι εφιάλτες Του!Θα επανέλθει στο ηρωικό του παρελθόν: οι ήρωες ή κλαίνε ή αυτοκτονούν.

Η εποχή της κλάψας και της αυτοκτονίας άρχισε – αυτό είναι το μέλλον της δυτικής Κυριαρχίας, του δυτικού Κυρίου.

φιλοσοφία της φιλοσοφίας: από την λατρεία του Είναι στη λατρεία του Γίγνεσθαι

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΑ τελευταία χρόνια προσπαθώ να συνοψίσω την ιστορία της φιλοσοφίας, της φιλοσοφίας του δυτικού Κυρίου, της δυτικής Κυριαρχίας, της φιλοσοφίας που υπήρξε μόνο στον δυτικό πολιτισμό και σε κανέναν άλλον, σε όσο γίνεται πιο σύντομη μορφή. Η συνόψιση αποσκοπεί στην καταγραφή της κεντρικής ιδέας, του κομβικού περιεχομένου της δυτικής φιλοσοφίας, η οποία δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο εάν διατυπωθεί όσο πιο απλά γίνεται – και γίνεται, όπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντας το σημερινό σημείωμα.

Η συνόψιση παίρνει λοιπόν τη μορφή ενός σύντομου κειμένου αλλά μπορεί να γίνει και πιο σύντομη, να πάρει τη μορφή μιας πρότασης: από τη λατρεία του Είναι στη λατρεία του Γίγνεσθαι. Το Είναι είναι η αμεταβλησία της Ισχύος, το Γίγνεσθαι  είναι η επιθυμητή μεταβολή της Ισχύος. Η λατρεία είναι η επιθυμία· οπότε, η φράση θα μπορούσε να διατυπωθεί και ως εξής: από την επιθυμία της αμεταβλησίας της Ισχύος στην επιθυμία της μεταβολής της Ισχύος. Το ερώτημα που πρέπει να θέσουμε και να απαντήσουμε είναι: ικανοποιούνται αυτές οι Επιθυμίες, μπορούμε να τις ικανοποιήσουμε; Καταλήγω στο συμπέρασμα ότι δεν ικανοποιούνται – αυτό είναι το αδιέξοδο της δυτικής Κυριαρχίας. Υπάρχει όμως κι ένα άλλο ερώτημα: εάν δύο είναι οι μεγάλες περίοδοι της δυτικής φιλοσοφίας, άρα και του δυτικού πολιτισμού, πότε περάσαμε από την λατρεία του Είναι στη λατρεία του Γίγνεσθαι;

Continue reading

από το άγαν στο μηδέν άγαν: από την ποιμενική επιθυμία (ισχύς) στην δουλοκτητική σκέψη (ευδαιμονία)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΠΡΙΝ καταπιαστώ με το σημερινό αντικείμενο, θα ήθελα να παραθέσω την διαίρεση της δυτικής φιλοσοφίας, όπως εγώ την αντιλαμβάνομαι. Διακρίνω δύο μεγάλους κλάδους –  τη φιλοσοφία της ισχύος και τη φιλοσοφία της ευδαιμονίας. Ο πρώτος κλάδος διαιρείται σε άλλους δύο: τη φιλοσοφία της ισχύος έναντι της φύσης και τη φιλοσοφία της ισχύος έναντι του κοινωνικού αντιπάλου, αφού διευκρινίσουμε ότι η κοινωνία είναι το πλέγμα των σχέσεων του ανθρώπου με τη φύση και του ανθρώπου με τον άνθρωπο. Αντικείμενο του πρώτου είναι η επιθυμία ελέγχου και καθυπόταξης της φύσης. Από αυτόν προήλθε η δυτική επιστήμη (1600-1900). Αντικείμενο του δεύτερου είναι η Κυριαρχία, άλλως η πολιτική φιλοσοφία, ήτοι η επιθυμία επιβολής, ενίσχυσης και διαιώνισης της Κυριαρχίας.

Η φιλοσοφία της ευδαιμονίας διακρίνεται στη φιλοσοφία της ευδαιμονίας του ισχυρού Κυρίου και στη φιλοσοφία της ευδαιμονίας του αδύναμου Υποτελούς. Όταν διαβάζω Σενέκα ή Μάρκο Αυρήλιο, διαβάζω την πρώτη –  ο πάμπλουτος και πανίσχυρος Σενέκας είχε εκατοντάδες δούλους, μέχρι που έφαγε το κεφάλι του. Ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν αυτοκράτορας! Το πρόβλημα αυτής της φιλοσοφίας είναι κυρίως ο θάνατος! Η φιλοσοφία είναι μελέτη του θανάτου. Πώς εγώ ο ισχυρός θα διαχειριστώ το ζήτημα του θανάτου; Της απώλειας, της ήττας; Όταν διαβάζω Επίκουρο ή στωικούς, όταν θυμάμαι τον Διογένη τον κύνα (τον σκύλο), διαβάζω τη δεύτερη. Το πρόβλημα αυτής της φιλοσοφίας είναι κυρίως η ζωή –  για να είσαι ευδαίμων δεν πρέπει να είσαι πλούσιος και ισχυρός!

Continue reading

η λατρεία της ισχύος της φύσης (στην Ιλιάδα)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΙ να καταλάβουμε όταν διαβάζουμε στην Ιλιάδα πως πατέρας ενός ήρωα είναι ο ποταμός Σπερχειός; Έχετε δει τον Σπερχειό ποταμό μετά από πολύωρη έντονη βροχόπτωση; Θα πάθετε καραπλακάρα! Θα εντυπωσιαστείτε, θα θαυμάσετε, θα φοβηθείτε, θα τρομάξετε από την ορμητικότητα, τη βουή, την ισχύ του νερού.  Θα σκεφτείτε να περάσετε απέναντι; Όχι, ούτε καν θα τολμήσετε να σκεφτείτε κάτι τέτοιο. Να κι ένα άλλο ερώτημα: γιατί προσωποποιούνται οι ποταμοί στην Ιλιάδα και εμφανίζονται με ανθρώπινη μορφή;  Έχουν γιους, όχι κόρες, και μιλάνε με τους ήρωες! Και πολεμούν με τον ήρωα και νικούν και ηττώνται!

ΚΑΙ τι να καταλάβουμε, φίλες και φίλοι, όταν διαβάζουμε ότι τις καταιγίδες τις προκαλεί ο Ζεύς; Τι να καταλάβουμε όταν διαβάζουμε ότι ο Ζεύς είναι αυτός που ρίχνει τους κεραυνούς; Θα εκθέσω την δική μου γνώμη, θα παραθέσω αυτό που εγώ καταλαβαίνω. Όταν κάποιος ήρωας διατείνεται ότι ο πατέρας του είναι ο Σπερχειός ποταμός, ο ορμητικός, ο ισχυρός, ο σφοδρός, ο ταχύς, ο ακαταμάχητος (αυτό σημαίνει η λέξη σπερχειός!) θέλει να μας πει δυο πράγματα: πρώτον, επιβεβαιώνει ότι πατέρας του είναι η Ισχύς και ότι, άρα, και ο ίδιος είναι ισχυρός και, δεύτερον, ότι επιθυμεί, θα ήθελε να είναι τόσο ισχυρός, ορμητικός, σφοδρός, βίαιος, ταχύς, ακαταμάχητος όσο και ο Σπερχειός ποταμός. Όταν λέει ότι ο Ζεύς προκαλεί τις καταιγίδες και ότι ο Ζεύς είναι αυτός που ρίχνει τους κεραυνούς μας λέει ότι θα ήθελε αυτός να είναι που προκαλεί τις καταιγίδες και ρίχνει τους κεραυνούς. Θα ήθελε να ελέγχει τη φύση, θα ήθελε να είχε όπλα τόσο ισχυρά όσο ο κεραυνός.

Continue reading

από την ποιμενική (ηρωική) αρετή στην δουλοκτητική αρετή

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η δυτική φιλοσοφία, που συγκροτήθηκε σε ιδιαίτερο πεδίο διανοητικής πρακτικής από το 600 π. Χ μέχρι το 350, ήταν το παράγωγο ενός προβληματισμού της κυρίαρχης τάξης των αριστοκρατών γαιοκτημόνων (δουλοκτητών), ενός πολύπλευρου προβληματισμού που διήρκεσε πολλούς αιώνες, άρχισε περί το 750 π. Χ. και έληξε με τον ιδρυτή της δυτικής φιλοσοφίας, τον Πλάτωνα. Στη συνέχεια βέβαια πήρε άλλες μορφές, ακόμα και κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα (αναλυτική φιλοσοφία, για παράδειγμα). Ο προβληματισμός αυτός καλλιεργούνταν μέσα στα πλαίσια ολιγομελών ανδρικών αριστοκρατικών κύκλων, όπου αφενός συζητούσαν τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν ως τάξη και αφετέρου έπιναν, τραγουδούσαν, χόρευαν και ικανοποιούσαν τις πολύμορφες ερωτικές τους επιθυμίες. Από αυτούς τους αριστοκρατικούς κύκλους, από αυτές τις ανδρικές λέσχες,  προήλθαν οι φιλοσοφικές σχολές (αιρέσεις), στις οποίες μια ομάδα ανδρών ζει μόνιμα ή περιστασιακά μαζί, συζητάνε, μελετάνε, γράφουν, διδάσκουν και μαθαίνουν. Όταν λοιπόν λέμε ‘Αναξίμανδρος’, για παράδειγμα, η σκέψη μας πρέπει να πηγαίνει σε μια παρέα πλούσιων και ισχυρών αριστοκρατών, της οποίας ο Αναξίμανδρος ήταν μέλος της. Οι μαρτυρίες για την ύπαρξη αυτών των αριστοκρατικών κύκλων είναι πάρα πολλές αλλά δεν είναι του παρόντος. Θα αποτελέσει ιδιαίτερο κεφάλαιο στη μελέτη μου αλλά προς το παρόν ας αναφέρω τις πιο αξιόλογες πηγές: Ιλιάδα, Οδύσσεια, Αλκαίος, (Πυθαγόρειοι), Πλάτων και Θουκυδίδης. Συγκλονιστικά εξαιρετική περιγραφή μιας παρόμοιας ανδρικής αριστοκρατικής συνεύρεσης είναι το Συμπόσιον του Πλάτωνος.  Continue reading

η προέλευση του φιλοσοφικού στοχασμού στην αρχαϊκή Ελλάδα (1)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΔΩ και μερικά χρόνια ετοιμάζω, και θα ετοιμάζω για τα επόμενα πέντε, μια μελέτη με αντικείμενο την προέλευση (τη γένεση, την καταγωγή, τις ρίζες, τις αρχές, τις απαρχές, τα θεμέλια, τη συγκρότηση) της φιλοσοφίας, του φιλοσοφικού στοχασμού, που εμφανίστηκε κατά τον 6ο π. Χ. αιώνα στην αρχαϊκή Ελλάδα, στην Ιωνία και κατόπιν στις αποικίες της Νότιας Ιταλίας και Σικελίας. Σήμερα και τις επόμενες μέρες θα εκθέσω μια summa, μια σύνοψη των εργασιών μου, μια γενική εικόνα της μελέτης και θα το κάνω γιατί μπορεί να τα τινάξω πριν προλάβω να την ολοκληρώσω, οπότε ας μείνει η μαγιά, ας μείνει ο προβληματισμός μου.

ΕΜΑΘΑ πρόσφατα ότι σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης (Ιταλίας, Γερμανίας, Ισπανίας, Γαλλίας και Πολωνίας) εδώ και καμιά εικοσαριά χρόνια υπάρχει μια αναστάτωση, ένας διανοητικός ενθουσιασμός, μια πυρετώδης εργασία που έχει αντικείμενο την προσωκρατική φιλοσοφία. Εκδίδονται νέα αποσπάσματα, μονογραφίες, μελέτες, έρευνες, άρθρα, λεξικά –  γίνεται ψιλοχαμός. Η άρρητη επιθυμία πίσω από αυτές τις εργώδεις προσπάθειες είναι η επιθυμία της διατύπωσης μιας θεωρίας για την προέλευση της δυτικής φιλοσοφίας. Δυστυχώς, λόγω αφραγκίας. λόγω έλλειψης χρόνου, λόγω του χαοτικού μου χαρακτήρα (αφήνω το ένα και πιάνω το άλλο) και βέβαια λόγω γλωσσομάθειας δεν μπορώ να παρακολουθήσω αυτή την αναστάτωση –  το μόνο που μπορώ να παρακολουθήσω είναι πώς αυτές τις μέρες μεγαλώνει το σπανάκι, τα μπρόκολα και άλλα λαχανικά.

Continue reading

γιατί όλοι οι φιλόσοφοι ήταν πλούσιοι, ισχυροί και διάσημοι;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ο φίλος μου ο Χάρης (τον είδα με τα μάτια μου, πριν λίγες μέρες στην Αθήνα) διάβασε το χθεσινό περίττωμα του εγκεφάλου μου και ανυπομονεί για τη συνέχεια. Θα συνεχίσω σήμερα με το ερώτημα που διατύπωσα χθες, αν και δεν συνηθίζω να γράφω δύο συνεχόμενες μέρες για το ίδιο θέμα γιατί βαριέμαι. Θα το κάνω όμως, μιας και με υποσχέθηκε ότι στα γενέθλιά μου θα μου στείλει δώρο ένα βιβλίο.

ΜΕΤΑ από δυόμισι χιλιετίες δυτικής φιλοσοφίας νομίζω ότι ήρθε η ώρα να υπάρξει μια φιλοσοφία της φιλοσοφίας, όπως λέμε φιλοσοφία της επιστήμης, του δικαίου, της φύσης, της ιστορίας και  άλλα πολλά. Υπήρξαν δύο φιλόσοφοι που το έκαναν, που έθεσαν τα θεμέλια, θα έλεγα: ο Μαρξ και ο Νίτσε, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο. Εάν και όταν αντικείμενο του φιλοσοφικού στοχασμού γίνει η ίδια η φιλοσοφία, τότε θα μπορέσουμε να την κατανοήσουμε. Για να υπάρξει όμως μια φιλοσοφία της φιλοσοφίας θα πρέπει να γνωρίσουμε την ίδια τη φιλοσοφία. Δεν την γνωρίζουμε δηλαδή;  Όχι, δεν την γνωρίζουμε. Το ότι δεν την γνωρίζουμε θα φανεί από την πληθώρα των καινοφανών ερωτημάτων που θα διατυπώσουμε στο πολύ εγγύς μέλλον.

Continue reading

γιατί οι φιλόσοφοι είναι άνδρες;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΙΜΑΙ καλά, εύχομαι να είστε και εσείς καλά, να είμαστε γεροί και χαρούμενοι – μόνο γερά είναι και τα βόδια στον στάβλο. Εμείς όμως, όπως γνωρίζετε, δεν είμαστε βόδια. Δεν είναι και πολύ εύκολο να είναι κανείς γερός και χαρούμενος. Για να είμαι γερός δουλεύω στα χωράφια τέσσερις με έξι ώρες τη μέρα. Είμαι χαρούμενος όχι μόνο γιατί είμαι γερός, αλλά και γιατί φροντίζω πολλούς και πολλές και με φροντίζουν πολλοί και πολλές. Μόνο με την φροντίδα μπορούμε να εξασφαλίσουμε ψυχοδιανοητική στύση. Εάν νομίζετε ότι η χαρά δεν έχει καμιά σχέση με την φροντίδα, λυπάμαι, δεν έχω καμία απολύτως ευθύνη γι΄ αυτό το νόμισμα.

Continue reading

Αλήθεια, Ήττα, Θεός· Πόλεμος, Πολιτική, Επιστήμη

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΑΝ το εντονότερο, το κομβικό, το κεντρικό χαρακτηριστικό του δυτικού πολιτισμού, άλλως, της δυτικής Κυριαρχίας, είναι η επιθυμία της αύξησης της ισχύος, αυτό θα είναι και το εντονότερο χαρακτηριστικό, το βαθύ περιεχόμενο της δυτικής φιλοσοφίας, της φιλοσοφίας του δυτικού Κυρίου. Το χαρακτηριστικό αυτό εμποτίζει κάθε πεδίο, κάθε πρακτική, κάθε έκφραση της Κυριαρχίας. Όταν λέμε ότι ο Θεός είναι πανταχού παρών, θέλουμε να πούμε και το λέμε ότι η επιθυμία αυτή είναι πανταχού παρούσα. Η επιθυμία του Κυρίου να πραγματοποιήσει την επιθυμία αύξησης της ισχύος, να επιτύχει την απόλυτη ισχύ,  έχει δύο όρια. Το όριο της παντελούς απώλειας της ισχύος και το όριο της παντελούς αύξησης της ισχύος. Το πρώτο όριο εμφανίζεται με τη μορφή του Θανάτου, του Χάροντος, της απώλειας ήτοι της ζωής, του πλούτου, της φήμης·  το δεύτερο όριο με τη μορφή του Θεού, της φαντασιακής ικανοποίησης της επιθυμίας υπερνίκησης του Θανάτου, της επίτευξης της σωματικής αθανασίας. Μεταξύ αυτών των δύο ορίων υπάρχουν δύο τάσεις, δύο διαδικασίες – αυτές της αύξησης και της μείωσης της ισχύος. Τα αποτελέσματα αυτών των δύο διαδικασιών εμφανίζονται άλλοτε ως φθορά, απώλεια, ήττα, αιχμαλωσία κι άλλοτε ως νίκη, υπεροχή, θρίαμβος.

Η εμμένεια της επιθυμίας αύξησης της ισχύος είναι μια διαρκής παραπομπή στην Ήττα (ηκ-ja:διαδικασία [ ja] της μείωσης [ηκ-] – πρβλ. ήσσων: λιγότερος, μικρότερος!), είναι μια αέναη υπενθύμιση της ‘Ηττας. Εάν ξεχάσουμε την Ήττα, τη μείωση της ισχύος, δεν θα επιθυμούμε την αύξησή της· με άλλα λόγια, εάν ξεχάσουμε, λησμονήσουμε τον Θάνατο, θα λησμονήσουμε και την επιθυμία της αθανασίας, θα λησμονήσουμε τον Θεό. Όσο ο Κύριος επιθυμεί, δεν λησμονεί: αυτή είναι η Αλήθεια, φίλες και φίλοι. Αλήθεια για τον Κύριο σημαίνει: δεν λησμονώ την Ήττα, δεν λησμονώ τον Θεό, τη σωματική αθανασία, δεν λησμονώ τα όρια της μείωσης και της αύξησης της ισχύος. Αλήθεια < αληθής <α-ληθ-ής, πρβλ. λήθη, έλαθον: λησμόνησα, ξέχασα, μου διέφυγε, αστόχησα!

Continue reading

ο Εγώ ο Υποκείμενος

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΟΙ φιλοσοφικοί όροι το Εγώ και το Υποκείμενο είναι οι σημαντικότεροι όροι της δυτικής φιλοσοφίας. Πώς εμφανίστηκαν, κάτω από ποιες συνθήκες δημιουργήθηκαν; Γιατί να είναι ουδετέρου γένους; Γιατί το Εγώ και όχι ο Εγώ;  Γιατί το Υποκείμενο και όχι ο Υποκείμενος – ή η Υποκείμενη; Γιατί το Εγώ και όχι το Εσύ ή το Εμείς; Εάν το Υποκείμενο υπόκειται, που υπόκειται, σε τι υπόκειται; Ποιος είναι ο Εγώ; Ποιος είναι ο Υποκείμενος; Πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο;

ΘΑ απαντήσω σήμερα σε όλα αυτά τα ερωτήματα απλά και ευθαρσώς, κατευθύνοντας το παλούκι της σκέψης ακριβώς στην καρδιά του δράκουλα που μας πίνει κάθε μέρα το αίμα.

Continue reading