φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΙ γίνεται στο Αφγανιστάν; Αυτό που γινόταν πάντα, εδώ και χιλιάδες χρόνια, αυτό που θα γίνεται και στο μέλλον, απώτερο και απώτατο: επιβίωση του ποιμενισμού.  Εάν δεν εστιάσουμε την προσοχή μας στον ποιμενισμό αυτής της χώρας, δεν θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε την ιστορία της, το παρόν της και το μέλλον της. Το μεγαλείο της και τα ανυπέρβλητα αδιέξοδά της.

Continue reading →

. . . πόλεμος και λοιμός μαζί εξόντωναν τους Αχαιούς 

Ιλιάς,  Α 61

λοιμός και πόλεμος μαζί  καταβασάνιζαν (τους Αθηναίους)

Θουκυδίδης, Β 59. 1

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΑΝ σας πω ότι η επιδημία που έχει ενσκήψει πριν ενάμιση χρόνο (covid-19) θα είναι η τελευταία, ότι δεν θα υπάρξει άλλη, μάλλον θα χαμογελάσετε. Ασφαλώς και θα υπάρξει κι άλλη, κι άλλες, μόνο που δεν γνωρίζουμε πώς θα είναι και πότε θα επιπέσουν πάνω στα κεφάλια μας. Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να εικάσουμε ότι όλος ο υπόλοιπος 21ος αιώνας θα είναι αιώνας επιδημιών και πανδημιών. Οι επιδημίες, οι πανδημίες θα πάρουν τη θέση του πολέμου. Όχι πόλεμος, επιδημίες! Εάν για πολλές χιλιετίες οι Υποτελείς υπέφεραν κατά περιόδους από πείνα, εάν τους ταλαιπωρούσε ο λιμός, από δω και πέρα θα τους ταλαιπωρεί η υγεία. Όχι η ασθένεια,  όχι τα νοσήματα –  η υγεία.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλησπέρα σας

ΠΑΡΑΚΑΜΠΤΩ την υπόσχεσή μου  και τη δέσμευσή μου για τις αρχές Οκτώβρη και επανέρχομαι δυο μήνες νωρίτερα: α ν η σ υ χ ώ. Οι κεραίες μου πιάνουν περίεργα σήματα. Πολύ περίεργα. Κι επειδή είναι περίεργα, η περιέργειά μας θα τα εντοπίσει και θα τα αποκωδικοποιήσει. Θα διαφωνήσετε –  πάρα πολύ ωραία, εγώ εδώ θα είμαι, δεν φεύγω. Μέχρι τον Οκτώβρη θα διατυπώσουμε  πολλά ερωτήματα και ίσως αυτά τα ερωτήματα μας βοηθήσουν να αποκρυπτογραφήσουμε τα περίεργα σήματα που πιάνουμε.

ΣΥΜΦΩΝΩ με τον Κύριο ότι βρισκόμαστε στον παράδεισο. Ο Κύριος είναι βέβαιος ότι είμαστε ήδη στον παράδεισο. Οι Υποτελείς δεν ξέρουν, δεν πιστεύουν, δεν νομίζουν, ούτε καν περνάει από το μυαλό τους ότι βρίσκονται ήδη στον παράδεισο. Ποιος όμως είναι ο παράδεισος;

ΘΑ σας πω ποιος είναι ο παράδεισος γιατί έχω ζήσει εκεί,  δέκα χρόνια. Έλα, ρε φίλε, κόψε κάτι! Έχεις ζήσει στον παράδεισο; Ναι, ρε μάγκα, έχω ζήσει στον παράδεισο, δεν  κόβω τίποτα. Εσύ να κόψεις! Δεν έχω ζήσει μόνο εγώ στον παράδεισο, έχουν ζήσει και άλλοι και άλλες. Ο παράδεισος είναι σαν τη συνεργασία και τον κομμουνισμό, τα ζεις και δεν έχεις πάρει μυρωδιά ότι τα ζεις! Κάθε μέρα ζούμε στον παράδεισο, κάθε μέρα ζούμε τον παράδεισο. Είμαι εξήντα δύο χρονών, έζησα τα πρώτα δέκα χρόνια στον παράδεισο κι από τότε άλλοτε τον ζω λιγότερο κι άλλοτε περισσότερο.

ΜΗΝ νομίσετε ότι η ζωή στον παράδεισο είναι παράδεισος, πεταλούδες ψυχές που πετάνε ξέγνοιαστες από λουλούδι σε λουλούδι. Η ζωή, ο παράδεισος, έχει χαρά άλλά έχει και πόνο, έχει λύπη, έχει τσακωμούς, έχει χωρισμούς, έχει πολλά. Αλλά όλα αυτά δεν είναι και πολύ σημαντικά. Μη νομίσετε! Άλλα είναι τα σημαντικά –  τα εξής δύο:

η δουλειά και ο πόλεμος

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ κάνουμε νοερά την εξής σύγκριση: θα φέρουμε κοντά έναν άνδρα των αγροτικών κοινοτήτων του Περού (Ίνκας) και έναν άνδρα του Λονδίνου ή όποιας άλλης πόλης. Τι θα παρατηρήσουμε; Θα παρατηρήσουμε μια ολοφάνερη διαφορά: ο άνδρας απο το Περού κολυμπάει μέσα στα χρώματα, μέσα στα πολύχρωμα ρούχα του, ο άνδρας του Λονδίνου δεν έχει ούτε ένα χρώμα –  αφού το μαύρο του κουστουμιού και το άσπρο του πουκάμισου δεν είναι χρώματα. Η σύγκριση αυτή θα μας επιτρέψει να συμπεράνουμε ότι η κοινωνία των αγροτικών κοινοτήτων του Περού είναι χρωματοφιλική ή πολυχρωματοφιλική ενώ η δυτική κοινωνία είναι χρωματοφοβική ή πολυχρωματοφοβική. Γιατί; Ας μην απαντήσουμε τώρα. Πληθώρα ενδείξεων όμως θα μας παρωθήσει να ξανασκεφτούμε το συμπέρασμα το οποίο έχουμε συναγάγει. Η δυτική κοινωνία δεν είναι γενικά και αόριστα χρωματοφοβική (πολυχρωματοφοβική). Το συμπέρασμα αυτό αφορά πολλές πτυχές της κοινωνικής ζωής (ανδρική ενδυμασία, αρχιτεκτονική, κ.α.), υπάρχουν όμως χρωματοφιλικές, πολυχρωματοφιλικές παραδόσεις και τάσεις. Η γυναικεία ενδυμασία δεν είναι χρωματοφοβική, οι χίπιδες δεν ήταν χρωματοφοβικοί, ο ενδυματολογικός κώδικας των ομοφυλόφιλων ανδρών δεν είναι χρωματοφοβικός. Χρώματα εμφανίζονται στην ανδρική ενδυμασία, όπως και στην αρχιτεκτονική και στο αστεακό περιβάλλον (γκράφιτι, πράσινο, χρώματα τόσο στην όψη των κτιρίων όσο και στο εσωτερικό. Μήπως η δυτική κοινωνία εγκαταλείπει την χρωματοφοβία, αλλάζει και στρέφεται προς χρωματοφιλικές εναλλακτικές;

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΝΑ από τα ζητήματα με τα οποία θα καταπιαστούμε σήμερα θα είναι η πάγκοινα γνωστή ρήση του Αλβέρτου Μονοπετρά – Einstein ότι ο Δ΄Παγκόσμιος Πόλεμος θα γίνει με βέλη και τόξα.  Διαφωνώ πλήρως, τόσο που, παρ΄ όλο τον σεβασμό, θα την χαρακτήριζα α-νοησία. Όταν θα έρθει η ώρα. Διότι πριν από αυτό θα διατυπώσουμε κάποια ερωτήματα, πολλά από τα οποία όλοι και όλες τα έχουμε σκεφτεί, μερικά όμως θα είναι καινοφανή. Οι απαντήσεις μας δεν θα συμφωνούν, κι αυτό είναι πολύ ευχάριστο.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΟΝ Ιούλιο του 2014 σε μια έκθεσή του ο ΟΟΣΑ (OECD) διατυπώνει την πρόβλεψή του για τον ρυθμό ανάπτυξης μέχρι το 2060 (OECD, Policy Challenges for the next 50 years, July 2014, No 9, Policy paper): θα είναι ασθενική και θα βαίνει διαρκώς μειούμενη. Από το 2,7% το 2014 θα πέσει στη δεκαετία του 2050 γύρω στο 1,7%. Νομίζω πως η πρόβλεψη είναι άκρως αισιόδοξη: την διέψευσε κατηγορηματικά η πανδημία (2020-1), η οποία μπορεί να είναι εξωτερικός της οικονομίας παράγοντας αλλά η οικονομία ποτέ δεν ήταν αποστειρωμένη από κοινωνικές μεταβλητές –  μας το έκανε σαφές ο Κ. Πολάνιι με το βιβλίο του  Ο μεγάλος μετασχηματισμός. Η οικονομία είναι κοινωνικός θεσμός. Τελεία και παύλα. Και ως κοινωνικός θεσμός δεν μπορεί να μένει ανεπηρέαστος από αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία. Και θα συμβούν πολλά στην κοινωνία μέχρι το 2060. Και κάποια άλλα δεν θα συμβούν. Ένα από αυτά είναι η εντυπωσιακή, θριαμβευτική ανάπτυξη, επέκταση του καπιταλισμού. Ένας πρώτος τρόπος να δούμε πώς θα διαμορφωθεί η οικονομική και κοινωνική κατάσταση μετά τη λήξη της κρατικής διαχείρισης της πανδημίας είναι να εξετάσουμε όχι τι θα γίνει αλλά τι δεν θα γίνει, τι δεν θα υπάρξει.

Continue reading →