εμμενής κομμουνισμός

εμμενής κομμουνισμός

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ:  ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΗ

1. ο κομμουνισμός της ύλης

2. ο κομμουνισμός της ζωής

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

1. κομμουνισμός και ανθρωπογένεση/κοινωνιογένεση

2. κομμουνισμός και πολιτισμός

3. ο κομμουνισμός του παρελθόντος

4. ο κομμουνισμός του μέλλοντος

5. ο κομμουνισμός του παρόντος

Continue reading

φέτος δεν θα αγοράσω κρατικό λαχείο

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα, κι ας βρέχει, κι ας χιονίζει – δεν υπάρχει κακός καιρός, ούτε ο καιρός χαλάει

Σήμερα, θα ασχοληθούμε για άλλη μια φορά με το πρώτο αξίωμα διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου: νικάμε χωρίς να πολεμάμε (το δεύτερο: πρώτα νικάμε και μετά πολεμάμε). Με ρωτούν πολύ συχνά: Πως είναι δυνατόν να νικάμε χωρίς να πολεμάμε;

Τι θα συνέβαινε, φίλες και φίλοι, εάν δεν αγοράζαμε, κανένας και καμία, λαϊκά, εθνικά, κρατικά λαχεία, και δεν παίζαμε αγοράζοντας προπό, τζόκερ, λότο, κίνο  και όλα τα άλλα τα κρατικά τυχερά παιχνίδια που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν; Θα μου πείτε, ‘αυτό, φιλάρα, δεν γίνεται!’ Ντάξ’, μάγκες, αφού το λέτε εσείς, έτσι θα είναι, δεν γίνεται. Θα μου επιτρέψετε όμως να επιδοθώ  σε αυτή τη μαλακισμένη συνήθειά μου να διατυπώνω υποθέσεις και εικασίες; Θα μου το επιτρέψετε, θέλετε δε θέλετε. Δεν νομίζω να σας ενοχλώ.

Πριν το κάνω, θα ήθελα να διερευνήσω μερικά ζητήματα. Θα ήθελα να διατυπώσω μια απάντηση στο σύνθετο ερώτημα, ποιοί και γιατί αγοράζουν λαχεία και παίζουν κρατικά τυχερά παιχνίδια. Γιατί το κράτος ασχολείται με τέτοιο ζήλο με την οργάνωση των κρατικών τυχερών παιχνιδιών και διαρκώς επιχειρεί να γενικεύσει την κατανάλωσή τους; Υπάρχει κάποια σχέση της δημοκρατίας με τον τζόγο; Τι γίνεται στις μέρες μας, είναι γεμάτα ή όχι τα προπατζίδικα; Ποιο είναι το μέλλον τους; Ποια είναι η θέση της Αριστεράς για τα κρατικά τυχερά παιχνίδια;

Γνωρίζετε, φίλες και φίλοι, ότι έχουμε επιθυμίες (και φόβους και άγχη) που δεν τις γνωρίζουμε και επιθυμἰες που τις γνωρίζουμε. Δύο επιθυμίες εμπλέκονται στην κατανάλωση, στο παίξιμο των τυχερών παιχνιδιών: μία συνειδητή και μία ασύνειδη. Ας δούμε πρώτα τη δεύτερη.

Ο Φρόιντ έγραψε ότι ο έρωτας, ο θάνατος και τα τυχερά παιγνίδια έχουν το εξής κοινό χαρακτηριστικό: δεν γνωρίζεις πότε θα σου συμβεί.  Θα

Continue reading

γιατί δεν γελάμε στον ύπνο μας; (τα παιδιά γελάνε, όχι όλα)

φίλες και φίλοι, καλημέρες

Είπα χτες το βράδυ στον Πάυλο ότι συχνά γελάει στον ύπνο του και ξαφνιάστηκε, εντυπωσιάστηκε κι έβαλε τα γέλια, αλήθεια, μπαμπά, αλήθεια, Πάυλο, και πιάσαμε μια κουβέντα για το γέλιο. Με ρωτάει, να μην του απαντήσω; Πολλά από αυτά που θα γράψω σήμερα τα συζητήσαμε ψες το βράδυ. Έχει πολλούς λόγους να βαριέται στο σχολείο, έτσι δεν είναι;  Προχτές, με ρώτησε, κοιτάζοντας το ρολόι τοίχου, τι χρειαζόμαστε τα δευτερόλεπτα. Η συζήτηση έληξε με το συμπέρασμα πως το σχολείο είναι εργοστάσιο.

Continue reading

πότε θα βγούμε στους δρόμους

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Την 21η Απριλίου του 1967, ή την επομένη, ή την επομένη, δεν μπορώ να θυμηθώ, ήμουνα μπροστά στον φούρνο,  οχτώ χρονών, Γ΄Δημοτικού, ήμουνα μπροστά στον φούρνο και περίμενα να βγει η πιταλιά. Η πιταλιά είναι κάτι σαν λαγάνα, λίγο πιο ψιλή, την έβαζαν στον φούρνο τελευταία για να την βγάλουν πρώτη, πριν βγάλουν τα σουμούνια, τα καρβέλια. Στην Ιταλία, η πιταλιά εμφανίζεται ως πίτσα, με ντομάτα, μοτσαρέλα και παστή σαρδέλα, αυτή είναι η γνήσια πίτσα,  – πριν, μέχρι να βγει το ψωμί, έτρωγες ζεστό ψωμί μετά τα ξεροκόματα των τελευταίων δύο-τριών ημερών, τα οποία, όταν τα έτρωγα βρεγμένα, τα έτρωγα με αλάτι, όχι με ζάχαρη -αλάτι βάζαμε και στο κατσικίσιο γάλα. 

Εκεί μπροστά στον φούρνο, περιμένοντας να βγει η πιταλιά,  άκουσα από τις γυναίκες για κάτι που έκανε ο στρατός στην Αθήνα, αλλά δεν κατάλαβα. Κατάλαβα αργότερα, επρόκειτο για το στρατιωτικό πραξικόπημα, για τη στρατιωτική δικτατορία των συνταγματαρχών. Εκεί, στις όχθες του Έβρου ζούσαμε με τον στρατό, οι στρατιώτες μας έδιναν κουραμάνες να φάμε, θυμάμαι ένα τσαμπούκι, τσαμπούκια έλεγαν τους φαντάρους που δεν είχαν που να πάνε και κάθονταν στον στρατό, λόγω αλλεπάλληλων φυλακών,  μέχρι που αναγκάζονταν να τους διώξουν, θυμάμαι ένα τσαμπούκι, ξυπόλητο, που μας έδινε την κουραμάνα με τόση χαρά που δεν τον ξεχάσω μέχρι να ψοφήσω. Το 1963 πήγε να γίνει πόλεμος με την Τουρκία, φύγαμε από το σπίτι μας, στην άκρη του χωριού προς τα σύνορα, και πήγαμε στου παππού μου, για να προφυλαχτούμε ντεμέκ, για να είμαστε παρέα, γιατί ο φὀβος μας φέρνει κοντά, είναι ο πιο συντελεστικός  καταλύτης δημιουργίας και σύμπηξης παρέας, ομάδας. Όταν μας εκφοβίζουν και μας απειλούν, μασάμε και υπακούουμε, αλλά όταν φοβόμαστε μέσα στην καθημερινή ζωή, όταν ερχόιμαστε αντιμέτωποι με κάποιον πραγματικό, ένυλο φόβο, τότε, ενστικτωδώς, μαζευόμαστε, όπως μαζεύονται μια μπάλα τα σπουργίτια και πέφτουν με ορμή πάνω στο γεράκι. Και βέβαια, όταν αρχίζει μια διαδικασία σχηματισμού και σύμπηξης ομάδων και παρεών μέσα στη ζωή, [να] [θα] γνωρίζετε ότι κάτι όμορφο και ωραίο συμβαίνει και θα συμβεί.

Continue reading

γιατί δεν απεργεί το βιομηχανικό προλεταριάτο

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η αδίστακτη και ανοικτίρμων επίθεση του Κυρίου ημών  κατά των υποτελών Παραγωγών στέφθηκε με πλήρη επιτυχία, η νἰκη ήταν και είναι συντριπτική. Για τους υποτελείς, η ήττα ήταν και είναι ολοσχερής. Κάποιοι και κάποιες εδώ και τρία χρόνια περιμένουν τον ξεσηκωμό, την εξέγερση, την κοινωνική έκρηξη -φαίνεται όμως πως θα περιμένουν για πολύ ακόμα. Κι αν γίνει όμως, η ήττα θα είναι καυστική, σαν βιτριόλι, και η θέση των ηττημένων ακόμα πιο δεινή και το παρόν ακόμα πιο βαρύ. Πολλοί και πολλές επιχειρούν να διατυπώσουν μια εξήγηση για την αδυναμία, αδιαφορία ή έλλειψη διάθεσης ξεσηκωμού και εξέγερσης. Θα παραθέσω μία από αυτές τις απόπειρες, αρκεί και περισσεύει,  μιας και συμπυκνώνει όλη τη σχετική επιχειρηματολογία και τον υποβαστάζοντα τρόπος σκέψης. Ακολούθως, θα παραθέσω τη δική μου θέση: εάν δεν απεργήσει το βιομηχανικό προλεταριάτο, η ήττα θα είναι οριστική και αμετάκλητη. Αυτό όμως δεν απεργεί, οπότε η ήττα είναι και θα είναι οριστική και αμετάκλητη, εκτός εάν . . .  -γιατί δεν απεργεί όμως; Θα απεργήσει; Πότε, κάτω από ποιες συνθήκες και προϋποθέσεις; Γιατἰ δεν απεργεί τώρα;

Σε αυτά τα ερωτήματα θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε σήμερα, φίλες και φίλοι. Εάν κάποιοι και κάποιες ενοχληθούν και θυμώσουν, να πιουν ξύδι να συνέλθουν κι αν δεν έχουν ξύδι να με βρίσουν· γουσταρίζω!!!

Continue reading

συμφωνία, αγάπη, επανάσταση

φίλες και φίλοι, γεια σας και χαρά σας

Τέσσερα σχεδόν χρόνια μετά, κι αφού καθ’ όλο αυτό το χρονικό διάστημα ξεκαθαρίσαμε την άποψή μας  σχετικά με την ιερότητα της διαφωνίας και την αναγκαιότητα του χωρισμού, ήρθε  ο καιρός να μιλήσουμε για τη συμφωνία. Μιας όμως και όποιος, όποια σκέφτεται, συζητάει και μιλάει για τη συμφωνία, θα αναγκαστεί να μιλήσει και για την αγάπη, με όποιους τρόπους κι αν εμφανίζεται αυτή (ανάγκη αναγνώρισης, ασφάλειας, κλπ).  Και μιλάει για την επανάσταση, όποιος, όποια μιλάει για τη συμφωνία και για την αγάπη.

Αγαπούσα, και αγαπάω,  τον Θανάση Βέγγο γιατί έπαιζε μπιλιάρδο. (Εκείνο το μπιλιάρδικο στην Πατησἰων υπάρχει άραγε ακόμα;). Όχι μόνο γι’αυτό.

το σχέδιο του Κυρίου: λήθη, εκφοβισμός, ελπίδα

φίλες και φίλοι, καλημέρες

Τι έμαθα προχτές! Με επισκέφτηκε ένας πρώτος ξάδερφός μου, μετανάστης στη Γερμανία, συνταξιούχος (700 εβρά), ο οποίος δουλεύει μαύρα,  σε ένα συνεργείο που κόβουν παλιές μηχανές εργοστασίων· λίγες μέρες πριν έρθει στη γενέτειρα, τους φέρανε από την OPEL, από ένα  τμήμα που έκλεισε,  να κόψουνε ρομπότ, να τα διαλύσουνε για να  ανακυκλώσουν τα υλικά τους, μέταλλα κυρίως. In Germania σφάζουν, κατακρεουργούν ρομπότ! Wundebar! Unglaublich aber wahr!

Έμαθα και κάτι άλλο. Πολλοί και πολλές,  εντώ στο Ελλάντα, που έχουν στείλει τους γέρους τους γονείς στα γηροκομεία, πάνε και τους φέρνουν στα σπίτια τους για να τους παίρνουν τη σύνταξη και να τους φροντίζουν, ασφαλώς. Κάτι τέτοιο θα ήταν αδιανόητο προ διετίας – δεν υπήρχε ούτε πρόθεση ούτε σκοπός. Στα υπόγεια της κοινωνίας, οι υποτελείς αναγκάζονται να λειτουργήσουν όπως και η φύση, χωρίς πρόθεση και σκοπό. Η ύπαρξη του ίδιου του ανθρώπου, σε πείσμα του Αριστοτέλη και μερικών σύγχρονων απογόνων του θεολόγων, και όχι μόνο,  δεν είναι αποτέλεσμα της πρόθεσης ή του σκοπού Κάποιου ή της φύσης. Η απουσία προθέσεων και σκοπών εγκαινιάζει μια διαδικασία πολλών  μακροπρόθεσμων κοινωνικών μετασχηματισμών, με άλλα λόγια, εγκαινιάζει μια μεταβατική εποχή, η οποία ενδέχεται να χαρακτηριστεί και ως επαναστατική.

Όσοι και όσες περιμένουν και προσδοκούν και λαχταρούν την κοινωνική έκρηξη, την εξέγερση, τον λαϊκό ξεσηκωμό, ενδέχεται να απογοητευτούν. Δεν αποκλείω μια κοινωνική έκρηξη, εκείνο που αποκλείω είναι η νικηφόρα έκβασή της. Το ότι η κατάσταση θα είναι χειρότερη για τους Υποτελείς μετά την πολύ εύκολη, σε επίπεδο ρουτίνας, καταστολή της κοινωνικής έκρηξης από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς και τους συμμάχους τους, τους παρακρατικούς λόχους, διμοιρίες και τάγματα του ναζιστικού όχλου, είναι κάτι που δεν το αρνούνται παρά ελάχιστοι, κανένας και καμία δηλαδή. Στους αντίποδες της διαμαρτυρίας, του αιτήματος  και της θρηνωδίας στους δρόμους και στο Σύνταγμα, η αλληλεγγύη και η συνεργασία μέσα στη ζωή ακολουθεί τη λογική, την πόρνη του Διαβόλου (κατά τον Κύριο!), της απουσίας προθέσεων και σκοπών. Αυτήν την απουσία προθέσεων και σκοπών την αποκαλώ εμμενή κομμουνισμό.

Κι ενώ στα βάθη της κοινωνίας, στο ενδιαίτημα του τυφλοπόντικα, εκκινούν και εκτυλίσσονται  διαδικασίες μακροπρόθεσμων κοινωνικών μεταβολών και μετασχηματισμών, ο Κύριος ολοκληρώνει αύριο, Τετάρτη-Πέμπτη, την αδίστακτη και ανηλεή επίθεση κατά των Υποτελών Παραγωγών, των αυταπασχολούμενων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με σκοπό όχι

Continue reading

πολύ ευχάριστα νέα (1): μειώνεται η παραγωγή αυτοκινήτων

φίλες και φίλοι, καλή πραγματικότητα! (γαμάτη ευχή)

Εάν είχα χρόνο και διάθεση, και γνώσεις βέβαια, θα έγραφα ένα βιβλίο με τον τίτλο ‘πολύ ευχάριστα νέα’, στο οποίο θα παρουσίαζα μερικούς από τους κομβικούς μετασχηματισμούς που εκτυλίσσονται (αυτό το ‘λαμβάνουν χώρα΄ποτέ μου δε το χώνεψα) στις μέρες μας και προκαλούν θλίψη και απόγνωση σε κάποιους, σε άλλους όμως χαρά και ενθουσιασμό. Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ανεργία.

‘Für die Illusion bleibt charakteristisch die Ableitung aus menschlichen Wünschen’, χαρακτηριστικό της αυταπάτης παραμένει το ότι είναι παράγωγο των ανθρωπίνων επιθυμιών, γράφει ο Σιγισμούνδος Φρόιδ στην αρχή του έκτου κεφαλαίου σΤο  μέλλον μιας αυταπάτης (μτφρ. Δ. Νταβέας, δίγλωσση εκδ. Printa).Και συνεχίζει, λίγο πιο κάτω:  ‘Μια νέα αστικής οικογένειας μπορεί για παράδειγμα, να τρέφει την αυταπάτη ότι θα έρθει να την πάρει ένας πρίγκιπας. Είναι δυνατόν, κάποια περιστατικά αυτού του είδους να έχουν συμβεί. Ότι κάποια μέρα θα έρθει ο Μεσσίας και θα θεμελιώσει έναν χρυσό αιώνα, είναι σαφώς λιγότερο πιθανόν΄. Θα συσχετίσουμε κι εμείς, δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά, την αυταπάτη με την ανθρώπινη επιθυμία και θα σκεφτούμε ότι το γεγονός πως άλλοι θλίβονται κι άλλοι χαίρονται οφείλεται,  όσον αφορά το ζήτημα της ανεργίας, στην ύπαρξη αντικρουόμενων επιθυμιών. 

Continue reading

φάγαμε ψωμί κι αλάτι μαζί: ξέρουμε να τρώμε ψωμί;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Εάν περάσετε την Παρασκευή (26/10) από το ‘Μικρόπολις’, στη Θεσσαλονίκη, θα βρείτε στο παντοπωλείο  ψωμί που ζυμώνουμε και ψήνουμε εγώ και η Τασούλα. Μια φορά τη βδομάδα, προς το παρόν, στέλνουμε 3ο μισόκιλα (των 500-550 γρ. και όχι των 330-350). Ακούγεται λίγο παράξενο: ψωμί από την Αλεξανδρούπολη στη Σαλονίκη, γιατί; Τι έχει αυτό το ψωμί;

Θα ήθελα να διατυπώσω το εξής ερώτημα: Ας υποθέσουμε ότι σας καλούσαν να επιλέξετε ως μοναδική τροφή για ένα ολόκληρο χρόνο το κρέας ή το ψωμί. Τι θα επιλέγατε;

Δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα εάν πρώτα δεν ξεκαθαρίσουμε τι εννοούμε όταν λέμε ψωμί. Νομίζουμε ότι γνωρίζουμε. Δεν θα το έλεγα, φίλες και φίλοι, δεν θα το έλεγα. Διότι, εάν μου πείτε ότι με τη λέξη ‘ψωμί’ αναφέρεστε στο ψωμί που πουλάνε οι φούρνοι, εγώ θα σας έλεγα ότι αυτό δεν είναι ψωμί. Θα μπορούσαμε να το πουμε τύπο ψωμιού αλλά  ψωμί δεν είναι. Να λοιπόν που βρισκόμαστε ενώπιον του ζητήματος να επαναπροσδιορίσουμε τι εννοούμε όταν λέμε ‘ψωμί’. Θέτουμε εν αμφιβόλω το αυτονόητο, τον κυρίαρχο ορισμό, την επικρατούσα αντίληψη περί του ψωμιού κι αυτό είναι μια ένδειξη εκκίνησης μιας διαδικασίας επανεξέτασης πολλών, πολλών πρακτικών, αντιλήψεων, αξιών, συμπεριφορών. Το  ότι αυτή η διαδικασία είναι μια πτυχή της εν εξελίξει πνευματικής επανάστασης είναι κάτι που δεν αργήσει να φανεί στον ορίζοντα του κοινωνικού πεδίου

Continue reading