φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Ο φίλος αναγνώστης Νάσος Κοντονάτσιος διάβασε το χθεσινό σημείωμα για τον Βαρουφάκη και έγραψε στο fb ότι συμφωνεί απόλυτα και διαφωνεί απόλυτα με όσα υποστηρίζω και αναρωτήθηκε εάν έχει συμβεί και σε μας αυτό. Η γνώμη του ακούγεται παράδοξη, με άρεσε πολύ όπως την εξέφρασε, και με το σημερινό σημείωμα, το οποίο και του το αφιερώνω, θα εκθέσω κάποιες σκέψεις με αντικείμενο τον μεταβατικό χαρακτήρα της εποχής μας, τη διαδικασία μετάβασης από ένα υφιστάμενο τρόπο σκέψης προς ένα νέο σκέπτεσθαι. Και θα δείξω, με τον δικό μου τρόπο, ότι είναι παντελώς αδύνατον να μην υπάρχει, με οποιονδήποτε τρόπο, το παλιό μέσα στο νέο, όποιο κι αν είναι αυτό.
ΣΠΕΥΔΩ να σχολιάσω τη γνώμη, τη σκέψη του Νάσου γιατί αυτές τις μέρες, αυτές τις βδομάδες, κι αυτό θα συμβαίνει και τις επόμενες εβδομάδες, διακατέχομαι από αυτό το συναίσθημα. Διαβάζω την Παρακμή της Δύσης του Όσβαλντ Σπένγκλερ και ενώ συμφωνώ απόλυτα με τις καταπληκτικές σκέψεις και παρατηρήσεις του συγγραφέα πάνω σε κοινωνικά και πολιτισμικά φαινόμενα, διαφωνώ απόλυτα με την ερμηνεία που δίνει. Ας σημειώσω ότι ο Σπένγκλερ συνάντησε μία φορά τον Χίτλερ, από το 1933 όμως το βιβλίο απαγορεύτηκε από τους Ναζί! Ντρέπομαι, δεν μπορώ να διανοηθώ ότι θα μπορούσαμε να αντιπαραβάλλουμε την Παρακμή της Δύσης με τον Αγώνα μου, ένα από τα πλέον πανάθλια βιβλία που έχουν γραφεί.
ΤΟ ερώτημα του τίτλου θα σας φανεί παράξενο διότι αγγίζει και προβληματικοποεί ένα αυτονόητο. Τα αυτονόητα είναι παγιώσεις ενός ισχύοντος τρόπου σκέψης και θέασης και, όταν εμφανίζεται, αδρά έστω, ένα νέο σκέπτεσθαι, πλήττονται και αναθεωρούνται. Η Κακιά Σχολή ρέπει προς την πλήξη των αυτονόητων· η προσβολή τους συμβάλλει στον εμπλουτισμό του νέου σκέπτεσθαι και είναι πολύ φυσικό να αναστατώνει. Η αναστάτωση, η πνευματικοψυχικοσυναισθηματική περιπέτεια, είναι μια σαφής και άκρως συνειδητή επιδίωξη της Σχολής αφού επιλογή της είναι η έκθεση της έκπληξης που χαρακτηρίζει την αέναη και πανταχού παρούσα και διαρκώς καταχωνιασμένη κοινωνική επανάσταση. Κοινωνικός πόλεμος είναι αυτός, δεν μπορεί να μην υπάρχουν εκπλήξεις.
ΘΑ θέσω το εξής ερωτήματα: το μη τυπωμένο μέρος μιας σελίδας, τα περιθώρια, τα marginalia, που περιβάλλει το τυπωμένο κείμενο, είναι άχρηστο ή χρήσιμο; Εάν είναι άχρηστο, γιατί δεν καταργείται ώστε να έχουμε όλη τη σελίδα τυπωμένη, γιατί να σπαταλιέται χαρτί χωρίς να χρησιμοποιείται; Δεν είναι παράλογο; Εάν είναι χρήσιμο, ποια είναι η χρησιμότητά του; Χρησιμοποιείται από τον αναγνώστη και πώς; Ποια είναι η προέλευσή του; Είναι δυνατόν τα περιθώρια να είναι και άχρηστα και χρήσιμα – και πώς μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο;
Continue reading →