David Graeber – Γιατί ο καπιταλισμός παράγει άχρηστες δουλειές

Στο δεύτερο τεύχος του περιοδικού Κοινοί Τόποι θα δημοσιεύονταν το παραπάνω άρθρο αλλά ο ιός δεν επέτρεψε την έκδοση του περιοδικού. Οι διαφωνίες μας με αυτά που γράφονται στο κείμενο είναι πολλές και μεγάλες. Πριν τις εκθέσω, ας το διαβάσουμε και βλέπουμε.

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΙΑΒΑΖΩ πολλά κείμενα φιλοσόφων, θεωρητικών, ομάδων, συλλογικοτήτων, ιστότοπων  σχετικά με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, για το μέλλον που μας περιμένει και για τις προοπτικές που υπάρχουν ή προδιαγράφονται. Ενδιαφέροντα κείμενα, δε λέω. Μαθαίνω και σκέφτομαι, όπως κι εσείς άλλωστε. Διαμόρφωσα την εξής εικόνα. Εάν δούμε την κατάσταση από τη δική μας οπτική γωνία, των Υποτελών εννοώ, των ενεργών και μη παραγωγών του κοινωνικού πλούτου, νομίζω πως διαφαίνονται, σύμφωνα με αυτά που έχω διαβάσει,  τρεις προοπτικές:

α) Θα συνεχίσουμε να υπακούμε στον καπιταλιστή Κύριο, Κεφάλαιο, Κράτος. Και ό,τι γίνει. Θα αποδεχτούμε ακόμα πιο αποφασιστικά  τον συντονισμό της αναπαραγωγής της κοινωνίας από  τα αφεντικά μας. Δεν θα αμφισβητήσουμε την ανάληψη της πρωτοβουλίας τους. Όποιες αλλαγές και μεταμορφώσεις συμβούν στην καπιταλιστική κοινωνία, θα τις αποδεχτούμε. Εάν αποφασίσουν να εξοντώσουν ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, θα το αποδεχτούμε. Εάν η ανεργία φτάσει στο 50-60%, και ζούμε με ένα μηνιαίο πενιχρό επίδομα που θα μας επιτρέψει να επιβιώσουμε κλεισμένοι στα σπίτια μας τρώγοντας μια μέρα μακαρόνια και την άλλη ρύζι, κοκ., κι αυτό θα το δεχτούμε. Εάν ενσκήψουν κι άλλες πανδημίες, εμείς θα χειροκροτούμε τους γιατρούς, τους μπάτσους και θα τραγουδάμε τον εθνικό ύμνο από τα μπαλκόνια μας ανεμίζοντας τη σημαία με περηφάνια και καμάρι  – πεθαίνουμε για σένα, Ιταλία! Είναι οι ανθρωποβοσκοί μας, ό,τι μας δώσουν θα φάμε, ό,τι μας πουν θα κάνουμε, όποτε θέλουν να μας σφάξουν, θα μας σφάξουν.

β) ΘΑ βγούμε έξω, μόλις τελειώσει η φάση, και θα τα κάψουμε όλα! Ο καπιταλισμός πεθαίνει, εμείς θα τον θάψουμε.

γ) Η ελπίδα της επανάστασης, η προσδοκία μιας γενικευμένης εξέγερσης που θα λάβει επαναστατικά μέτρα, η αναζωπύρωση του αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό, ενάντια στον θάνατο του Κεφαλαίου. Εμείς, η ζωή, θα αναλάβουμε τον συντονισμό της παραγωγής, της διανομής του κοινωνικού πλούτου, ώστε από τον καθένα σύμφωνα με τις ικανότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του.

Continue reading →

πολιτική στην εποχή της καραντίνας και της μετα-καραντίνας

του  π.

 

Είναι αρκετό, η τωρινή σου άποψη να ‘ναι τέτοια που να αντιλαμβάνεται με βεβαιότητα την κατάσταση· η τωρινή σου πράξη να υπηρετεί την κοινωνία· και η τωρινή σου διάθεση να καλοδέχεται όσα προκαλούνται από αίτια που βρίσκονται έξω από σένα. 

[…] «Κάποια ενέργειά μου ίσως εμποδιστεί». – Αν εσύ αντιμετωπίσεις θετικά το ίδιο το εμπόδιο, κι αν έχεις τη σύνεση να αλλάξεις πορεία προχωρώντας εκεί όπου έχεις περιθώριο, μια άλλη πράξη έρχεται ευθύς αμέσως να πάρει τη θέση της και να εναρμονιστεί μέσα στο σύνολο.

Μάρκος Αυρήλιος

 

 

Η καραντίνα ήρθε για να μείνει. Όχι ως πρακτική εφαρμογή απαραίτητα, αλλά στα μυαλά, στις καρδιές, στις ψυχές· φαντασιακά, συναισθηματικά, ψυχικά. Θα εντυπωθεί στη μνήμη, θα επηρεάσει τις συνήθειες και τα ήθη, θα στιγματίσει σε πολλαπλά επίπεδα. Όσοι νομίζουν ότι ο κόσμος μας θα είναι ο ίδιος μετά από την πανδημία εθελοτυφλούν. Στο πολιτικό ιδίως επίπεδο-πεδίο, που μας ενδιαφέρει εδώ, θα επιταχύνει την αποσάθρωση της ιστορικής αριστεράς και αναρχίας. Η πολιτική του Δρόμου, ήδη αποδυναμωμένη παγκοσμίως τα τελευταία τριάντα χρόνια, θα αρχίσει, αργά αλλά σταθερά, να υποχωρεί και να φθίνει. Διαδηλώσεις, αφισοκολλήσεις, συνθήματα στους τοίχους, συγκεντρώσεις, οδοφράγματα, συγκρούσεις με τις δυνάμεις της αστυνομίας δεν θα αποτελούν πια τη ραχοκοκαλιά της πολιτικής όπως την ξέραμε – από τη Γαλλική Επανάσταση και μετά τουλάχιστον. Ο Δρόμος δεν θα έχει πια τη δική του ιστορία (κι ο αγαπητός Μάνος Λοϊζος μας έχει αφήσει χρόνους). Σε πολιτικό πάντα επίπεδο, και όχι βέβαια σε κοινωνικό, ο Δρόμος δεν θα δομεί πια, με τον τρόπο που το έκανε, τα υποκείμενα.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΚΑΘΕ εγκλεισμός, στη φυλακή ή στο αναμορφωτήριο, στο γηροκομείο ή στο σπίτι, εθελοντικός ή καταναγκαστικός, διακρίνεται σε δύο φάσεις. Όσον αφορά τον οικιακό εγκλεισμό που υφιστάμεθα και ζούμε, και δεν γνωρίζουμε πότε θα λήξει, η πρώτη φάση δεν προκαλεί δυσφορία, είναι μια αλλαγή, μερικές φορές ευχάριστη, ξεκουραζόμαστε, διαβάζουμε, κάνουμε δουλειές στο σπίτι, παίζουμε με τα παιδιά μας, μαγειρεύουμε, φροντίζουμε τα φυτά στο μπαλκόνι. Είμαστε κλεισμένοι και κλεισμένες στα σπίτια μας εδώ και δυο βδομάδες. Ας πούμε μέχρι τώρα όλα καλά.

ΜΕ τον ίδιο τρόπο θα περάσουν και οι επόμενες εβδομάδες; Όχι, φίλες και φίλοι, όχι. Είτε έχουμε συνηθίσει να ζούμε μέσα στο σπίτι είτε όχι, είτε είμαστε μόνοι ή μόνες, ζευγάρια ή οικογένειες, η δεύτερη φάση του εγκλεισμού θα μας αλλάξει πολύ. Εννοείται προς το χειρότερο. Προς το πολύ χειρότερο. Γιατί; Τι θα πάθουμε; Πώς θα είμαστε μετά από έναν πολύμηνο οικιακό εγκλεισμό;

ΑΣ δούμε πρώτα τις επιπτώσεις πάνω στο κορμί μας. Δεν θα περπατάμε. Θα μου πείτε, και τι έγινε; Μήπως περπατούσαμε και πριν; Όχι, δεν περπατούσαμε αλλά πολλοί και πολλές περπατούσαν. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι περπατούν ολοένα και λιγότερο. Μεγάλα τμήματα του πληθυσμού στις δυτικές κοινωνίες δεν περπατούν καθόλου. Κάθονται όλη τη μέρα. Ξεχνάμε όμως ότι το περπάτημα συνέβαλε κατά πολύ στην διαμόρφωση του ανθρώπου. Επειδή περπατούσαμε πολύ σταθήκαμε όρθιοι! Περπατούσαμε τουλάχιστον τέσσερα χιλιόμετρα την ώρα. Όταν ήμουν παιδί, επισκεφτόμασταν με την μάνα μου συγγενείς στα γειτονικά χωριά με τα πόδια. Πηγαίναμε στη δουλειά, στα χωράφια με τα πόδια, ταξιδεύαμε με τα πόδια, μετακινούμασταν με τα πόδια. Τώρα, περπατάμε ακίνητοι στον διάδρομο του γυμναστηρίου!

ΤΙ γίνεται όταν δεν περπατάμε. Ατροφούν, αδυνατίζουν τα τα πόδια μας, αρρωσταίνουν. Δεν μπορούμε πια να περπατήσουμε, έχουμε ξεχάσει μια δραστηριότητα που, μεταξύ των άλλων, μας έκανε αυτό που είμαστε. Πρόκειται περί αναπηρίας, σωματικής. Αυτό λέγεται ανθρωπολογική οπισθοδρόμηση. Παύουμε αργά αλλά σταθερά να είμαστε άνθρωποι. Απομακρυνόμαστε από την ανθρωπινότητά μας. Θα το έλεγα απανθρωποποίηση. Και όχι μόνο δεν περπατάμε αλλά τις περισσότερες ώρες καθόμαστε. Βασανίζουμε δηλαδή το κορμί μας αφού η καρέκλα είναι όργανο βασανιστηρίου και το πολύωρο καθισιό είναι πολύωρο βασανιστήριο. Το έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ που δεν το αντιλαμβανόμαστε! Με πολύωρη καθήλωση στην καρέκλα τιμωρούσαν στον μεσαίωνα τους μοναχούς στα μοναστήρια. Έχουμε φτιάξει ανατομικά καθίσματα, αναπαυτικές πολυθρόνες και καναπέδες αλλά η κατάσταση δεν σώζεται με τίποτα. Αυτό είναι βασανιστήριο με όλες τις ανέσεις! Από περπατάνθρωποι γινόμαστε καρεκλοκένταυροι! Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΑΣ κάνουμε ένα ταξίδι στο χρόνο κι ας βρεθούμε νοερά στην αγορά της αρχαίας Αθήνας. Καλοκαίρι, πρωί. Σε μια γωνιά της αγοράς θα δούμε εφήβους και παλικαράκια, λίγες έφηβες και νεαρές, καθισμένους κάτω στο χώμα. Με δεμένα τα πόδια, μπορεί και να μην είναι δεμένα. Έφτασαν χτες το βράδυ στον Πειραιά, με καράβι, από τη Μίλητο. Δεν μιλούν ελληνικά αλλά καρικά και φρυγικά, από τα μεσόγεια της Μικράς Ασίας. Είναι αιχμάλωτοι, θύματα απαγωγής, τους απήγαγαν από τα χωριά τους όπου μαζί με τους γονείς τους εργάζονταν στα χωράφια, ελεύθεροι και ανέμελοι. Τώρα περιμένουν να τους αγοράσουν, δεν ξέρουν τι τους περιμένει. Είναι δούλοι. Είναι παίδες – τους δούλους τους έλεγαν παίδες, επειδή ήταν έφηβοι. Τους έλεγαν και δούλους και ανδράποδα και οικέτες – οι οικιακοί δούλοι. Είναι έφηβοι γιατί το εμπόρευμα δούλος πρέπει να έχει μεγάλη διάρκεια ζωής. Τι να τον κάνεις τον σαραντάρη αιχμάλωτο;

ΕΙΝΑΙ ακίνητοι και βλέπουν. Είναι αιχμάλωτοι, είναι θεατές. Ο αιχμάλωτος είναι ακίνητος και είναι θεατής. Ο ακίνητος θεατής είναι αιχμάλωτος; Ο θεατής στο γήπεδο ή στον κινηματογράφο, στο θέατρο ή μπροστά στην τηλεόραση, είναι αιχμάλωτος; Ο Γκι Ντεμπόρ θα έλεγε πως είναι – η κοινωνία του θεάματος είναι μια κοινωνία της αιχμαλωσίας. Για να απαντήσουμε σε όλα αυτά τα ερωτήματα θα πρέπει να απαντήσουμε σε κάποια άλλα. Η κοινωνική σχέση μεταξύ Κυρίου και Υποτελούς είναι μια σχέση επιβολής της κοινωνικής αιχμαλωσίας; Ο Κύριος θέλει, επιδιώκει να είναι ο Υποτελής ακίνητος, ακινητοποιημένος; Πότε ο Κύριος κινητοποιεί τον Υποτελή; Πότε τον ακινητοποιεί;

ΣΗΜΕΡΑ σχεδόν ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός είναι ακινητοποιημένος, ο μισός κινητοποιημένος. Η κατάσταση αυτή μάς παρωθεί να εξετάσουμε τη σχέση της Κυριαρχίας με την κίνηση και την ακινησία, την κινητοποίηση και την ακινητοποίηση. Το ζήτημα της κίνησης ήταν ένα από τα κομβικά αντικείμενα της αρχαίας και μεσαιωνικής φιλοσοφίας. Γιατί τους ενδιέφερε τόσο πολύ το ζήτημα της κίνησης; Η απάντηση είναι απλή: διότι σχετίζεται με το βασικό ενδιαφέρον της δυτικής φιλοσοφίας, με το εντονότερο χαρακτηριστικό της δυτικής Κυριαρχίας: με την επιθυμία της διαρκούς αύξησης της ισχύος έναντι της φύσης, των Υποτελών και των άλλων Κυρίων.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Αναδημοσιεύω το κείμενο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό kaboom, στο τελευταίο έκτο τεύχος (Δεκέμβριος 2019), για όσους και όσες δεν το έχουν διαβάσει

οι (έξι) εφιάλτες του Κυρίου και ο νεοφιλελευθερισμός

‘ Τώρα έχω γίνει ο Θάνατος, ο καταστροφέας των κόσμων ’

Ρόμπερτ Όπενχάιμερ

(αμέσως μετά την πρώτη δοκιμή της ατομικής βόμβας, Ιούνιος 1945)

 

 

Ο νεοφιλελευθερισμός είναι ένα ακόμα ακόνισμα των μαχαιριών (προηγήθηκε ο ναζισμός), ένας πρόσφατος παροξυσμικός σπασμός της καπιταλιστικής κυριαρχικής σχέσης, μια μορφή προληπτικής αντεπανάστασης, μια μορφή περιδεούς άμυνας μέσω αμείλικτης διαρκούς επίθεσης. Αφού διευκρινίσω ότι, πρώτον, η ίδια η κυριαρχική σχέση (άρα και η καπιταλιστική, το κεφάλαιο) είναι μια διαρκής προληπτική αντεπανάσταση, περιδεής άμυνα και αμείλικτη διαρκής επίθεση και, δεύτερον, ότι προαναγγέλλει, ως μεταβατική εποχή, μαζί με το μεταμοντέρνο (μετανεωτερικότητα), την έλευση μιας τέταρτης εποχής του καπιταλισμού, (μετά τον καπιταλισμό της εθνικής αγοράς, των μονοπωλίων [ιμπεριαλισμός] και των πολυεθνικών [παγκοσμιοποίηση]), την εποχή της συρρίκνωσης, θα εκθέσω, άκρως συνοπτικά εξ ανάγκης, τι εννοώ με τις φράσεις προληπτική αντεπανάσταση, περιδεής άμυνα και αμείλικτη επίθεση του νεοφιλελευθερισμού με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει τουλάχιστον σαφής ο τρόπος με τον οποίο σκέφτομαι. Το κείμενο καταγράφει τα βασικά σημεία ενός δοκιμίου με τον τίτλο «ένα δεύτερο κομμουνιστικό μανιφέστο». 

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΑΝ δεν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά τώρα, με τον κορονοϊό, πότε θα αρχίσουμε; Πώς σκεφτόμαστε; Γιατί σκεφτόμαστε, όπως σκεφτόμαστε; Πώς θα μπορούσαμε να σκεφτόμαστε και να πράττουμε διαφορετικά; Γιατί δεν το κάνουμε; Θα το κάνουμε; Τι μας παρεμποδίζει;

ΜΕ αυτά τα ερωτήματα θα ασχοληθούμε σήμερα και αύριο. Θα αφήσουμε προς το παρόν τα ζητήματα που αφορούν τη συρρίκνωση του καπιταλισμού και θα στρέψουμε το βλέμμα μας στην διαφαινόμενη πολιτισμική σύγκρουση που θα ζήσουμε τις προσεχείς δεκαετίες.

Ο κορονοϊός, οι ιοί, τα μικρόβια (τα οποία είναι φυτά, αν δεν κάνω λάθος), τα βακτήρια είναι ζωντανοί οργανισμοί. Υπάρχουν. Κάποτε δεν τα βλέπαμε, τώρα τα βλέπουμε. Θα ασχοληθούμε μεθαύριο με αυτό το ζήτημα. Υπάρχει λοιπόν αντικειμενική γνώση, δεν είναι όλα πολιτισμικές κατασκευές  και επινοήσεις. Καλός είναι ο Φουκό αλλά και ο Χέγκελ καλός είναι. Να μην πω καλύτερος. Οι άνθρωποι πέθαιναν, πεθαίνουν και θα πεθαίνουν από αυτούς τους αόρατους μικροσκοπικούς ζωντανούς οργανισμούς. Οι μικροί αυτοί ζωντανοί οργανισμοί θέλουν να μας σκοτώσουν; Αυτή είναι η πρόθεσή τους, αυτός είναι ο σκοπός τους;  Μπαίνουν μέσα μας, ζουν μέσα μας για να μας σκοτώσουν; Είναι αόρατοι δολοφόνοι, πολεμιστές, διεξάγουν πόλεμο κατά των ανθρώπων, θέλουν να μας εξοντώσουν;

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΔΩ και μερικά χρόνια υποστηρίζω την άποψη ότι από το 1975 ζούμε το τέλος της επέκτασης του καπιταλισμού και ότι η συρρίκνωσή του θα αρχίσει στις προσεχείς δεκαετίες. Άρχισε πολύ πιο νωρίς. Αυτό που ζούμε δεν είναι μια ακόμα κρίση, μια ακόμα ύφεση. Οι έννοιες αυτές ήταν χρήσιμες όταν ο καπιταλισμός επεκτεινόταν. Μετά από κάθε κρίση και ύφεση ο καπιταλισμός επεκτεινόταν με ακόμα πιο εντονότερο ρυθμό. Την εποχή όμως της συρρίκνωσης δεν θα υπάρξουν κρίσεις και υφέσεις, θα υπάρξουν επιβραδύνσεις και επιταχύνσεις της συρρίκνωσης.

ΚΑΤΑ τη διάρκεια της επέκτασης πολλοί και πολλές περίμεναν κατά καιρούς την κατάρρευση του καπιταλισμού. Δεν υπήρξε όμως καμία κατάρρευση. Γιατί; Διότι, πρώτον, όταν επεκτείνεται ένας τρόπος παραγωγής είναι αδύνατον να υπάρξει κατάρρευση. Και, δεύτερον, η μεταφορά της κατάρρευσης είναι απαράδεκτη. Οι τρόποι παραγωγής δεν καταρρέουν αλλά συρρικνώνονται. Κατά τη διάρκεια της συρρίκνωσης εμφανίζεται ένα σημείο διακλάδωσης κι έτσι εμφανίζεται ένας νέος τρόπος οργάνωσης της παραγωγής και της αρπαγής του κοινωνικού πλούτου. Η καπιταλιστική κοινωνική σχέση, που επινοήθηκε από κάποιους και επεκτάθηκε, ήταν ένα σημείο διακλάδωσης. Το ζήτημα που με απασχολεί είναι εάν κατά τη διάρκεια της συρρίκνωσης του καπιταλισμού εμφανιστεί κάποιο ή κάποια σημεία διακλάδωσης τα οποία αφενός θα εγκαθιδρύσουν μια νέα οργάνωση της παραγωγής και της κοινωνίας και αφετέρου θα επιταχύνουν την συρρίκνωση του καπιταλισμού μέχρι που να εξαφανιστεί ολοσχερώς ή να επιβιώνει εδώ κι εκεί.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΑΝ θέλουμε να εξακριβώσουμε εάν ένας άνθρωπος είναι ζωντανός ή νεκρός, προσπαθούμε να διαπιστώσουμε εάν έχει σφυγμό, εάν λειτουργεί ακόμα η καρδιά του. Γιατί; Διότι η καρδιά είναι το τελευταίο όργανο που παύει να λειτουργεί, όταν όλα τα άλλα, με μια γνωστή σειρά, ένα ένα,  τα όργανα έχουν παύσει να λειτουργούν- νεφρά, συκώτι κτλ. Αυτός είναι ο ένας τρόπος φυσιολογικού θανάτου – ο σταδιακός,ο αργός, που μπορεί να διαρκέσει και μήνες. Υπάρχει κι ένας άλλος τρόπος φυσιολογικού θανάτου, ο αιφνίδιος: η καρδιά σταματάει πρώτη, ενώ τα άλλα  όργανα λειτουργούν ακόμα.

ΑΣ δούμε τώρα, φίλες και φίλοι, τον βίαιο θάνατο – τον θάνατο στον πόλεμο, στα ατυχήματα και στη θανατική ποινή. Μετά τη μάχη στις Κάννες, μεταξύ Ρωμαίων και Καρχηδονίων, γράφει ο Πολύβιος, χιλιάδες τραυματίες Ρωμαίοι παρακαλούσαν να βρεθεί κάποιος να τους αποτελειώσει γιατί δεν θα πέθαιναν όπως οι άλλοι, αιφνίδια, αλλά μετά από δυο και τρεις μέρες, μέσα σε φρικτούς πόνους. Το ίδιο ισχύει και με τον βίαιο θάνατο των ατυχημάτων, του οδικού εμφύλιου πολέμου, για παράδειγμα. Άλλοι πεθαίνουν ακαριαία κι άλλοι μετά από μέρες ή και βδομάδες.

ΑΣ δούμε επίσης πώς η Κυριαρχία χειρίζεται αυτούς τους δύο τρόπους θανάτου όταν βασανίζει ή επιβάλει την θανατική ποινή. Γνωρίζουμε ότι όποιος προκαλεί τον πόνο είναι Κύριος και όποιος τον υφίσταται είναι Υποτελής, υποταγμένος. Ο βιαστής προκαλεί τον πόνο για να επιβάλει την κυριαρχία του, για να την επιδείξει. Έτσι, τα βασανιστήρια ήταν και είναι μια παραγωγή πόνου, εγκαθίδρυση και επίδειξη Κυριαρχίας. Το βασανιστήριο έπρεπε να διαρκεί όσο γίνεται περισσότερο, με αποτέλεσμα οι βασανιζόμενοι, όπως οι Ρωμαίοι στρατιώτες, να παρακαλούν τους βασανιστές να τους αποτελειώσουν, να μην πονάνε. Δεν το έκαναν όμως. Το ίδιο ισχύει και για την θανατική ποινή – έπρεπε να διαρκεί όσο γίνεται περισσότερο – σχεδόν μια βδομάδα η σταύρωση! Και δεν ήταν μόνο η σταύρωση!  Το κάψιμο! Το γδάρσιμο ενώ είναι ζωντανό το θύμα! Ο αποτυμπανισμός στην αρχαία Ελλάδα (πολύωρο χτύπημα με παλούκια -τύμπανα, τα λέγανε)! Ο Κύριος όμως είναι, όπως καλά γνωρίζετε, φιλάνθρωπος και ελεήμων κι έτσι άρχισε να εφαρμόζει τον αιφνίδιο βίαιο θάνατο – αποκεφαλισμό, με τσεκούρι ή καρμανιόλα,  τουφέκισμα, απαγχονισμός, ηλεκτρική καρέκλα, ένεση!

Continue reading →