Κύκλοι Διαλέξεων

There are 1.090 posts filed in Κύκλοι Διαλέξεων (this is page 51 of 109).

ορθός λόγος, ναζισμός, εξόντωση

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η σημασία των λέξεων  ‘σύλλογος’ και ‘συλλέγω’  (συλλογή, συλλέκτης, συλλεκτικός, κ.α.) παραπέμπει στην πρωταρχική σημασία του αρχαιοελληνικού ρήματος λέγω/λέγομαι: συγκεντρώνω, συναθροίζω. Κατά την αρχαϊκή εποχή (700-500 π. Χ.), το ρήμα απέκτησε τη σημασία που έχει σήμερα και με την παρέλευση του χρόνου αντικατέστησε έναν μεγάλο αριθμό ρημάτων που είχαν την ίδια ή παρεμφερή σημασία· την ίδια εποχή, όπως επιβεβαιώνει η Ιλιάδα, εμφανίζεται η λέξη λόγος με τη σημασία της αφήγησης, της ομιλίας. Η διαδικασία της σημασιολογικής εξέλιξης του ρήματος παρουσιάζει ομοιότητες με αυτήν των λέξεων όμιλος, ομιλώ και αγορά, αγορεύω. Οι λέξεις που δήλωναν αρχικά τη συγκέντρωση ανθρώπων απόκτησαν τη

Continue reading →

who are thou, my Lord?

φίλες και φίλοι, πολλές καλημέρες

Στη Γραμματικοποίηση της Ιστορίας επιχειρώ να δείξω ότι η Γραμματική (φωνητική, μορφολογία, σύνταξη, σημασιολογία) είναι μια ιστορική πηγή μεγάλης σπουδαιότητας που δεν έχει εκτιμηθεί και χρησιμοποιηθεί από τους ιστορικούς. Πριν καταπιαστούμε με το αντικείμενο του σημερινού σημειώματος, θα ήθελα να παραθέσω μερικά  παραδείγματα, η κατανόηση των οποίων θα μας βοηθήσει να προσεγγίσουμε το θέμα μας με περισσότερη χάρη και χαρά.

Οι φθόγγοι β, γ και δ στην πρωτοελληνική, ήτοι στην προδιαλεκτική αρχαία ελληνική, δεν προφέρονταν όπως σήμερα (τριβόμενοι)  αλλά ως b (μπ), g (γκ) και d (ντ), ήταν δηλαδή ηχηροί κλειστοί. Είμαστε βέβαιοι ότι δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς άρχισε αυτή η φωνητική  αλλαγή· πληθώρα ενδείξεων μας επιτρέπει να εικάσουμε ότι είχε ολοκληρωθεί τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες. Γιατί τότε και όχι κατά την κλασική εποχή; Να ένα ερώτημα!

Την ίδια εποχή, μάλλον λίγο αργότερα, μετά τον 6ο μ. Χ. αιώνα, όταν άρχισε να διαμορφώνεται η νέα ελληνική, μια διαδικασία που η διάρκειά της ξεπερνάει τους 5-6 αιώνες, η ονομαστική πληθυντικού του θηλυκού άρθρου (αι γυναίκες) αντικαταστάθηκε από αυτήν του αρσενικού: οι γυναίκες!  Γιατί τότε και για ποιό λόγο;

Η Ιλιάδα μας επιτρέπει να εικάσουμε ότι η καθ΄ υπόταξη σύνταξη (μια δευτερεύουσα, εξαρτημένη  πρόταση που εξαρτάται από μια κύρια) ήταν ένα περιθωριακό φαινόμενο, κατά συνέπεια άγνωστο στο παρελθόν, που γενικεύθηκε κατά την γεωμετρική και αρχαϊκή εποχή. Οι λεγόμενες δευτερεύουσες προτάσεις ήταν κάποτε ανεξάρτητες, αυτοτελείς, αυτόνομες, έχασαν όμως την αυτονομία τους.   Γιατί την έχασαν; Τι εικασίες μπορούμε να διατυπώσουμε για την προέλευση αυτού του συντακτικού φαινομένου; Γιατί οι περισσότερες γλώσσες που μιλήθηκαν και μιλιούνται αγνοούν την καθ’ υπόταξη σύνταξη; Γιατί εμφανίζεται στις κλιτικές γλώσσες και δη στις ινδοευρωπαϊκές;

Ας δούμε τώρα κι ένα παράδειγμα από τη σημασιολογία. Η λέξη ‘αγρός’ δήλωνε αρχικά τον λειμώνα, τον βοσκότοπο, το λιβάδι. Πότε, και γιατί,  απέκτησε τη σημασία της καλλιεργήσιμης γης;

 Πότε πλάστηκε και τι σήμαινε αρχικά η λέξη Lord, Κύριος;

Continue reading →

‘μπορώ να προσλάβω τη μισή εργατική τάξη και να τη διατάξω να σκοτώσει την άλλη μισή’

φίλες και φίλοι, καλημέρες

4.

Ο Τζέι Γκόουλντ* (Jay Gould, 1836-1892) ήταν χρηματιστής και μεγαλομέτοχος της Εταιρείας Σιδηροδρόμων στις ΗΠΑ. Ήταν κάτι παραπάνω από βέβαιος ότι μπορούσε να προσλάβει τη μισή εργατική τάξη και να τη διατάξει να εξοντώσει την άλλη μισή. Θα σχηματίζαμε την εντύπωση ότι η υλοποίηση αυτής της καταπληκτικής ιδέας του Κυρίου επρόκειτο να αργήσει (Α’ και Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος). Η ιδέα επανεμφανίζεται στις μέρες μας: ο νεοφιλελευθερισμός παίρνει τη σκυτάλη από τον ναζισμό και θα την παραδώσει πάλι στον ναζισμό. Η μισή εργατική

Continue reading →

ο άνθρωπος Κύριος είναι προάνθρωπος

αγάπη, καλημέρα!

3.

Έχοντας κατά νου ότι οι  λέξεις, έννοιες και όροι,  σηκώνουν μεγάλα φορτία ιδεολογίας και παρασημάνσεων, παραδηλώσεων, αναγκάζομαι να εξετάσω αυτές που με ενοχλούν όταν τις διαβάζω και τις ακούω. Δέχομαι το ανυπόστατο του στρουθοκαμηλισμού: οι στρουθοκάμηλοι δεν χώνουν το κεφάλι μέσα στην άμμο για να αποφύγουν τον κίνδυνο. Θα έλεγα ότι αυτό είναι ίδιον του ανθρώπου, οπότε στη λέξη ‘ανθρωπισμός’ επικάθεται ένα, άρτι επινοηθέν,  νέο σημασιολογικό επίστρωμα, ικανό να υποκαταστήσει την μέχρι τώρα χρησιμοποιημένη λέξη για την εθελοτυφλία και την εξ αυτής προερχομένη υποκρισία.

Ενοχλούμαι όταν διαβάζω τις λέξεις ‘αγώνας’ και ‘πάλη’. Κι αυτό διότι ο Κύριος ούτε αγωνίζεται, ούτε παλεύει. Ο Κύριος μπορεί να τον παίζει αλλά δεν παίζει, δεν αστειεύεται· ο Κύριος πολεμάει, είναι πολεμιστής: αρπάζει, καταστρέφει, εξοντώνει. Δεν το κάνει πάντα με όπλα, το κάνει και με άλλους τρόπους. Αυτός είναι ο κοινωνικός πόλεμος· τον διεξάγει και ο Κύριος. Εάν μεταχειριζόμαστε τις λέξεις ‘αγώνας’ και ‘πάλη’, τότε, τον διεξάγει μόνο Αυτός. Ο Κύριος πολεμάει κι εμείς τον παίζουμε· παίζουμε, αγωνιζόμαστε και επιδιδόμαστε σε αθλοπαιδιές, παλεύουμε. Είναι δυνατόν να μην ηττώμεθα αενάως, τη στιγμή μάλιστα που ο Κύριος τη λέξη ‘ήττα’ δεν θέλει ούτε και να την ακούει;

Όσο δεν θα αποφασίζουμε να πολεμήσουμε, θα ηττόμεθα οικτρώς, διότι θα πολεμάει μόνο ο Κύριος κι εμείς απλά θα υφιστάμεθα τα πλήγματά του, τις εκτελεσμένες αποφάσεις Του. Εάν όμως αποφασίσουμε να πολεμήσουμε, όχι μόνο θα πετάξουμε τους όρους ‘αγώνας’ και ‘πάλη’, όχι μόνο θα υιοθετήσουμε αυτόν του κοινωνικού πολέμου αλλά και θα υποχρεωθούμε να ασχοληθούμε με τη θεωρία του πολέμου και του κοινωνικού πολέμου. Γιατί όμως μεταχειριζόμαστε τις παραπάνω μεταφορές;

Τις μεταχειριζόμαστε για να αποφύγουμε τον όρο πόλεμος, μιας και είμαστε φιλειρηνιστές και οραματιζόμαστε μια κοινωνία χωρίς πόλεμο. Δεν τον θέλουμε τον πόλεμο, οπότε, δεν θέλουμε ούτε τον κοινωνικό πόλεμο. Κι αφού δεν θέλουμε να πολεμάμε και να πολεμήσουμε, θα αποφύγουμε και τον κοινωνικό πόλεμο. Ανθρωπισμός, αγαπητές στρουθοκάμηλοι, ανθρωπισμός!  

  Continue reading →

πανταχού απουσία: εγχειρίδιο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου

                              πανταχού απουσία

                            εγχειρίδιο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. ΑΓΩΝΑΣ, ΠΑΛΗ  Ή  ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ;

1.1 ο αγώνας

1.2 η πάλη

1.3 ο κοινωνικός πόλεμος

2. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΣΤΗ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ

Continue reading →

Declaration θεωρητικού αδιεξόδου

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ολοκλήρωσα χτες την ανάγνωση του βιβλίου των Χάρντ και  Νέγκρι, Να πάρουμε τη σκυτάλη (μετ. Αλέξανδρος Κιουπκιολής, εκδ. Βιβλιόραμα). Δεν μπορώ να κατανοήσω τους λόγους που δεν διατηρήθηκε ο τίτλος του πρωτοτύπου (Declaration, Διακήρυξη)  αλλά υιοθετήθηκε αυτός του προοιμίου (Να πάρουμε τη σκυτάλη), με υπότιτλο τον τίτλο της αμερικάνικης έκδοσης. 

Ποιος διατυπώνει αυτή τη διακήρυξη; Τη διατυπώνουν οι δύο συγγραφείς, η διακήρυξή τους όμως είναι μια επανεπεξεργασία, ένας εμπλουτισμός,  υπό το πρίσμα των απόψεών τους,  όλων αυτών που έχουν διακηρύξει τα  πλήθη και τα κοινωνικά κινήματα των πλατειών κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Θα αντιλαμβάνεστε ότι δεν ενθουσιάστηκα – αποφεύγω μετά επιγνώσεως να μεταχειριστώ πιο σκληρές και πιο βάναυσες λέξεις.  Όταν ολοκλήρωσα την ανάγνωση σκέφτηκα το εξής: δεν πρόκειται για Διακήρυξη αλλά για τον επικήδειο της Νεκροζώντανης Αριστεράς.

  Αυτό το σκέφτηκα από την πρώτη ήδη σελίδα του βιβλίου. Και κάθε σελίδα επιβεβαίωνε αυτή τη σκέψη. Τι διάβασα στη πρώτη σελἰδα (9):

‘Τα υποκείμενα της αλλαγής έχουν κατέβει ήδη στους δρόμους και έχουν καταλάβει τις πλατείες των πόλεων, και δεν απειλούν ή δεν ανατρέπουν απλώς τους εξουσιαστές, αλλά επινοοούν επίσης τα οράματα ενός νέου κόσμου. Το κυριότερο είναι, ίσως, ότι τα πλήθη, με τις λογικές και τις  πρακτικές τους, τα συνθήματακαι τις επιθυμίες τους , έχουν διακηρύξει ένα νέο σύνολο αρχών και αληθειών. Πως μπορεί η διακήρυξή τους αυτή να γίνει η βάση για τη συγκρότηση μιας νέας και βιώσιμης κοινωνίας;’

    Γνωρίζετε ότι η δική μου θέση βρίσκεται στον αντίποδα  αυτών των απόψεων. Επειδή όμως είμαι λιγάκι αψύς και χάνω συχνά την ψυχραιμία μου, και καλά κάνω, διακηρύσσω ότι εάν γίνουν όλα αυτά που διατείνονται οι δυο συγγραφείς εγώ όχι μόνο θα παραδεχτώ δημοσίως την πλάνη στην οποία έχω υποπέσει αλλά θα κόψω τ’ αρχίδια μου και θα τα κρεμάσω στη πλατεία Συντάγματος να τα φάνε οι γκουγκουχτούρις (δεκαοχτούρες). 

Continue reading →

εμμενής κομμουνισμός

εμμενής κομμουνισμός

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ:  ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΗ

1. ο κομμουνισμός της ύλης

2. ο κομμουνισμός της ζωής

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

1. κομμουνισμός και ανθρωπογένεση/κοινωνιογένεση

2. κομμουνισμός και πολιτισμός

3. ο κομμουνισμός του παρελθόντος

4. ο κομμουνισμός του μέλλοντος

5. ο κομμουνισμός του παρόντος

Continue reading →

το ανέφικτο της ανάκαμψης, το μέλλον της ανεργίας και ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Έχω διατυπώσει την πρόγνωση ότι οδεύουμε ολοταχώς προς ένα ποσοστό ανεργίας γύρω στο 40-50%, σε λίγα χρόνια, όχι πάνω από δέκα, και όχι μόνο εντώ, στο Ελλάντα.  Στα τέλη του 2014, σε δυο χρόνια, το ποσοστό της ανεργίας θα κυμαίνεται μεταξύ του 30-35%. Θα ήθελα σήμερα να επιχειρηματολογήσω υπέρ αυτής της θέσης και να διατυπώσω κάποια ερωτήματα που αβίαστα εγείρονται και χρήζουν κάποιας απάντησης. 

Πρώτα θα αναρωτηθώ εάν θα συμφωνούσε ο Κύριος με αυτή την πρόγνωση. Και απαντώ: όχι απλά συμφωνεί αλλά είναι περισσότερο βέβαιος από εμἀς, από όσους και όσες εκ των Υποτελών την διατυπώνουν και την υποστηρίζουν.  Πως όμως ο Κύριος και εμείς φτάνουμε σε αυτή την βάσιμη εικασία; Πιθανόν να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο. Τολμώ να απαντήσω,  ΝΑΙ! Από δω και πέρα όμως, εμείς συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε μαρξιστικά, ο Κύριος όμως εγκαταλείπει τον Μαρξ και στρέφεται προς τον εξοντωτικό ναζισμό, όπως θα υποστηρίξουμε στη συνέχεια.

Continue reading →

το δικό μας ψωμί

   Γνωρίζουμε πολύ καλά πως θα αντιδράσει ένα παιδί, ένας έφηβος ή ενήλικας, που έχει μεγαλώσει με γάλα παστεριωμένο των γαλακτοβιομηχανιών, όταν θα πιει γνήσιο γάλα  από αγελάδα ή κατσίκα οικιακής εκτροφής. Θα παραξενευτεί και θα αναρωτηθεί, τι γάλα είναι αυτό, και θα αναγουλιάσει, μπορεί και να αηδιάσει. Κατά τον ίδιο τρόπο θα αναρωτηθεί και θα δυσκολευτεί να φάει εάν δοκιμάσει γνήσιο ψωμί. Τι είναι όμως το γνήσιο ψωμί;  

   Το γνήσιο ψωμί είναι το ψωμί που παρασκευάζεται με προζύμι και αλεύρι ολικής άλεσης. το οποίο έχει παραχθεί μέσα στο φούρνο από σιτάρι που παράγεται όσο γίνεται πιο κοντά – και εάν αυτό το σιτάρι είναι ντόπια ποικιλία και καλλιεργημένο όσο είναι δυνατόν χωρίς λιπάσματα και φυτοφάρμακα ακόμα καλύτερα.  Αυτό το ψωμί δεν έχει καμιά σχέση με τον τύπο του ψωμιού  που παρασκευάζουν οι φούρνοι: το ψωμί τους παρασκευάζεται με πολλή μαγιά, με αλεύρι άσπρο που το παράγουν μεγάλες αλευροβιομηχανίες από σιτάρι που πιθανόν να έχει καλλιεργηθεί πολύ μακριά  με πολλά λιπάσματα και φυτοφάρμακα. 

Εάν συγκρίνουμε τους δύο αυτούς τρόπους παρασκευής ψωμιού, παραγωγής αλευριού και καλλιέργειας σιταριού θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν πολλές και σημαντικές, κρίσιμες, θα λέγαμε, διαφορές. Από διατροφικής άποψης, το γνήσιο ψωμί είναι πολύ πιο θρεπτικό και πολύ πιο νόστιμο, εφόσον βέβαια μάθει κάποιος να το τρώει, μιας και δεν έχει μαγιά ούτε έχει αφαιρεθεί το φύτρο και ο φλοιός του σιταριού.  Από άποψη παραγωγής αλευριού, η επιτόπια άλεση του σιταριού δεν εξασφαλίζει μόνο γνήσιο αλεύρι αλλά παρακάμπτει τις τεράστιες αλευροβιομηχανίες που καταναλώνουν πολλή ενέργεια, εργασία και εργαλειομηχανές, μειώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις μεταφορές, κατά συνέπεια, μειώνοντας επιπλέον την κατανάλωση ενέργειας, εργασίας και εργαλείων (φορτηγά). Από οικονομικής άποψης, το κόστος παραγωγής του γνήσιου ψωμιού είναι ένα κλάσμα του κόστους παρασκευής του ψωμιού που τρώμε σήμερα, το οποίο είναι ακριβό με μεγάλα περιθώρια κέρδους για τους ιδιοκτήτες των φούρνων. Από οικολογικής άποψης, το ψωμί που τρώμε σήμερα αναπαράγει την οικολογική επιβάρυνση που προκαλείται από την καλλιέργεια του σιταριού, την παραγωγή του αλευριού και τις πολλές μεταφορές. Από  άποψη εργασίας, η νυχτερινή και πολύωρη εργασία των μισθωτών εργαζομένων στους φούρνους και η εκμετάλλευσή τους είναι μια κατάσταση πολύ γνωστή σε όλους και όλες.

Continue reading →