φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
ΓΙΑΤΙ υπάρχει αυτή η πολύπτυχη διαφωνία; Η έναρξη ή το γεγονός ενός πολέμου είναι ζητήματα για τα οποία δεν θα έπρεπε να υπάρχουν αμφιβολίες, επιφυλάξεις και ενστάσεις. Υπάρχουν όμως και δεν είναι καθόλου παράξενο, τουναντίον. Το σύνθετο ερώτημα του τίτλου έχει τεθεί εδώ και πολύ καιρό και θα το συζητάμε για πολύ καιρό. Θα έρθει μια μέρα που θα καταλήξουμε σε μια γενικά αποδεκτή άποψη, δεν ξέρουμε όμως ποια θα είναι αυτή. Μπορεί μια μέρα να αναφωνήσουμε: ναι, άρχισε και γίνεται ο γ΄παγκόσμιος πόλεμος και κανένας και καμμία δεν θα μπορεί να διαφωνήσει. Ή, θα πούμε: ευτυχώς, τελικά ο παγκόσμιος πόλεμος αποφεύχθηκε! Το γεγονός όμως ότι σήμερα δεν υπάρχει ομόφωνη εκτίμηση, για το ένα ή το άλλο ενδεχόμενο, μας θέτει ενώπιον τριών ζητημάτων που πρέπει να εξεταστούν και να αποσαφηνιστούν – και για να καταλαβαίνουμε τι λέμε και για να καταλαβαινόμαστε. Τι εννοούμε όταν λέμε “παγκόσμιος πόλεμος”; Νομίζουμε ότι είναι σαφές αλλά δεν είναι. Πότε αρχίζει ένας (παγκόσμιος) πόλεμος; Νομίζουμε ότι είναι ολοφάνερο – δεν είναι! Ποια είναι τα αντίπαλα στρατόπεδα; Ως προς αυτό το ζήτημα, δεν υπάρχει καμιά απολύτως αμφιβολία και είναι ένα πολύ σταθερό έδαφος για να πατήσουμε και να εξετάσουμε τα άλλα δύο.