παππάκη, παππάκη! ένα φλογερό αμάξι!

Στην εισαγωγή του πολύτομου και πολύτιμου ερμηνευτικού υπομνήματος του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ (Cambridge University) στην Ιλιάδα, ο εκδότης Γκρέκορι Κέρκ (G.S. Kirk) σημειώνει ότι κάθε υπόμνημα είναι καταδικασμένο να ξεπεραστεί και να αντικατασταθεί. “Διότι”, τονίζει, “πως θα μπορούσε να υπάρξει ένα οριστικό υπόμνημα για ένα ποίημα τόσο μακροσκελές, ιδιοφυές και περίπλοκο, που πάντοτε μένει ανοικτό σε καινούργιες προσεγγίσεις; Αυτή η ιδέα της οριστικότητας έχει ζημιώσει σε αρκετές περιπτώσεις την κλασική φιλολογία, . . .” (Α΄τόμος, σελ. ix).  Οφείλουμε να συμπληρώσουμε ότι αυτό που ισχύει για το υπόμνημα, ισχύει και για τη μετάφραση. Κάθε μετάφραση της Ιλιάδας είναι καταδικασμένη μια μέρα να χαρακτηρισθεί απαρχαιωμένη, αν και δεν πρόκειται να χάσει ποτέ την αξία της, εάν έχει βέβαια κάποια. Εάν ο Γκρ. Κέρκ αναφέρει το παράδειγμα του μεγαλόπνοου, όπως το χαρακτηρίζει, υπομνήματος του Βάλτερ Λιφ (W. Leaf), που η δεύτερη έκδοσή του έγινε το 1900-2, εμείς, στο ζήτημα της μετάφρασης και τηρουμένων των αναλογιών, θα πρέπει να αναφέρουμε τη μετάφραση των Ν. Καζαντζάκη –Ι.Θ. Κακριδή.

Continue reading