το παγκόσμιο κοινωνικό πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής δεν πρέπει να επιλυθεί και δεν θα επιλυθεί

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ο τίτλος του σημερινού κειμένου είναι μία από τις απαντήσεις που διατυπώνουμε στα παρακάτω ερωτήματα: Είναι δυνατή και εφικτή (η σταδιακή και μερική κατ’  αρχήν) επίλυση του προβλήματος της ανθρωπογενούς (δεχόμαστε ότι είναι ανθρωπογενής) κλιματικής αλλαγής; Εάν είναι, ποιοι είναι οι τρόποι; Η γνώμη μου είναι ότι είναι και δυνατή και εφικτή και ότι υπάρχουν τρόποι. Θα την εκθέσω παρακάτω. Υπάρχουν όμως κι άλλα ερωτήματα, πολύ πιο σημαντικά. Τι θα γίνει, εάν επιλυθεί το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής; Να ποια είναι η γνώμη μου: θα συρρικνωθεί ή ακόμα και θα καταρρεύσει ο καπιταλισμός –  και ο δυτικός πολιτισμός. Το γιατί θα το εξετάσουμε ευθύς αμέσως. Θέλουμε όλοι και όλες  να επιλυθεί το παγκόσμιο κοινωνικό πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής; Η απάντηση: όχι, δεν θέλουμε. Άλλοι θέλουν κι άλλοι δεν θέλουν –  ξέρουμε ποιοι είναι, και οι μεν και οι δε. Και: πρέπει να επιλυθεί; Άλλοι λένε ότι πρέπει κι άλλοι ότι δεν πρέπει –  ξέρουμε ποιοι είναι. Ποιος από τους δύο αυτούς δρώντες είναι ισχυρότερος, ώστε να επιβάλει τη βούλησή του; Αυτός που λέει ότι δεν πρέπει, αυτός που δεν θέλει – ξέρουμε ποιος είναι, αν και δεν είναι μόνο αυτός που νομίζουμε ότι είναι. Γιατί δεν θέλει, γιατί δεν πρέπει να επιλυθεί το υπό συζήτηση πρόβλημα; Δώσαμε μια απάντηση αλλά δεν είναι η μόνη. Υπάρχει και άλλη μία πτυχή του ζητήματος.

Continue reading

σωματική, ψυχική και διανοητική απόλαυση και ηδονή κατά τη διάρκεια του γήρατος

 

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΠΡΙΝ πολλά πολλά χρόνια διορίστηκε στο χωριό που ζω, στην Καστανούσσα Σερρών, μια νεαρή δασκάλα. Της άρεσε το χωριό και έμεινε. Είναι γειτόνισσά μου κι είναι πάνω από ενενήντα. Τους περισσότερους μήνες του χρόνου τους περνάει στον λαχανόκηπό της. Ξυπνάει πρωί, περπατάει και μετά θα τη δεις να σκάβει, να φυτεύει, να ποτίζει. Ζει μόνη της αλλά την επισκέπτονται συχνά τα παιδιά της. Όποτε περνάω από το σπίτι της και είναι στον κήπο, θα της πω μια καλημέρα.

ΕΙΝΑΙ γριά και είναι υγιής. Και σωματικά και ψυχικά και διανοητικά. Δεν είναι η μόνη. Υπάρχουν πολλές γριές και πολλοί γέροι που είναι υγιείς –  και πεθαίνουν υγιείς. Το φαινόμενο να πεθαίνεις σε πολύ μεγάλη ηλικία και να είσαι υγιής τείνει να σπανίζει. Μια μέρα, έτσι νομίζω, θα εκλείψει παντελώς. Όπως θα εκλείψουν και τα γηρατειά, έτσι νομίζω. ‘Οχι γιατί η τεχνοεπιστήμη θα θεραπεύσει τη νόσο των γηρατειών (έτσι την χαρακτηρίζουν οι υπερανθρωπιστές, αυτοί που θεωρούν επίσης και τον θάνατο προσβολή, παράλογο και νόσο) αλλά γιατί θα επιδεινωθεί τόσο πολύ η υγεία και θα εκφυλιστεί το σώμα των νέων ανθρώπων, λόγω της εξάρτησής τους από την τεχνοεπιστήμη (και όχι μόνο),  ώστε πολύ λίγοι θα γερνούν και όσοι θα γερνούν δεν θα είναι υγιείς.

Continue reading

σύμπτωση και συντονισμός παγκόσμιων κοινωνικών προβλημάτων: παγκόσμιο κοινωνικό χάος

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΙΝΑΙ πιθανό το ενδεχόμενο στο μέλλον, εγγύς ή μακρινό, να συμπέσουν και να συντονιστούν κάποια από τα πολλά και οξυμένα κοινωνικά προβλήματα της εποχής μας; Ποια μπορεί να είναι αυτά τα προβλήματα; Εάν συμβεί αυτό το ενδεχόμενο, ποιες θα είναι οι συνέπειες; Πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η διαδικασία σύμπτωσης και συντονισμού κάποιων κομβικών κοινωνικών προβλημάτων;

Continue reading

η κομβική στιγμή της παγκόσμιας ιστορίας: πότε, πού, από ποιους άρχισε η απομάκρυνση από τη φύση και από τους άλλους;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΑΝΤΡΑΣ. Ζει σε μεγάλη πόλη. Μόνος του. Είναι νέος, τριάντα χρονών. Είναι άεργος. Και να φάει έχει και να πιει έχει. Ξυπνάει το πρωί, φτιάχνει καφέ, μια τεράστια κούπα, και κάθεται μπροστά την οθόνη του υπολογιστή του. Μέχρι το απόγευμα. Το μεσημέρι παραγγέλνει πίτσα, αράζει στην αναπαυτική πολυθρόνα του μπροστά στην τηλεόραση, συνδεδεμένη με τον υπολογιστή,  και τη τρώει βλέποντας ταινία. Πίνει και μια μπίρα. Μετά βλέπει μια δεύτερη ταινία, μετά βλέπει πορνό, τον παίζει, παίρνει το υπνωτικό του και κοιμάται. Αύριο πάλι.

ΣΑΣ θυμίζει κάποιον αυτός ο νεαρός άνδρας; Υπάρχουν άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες, κάθε ηλικίας, που ζουν όπως ο άνδρας του παραδείγματός μας; Ασφαλώς και υπάρχουν. Είναι πολλοί; Δεν ξέρουμε πόσοι είναι. Γίνονται περισσότεροι με το πέρασμα του χρόνου; Ναι, γίνονται περισσότεροι. Τους μέμφουμε για τον τρόπο που ζούνε; Όχι, όχι, δεν τους κατηγορούμε. Να κατανοήσουμε κάποια πράγματα θέλουμε.

Continue reading

η πανδημία covid-19, η συρρίκνωση του καπιταλισμού, η κοινωνία της αεργίας (1)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η πανδημία covid-19 ενέσκηψε κατά τη διάρκεια του τρίτου εν εξελίξει  θεμελιώδους μετασχηματισμού της (δυτικής, προς στιγμήν) ανθρώπινης ύπαρξης. Ο πρώτος ήταν η παραγωγή της τροφής, η λεγόμενη νεολιθική επανάσταση, που διήρκεσε μερικές χιλιάδες χρόνια. Τη λέμε επανάσταση διότι είναι μια αλλαγή μη αναστρέψιμη –  δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στην τροφοσυλλογή, το κυνήγι και το ψάρεμα. Ο δεύτερος ήταν η χρήση της μηχανής και των μηχανοκίνητων εργαλείων στην παραγωγή του κοινωνικού πλούτου –  είναι γνωστός ως βιομηχανική επανάσταση, που άρχισε στα τέλη του 18ου αιώνα στην Αγγλία, μετά το 1770. Και αυτή η επανάσταση είναι μια μη αναστρέψιμη αλλαγή. Θα παράγουμε την τροφή μας καλλιεργώντας τη γη και θα παράγουμε το σύνολο του υλικού κοινωνικού πλούτου (τροφή, ρούχα, κατοικία, ενέργεια, μεταφορές και συγκοινωνίες, επικοινωνίες, περίθαλψη και καθαριότητα, γνώση και έκφραση) με τη χρήση μηχανών και μηχανοκίνητων εργαλείων. Ας δούμε τώρα και τον τρίτο εν εξελίξει θεμελιώδη μετασχηματισμό της ανθρώπινης ύπαρξης, αυτόν που ζούμε σήμερα, αυτόν που θα ολοκληρωθεί τις προσεχείς δύο ή περισσότερες δεκαετίες.

Continue reading

ο τσομπάν-Πλάτων και το μαντρί

ο τσομπάν-Πλάτων και το μαντρί

1.

 

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Αγαπητέ Πλάτων, είναι πολύ μεγάλη η χαρά μου που ήρθες σήμερα και κάνουμε παρέα και συζητάμε. Χιονίζει, η ξυλόσομπα μάς ζεσταίνει. . .

ΠΛΑΤΩΝ Τι κρασί είναι αυτό! Είναι έξοχο! Και τα φαγητά που ετοίμασες! Σε ευχαριστώ πολύ για όλα. Χαίρεσαι να βλέπεις τους άλλους να περνάν καλά. Έτσι δεν είναι;

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ναι, Πλάτων, χαίρομαι. Μου αρέσει πολύ να μαγειρεύω και μάλιστα για τους φίλους μου. Νιώθω μεγάλη ευχαρίστηση, μεγάλη απόλαυση. Και να συζητάω μου αρέσει πολύ. Να συζητάω με ανθρώπους που σκέφτονται. Κι εσύ σκέφτεσαι. Το ξέρεις,  δεν σκέφτονται όλοι οι άνθρωποι.

ΠΛΑΤΩΝ Σκέφτονται, Αθανάσιε, σκέφτονται. Αλλά μέχρις ένός σημείου. Από κει και πέρα σκέφτονται μόνο όσοι τολμούν να σκεφτούν.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Τι σημαίνει όμως τολμώ να σκεφτώ; Τι είναι η τόλμη της σκέψης;

Continue reading

πόσα εμβόλια θα κάνουμε; τρία, πέντε; μήπως δέκα, είκοσι, πενήντα; και μετά;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΕ μπορεί, και σεις θα έχετε αναρωτηθεί: πόσα εμβόλια θα κάνουμε; Θα κάνουμε το τρίτο και τέλος; Αυτό μας λένε – θα κάνουμε το τρίτο και τέλος. Θα σωθούμε, κι εμείς και όλη η ανθρωπότητα. Η περιπέτειά μας θα τελειώσει και όλα θα είναι όπως πριν την πανδημία. Εάν όμως εξετάσουμε τι είναι το εμβόλιο και ποια είναι η λειτουργία του, δε μπορεί να μην αναρωτηθούμε μήπως η διαβεβαίωση, ”τρία εμβόλια θα κάνουμε και θα σωθούμε”,  είναι καθαρός εφησυχασμός. Με τον εκφοβισμό προσπαθούν να αποφύγουν κατάσταση γενικευμένου πανικού, άρα και το ενδεχόμενο εμφάνισης και επέκτασης κοινωνικού χάους· το ίδιο κάνουν και με τον εφησυχασμό.  Διότι, φίλες και φίλοι, ο εφιάλτης τους είναι το κοινωνικό χάος. Και ο δικός μας, ας μην το ξεχνάμε. Το κοινωνικό χάος είναι μια φρίκη – για μας είναι κυρίως φρίκη. Οι υποτελείς υποφέρουν κατά τη διάρκεια του κοινωνικού χάους. Γι αυτό τρέχουμε να εμβολιαστούμε. Γνωρίζουν, και εμείς γνωρίζουμε, ότι οι πανδημίες προκαλούν κοινωνικό χάος, εάν δεν αντιμετωπιστούν. Μπορούμε όμως να αντιμετωπίσουμε τις πανδημίες αποτελεσματικά; Είναι ένα ερώτημα. Η Επιστήμη και η Τεχνική λένε ότι μπορούμε. Τα έχουμε καταφέρει δύο χρόνια τώρα; Πώς το βλέπετε το μέλλον;

Continue reading