η επιθυμία των έξυπνων μηχανών: επίσκεψη στο εργαστήριο του Ηφαίστου

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Θα διακόψουμε σήμερα το γράψιμο του βιβλίου πανταχού απουσία: εγχειρίδιο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου και θα ασχοληθούμε με την επιθυμία των έξυπνων μηχανών, όπως διατυπώθηκε στην Ιλιάδα, κυρίως στη ραψωδία Σ. Δεν απέχουμε χρονικά πολύ από την κατασκευή τους. Οι δυσχέρειες για την προώθηση της τεχνητής νοημοσύνης, της αντιγραφής δηλαδή της ανθρώπινης αντίληψης και της ενσωμάτωσής της σε μηχανές, ξεπερνιούνται αργά αλλά σταθερά. Όταν λέμε έξυπνες μηχανές εννοούμε τις μηχανές που (σήμερα) μπορούν να κατανοούν την ομιλία και να αναγνωρίζουν αντικείμενα. Θα αντιλαμβάνεστε τις συνέπειες που θα έχει η χρήση αυτών των έξυπνων μηχανών στην καπιταλιστική παραγωγική διαδικασία και όχι μόνο εκεί.

Η επιθυμία των έξυπνων μηχανών και η εκπλήρωσή της συνυφαίνεται με την υπόθεση της συρρίκνωσης του καπιταλισμού και του Κράτους. Τους τελευταίους μήνες αυξάνει ο αριθμός των οικονομολόγων που υποστηρίζουν ότι η ανάπτυξη, η επέκταση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, που άρχισε πριν τρεις ή τέσσερις αιώνες, αγγίζει τα όρια της και ότι εισερχόμαστε σε μια περίοδο ατέρμονης ύφεσης και κρίσης. Την εποχή αυτή προτιμώ να την αποκαλώ εποχή της συρρίκνωσης του καπιταλισμού και του Κράτους. Το βασικό της χαρακτηριστικό θα είναι η τεράστια ανεργία, η οποία, ενώ για μας είναι ευλογία, μιας και καταγράφει τις δυνατότητες της εποχής μας, τη δυνατότητα να εργαζόμαστε κάνα δυο μήνες τον χρόνο και να παραγάγουμε τον απαραίτητο κοινωνικό πλούτο για την αναπαραγωγή της ζωής και της κοινωνίας, για τον Κύριο είναι κατάρα, ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, το οποίο θα επιχειρήσει να επιλύσει πατώντας delete.

Continue reading →

μηχανική και μηχανικοί της κοινωνικής έκρηξης

φίλες και φίλοι, καλή μας μέρα, καλή μας εβδομάδα, καλό μας μήνα, ευτυχές το νέο έτος, το οποίο αρχίζει κάθε μέρα

Ζω δυο απορίες.

Ως συνεπές μέλος του ‘Συνδέσμου για την κατάργηση του ρήματος Έχω’ δεν μπορώ να γράψω ‘ έχω δύο απορίες ‘ ή ακόμα και ‘ζω με δύο απορίες’. Ζω δυο απορίες, επί του

Continue reading →

η μεταφορά (και η λατρεία) της έκρηξης

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η αναμονή και η προσδοκία της κοινωνικής έκρηξης από πολλούς και πολλές μας παρωθεί να ασχοληθούμε με τη μεταφορά και τη λατρεία της έκρηξης και να αναρωτηθούμε εν τέλει τι είναι αυτή η κοινωνική έκρηξη. Η έννοια της έκρηξης έχει αποικίσει το δυτικό φαντασιακό ήδη από τις πρώτες

Continue reading →

το mobile internet του δούλου

από τη λατρεία του βάρους στην άρση βαρών

φίλες και φίλοι, καλημέρα σας

Τη λέξη ύβρις τη γνωρίζετε· ίσως και τη λέξη (επίθετο) όβριμος. Η αρχική σημασία της ύβρεως, η οποία δεν μαρτυρείται σε κείμενο αλλά συνάγεται από την ετυμολογία, είναι πολλή και κατάλληλη (υ-) ισχύς, βία (-βρις). Αυτή η αμάρτυρη σημασία επιβεβαιώνεται με τον καλύτερο τρόπο από την αρχαιότερη γνωστή (δευτερογενή) σημασία, η οποία είναι φάση της σημασιολογικής εξέλιξης της λέξης: ύβρις είναι η υπεροψία, η αυθάδεια, η αυθαιρεσία η οποία πηγάζει από την υπεροχή της ισχύος. Στην Ιλιάδα (Α 203, 214, μόνο εδώ) η λέξη σημαίνει βιαιοπραγία, κακοπραγία. Στην Οδύσσεια (ο 329 ρ 565) συνδυάζεται με τη λέξη βίη (βία) και δημιουργείται έτσι η φράση ύβρις τε βίη τε. Είναι σαφές ότι η βίη προσθέτει μια σημασία την οποία είχε αλλά απώλεσε η ύβρις. Η σημασιολογική εξέλιξη της λέξης εξηγείται με την αποκήρυξη κατά την αρχαϊκή εποχή της υπερβολικής βίας ως μέσου εξασφάλισης της ποιμενικής ισχύος και την πρόκριση του περιορισμού της βίας από τον δουλοκτήτη γαιοκτήμονα.

Αν η λέξη ύβρις επιβιώνει στις μέρες μας ως ύβρις και ως βρισιά, η σταδιοδρομία του επιθέτου όβριμος έμελλε να είναι σύντομη – απεβίωσε ήδη κατά την αρχαϊκή εποχή. Το βασικό μόρφημα της λέξης είναι το – βρι – που το συναντήσαμε και στην ύβριν. Όβριμος σημαίνει βαρύς, στιβαρός αλλά και ισχυρός, ορμητικός, βίαιος, φοβερός. Τι είναι όμως αυτό το -βρι-; Είναι μηδενισμένη βαθμίδα της ρίζας βαρ- που συναντούμε στο επίθετο βαρύς (Ιλιάδα και Οδύσσεια) και βάρος (Βατραχομυιομαχία, 91). Το βαρύς σημαίνει βαρύς, αυτός που έχει βάρος, ισχύ, στιβαρός αλλά και σφοδρός, επαχθής.

Το βάρος στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια εκλαμβάνεται ως μία, από τις πολλές, εκδήλωση ισχύος της φύσης. Όσο πιο βαρύ είναι ένα δόρυ, τόσο πιο ισχυρό, πιο αποτελεσματικό είναι, με την προϋπόθεση ότι μπορεί να το σηκώσει ο πολεμιστής. Τα δυνατά χέρια του ήρωα χαρακτηρίζονται βαριά, δηλαδή ισχυρά (βαρείαι χείρες), μια έκφραση που επιζεί στη σημερινή (έχει) βαρύ χέρι!

Continue reading →

ουρανοκατέβατη βασίλισσα Ελισάβετ: η φαφούτα θεά

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Την εποχή των διαστημικών κατασκοπευτικών δορυφόρων, αυτών των πλανητικής εμβέλειας μηχανικών ρουφιάνων που βλέπουν από μακριά και επιτηρούν τη Γη, το σύμβολο του (δικέφαλου) αετού, σύμβολο του ελέγχου του ύψους και του πανοπτικής παρακολούθησης των υπηκόων και των αντιπάλων Κυρίων, σύμβολο της αμερικάνικης και γερμανικής (< ρωμαϊκής και βυζαντινής) Κυριαρχίας, φαντάζει ως ο κατ’ εξοχήν αρχαϊσμός και αναχρονισμός, ένα θλιβερό τσομπαναραίικο κατάλοιπο. Φαντάζει, δεν είναι όμως. Η λατρεία του αετού εντοπίζεται στην Ιλιάδα, στην οποία κάθε εκδήλωση ισχύος της φύσης μετετρέπεται σε σύμβολο της Ισχύος, της Κυριαρχίας: ο αδάμαστος ποταμός, ο ορμητικός και καταστρεπτικός χείμαρρος, ο εκτυφλωτικός ήλιος, ο απέραντος ουρανός, τα λαμπρά και μακρυνά αστέρια, το αρπακτικό λιοντάρι, η λάμψη και το φως, το βάρος, το ύψος, ο κεραυνός και άλλα πολλά. Ο ήρωας λατρεύει την ισχύ της φύσης, εξοργίζεται όμως που η φύση είναι πιο ισχυρή από αυτήν. Το γεγονός όμως ότι ο κεραυνός, ας πούμε, είναι όπλο στα χέρια του Διός, καταγράφει την επιθυμία καθυπόταξης της φύσης, την επιθυμία του ήρωα, του ποιμένα πολεμιστή, του αρχαϊκού Κυρίου να γίνει πιο ισχυρός από τη φύση.

Η διατήρηση του συμβόλου του αετού και η μη αντικατάστασή του από τον διαστημικὀ δορυφόρο ή το ρολόι (Rolex, ασφαλώς) ή τον υπολογιστή ή το κινητό τηλέφωνο δεν μας παραξενεύει. Και δεν μας παραξενεύει για τον εξής λόγο: η καθυπόταξη της φύσης δεν έχει ολοκληρωθεί. Θα ολοκληρωθεί μόνο όταν ο ισχυρός Κύριος, ο θεός, γίνει Θεός, δηλαδή αθάνατος . Εάν συμβεί αυτό, κανένα σύμβολο ισχύος δεν θα έχει νόημα: κάθε σύμβολο, κάθε λατρεία δηλαδή, καταγράφει μια επιθυμἰα. Εάν εκπληρωθεί και η έσχατη επιθυμία και ο θεός γίνει Θεός, τότε δεν έχουμε χρεία συμβόλων. Η απόλυτη Ισχύς καταργεί το Συμβολικό – η διατήρησή του καταγράφει το ανέφικτο της σωματικής αθανασίας, της απόλυτης Ισχύος. Εάν ο θεός γίνει Θεός, Συμβολικό, Ιδεολογικό και Πραγματικό, πάπαλα.

Continue reading →

μεταφυσική της ταχύτητας: το κατοστάρι ανδρών και ο χρόνος μηδέν

φίλες και φίλοι, καλημέρα σας

Έχω την εντύπωση ότι το αγώνισμα του δρόμου (δρόμος σημαίνει ‘τρέξιμο’ ) των 100 μέτρων ανδρών είναι το πιο δημοφιλές αγώνισμα των Ολυμπιακών Αγώνων of modern era, όπως τους χαρακτήρισε η ουρανοκατέβατη βασίλισσα Ελισάβετ – την πτώση αυτήν από τον ουρανό θα τη σχολιάσουμε αύριο. Γιατί άραγε; Γιατί να μην είναι το άλμα σε μήκος, ο ακοντισμός ή η κολύμβηση; Η διαπίστωση αυτή ισχύει και για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαιότητας. Επί 13 Ολυμπιάδες, ο δρόμος (ή στάδιον) ήταν το μοναδικό αγώνισμα· μοναδικό αγώνισμα ήταν και στις 28 Ολυμπιάδες που έγιναν πριν την πρώτη επίσημη, το 776 π. Χ. Το σημερινό σημείωμα θα είναι μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα.

Το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100 μέτρα ανδρών είναι 9 δευτερόλεπτα και 58 εκατοστά του δευτερολέπτου και το κατέχει ο Γιουσέιν Μπολτ (Usain Bolt). Ήταν 9.72, το έκανε 9.69 και μετά 9.58: 11 εκατοστά του δευτερολέπτου πιο γρήγορα από το προηγούμενο. Ξέρετε τι είναι 11 εκατοστά του δευτερολέπτου; Είναι η αποθέωση της δυτικής μαλακίας, με συγχωρείτε, της δυτικής προόδου ήθελα να πω. Θα αφήσω στην άκρη προς το παρόν το ζήτημα (του τέλους) της αθλητικής προόδου, θα ασχοληθούμε μια από τις προσεχείς ημέρες, θα αφήσω στην άκρη και το ζήτημα της αδυναμίας αντίληψης του χρόνου των 11 ή του ενός εκατοστού του δευτερολέπτου. Οι χρόνοι αυτοί είναι ξένοι προς τη βιολογική-κοινωνική φύση του ανθρώπου, δεν μπορούμε να τον μετρήσουμε με την εμπειρία αλλά μόνο με μια μηχανή, πρόγονος της οποίας είναι το μεσαιωνικό ρολόι, από το οποίο προέρχονται σχεδόν όλες οι μηχανές – και από τα πυροβόλα όπλα οι άλλες, όπως ο κινητήρας.

Θα ήθελα να θέσω το εξής ερώτημα: θα χαρούμε, θα χαρεί η ανθρωπότητα όλη εάν το 9.58 γίνει 9.57; Α βέβαια, θα χαρούμε χαρά μεγάλη! Γιατί; Γιατί έτρεξε πιο γρήγορα; Όχι! Θα χαρούμε διότι το 9.57 είναι πιο κοντά στο 0 (μηδέν) από ό,τι το 9.58. Ο σκοπός μας είναι η επίτευξη του χρόνου μηδέν. Δεν είναι ένας συνειδητός σκοπός, όχι, κατά κανένα τρόπο, είναι λανθάνων, υπαινισσόμενος, υπόρρητος. Τι είναι όμως ο χρόνος μηδέν; Είναι, φίλες και φίλοι, η (αθλητική) συνόψιση της δυτικής μεταφυσικής, του corpus επιθυμιών του δυτικού Κυρίου.

Continue reading →

πηδάω και πετάω

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Σήμερα θα ασχοληθούμε με τα άλματα – σε μήκος, σε ύψος, τριπλούν, επι κοντώ. Γιατί να θέλουμε να πηδάμε όσο πιο μακριά, όσο πιο ψηλά γίνεται; Είναι μια ανθρώπινη ανάγκη ή μια ιστορική κατασκευή;

Λέμε: πετάω σε μια ώρα ή αύριο πετάω. Ούτε σε μια ώρα ούτε αύριο θα πετάξουμε: ο άνθρωπος δεν μπορεί να πετάξει κουνώντας τα χέρια ή με τη βοήθεια κάποιας πτητικής, μη μηχανικής, συσκευής. Τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος; Μόνο να πηδήξει μπορεί. Τότε γιατί λέμε πετάω ή θα πετάξω; Πρόκειται, φίλες και φίλοι, για μεταφορά. Τα πτηνά κινούνται στον αέρα, εμείς κινούμαστε στον αέρα, άρα πετάμε. Εμείς δεν κινούμαστε στον αέρα, το αεροπλάνο κινείται· εμείς μέσα σε αυτό καθόμαστε, τρώμε, κοιμόμαστε, γαμάμε, βλέπουμε βίνδεο και άλλα πολλά. Κινούμαστε ακινητοποιημένοι.

Το αεροπλάνο όμως τι κάνει; Πετάει ή πηδάει; Ας απαντήσουμε σε μιαν άλλη ερώτηση: Ο αλεξιπτωτιστής τι κάνει; Μας το λέει η ίδια η λέξη: απομακρύνει, εκδιώκει (αλεξι-) την πτώση. Το ρήμα πίπτω (πέφτω) προέρχεται από τη ρίζα πετ- (πι-πετ-ω > πίπτω, ενεστωτικός αναδιπλασιασμός, πρβλ. δί-δωμι, δίνω, δίδω) από την οποία προέρχεται το ρήμα πέτομαι, πετάω. Η σημασιολογική αυτή συγγένεια δείχνει ότι οι δημιουργοί της λέξες εκλάμβαναν την πτώση ως μη ελεγχόμενη πτήση. Ο αλεξιπτωτιστής είναι άλτης, πηδάει από το αεροπλάνο, πέφτει αλλά ελέγχει την πτώση. Εάν δεν είχε αλεξίπτωτο, θα έσκασε σαν καρπούζι, θα τον μάζευαν με το κουταλάκι. Πέφτει όμως ασφαλής και αρτιμελής. Κατά τον ίδιο τρόπο πηδάνε από ψηλά σημεία (αεροπλάνα, απόκρημνα βράχια) και άλλοι που χρησιμοποιούν άλλα μέσα ελέγχου της πτώσης. Κι αυτοί άλτες είναι. Έχουν την εντύπωση, και εμείς το ίδιο, ότι πετάνε, δεν πετάνε όμως – πηδάνε και ελέγχουν την πτώση του άλματος.

Continue reading →

φως, ορατότητα, εξόντωση: η λατρεία της αυγής στην ποιμενική γραμματεία

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Εάν η λατρεία του χρυσού είναι το σημείο συνάντησης των λατρειών της λάμψης (της στρατιωτικής και κοινωνικής Ισχύος), της αφθαρσίας (της επιθυμίας της σωματικής αθανασίας) και της σπανιότητας (της απόλυτης Ισχύος του Κυρίου), εάν η αυγή είναι μια άλλη λέξη (μετωνυμία) για την εξόντωση, τότε η φράση ‘χρυσή αυγή‘ δεν μπορεί παρά να δηλώνει την επιδίωξη της εξασφάλισης της Ισχύος και του Πλούτου του Κυρίου μέσω της εξόντωσης. Γιατί όμως η αυγή να είναι μια άλλη λέξη για την εξόντωση; Με αυτό το ερώτημα θα ασχοληθούμε σήμερα – και μετά τις εκλογές με ζητήματα Εξοντωτικής. Εάν το καπιταλιστικό Κράτος συνδυάζει την τεχνολογία της πειθαρχίας (και του ελέγχου) με αυτήν της ρύθμισης της ζωής (βιοπολιτική), τότε πως μπορούμε να εξηγήσουμε την εξοντωτική πλευρά της βιοπολιτικής; Ποια σχέση υπάρχει δηλαδή μεταξύ βιοπολιτικής και ρατσισμού, βιοπολιτικής και ναζισμού; Η εξόντωση είναι μέσο καταστολής μόνο ή και αυτοσκοπός; Εάν ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του ποιμενισμού είναι η εξόντωση, μας επιτρέπεται να δούμε τον ναζισμό ως αναβίωση υπό καπιταλιστικές συνθήκες του ποιμενισμού; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θα μας απασχολήσουν, φίλες και φίλοι, και θα μας απασχολούν για πολλά χρόνια: η εξόντωση επανέρχεται και προσανατολίζεται προς τους ανέργους (‘λαθρομετανάστες’ ) και όχι μόνο προς αυτούς.

Continue reading →

γιατί ο ήλιος δεν είναι τετράγωνος; σκέψεις για τη γωνία, τον αριθμό τέσσερα και το σχήμα του τετραγώνου

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης είχε πει ότι έβλεπε τις γωνίες των πολυκατοικιών (της Αθήνας) ως μαχαίρια, ως ξυράφια. Η κόψη του ξυραφιού είναι μια οξεία γωνία. Όσο πιο κοφτερό είναι το ξυράφι, τόσο πιο οξεία είναι η γωνία – όσο πιο οξεία είναι, τόσο πιο κοφτερή, αιχμηρή, διεισδυτική είναι. Άλλωστε, το επίθετο οξύς (οξεία, οξύ) σημαίνει αιχμηρό, κοφτερό. Το υδροχλωρικό οξύ (ΗCl) είναι οξύ διότι διεισδύει βίαια μέσα σε ένα αντικείμενο – υπάρχουν μάλιστα οξέα που είναι πολύ πιο οξέα από αυτό, το θειϊκό οξύ (H2SO4), λόγου χάριν, αλλά ας μη ξεχνάμε ότι η λέξη θειάφι (θείον, θειϊκός) προέρχεται από τη λέξη ‘θεός’! Το θειϊκό οξύ είναι θεϊκό, όντως, ως άκρως διαβρωτικό, δραστικό, καταστροφικό: αφαιρεί ταχύτατα το υδρογόνο και το οξυγόνο με τη μορφή του νερού από τα πράγματα και τα απανθρακώνει, όπως ο κεραυνός του Διός, που μυρίζει θειάφι! Ένας λόγος χαρακτηρίζεται βιτριολικός διότι διεισδύει στον άλλον και προκαλεί πόνο – ο Αισχύλος ήταν αυτός που πρώτος καθιέρωσε το μοτίβο, το σχήμα του λόγου ως βλήματος, οξέος ασφαλώς. Θα το γνωρίζετε: υπάρχουν νόες, διάνοιες, μυαλά που είναι κοφτερά και οξέα, είναι οι οξύνοες (οξύνοια) που έχουν μυαλό ξυράφι. Υπάρχουν άλλοι που τα βλέμματά τους είναι οξέα, αυτοί είναι οι οξυδερκείς (οξυδέρκεια). Η οξύτητα που μας διαπερνάει είναι συγγενής με την ταχύτητα, και ετυμολογικά και πραγματολογικά, μιας και συγγενεύει με τη λέξη ωκύς, ταχύς. Ο Αχιλλέας ήταν ωκύπους και το δόρυ του οξύ. Όσο πιο οξύ είναι, τόσο πιο ταχύ, διεισδυτικό θα είναι.

Δεν γνωρίζω αν υπάρχει οξεία γωνία στη φύση – αμβλεία υπάρχει, στις κυψέλες, ας πούμε. Η αμβλεία γωνία είναι αυτή που δεν είναι οξεία, που δεν κόβει. Εάν η οξεία γωνία παραπέμπει στο ξυράφι, το σχήμα της αβλείας παραπέμπει στη ξαπλώστρα, στη πολυθρόνα, στον καναπέ. Σε αυτά αράζουν οι αμβλύνοες: οι περιορισμένου διανοητικού βεληνεκούς, οι μικρού πνευματικού διαμετρήματος, οι βλάκες, οι αφελείς, οι μαλάκες. Εάν είναι έτσι, τότε θα πρέπει να συσχετίσουμε την οξεία γωνία με τη διείσδυση, τη βία, το αίμα, τον πόλεμο, την επιβολή, την Κυριαρχία και την αμβλεία με το χουζούρι, τη χαζομάρα, τη μαστούρα, την πνευματική ραθυμία.

Μεταξύ της οξείας και της αμβλείας γωνίας βρίσκεται η ορθή γωνία. Τέσσερις ορθές γωνίες σχηματίζουν ένα τετράγωνο, κι εδώ αρχίζει το δράμα μας – και η φρίκη μας.

Continue reading →