γιατί στην Ολυμπία; γιατί το 776 π. Χ.; γιατί κάθε τέσσερα χρόνια;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΥΠΟΘΕΤΩ ότι αυτά τα ερωτήματα δεν τα έχετε διατυπώσει και σκεφτεί. Δεν είναι μόνο αυτά, όπως θα δούμε παρακάτω. Αυτό δεν με ενοχλεί. Αυτό που με προβληματίζει είναι η διαπίστωση ότι δεν τα έχουν θέσει και δεν έχουν διατυπώσει κάποιες απαντήσεις  οι ιστορικοί του αρχαίου ελληνικού αθλητισμού –  από όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω. Θα υπάρχουν κάποια αίτια που οι πρώτοι αθλητικοί αγώνες, που δεν ήταν τοπικού χαρακτήρα,  έγιναν στην Ολυμπία, το 776 (θα παραλείπω το π. Χ. από δω και πέρα) και που γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια. Ποια είναι αυτά τα αίτια; Ας εξετάσουμε όμως πρώτα διεξοδικά όλα τα ερωτήματα και μετά βλέπουμε.

Continue reading

του τις έπαιξε (τον έδειρε), παίξαμε ξύλο, παίξανε μπουνιές, παίξανε γροθιές, τον πλάκωσε στις κλωτσιές: το παιχνίδι της βίας και η βία του παιχνιδιού (του ποδοσφαίρου)

my foot! (το μάτι μου!)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΗΜΕΡΑ θα καταπιαστούμε με το εξής ερώτημα: τι κάνουν οι αντίπαλες ομάδες, οπαδοί ποδοσφαιρικών ομάδων, όταν συναντιούνται για να βιαιοπραγήσουν, για να ασκήσουν φυσική βία, για να ανταλλάξουν χτυπήματα με τα χέρια και με ξύλα, συνάντηση που καταλήγει σε μαχαιρώματα, τραυματισμούς και συχνά σε φόνο; Απαντώ ευθέως και εκθέτω τα επιχειρήματά μου: π α ί ζ ο υ ν. Παίζουν ξύλο, παίζουν γροθιές, παίζουν μπουνιές. Πώς όμως είναι δυνατόν η άσκηση φυσικής βίας να είναι παιχνίδι; Υπάρχουν βίαια παιχνίδια; Γιατί υπάρχουν; Το ποδόσφαιρο είναι βίαιο παιχνίδι, εγγενώς, φύσει; 

Continue reading

το κλείσιμο των πάρκων, η εμπορευματοποίηση της δροσιάς, οι παραθεριστές του παρελθόντος, ο οικιακός εγκλεισμός και η συρρίκνωση της κοινοχρησίας

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΚΛΕΙΣΕ η κυβέρνηση τα μεγάλα πάρκα στην Αθήνα και οι κάτοικοι των γύρω περιοχών δεν μπορούν να πάνε εκεί ούτε τη μέρα ούτε τη νύχτα για να προστατευθούν από τη ζέστη. Γιατί τα έκλεισε; Για να μην καούν! Υπάρχει κάποιος άλλος λόγος; Δε νομίζω. Για ποιο λόγο, ποιος θα ήθελε να κάψει ένα πάρκο; Ας πούμε ότι κάποιος θα το ήθελε και θα επιχειρούσε να το κάνει. Πότε θα προστατευόταν το πάρκο, όταν δεν υπάρχει ψυχή ή όταν είναι γεμάτο με κόσμο; Ποιος θα τολμούσε να κάψει το πάρκο μπροστά σε εκατοντάδες ανθρώπους; Είναι εύκολο να καεί ένα πάρκο; Είναι εύκολο, ναι, μόνο όταν έχει πεύκα και κανένα άλλο δέντρο. Αλλά τα πάρκα της Αθήνας δεν έχουν πεύκα – εάν έχουν, είναι ελάχιστα. Τα πάρκα δεν είναι πευκοδάση να καούν εύκολα και γρήγορα. Τα πάρκα δεν καίγονται. Τα πάρκα τα έκλεισε η κυβέρνηση γνωρίζοντας πολύ καλά ότι δεν θα υπάρξει αντίδραση, εκτός από κάποιες διαμαρτυρίες στα μέσα κοινωνικής απομόνωσης. Γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν θα κάνει ντου ο κόσμος να πάει εκεί να δροσιστεί. Έχουν κλιματιστικά. Εάν δεν έχουν, να αγοράσουν. Εάν δεν μπορούν να αγοράσουν, να πάνε κάπου αλλού, σε καφέ, σε εμπορικό κέντρο –  θα πληρώσουν βέβαια. Η δροσιά έγινε εμπόρευμα, πολύ κερδοφόρο. Εάν κάτι δεν θα γίνει εμπόρευμα αυτό είναι μόνο το κλάσιμο. Μήπως ούτε αυτό είναι βέβαιο;

Continue reading

Γαλλία: πού ήταν, τί έκαναν οι έφηβες και οι νέες κατά τη διάρκεια της εξέγερσης των εφήβων και των νέων αρρένων;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΤΗΝ πρόσφατη τετραήμερη εξέγερση των εφήβων και των νέων στη Γαλλία δεν συμμετείχαν οι έφηβες και οι νέες. Εάν υπήρξε κάποια συμμετοχή, εικάζω βάσιμα ότι ήταν πολύ μικρή, ελάχιστη. Εξεγέρθηκαν κυρίως μόνο οι άρρενες έφηβοι και ένα μικρό μέρος νέων αρρένων. Γιατί συνέβη αυτό; Ούτε κάποια άλλη ηλικιακή ομάδα συμμετείχε –  γιατί; Δεν αξίζει τον κόπο να θέσουμε και να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα; Πού ήταν τα κίτρινα γιλέκα; Πού ήταν οι εκατοντάδες χιλιάδες άντρες και γυναίκες των πρόσφατων, επαναλαμβανόμενων διαμαρτυριών και διαδηλώσεων κατά της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του κράτους, κατά της παράτασης του εργασιακού βίου κατά δύο χρόνια;  Γιατί δεν συμμετείχαν; Γιατί γύρισαν την πλάτη τους στην εξέγερση των αρρένων εφήβων; Υπάρχει το ενδεχόμενο οι εξεγέρσεις να γίνονται στο μέλλον μόνο από έφηβους άρρενες; Μήπως συρρικνώνεται δραστικά ο αριθμός των εξεγερμένων και των διαδηλωτών;

Continue reading

τα δύο φλέγοντα ζητήματα της Αριστεράς: ο τρόπος διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου και η αναγκαιότητα ή μη του κόμματος

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΙΑΒΑΣΑ κάπου ότι όλα τα μεγάλα σούπερ μάρκετ έχουν εφοδιαστεί με νέες μηχανές καταγραφής της τιμής και πληρωμής των εμπορευμάτων, με τις οποίες θα καταργήσουν τους/τις ταμίες. Αν δεν το έχουν κάνει, θα το κάνουν, είναι ζήτημα χρόνου.  Στις ΗΠΑ έχουν καταργηθεί από το φθινόπωρο 600.000 θέσεις εργασίας κυρίως στις εταιρείες τεχνολογίας λόγω της τεχνητής νοημοσύνης –  μόνο νοημοσύνη δεν είναι. Και οι πολεμικές βιομηχανίες των ισχυρών κρατών ετοιμάζουν πυρετωδώς στρατό χωρίς στρατιώτες κι έχουν ονομάσει αυτόνομο πόλεμο την διεξαγωγή του πολέμου χωρίς στρατιώτες. Θα περιοριστώ σε αυτά μόνο τα παραδείγματα και θα σημειώσω μόνο ότι η προσεχής εικοσαετία (2023-2043) θα είναι μία από τις κομβικότερες εικοσαετίες της ιστορίας όχι μόνο του καπιταλισμού και του δυτικού πολιτισμού αλλά του ανθρωπίνου γένους.

ΟΙ θέσεις εργασίας, τα επαγγέλματα και οι δεξιότητες που θα χαθούν οριστικά και αμετάκλητα θα είναι πολύ περισσότερες από αυτές που θα δημιουργηθούν.  Δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτό είναι και πολύ άσχημο νέο –  κάθε άλλο, πολύ ευχάριστα νέα. Εργοστάσια, παραγωγή χωρίς εργάτες – στρατόπεδα, στρατός και πόλεμος χωρίς στρατιώτες. Από έξοχα έως συγκλονιστικά –  δύο κοινωνικές επαναστάσεις. Δεν θα δουλεύουμε και δεν θα πολεμάμε –  ήδη εργάζεται μια ισχνή μειονότητα που θα γίνει ισχνότερη και ήδη δεν πολεμάμε. Δεν θα δουλεύουν οι άνδρες αλλά και οι γυναίκες δε θα δουλεύουν, κατά συνέπεια δεν θα εξαρτώνται από τους άνδρες και έτσι ολοκληρώνεται και η  τρίτη κοινωνική επανάσταση της εποχής μας, η ελευθερία των γυναικών.

Continue reading

η εσωτερική ομιλία και γιατί ξεχνάμε να κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ότι πρέπει να βάλω βενζίνα στο αυτοκίνητο. Η σκέψη αυτή εκφέρεται ως πρόταση εσωτερικής ομιλίας. εσωτερικού μονολόγου. Λέω στον εαυτό μου, χωρίς να μιλάω: πρέπει να βάλεις βενζίνα. Αυτό το “πρέπει” είναι μια εντολή –  διατάζουμε τον εαυτό μας να κάνει κάτι. Στην πραγματικότητα απευθυνόμαστε στον εγκέφαλό μας ως να είναι κάποιος άλλος και άρα μπορούμε να μιλάμε μαζί του.  Η εντολή αυτή αποθηκεύεται στην βραχύχρονη (βραχυπρόθεσμη) μνήμη και θα ανακληθεί, πρέπει να ανακληθεί –  ειδάλλως θα μείνω από βενζίνα. Ο εγκέφαλος εντέλλεται, διατάσσεται να μας θυμήσει να κάνουμε κάτι. Η πρόταση αυτή παίρνει συχνά την εξής μορφή: πρέπει να βάλεις βενζίνα, μην το ξεχάσεις. Γιατί εκφέρουμε την πρόταση, μην το ξεχάσεις; Γιατί στο παρελθόν έχουμε ξεχάσει να βάλουμε βενζίνα και έχουμε όχι μόνο ταλαιπωρηθεί αλλά έχουμε χάσει και ραντεβού και δουλειά και χρήματα. Με τη δεύτερη αυτή πρόταση κάνουμε πιο επιτακτική την εντολή για να αποθηκευτεί πιο έντονα στην βραχύχρονη μνήμη και έτσι είμαστε πιο βέβαιοι ότι η εντολή θα ανακληθεί. Για να γίνει ακόμα πιο επιτακτική, για να εξαλείψουμε κάθε ενδεχόμενο να ξεχάσουμε να βάλουμε βενζίνα, θα πούμε στον εαυτό μας, στον εγκέφαλό μας, πρέπει να βάλεις βενζίνα, μην το ξεχάσεις, παλιομαλάκα. Βρίζουμε τον εαυτό μας διότι συνηθίζει να μην βάζει βενζίνα με όλες τις γνωστές συνέπειες.

Continue reading

γιατί ηδονιζόμαστε όταν επινοούμε και διατυπώνουμε σενάρια;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΗΜΕΡΑ θα ασχοληθούμε με την εξελικτική ιστορία της επινόησης και διατύπωσης σεναρίων, την μεγάλη ποικιλομορφία που παρουσιάζουν στην καθημερινή ζωή και την σπουδαιότατη λειτουργία που επιτελούν. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη λάμψη και τη χαρά που εμφανίστηκαν στο πρόσωπο του τρίχρονου Παύλου  μόλις μια φίλη μας τελείωσε το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια και τον κακό λύκο. Δεν αποκλείω το ενδεχόμενο αυτή η στιγμή να ήταν τόσο καθοριστική ώστε ο Παύλος να συνηθίζει να φτιάχνει “γερά σπίτια” στη ζωή του.  Το παραμύθι είναι ένα σενάριο. Το σενάριο είναι μια αφήγηση της διαδικασίας εκτύλιξης ενός επινοημένου, προκαθορισμένου σχεδίου. Το προκαθορισμένο (προθετικότητα)  σχέδιο του παραμυθιού είναι να συμβάλει στην κοινωνικοποίηση του παιδιού και να του περάσει ένα πολύ συγκεκριμένο νόημα (σκοπός) – όχι συμβουλή! Δεν έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο συχνά επινοούμε και διατυπώνουμε σενάρια –  ζούμε με και μέσα στα σενάρια, όπως και με και μέσα στη συνεργασία και τον ζωντανό κομμουνισμό. Ξέρετε, τα ψάρια δεν γνωρίζουν ότι ζουν μέσα στο νερό! Δυο παραδείγματα των ημερών μας είναι αποκαλυπτικά: κάποιος πατέρας προχτές ξέχασε 5,5 μηνών βρέφος στο αυτοκίνητο με αποτέλεσμα να πεθάνει· θα σπεύσουμε αμέσως να διατυπώσουμε κάποιο σενάριο για να εξηγήσουμε την συμπεριφορά του. Ενώ τα σενάρια για τις επικείμενες εκλογές αποκαλύπτουν με τον καλύτερο τρόπο τη σχέση του σεναρίου με την επιθυμία και τους ευσεβείς πόθους μας.

Continue reading

πότε, τώρα τελευταία, άλλαξε η ζωή σου; μετά από ποιες εκλογές; θα αλλάξει μετά τις προσεχείς εκλογές;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ κάνουμε πρώτα μια επίσκεψη σε σύγχρονη, αυτοματοποιημένη κτηνοτροφική μονάδα, σε μονάδα εκτροφής αγελάδων για παραγωγή γάλακτος, και μετά θα απαντήσουμε στα ερωτήματα που διατυπώνονται στον τίτλο. Θα το κάνουμε αυτό για να απαντήσουμε σε ένα άλλο ερώτημα: μήπως η σημερινή κοινωνία και το κράτος έχουν ως πρότυπο τις κτηνοτροφικές μονάδες, μήπως τείνουν να οργανωθούν  όπως είναι οργανωμένες αυτές οι μονάδες· μήπως έχει ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία; Γνωρίζουμε ότι ο κυλιόμενος ιμάντας (ταινία)  μεταβίβασης εφαρμόστηκε από τον πλούσιο και ισχυρό καπιταλιστή Φορντ στα εργοστάσια κατασκευής αυτοκινήτων στις αρχές του εικοστού αιώνα και ότι τον επινόησε μετά από επίσκεψή του σε κτηνοτροφική μονάδα. Δεν γνωρίζω εάν ο Φορντ είχε διαβάσει Πλάτωνα (υποθέτω πως όχι) ή εάν ασχολιόταν με την τεχνική και τη θεωρία του κινηματογράφου (επίσης υποθέτω πως όχι). Εκεί λοιπόν ο Φόρντ είδε αυτό που θα  βλέπαμε κι εμείς σήμερα σε μια επίσκεψή μας σε σύγχρονη κτηνοτροφική μονάδα.

Continue reading

τι φοβάται ο πολιτικός ηγέτης;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η απάντηση είναι απλή: φοβάται μην δολοφονηθεί (λιντσαριστεί, εκτελεστεί). Δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει πολιτικός ηγέτης (τύραννος, βασιλιάς, αυτοκράτορας, μονάρχης, πρωθυπουργός, λαϊκός ηγέτης) που να μην διακατέχεται από αυτόν τον  φόβο. Εγείρεται βέβαια το ερώτημα, γιατί να θέλει κάποιος να γίνει ηγέτης, αφού γνωρίζει (κι αν δεν γνωρίζει, θα το μάθει, θα το νιώσει πολύ γρήγορα) ότι θα ζήσει με αυτόν τον φόβο; Κι άλλα ερωτήματα εγείρονται: πώς διαχειρίζονται αυτόν τον φόβο, πώς τον αντιμετωπίζουν; Τι κάνουν για να αποτρέψουν τον κίνδυνο της δολοφονίας;

Continue reading

αθέατες όψεις της ιδιωτικοποίησης του νερού (δικτύου ύδρευσης): διανομή και πρόσβαση, κοινοχρησία και κοινοκτησία, ιδιοχρησία και ιδιοκτησία

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΚΑΚΕΣ Τέχνες είναι η διατύπωση ενοχλητικών, άρα γόνιμων και επικίνδυνων,  ερωτημάτων, είναι η επισήμανση αθέατων όψεων των κοινωνικών φαινομένων, είναι η αλλαγή τρόπου σκέψης ως προς την κατανόηση αυτών των φαινομένων, είναι η εποικοδομητική διαφωνία, είναι η σύγκρουση που οδηγεί είτε στον χωρισμό είτε σε άλλο επίπεδο συνεργασίας. Σήμερα θα δούμε κάποιες αθέατες όψεις του ζητήματος της ιδιωτικοποίησης του νερού, δηλαδή του δικτύου ύδρευσης. Τι εννοούμε όταν λέμε “ιδιωτικοποίηση του νερού”; Μπορεί να υπαρξει ιδιωτικοποίηση του νερού, του δικτύου ύδρευσης;

Continue reading