η κρατική πολεμική χειροτεχνία στο μυκηναϊκό βασίλειο της Πύλου

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΗΜΕΡΑ θα μελετήσουμε το πρώτο μέρος του κειμένου μιας από τις σημαντικότερες πινακίδες της Πύλου (Jn 829) που μας παρέχει πληροφορίες για την πολεμική χειροτεχνία του μυκηναϊκού βασιλείου της Πύλου – για τον τρόπο παραγωγής χάλκινων αιχμών για βέλη και δόρατα. Πριν αρχίσουμε όμως θα ήθελα να κάνω μια διευκρίνηση και μετά να πω μερικά πράγματα που θα μας εισαγάγουν στο πνεύμα του κειμένου ώστε να κατανοηθεί και πιο ευχάριστα και πληρέστερα.

ΜΙΑ χειμωνιάτικη μέρα του 1979 έτυχε να κατηφορίζω τη Σόλωνος και ξαφνικά άρχισε να βρέχει καταρρακτωδώς. Ήμουν έξω ακριβώς από την είσοδο της Φιλοσοφικής, την οποία είχε εγκαταλείψει πριν δύο χρόνια, αφού τελείωσα μόνο το πρώτο έτος (1976-7), και μπήκα μέσα να προφυλαχτώ. Η βροχή όμως δεν έλεγε να σταματήσει οπότε έκανα μια βόλτα στα παλιά λημέρια. Κάποια στιγμή βρέθηκα έξω από μια αίθουσα κι άκουσα τον διδάσκοντα, τον Ιωάννη Προμπονά, να παραδίδει μαθήματα μυκηναϊκής φιλολογίας – να ερμηνεύει τα κείμενα των πινακίδων που καταγράφουν αιχμάλωτες γυναίκες από τα νησιά του Αιγαίου και από τα μικρασιατικά παράλια. Μπήκα μέσα έκπληκτος και όχι μόνο έμεινα μέχρι το τέλος αλλά πήρα το πρόγραμμα και πήγαινα και παρακολουθούσα τα μαθήματα για δύο χρόνια. Φωτοτύπησα αμέσως τις πινακίδες της Πύλου, παρήγγειλα το Documents in Mycenaean Greek, των Michael Ventris και John Chadwick κι έπεσα με τα μούτρα στη μελέτη. Το όνειρό μου ήταν να γίνω προϊστορικός αρχαιολόγος, της νεολιθικής εποχής και της πρώιμης εποχής του χαλκού, οπότε οι όποιες γνώσεις είχα τότε με βοήθησαν να σχηματίσω μια ευκρινή εικόνα της μυκηναϊκής κοινωνίας και ειδικότερα του μυκηναϊκού κράτους. Από τότε δεν έχω σταματήσει να τις μελετώ και να παρακολουθώ, όσο μπορώ, τι ενδιαφέρον γράφεται για αυτά τα ζητήματα. Το πιο ενδιαφέρον που έχω διαβάσει πρόσφατα είναι το βιβλίο του Jack L. Davis, Ένα ελληνικό κράτος υπό διαμόρφωση: οι απαρχές της μυκηναϊκής Πύλου (μετ. Ευφροσύνη Μαργέλη, επιστ. επ. Γιάννης Λώλος, εκδ. ΠΕΚ) αλλά ο απαράδεκτος, λίαν επιεικώς, αναχρονισμός του τίτλου (ελληνικό κράτος!) και το ελλιπέστατο περιεχόμενο με έπεισαν ότι ο τύπος δεν έχει κατανοήσει πώς διαμορφώθηκε το κράτος της Πύλου. Είναι βέβαιο ότι δεν αποκαλούνταν Έλληνες – ούτε Μυκηναίοι. Πώς; Δεν θα μάθουμε ποτέ! Το ότι ομιλούσαν μια πρόδρομη μορφή (μυκηναϊκή διάλεκτος) των αρχαίων ελληνικών της κλασικής εποχής, αυτό είναι βέβαιο.

Continue reading →

ενώ δεν θα γίνει πόλεμος, πρέπει να ζούμε με τον φόβο ότι θα γίνει

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΟΤΑΝ λέω ότι δεν θα γίνει πόλεμος, εννοώ δεν θα γίνει μεταξύ κρατών ή συμμαχίας κρατών. Μέσα στην κοινωνία όμως ο κοινωνικός πόλεμος, διάχυτος και διάσπαρτος, μοριακός και ομαδικός, δεν θα σταματήσει ποτέ. Μια θεμελιώδης πτυχή του κοινωνικού πολέμου είναι αυτή που διεξάγει το κράτος εναντίον των υποτελών του – και οι υποτελείς εναντίον του κράτους. Σε αυτόν τον κοινωνικό πόλεμο, η στρατηγική του κράτους είναι η πρόκληση του φόβου. Το κράτος, για να ενισχύσει και να διαιωνίσει την κυριαρχία του πρέπει να αποσπά την αφοσίωση και την πίστη των υπηκόων του και το κάνει άλλοτε με την πειθώ (ιδεολογία), άλλοτε με την απάτη, άλλοτε με τη βία κι άλλοτε με τον εκφοβισμό, με την πρόκληση του φόβου. Είμαι βέβαιος ότι η διάκριση μεταξύ (διακρατικού) πολέμου και κοινωνικού πολέμου είναι σαφής. Το γεγονός ότι ο πόλεμος είναι η έσχατη φάση της κλιμάκωσης του κοινωνικού πολέμου, ότι ο πόλεμος είναι κοινωνικός πόλεμος, είναι ζήτημα με το οποίο θα ασχοληθούμε στο μέλλον. Εύλογα όμως εγείρεται το ερώτημα: γιατί πρέπει να είμαστε φοβισμένοι; Τι συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλό μας όταν φοβόμαστε, όταν ακούμε ότι θα γίνει πόλεμος, ότι θα πεθάνουμε, ότι θα μας γαμήσουν τις κόρες μας και τις γυναίκες μας, ότι θα μας σφάξουν, θα κάψουν τα σπίτια μας;

Continue reading →

Ukrania delenda est: πήραν την απόφαση να ισοπεδώσουν το Κίεβο;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΟΙ αποφάσεις του ρωσικού κράτους λαμβάνονται ομόφωνα από ένα ολιγομελές συμβούλιο – δεν έχει σημασία πόσοι είνα και ποιοι, δεν μας ενδιαφέρει. Εικάζουμε βάσιμα ότι είναι στρατιωτικοί, πολιτικοί και θεωρητικοί (του πολέμου, της γεωπολιτικής, των Διεθνών Σχέσεων, της οικονομίας). Η αστυνομική αντίληψη της ιστορίας και της πολιτικής μας είναι παντελώς ξένα, μας είναι παγερά αδιάφορα. Δεν έχουμε, δεν τις χρειαζόμαστε, έγκυρες πηγές και πληροφορίες – δεν μας είναι απαραίτητα, να μη πω ότι μας είναι άχρηστα. Εδώ σκεφτόμαστε, δεν κολλάμε μπρίκια. Και επιχειρούμε να σκεφτούμε όπως σκέφτονται τα μέλη του συμβουλίου του ρωσικού κράτους, κάνουμε δηλαδή προσομοίωση της σκέψης τους. Το ενδεχόμενο να αστοχήσουμε δεν το αποκλείουμε – μέχρι τώρα όμως δεν έχουμε διαψευστεί, διότι δεν παραβλέπουμε τα γεγονότα και διότι η στρατηγική του ρωσικού κράτους είναι σαφής και ομολογείται ξεκάθαρα, χωρίς ενδοιασμούς και επιφυλάξεις. Στον πόλεμο νικάει ο αμείλικτος. Εάν τα γεγονότα μας διαψεύσουν, θα επανεξετάσουμε τον τρόπο σκέψης μας. Απαντώ αμέσως και ευθέως στο ερώτημα του τίτλου: ναι, πήραν την απόφαση να ισοπεδώσουν το Κίεβο, μέσα στο 2025, ίσως σε λίγους μήνες, σε λίγες βδομάδες, σε λίγες μέρες. Θα δούμε, εδώ είμαστε.

Continue reading →

θεία κοινωνία ή αντικαταθλιπτικά; εξομολόγηση ή ψυχανάλυση; πνευματικός ή ψυχίατρος; εκκλησία την Κυριακή ή πρωινάδικο στην τηλεόραση;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΙΜΑΣΤΕ πολύ τυχερές και τυχεροί που ζούμε στην εποχή των θλιβερών και φαιδρών καταλοίπων του χριστιανισμού. Στις αρχές του 5ου αιώνα, ο ιερός Αυγουστίνος υπερασπίστηκε τον χριστιανισμό με την Θεία Πολιτεία του και ανέδειξε την ανωτερότητά του έναντι του παγανισμού. Τώρα, τα υπερανθρωπιστικά και μετανθρωπιστικά μανιφέστα υπερασπίζονται την επιστήμη και αναδεικνύουν την ανωτερότητά της έναντι του παρηγορητικού και παραμυθητικού χριστιανισμού. Δεν τον αντιμάχονται, εκπληρώνουν τις επιθυμίες του. Τόσο η αρχαία ελληνική θρησκεία όσο και οι τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες των ποιμενικών-πολεμικών κοινωνιών (ιουδαϊσμός, χριστιανισμός, ισλαμισμός) καταγράφουν, και εκπληρώνουν φαντασιακά, τις επιθυμίες του τσομπάνη ήρωα πολεμιστή – με προεξάρχουσα αυτήν της σωματικής αθανασίας, την επίτευξη της απόλυτης ισχύος. Η τέχνη, ακολουθώντας κατά πόδας τη θρησκεία τις εκληρώνει με άλλον τρόπο, η επιστήμη όμως σηκώνει τα μανίκια και δεν αστειεύεται – μια μέρα θα γίνουμε αθάνατοι, θεοί, με κάποιον τρόπο. Ο Θεός δεν πέθανε, θα πεθάνει – όταν θα γίνουμε θεοί. Μέχρι τότε, αντικαταθλιπτικά και τηλεόραση.

Continue reading →

αναπόφευκτη η ήττα του αήττητου, μόνο που θα είναι νικηφόρα ήττα

Please, please, sir, I will do anything, sir

Donald Trump (President)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ παρατηρήσατε κι εσείς την ηδονή στο βλέμμα και στο πρόσωπο του Τραμπ καθώς έλεγε ότι τώρα θα έρθουν όοοολες οι χώρες του κόσμου, θα μου φιλήσουν τον κώλο και θα με παρακαλέσουν – please, please, sir, I will do anything, sir. Η μεγάλη ηδονή που νιώθει ο Κύριος όταν τον ικετεύουν προϋποθέτει μια άλλη: την ηδονή της κάμψης της βούλησης, της αντίστασης, της επιθυμίας του υποτελούς. Χύνει!!! Το γεγονός ότι όχι μόνο δεν την κρύβει, την ηδονή να ακούει τον ικέτη να εκλιπαρεί για έλεος, αλλά την επιδεικνύει και ρητά αλλά και υπόρρητα, με τη γλώσσα του σώματος, μας παρακινεί να διατυπώσουμε την γνώμη ότι ο president φρονεί, πιστεύει ότι είναι αφενός ο πιο ισχυρός άνδρας πάνω στον πλανήτη, επίγειος Θεός δηλαδή, και αφετέρου απολύτως ισχυρός. Δεν θα αμφισβητήσουμε αυτή τη πίστη, ναι, είναι ο πιο ισχυρός άνδρας πάνω στη Γη. Μπορεί και να μην είναι, αλλά δεν πειράζει, δεν είναι κάτι σημαντικό. Αλλά να νομίζει ότι είναι απολύτως ισχυρώς, αυτό είναι ύβρις διότι δεν μπορεί να υπάρξει απόλυτη ισχύς. Τι είναι όμως η απόλυτη ισχύς, γιατί δεν υπάρχει, γιατί δεν μπορεί να υπάρξει, γιατί είναι ύβρις, γιατί ακολουθεί η τιμωρία, η κατακρήμνιση, η ήττα, ο θάνατος, η νέμεσις;

Continue reading →

αρχαιοελληνική Γαμησιολογία : ο φόνος και ο τραυματισμός ως γαμήσι, το δόρυ ως πέος, η μάχη ως ερωτική συνεύρεση (Ιλιάς)

“κι αν μου ξεφύγεις, αγόρι μου, το πιο σημαντικό πίσω είναι

– καθώς φεύγεις, εγώ θα σου τον χώσω και θα πονέσεις”

“Θέογνις”, 1286-7

φίλες και φίλες, καλή σας μέρα

ΟΤΑΝ διαβάζουμε την Ιλιάδα από μετάφραση δεν μπορούμε να αντιληφθούμε, λόγω της μετάφρασης, ότι συχνά ο πόλεμος περιγράφεται με σεξουαλικούς, γενετήσιους όρους – σε όλη την αρχαιοελληνική γραμματεία, όχι μόνο στην Ιλιάδα. Το αναγνωρίζω, είναι πολύ δύσκολο μα αποδοθούν αυτοί οι όροι – ένας από τους πολλούς λόγους που η Ιλιάδα είναι αμετάφραστη, κι ας είναι μεταφράσιμη, κι ας έχει μεταφραστεί πολλές φορές. Με έναν από αυτούς τους όρους, που τον διαβάζουμε μόνο στηνΙλιάδα θα ασχοληθούμε σήμερα, εγκαινιάζοντας κείμενα αρχαιοελληνικής Γαμησιολογίας.

Continue reading →

η γένεση του αγροτικού κράτους (1): ο ορισμός του κράτους και τα ερωτήματα που εγείρονται

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΔΩ και μερικές δεκαετίες υπάρχει ένας διεθνής προβληματισμός για τη διαδικασία γένεσης του πρώτου κράτους στη Μεσσοποταμία κατά τη διάρκεια της τέταρτης και τρίτης προ Χριστού χιλιετίας (4000-2000). Δεν υπάρχει, ακόμα, πιθανόν να μην υπάρξει και ποτέ, μια γενικά αποδεκτή θεωρία. Αυτό δεν είναι και πολύ μεγάλο πρόβλημα, κάθε άλλο. Ο καθένας και η καθεμιά μπορεί ελεύθερα να διατυπώσει την αφήγησή του. Διότι, φίλες και φίλοι, μη κοροϊδευόμαστε, περί αφήγησης πρόκειται. Διαθέτουμε κάποιες γραπτές και αρχαιολογικές μαρτυρίες αλλά τα κενά είναι πολλά και ο μόνος τρόπος να τα γεμίσουμε είναι η φαντασία μας – δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Ας ξεχάσουμε την αντικειμενικότητα, και γι΄ αυτό το ζήτημα και για πολλά άλλα (ανθρωπογένεση, η γλώσσα, η παραγωγή της τροφής, η πατριαρχία, ο πόλεμος). Οι θεωρίες που έχουν διατυπωθεί για τη γένεση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας από τη μια και του κράτους από την άλλη είναι πολλές, είναι αδύνατο όμως να αποφύγουν κάποια κοινά στοιχεία. Το πρώτο μεγάλης διάρκειας κράτος εμφανίστηκε στις αγροτικές κοινότητες της νότιας Μεσοποταμίας, προϋποθέτει τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Ουδείς και ουδεμία σκέφτηκε να αποσυνδέσει αυτά τα δύο φαινόμενα. Δεν θα μπορούσε να υπάρξει κράτος μόνιμο και σταθερό, μεγάλης διάρκειας, εάν δεν υπήρχαν αγροτικές κοινότητες – πρόκειται για βεβαιότητα. Το κράτος όμως δεν εμφανίστηκε σε όλες τις περιοχές όπου υπήρχουν αγροτικές κοινότητες, και όπου και όταν τελικά συγκροτήθηκε, οι αγροτικές κοινότητες είχαν μια ιστορία πολλών χιλιετιών. Τι έπρεπε να υπάρχει για να συγκροτηθεί το κράτος; Το κομβικό όμως ερώτημα είναι άλλο: η συγκρότηση του πρώτου κράτους ήταν ένας ομολογημένος, συνειδητός σκοπός, σαφής επιδίωξη κάποιας ομάδας ανθρώπων ή ήταν ένας θεσμός που προέκυψε χωρίς να το επιδιώξουν οι άνθρωποι, ένα μη επδιωκόμενο αποτέλεσμα;

Continue reading →

η Αναστασία στο γηροκομείο

διήγημα

Την πρόσεξα από την πρώτη μέρα της δουλειάς μου στο γηροκομείο. Καθόταν μπροστά στο παράθυρο, με τα χέρια ακουμπισμένα πάνω στα μπράτσα της αναπηρικής καρέκλας κι έβλεπε πέρα μακριά – τα πουλιά που πετούσαν πάνω από τη θάλασσα. Ήταν σκεφτική και δε μιλούσε σε κανέναν, ούτε γέρο ούτε γριά ούτε νοσοκόμο. Μετά από μερικές μέρες, πήρα μια καρέκλα και κάθισα κοντά της. Θέλω να πεθάνω, μου είπε, και μου το έλεγε κάθε φορά που πήγαινα να της κανω παρέα. Με το καιρό λες και με περίμενε να πάω μόνο και μόνο για να μου πει, θέλω να πεθάνω. Όταν πρωτοπήγα, μπορούσε και έπινε νερό με το ποτήρι. Μετά, δεν μπορούσε να το κρατήσει κι έπινε με το καλαμάκι. Δύο μήνες πριν πεθάνει, της έδινα νερό με το κουταλάκι. Νερό, ψιθύριζε, η φωνή της ερχόταν από τον τάφο, κι εγώ της έλεγα, έλα, πουλάκι μου, άνοιξε το στόμα σου, αλλά δεν μπορούσε. Της άνοιγα με το κουταλάκι τα χείλια και της έσταζα λίγες σταγόνες. Θέλω να πεθάνω, μουρμούριζε κι έκλεινε τα μάτια. Ήταν ζωντανή αλλά δε ζούσε. Από πότε; Δεν ξέρω.

Continue reading →

γιατί στην Ολυμπία; γιατί το 776 π. Χ.; γιατί κάθε τέσσερα χρόνια; γιατί τον Ιούλιο-Αύγουστο; γιατί μόνο άνδρες; γιατί μόνο αριστοκράτες (πλούσιοι και ισχυροί) άνδρες; γιατί το πρώτο αγώνισμα ήταν το στάδιον, ο δρόμος ταχύτητας; γιατί ήταν το μόνο τις πρώτες 41 Ολυμπιάδες;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΑ κρισιμότερα από τα ερωτήματα αυτά δεν έχουν διατυπωθεί μέχρι τώρα, απ’ όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω. Αίρω τις επιφυλάξεις μου και ομιλώ με βεβαιότητα – δεν έχουν διατυπωθεί. Διότι, εάν είχαν διατυπωθεί, θα γνωρίζαμε τις απαντήσεις. Αλλά δεν τις γνωρίζουμε – θα εξαιρέσουμε τα λιγότερο κρίσιμα ερωτήματα “γιατί τον Ιούλιο/Αύγουστο;”, “γιατί μόνο άνδρες;” και “γιατί μόνο αριστοκράτες (πλούσιοι και ισχυροί) άνδρες;”. Οι αθλητικοί αγώνες στην Ολυμπία διεξάγονταν το καλοκαίρι διότι τότε μόνο μπορούσαν να ταξιδέψουν, να διανυκτερεύσουν στην ύπαιθρο, χωρίς να βρέχονται και να κρυώνουν – το ταξίδι διαρκούσε πολλές μέρες, με τα πόδια. Από την Αθήνα για να πας στην Ολυμπία, μέσω Αργολίδας και Αρκαδίας, ήθελες 7-10 μέρες και άλλες τόσες να επιστρέψεις. Οι αθλητές που συμμετείχαν έπρεπε να είναι εκεί ένα μήνα πριν. Οι θεατές έπρεπε να είναι κάποιες μέρες πριν την έναρξη των αγώνων για να προλάβουν να βρουν μέρος να κατασκηνώσουν και δεν έφευγαν αμέσως με τη λήξη τους. Συμμετείχαν μόνο άνδρες γιατί τα αγωνίσματα ήταν στρατιωτικές ασκήσεις, και σε αυτές επιδίδονταν μόνο οι πολεμιστές, οι οπλίται. Οι γυναίκες ήταν αποκλεισμένες από τις δημόσιες δραστηριότητες των ανδρών, την πολιτική, τον πόλεμο, τους αθλητικούς αγώνες. Άλλωστε, το ταξίδι διαρκούσε πολύ και δεν θα μπορούσαν να φύγουν από το σπίτι – ήταν επιφορτισμένες με το καθήκον της επιτήρησης του οίκου, του νοικουριού. Και γιατί συμμετείχαν και παρακολουθούσαν τους αγώνες μόνο οι πλούσιοι και οι ισχυροί, οι αριστοκράτες γαιοκτήμονες; Γιατί το κόστος του ταξιδιού ήταν μεγάλο, γιατί μπορούσαν να απουσιάσουν, δούλευαν οι δούλοι στα χωράφια, και γιατί ήταν άκρως ανταγωνιστικοί και λάτρευαν τη νίκη, την επιτυχία – ποθούσαν διακαώς και να τη βλέπουν και να την αποσπούν, να την κερδίζουν. Κατά συνέπεια, η απάντηση στο ερώτημα “γιατί κάθε τέσσερα χρόνια;” είναι εύλογη: δεν θα ήθελαν να υποστούν την ταλαιπωρία και τα έξοδα κάθε χρόνο! Γιατί όμως στην Ολυμπία; Γιατί το 776 π. Χ. διεξάχθηκαν πρώτη φορά οι αθλητικοί αγώνες με αθλητές πέραν της Ηλείας; Γιατί το πρώτο και για 41 Ολυμπιάδες (164 χρόνια!) το μόνο αγώνισμα ήταν ο δρόμος ταχύτητας, το στάδιον (144 μέτρα);

Continue reading →

εμπορικός πόλεμος: επιτάχυνση της συρρίκνωσης του καπιταλισμού και όξυνση του παγκόσμιου κοινωνικού (εμφύλιου) πολέμου

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΖΟΥΜΕ, και χαίρομαι πολύ γι΄ αυτό, πάρα πολύ, πολύ ενδιαφέρουσες μέρες και χρόνια και θα ζήσουμε ακόμα πιο ενδιαφέρουσες τις επόμενες τρεις δεκαετίες. Θα ήθελα πολύ να τις ζήσω και κάνω ό,τι μπορώ γι΄ αυτό. Μέρες και χρόνια αναταραχής, αστάθειας, αναστάτωσης, αταξίας, αβεβαιότητας, διακινδύνευσης, εξεγέρσεων και επαναστάσεων σε όλα τα πεδία και τα επιπεδα – κοινωνικές, οικονομικές, πνευματικές, πολιτισμικές και καλλιτεχνικές – και ψυχικές. Τέτοιες μέρες και τέτοια χρόνια οι άνθρωποι τα έζησαν σε εποχές μεταβατικές, σε εποχής μετασχηματισμού, αποδιοργάνωσης μιας τάξης, αταξίας και συγκρότησης μιας νέας τάξης. Οι εποχές αυτές είναι μεγάλης διάρκειας, διαρκούν αιώνες, αλλά η μεταβατική εποχή που ζούμε δεν θα διαρκέσει αιώνες, λόγω της ταχύτητας που χρησιμοποιούμε σε όλα τα κοινωνικά πεδία – στην παραγωγή, στη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και του χρήματος, στις μετακινήσεις και στις μεταφορές, στη διάδοση μηνυμάτων, πληροφοριών και γνώσεων. Όταν αρχίζει κάποια διαδικασία επιτάχυνσης , όπως αυτή των ημερών μας, της συρρίκνωσης του καπιταλισμού, είναι αδύνατον να ελεγχθεί και να σταματήσει. Τι είναι όμως η συρρίκνωση του καπιταλισμού, γιατί φρονώ ότι είναι αναπόφεκτη και αδήριτη; Πώς την επιταχύνει ο εμπορικός πόλεμος, ο ανταγωνισμός μεταξύ των καπιταλιστών όλων των κοινωνιών του πλανήτη; Θα απαντήσω σε αυτά τα ερωτήματα, πριν όμως θα ήθελα να κάνω δυο τρεις παρεκβάσεις – θα μας βοηθήσουν τα μάλα να κατανοήσουμε και τα ερωτήματα που εγείρω και τις απαντήσεις που διατυπώνω.

Continue reading →