21ος αιώνας

There are 22 posts filed in 21ος αιώνας (this is page 1 of 3).

οι ζωντανές βόμβες στους καπιταλιστικούς παραδείσους

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΗΜΕΡΑ θα γράψω και θα σκεφτώ πάνω στο ζήτημα των ζωντανών βομβών, όπως τις βλέπουμε να εκρήγνυνται στους καπιταλιστικούς παραδείσους, τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες του δυτικού, παγκόσμιου πια, πολιτισμού. Προχτές στο Ντάλας των ΗΠΑ έσκασε  μια ζωντανή βόμβα, με 59 νεκρούς, πάνω από 525 τραυματίες, εκ των οποίων άλλοι θα πεθάνουν, άλλοι θα μείνουν ανάπηροι σε όλη τους τη ζωή και άλλοι θα ιαθούν μένοντας πληγωμένοι για πάντα. Η ζωντανή βόμβα, ένας εκατομμυριούχος, λάτρης των τυχερών παιχνιδιών και των όπλων, αυτοκαταστράφηκε (αυτοκτόνησε) και αυτό συμβαίνει συνήθως, δηλαδή όχι πάντα.

ΘΑ προσπαθήσω να διατυπώσω κάποια απάντηση στο ζήτημα της διαδικασίας σχηματισμού μιας ζωντανής βόμβας. Και θα το κάνω γιατί, όπως έχω γράψει ήδη πριν από χρόνια, ζωντανές βόμβες θα εκρήγνυνται όλο και πιο συχνά στους καπιταλιστικούς παραδείσους, με ολοένα και περισσότερους νεκρούς, ανάπηρους, βαριά και ελαφριά τραυματισμένους. Οι περισσότεροι, άνδρες και γυναίκες, νεαρής κυρίως ηλικίας. Πώς σχηματίζεται λοιπόν μια ζωντανή βόμβα; Γιατί θα εκρήγνυνται ολοένα και πιο συχνά;  Γιατί τα θύματα είναι κυρίως νεαρής ηλικίας; 

Continue reading →

το πρωινό των στελεχών, των βουλευτών και των ψηφοφόρων του κόμματος ‘Εναλλακτική για τη Γερμανία’ (Alternative fűr Deutschland)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΕΝ γνωρίζω εάν αυτό που περιέγραψε ο Nair Kusum το 1961 στο βιβλίο του Blossoms in the Dust (Oxford, σελ. 83) συμβαίνει και σήμερα στην Ινδία. Το 20% του πληθυσμού, αγροτικό προλεταριάτο, μαζεύει τους αχώνευτους σπόρους δημητριακών που βρίσκει στα περιττώματα των αγελάδων, τα καθαρίζει και τα τρώει. Μεταχειρίζομαι ενεστώτα διότι εικάζω βάσιμα ότι συμβαίνει και σήμερα. Και το εικάζω διότι η πρακτική αυτή δεν θεωρούνταν αηδιαστική και νομίζω πώς και σήμερα δεν θεωρείται.

Continue reading →

η ΑΠΟΧΗ ως μεγατάση (megatrend)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΠΑΝΕΡΧΟΜΑΙ, και θα επανέρχομαι, στο ζήτημα της εκλογικής ΑΠΟΧΗΣ· έχουν διατυπωθεί επιφυλάξεις και διαφωνίες και θα ήθελα να θέσω το ζήτημα σε νέες βάσεις. Η ΑΠΟΧΗ είναι μία από τις πολλές μεγατάσεις (megatrends) της εποχής μας, οπότε θα αρχίσω με τις έννοιες και τα φαινόμενα με τα οποία συνδέεται άμεσα: της τάσης, της συγκυρίας και της παρακμής της καπιταλιστικής δημοκρατίας.

Continue reading →

εποχή των πόλεων: εκτόπιση πληθυσμών, εξόντωση Υποτελών, εξεγέρσεις

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΕΝ νομίζω να υπήρχε κάποια πόλη με 1 εκ. κατοίκους πάνω στη Γη το 917 μ. Χ. Πόλεις με πάνω από 100.000 κατοίκους υπήρχαν και δεν πρέπει να ήταν πάνω από πέντε έξι, αν δεν κάνω λάθος. Η συντριπτική πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε σε χωριά, το υπόλοιπο σε μικρές τροφοσυλλεκτικές –  κυνηγητικές ομάδες. Το 1917 υπήρχαν πολλές πόλεις με πάνω  από 1 εκ. κατοίκους, πολύ περισσότερες με πάνω από 100.000 κατοίκους· οι περισσότερες, σχεδόν όλες, βρίσκονταν στις καπιταλιστικές χώρες, κυρίως στη δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ· ο παγκόσμιος όμως πληθυσμός ζούσε και πάλι στα χωριά. Σήμερα, 2017, πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού έχει συγκεντρωθεί στις πόλεις. Σε μια γενιά από σήμερα, το 2050, ας πούμε, τα 3/4 του πληθυσμού θα ζει σε πόλεις και σε μεγαλουπόλεις. Δεν ξέρω πόσες είναι αλλά μεγαλουπόλεις με πάνω από 20 εκ. είναι πολλές.

Continue reading →

όλες οι εφημερίδες θα κλείσουν

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η εδώ και αρκετά χρόνια μεγάλη πτώση του αριθμού των αναγνωστών εφημερίδας (ή εφημερίδων) και το κλείσιμο πολλών από αυτές παγκοσμίως μας επιτρέπει να διατυπώσουμε την βεβαιότητα ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί και θα ενισχυθεί, με απώτατο αποτέλεσμα την εξαφάνισή τους  ως εκδοτικού, συγγραφικού, ιδεολογικού και αναγνωστικού θεσμού. Η εφημερίδα ανήκει πια σε ένα ιστορικό παρελθόν το οποίο έχει περάσει ανεπιστρεπτί, τείνει να λάβει χαρακτηριστικά αναχρονιστικά: δεν ανταποκρίνεται πια στις συνθήκες τις νέας εποχής. Δεν λυπάμαι που θα εξαφανιστούν οι εφημερίδες, όχι, καθόλου. Μη σας πω ότι χαίρομαι κιόλας!

ΜΕ αυτά τα ζητήματα θα ασχοληθούμε σήμερα, δυστυχώς κάπως συνοπτικά μιας και το ζήτημα έχει πολλές πλευρές. Θα χτυπήσω το τέρας αμέσως στην καρδιά του και θα παραθέσω την κομβική αντίφαση που χαρακτηρίζει μια εφημερίδα: την αντίθεση μεταξύ του ειδικού μόνιμου συντάκτη (δημοσιογράφου, αρθρογράφου) και του μόνιμου αναγνώστη. Εάν λάβουμε υπ΄ όψει μας ότι ένα κεντρικής σημασίας χαρακτηριστικό της Κυριαρχίας είναι η μονιμότητα της κυριαρχικής σχέσης, αυτό που διακυβεύεται στο ζήτημα της εφημερίδας είναι ακριβώς η ίδια η κυριαρχική σχέση μεταξύ μόνιμου συντάκτη και μόνιμου αναγνώστη. Θα μπορούσαν οι εφημερίδες να πάρουν μια ανάσα ζωής, να παρατείνουν την ύπαρξή τους, εάν δημοσίευαν κυρίως, σε ποσοστό 80%, κείμενα αναγνωστών. Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει και γι΄ αυτό θα εξαφανιστούν. Αλλά θα εξαφανιστούν ακόμα κι αν το πράξουν: σήμερα, σε αντίθεση με το παρελθόν, όποιος θέλει να γράψει κάτι και να το δημοσιεύσει μπορεί να το κάνει με μεγάλη ευκολία. Η ευκολία αυτή είναι μία πτυχή της παγκόσμιας πνευματικής επανάστασης, την οποία οι εφημερίδες δεν γεύονται, δεν μυρίζουν, δεν βλέπουν. Είναι τυφλές και τρέχουν – προς το βάραθρο της ανυπαρξίας. Θα μεγαλουργήσει μόνο η εφημερίδα που θα αντιληφθεί την κοσμογονία της παγκόσμιας πνευματικής επανάστασης και θα κινηθεί πάνω σε αυτήν όπως ο φελλός πάνω στο ποτάμι.

Continue reading →

φρούριο και εξόντωση: ο Donald Trump είναι ο σημερινός συνδυασμός Διός και Γιαχβέ

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΝΑΣ στίχος της Ιλιάδας, ο Ζ 208 (=Λ 783) συνοψίζει εξαίσια τον ηρωισμό, τον ηρωικό κώδικα συμπεριφοράς: πάντοτε να είσαι ο καλύτερος και πιο πάνω από όλους (αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων). Το ρήμα όμως αριστεύω δεν σημαίνει μόνο να είσαι ο καλύτερος. Με τον όρο αριστεία, λέξη που δεν υπάρχει στην Ιλιάδα, εννοούμε μια σειρά φόνων που διαπράττει ο ήρωας στο πεδίο της μάχης –  στην Ιλιάδα περιγράφονται πέντε αριστείες (του Διομήδους, του Αγαμέμνονος, του Έκτορος, του Πατρόκλου και του Αχιλλέως). Θα είσαι λοιπόν ο καλύτερος μόνο εάν αριστεύεις στο πεδίο της μάχης, μόνο εάν σκοτώσεις πολλούς. (Άριστος είναι αυτός που σκοτώνει πολλούς, ο θεός Άρης. Άριστος και Άρης από τη λέξη αρή [Ξ 485, Σ 100], που σημαίνει τον φόνο, την εξόντωση). Πριν ξεκινήσει για τη μάχη, στην οποία και θα σκοτωθεί, ο Σαρπηδόνας συνοψίζει με έναν παρόμοιο τρόπο τον ηρωισμό: να σκοτώσουμε ή να σκοτωθούμε, να κερδίσουμε δόξα ή να τη χαρίσουμε σε άλλους (Μ 328). Εάν δεν σκοτώσεις, δεν θα κερδίσεις δόξα –  δεν θα γίνεις ισχυρός και πλούσιος. Αφού ο Αχιλλεύς σκοτώσει τον Έκτορα, αναφωνεί (Χ 387): κερδίσαμε μεγάλη δόξα, σκοτώσαμε τον λαμπρό, τον ισχυρό Έκτορα.

ΠΟΙΟ είναι το έπαθλο της νίκης του ήρωα: η τιμή. Θα ορίσω τώρα τήν τιμήν και θα σας παρακαλέσω να την κάνετε κορνίζα, να την κρεμάσετε στο σαλόνι του εγκεφάλου σας, κάπου θα υπάρχει κενός χώρος, να την βλέπετε, να μην την ξεχνάτε γιατί θα μας χρειαστεί πολύ και σήμερα και αύριο και τις επόμενες δεκαετίες. Τιμή είναι η δημόσια αναγνώριση της υπεροχής του. Εάν σκέφτεστε μήπως έχει κάποια σχέση με την τιμήν του εμπορεύματος, δεν είναι η κατάλληλη ώρα να πραγματευθούμε το ζήτημα, θα το κάνουμε όμως στο εγγύς μέλλον. Ο ήρωας καθίσταται άτιμος όταν δεν αναγνωρίζουμε δημοσίως, με κάποιον τρόπο (δώρα, ομολογία, γλώσσα σώματος, υποταγή), την υπεροχή του, την πρωτιά του –  America first, μάγκες! Εάν δεν αναγνωρίζουμε δημοσίως την υπεροχή των USA, τότε αυτές υφίστανται ατίμωση. Η πιο γνωστή πρόσφατη ατίμωση που υπέστησαν ήταν η κατάρριψη των Δίδυμων Πύργων (Πύργος σημαίνει φρούριο, οχυρό). Η πίκρα από το στόμα δεν έχει φύγει ακόμα. Και δεν θα φύγει.

Continue reading →

America first: ‘Στην Αμερική ο πρόεδρος ασκεί αρκετά μεγάλη επίδραση στις κρατικές υποθέσεις, δεν τις κατευθύνει όμως καθόλου’ (Αλέξις ντε Τοκβίλ)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

OTAN  λέμε ‘Αμερική’ εννοούμε άλλοτε την ήπειρο κι άλλοτε μία συγκεκριμένη χώρα της ηπείρου αυτής, τις Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής (U.S.A). Συνήθως μεταχειριζόμαστε τον πρώτο όρο, χάριν συντομίας, από τα συμφραζόμενα όμως κατανοούμε περί τίνος πρόκειται. Η αρχαιότερη μαρτυρία της χρήσης του όρου Αμερική, που έχω υπ΄όψει μου,  είναι ο Αλέξις ντε Τοκβίλ –  ένας δεδηλωμένος αριστοκράτης που πρωτοστάτησε στην καταστολή της επανάστασης του 1848 στη Γαλλία και αργότερα για λίγους μήνες υπηρέτησε ως Υπουργός Εξωτερικών· το αριστούργημά του, ένα εξαίσιο, συγκλονιστικό σχόλιο πάνω στην Κυριαρχία, φέρει τον τίτλο De la Democratie en Amerique, του οποίου ο πρώτος τόμος εκδόθηκε το 1835 και ο δεύτερος το 1840. Δεν υπάρχει όμως καμιά αμφιβολία ότι ήδη από την γένεση της Ομοσπονδίας, μετά την αμερικάνικη επανάσταση,  είχε επιλεγεί το όνομα Αmerica.

Continue reading →

για τη συρρίκνωση του καπιαλισμού και την αποσύνθεση και εξαφάνιση του ισλαμισμού

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΖΟΥΜΕ τις τελευταίες μέρες της ισλαμιστικής θρησκείας, οι οποίες βέβαια θα διαρκέσουν δυο τρεις δεκαετίες, τουλάχιστον. Όταν οι έφηβοι στις αραβικές και άλλες ισλαμιστικές κοινωνίες ψάχνουν να βρουν κάποιο σκοτεινό μέρος να πιουν τα μπυρόνια τους μακριά από τα βλέμματα της αστυνομίας, όταν τους τραβολογάνε στα Τμήματα και απλά τους επιπλήττουν, όταν τρώνε χοιρινό χωρίς ενοχές, όταν η κατάσταση ( η όποια ελευθερία υπάρχει),  των νέων και των γυναικών των δυτικών κοινωνιών ασκεί μια σαγηνευτική γοητεία στους νέους και τις γυναίκες των ισλαμιστικών κοινωνιών, όταν οι διαδηλώσεις σε αυτές τις κοινωνίες αντιγράφουν αυτές των δυτικών, όταν τα ταξίδια και τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης διευρύνουν και επιταχύνουν όλα τα μιμητικά φαινόμενα, τότε είναι τόσο ισχυρές οι ενδείξεις του τέλους της ισλαμιστικής θρησκείας που το μόνο μας απομένει να κάνουμε είναι να εστιάσουμε το βλέμμα μας στο τι αποσυντίθεται και εξαφανίζεται και με ποια άλλα οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και πολιτισμικά φαινόμενα σχετίζεται.

Continue reading →

από την οθωμανική αυτοκρατορία του 1550 στην Τουρκία του 2017: έχει λήξει η συρρίκνωση; (1)

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

εισαγωγή: τα βασικά ερωτήματα

 

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η Τουρκία, η τουρκική κοινωνία, ο τουρκικός κοινωνικός σχηματισμός είναι το πεδίο εκδίπλωσης της διαδικασίας παρακμής, αποσύνθεσης και θανάτου τόσο της ποιμενικής προέλευσης ισλαμικής θρησκείας όσο και της ποιμενικής ισλαμικής τρομοκρατίας. Δεν είναι το μόνο ασφαλώς αλλά είναι ένα από τα πιο σημαντικά μιας και σε κανένα άλλο οι αντιφάσεις δεν είναι τόσο εμφανείς και τόσο έντονες. Θα δούμε ποιες είναι αυτές οι αντιφάσεις. Η υποχώρηση, ο θάνατος αυτός είναι όψεις ενός γενικότερου φαινομένου: της σύγκρουσης μεταξύ ανοιχτότητας και κλειστότητας σε πλανητικό επίπεδο, με άλλα λόγια είναι το ψυχορράγημα του Ποιμενικού Στοιχείου που επιβιώνει ακόμα στις μέρες μας στις ισλαμικές κοινωνίες. Στις κοινωνίες του δυτικού πολιτισμού, το Ποιμενικό Στοιχείο βρίσκεται σε διαρκή μετεξέλιξη, σε βαθμό που να μην το αναγνωρίζουμε, το εντοπίζουμε όμως σαφώς στις δουλοκτητικές και φεουδαρχικές κοινωνίες. Όσο για τον καπιταλισμό, αν και παραλλαγμένο  έντονα, μπορούμε να πούμε ότι επιβιώνει το πιο γνήσιο Ποιμενικό Στοιχείο ενώ ταυτόχρονα έχει δεχτεί τις πιο γόνιμες και καίριες επιθέσεις. Να θυμηθούμε μία από αυτές: τη δυτική λογοτεχνία.

Continue reading →

όλη η ανθρωπότητα ένα προλεταριάτο (χωρίς βιομηχανικό προλεταριάτο)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΥΘΥΣ εξ αρχής σπεύδω να προλάβω τις παρεξηγήσεις: ο τίτλος του σημειώματος δεν καταγράφει την πραγματικότητα αλλά δύο επάλληλες τάσεις: της προλεταριοποίησης της πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού και της συρρίκνωσης, έως και εξαφάνισης, του βιομηχανικού προλεταριάτου. Η ανθρωπότητα σήμερα δεν είναι ένα παγκόσμιο προλεταριάτο και βιομηχανικό προλεταριάτο υπάρχει. Νομίζω πως είμαι πολύ σαφής και έτσι μπορώ να εκτυλίξω τώρα τις σκέψεις μου και τα επιχειρήματά μου – και τα ερωτήματά μου.

ΟΣΟ διαρκούσε η επέκταση του καπιταλισμού, η κύρια τάση ήταν η προλεταριοποίηση του αγροτικού πληθυσμού,  ο οποίος ήταν η συντριπτική πλειονότητα, μέχρι και 90%, των σημερινών ανεπτυγμένων καπιταλιστικών κοινωνικών σχηματισμών. Με την έναρξη της τάσης περιορισμού της επέκτασης του καπιταλισμού, το 1973, και πιο σαφώς τις τελευταίες δεκαετίες, ολοένα και μικρότερο μέρος του αγροτικού πληθυσμού προλεταριοποιείται – το μεγαλύτερο στοιβάζεται στις τενεκεδουπόλεις βιώνοντας την ανεργία ως μόνιμη κατάσταση. Από την άλλη, με την ανάπτυξη της ρομποτικής και της βιοτεχνολογίας το βιομηχανικό προλεταριάτο τείνει να συρρικνωθεί, με αποτέλεσμα το 2040 αναμένεται να περιοριστεί στο μισό.

Continue reading →