φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΙΝΑΙ πολύ λίγοι οι Κύριοι (κάτοχοι κοινωνικού πλούτου και πολιτικοί ηγέτες κυρίως) που σκέφτονται –  οι περισσότεροι δεν θέλουν ή και δεν μπορούν. Κυριαρχία όμως χωρίς σκέψη είναι αδιανόητη: η Κυριαρχία αντιμετωπίζει προβλήματα, διλήμματα, δυσχέρειες, αποτυχίες, ήττες κι όλα αυτά χωρίς τη σκέψη δεν επιλύονται. Κάποιοι άλλοι σκέφτονται γι΄ αυτούς, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, είναι υπηρέτες τους με άλλα λόγια, έναντι αμοιβής ή αξιωμάτων. Αυτοί που σκέφτονται λέγονται σύμβουλοι –  αναφέρομαι πολύ συχνά σε αυτούς. Η σχέση των Κυρίων με τους συμβούλους του παρουσιάζει πολλές διακυμάνσεις: κινείται μεταξύ του θαυμασμού και της απρόσκοπτης συνεργασίας, της δυσφορίας  και της ανοιχτής εχθρότητας. Ο Κύριος, ένας πρόεδρος των ΗΠΑ λόγου χάριν, επειδή δεν θέλει ή δεν μπορεί να σκέφτεται, αποφεύγει τους σχολαστικούς, δεν θα ακούσει κάποιον που κάνει αναφορές στον Αριστοτέλη, στον Χέγκελ ή στον Καντ, θέλει να του μιλάνε απλά· αποφεύγει όμως και αυτούς που μιλάνε περισσότερο ευθέως από ό,τι αντέχει το αυτί τους, αποφεύγει δηλαδή αυτούς που δεν είναι αρκούντως διπλωμάτες. Στην πρώτη περίπτωση κουράζεται και βαριέται, στη δεύτερη ενοχλείται γιατί θίγεται η νοημοσύνη του! (Να τα διαβάζουν αυτά, και άλλα πολλά που θα γράψω, αυτοί που θέλουν να γίνουν σύμβουλοι).

ΟΙ σύμβουλοι υπάρχουν από τότε που υπάρχει η Κυριαρχία και ο Κύριος –  η Ιλιάδα μας λέει πολλά. Και είναι όλοι άνδρες, δεν ανέχεται ένας Κύριος να τον συμβουλεύει μια γυναίκα, ακόμα κι αν αυτός ο Κύριος είναι γυναίκα! (Η Θεοδώρα του Ιουστινιανού έπαιξε το ρόλο του συμβούλου –  και τι συμβούλου!)Η Γερουσία ήταν οι σύμβουλοι του βασιλιά, του αγού, του άρχοντα. Θα τους συναντήσουμε στη Ρώμη –  ο πάμπλουτος Σενέκας, είχε χιλιάδες δούλους, στωικός φιλόσοφος, ήταν και Κύριος και σύμβουλος αυτοκρατόρων. Στην Ιταλία της Αναγέννησης οι σύμβουλοι ήταν πάρα πολλοί· συμβούλους είχαν και όλοι οι βασιλιάδες οι επί κεφαλής  των απολυταρχικών Κρατών της δυτικής Ευρώπης, που εμφανίστηκαν τον 15ο αιώνα. Σήμερα οι σύμβουλοι είναι μιλιούνια. Διακρίνουμε τρεις κατηγορίες: οι σύμβουλοι των Υποτελών (πώς να κάνετε φίλους, πώς να γίνετε πλούσιοι, πώς να κρατήσετε τον άντρας σας, κτλ), οι σύμβουλοι των επιχειρήσεων και οι σύμβουλοι των πολιτικών: με αυτούς τους τελευταίους θα ασχοληθούμε σήμερα –  πιο συγκεκριμένα, με τους συμβούλους των διαμορφωτών της υψηλής στρατηγικής των ΗΠΑ.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΝΩ μέχρι προ ολίγων μόλις δεκαετιών ο Κύριος, όποιος κι αν ήταν αυτός, δουλοκτήτης, φεουδάρχης ή καπιταλιστής, χρειαζόταν πολλούς υποτελείς για να παράγει πλούτο και να διεξαγάγει πολέμους, τώρα και στο μέλλον δεν θα τους χρειάζεται, δεν θα τους χρειάζεται όλους, λίγους. Είναι μία από τις πολλές μεγατάσεις της εποχής μας. Γνωρίζουμε πολύ καλά γιατί δεν θα τους χρειάζεται: ο παγκόσμιος πλούτος παράγεται από ολοένα και λιγότερα χέρια και μυαλά, ολοένα και πιο γρήγορα και στο μέλλον η διαδικασία αυτή θα ενταθεί σε έκταση και σε ένταση. Ένα από τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του 21ου αιώνα θα είναι η διαρκής αύξηση του αριθμού των άχρηστων και περιττών, πλεοναζόντων πληθυσμών –  αυτοί είναι χαρακτηρισμοί του Κυρίου και των συμβούλων του.

Ο Κύριος αναγνωρίζει ότι υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα, δικό του πρόβλημα, το οποίο και θα επιδεινωθεί. Το πρόβλημα είναι η ίδια η ύπαρξη των πλεοναζόντων πληθυσμών: πώς θα το αντιμετωπίσει, ποιες λύσεις θα προκρίνει; Να εγκαταλείψει τους πλεονάζοντες πληθυσμούς στη τύχη τους, να τους εξοντώσει ή να τους παράσχει ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα;   Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΑΝ η παγκόσμια ιστορία αρχίζει όταν εμφανίζεται ο πολιτισμός, με την δημιουργία των πρώτων λίθινων εργαλείων, ένα από τα εντονότερα χαρακτηριστικά της είναι η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων των οικιστικών μονάδων, η αύξηση του μεγέθους των ενδιαιτημάτων του ανθρώπου. Για πολλές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι ζούσαν σε ομάδες των 15-35 μελών· κατόπιν για μερικές χιλιάδες χρόνια σε χωριά των 100 μέχρι μερικών χιλιάδων κατοίκων· σήμερα το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει  σε πόλεις και το υπόλοιπο σε χωριά, ενώ μια παντελώς αμελητέα ποσότητα , που θα εξαφανιστεί σε λίγες δεκαετίες, σε ομάδες, οι τελευταίες τροφοσυλλεκτικές-κυνηγητικές κοινωνίες.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΞΕΚΙΝΩ τις σκέψεις μου με το δεύτερο ερώτημα του τίτλου: ποια θα ήταν σήμερα η παγκόσμια κατάσταση, εάν μόνο οι Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής διέθεταν πυρηνικά όπλα; Μας επιτρέπεται να διατυπώσουμε αυτό το ερώτημα επειδή μας βοηθά να σκεφτούμε. Να ποια θα ήταν: η Κούβα θα ήταν προ πολλού πολιτεία των USA, η Μέση Ανατολή θα ήταν αποικία τους, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, η Σιβηρία θα είχε μοιραστεί μεταξύ των ισχυρότερων καπιταλιστικών Κρατών και η Κίνα θα ήταν διαλυμένη. Και αυτό με τη χρήση ή την απειλή της χρήσης πυρηνικών  όπλων. Θα τα χρησιμοποιούσαν για να πετύχουν αυτούς τους στόχους;  Είμαι βέβαιος. Η βεβαιότητά μου ερείδεται στη δεύτερη ρίψη της ατομικής βόμβας στο Ναγκασάκι, τρεις μόνο μέρες μετά τη Χιροσίμα (6/8/1945). Η ρίψη της ατομικής βόμβας στο Ναγκασάκι, ενώ δεν υπήρχε κανένας απολύτως λόγος μετά τη Χιροσίμα,  ήταν ένα μήνυμα προς την παγκόσμια κοινότητα: είμαστε ικανοί να χρησιμοποιήσουμε και στο μέλλον τα πυρηνικά μας όπλα. Να σημειώσουμε ότι η κυβέρνηση της Ιαπωνίας και ο αυτοκράτορας γνώριζαν πέντε ώρες πριν, είχαν ειδοποιηθεί, ότι θα πέσει κι άλλη ατομική βόμβα. Δεν έκαναν απολύτως τίποτα, αν και σε πέντε ώρες μπορούσαν να απομακρυνθούν όλοι οι κάτοικοι του Ναγκασάκι!

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΧΩ αρχίσει να γράφω ένα μικρό βιβλιαράκι με τίτλο ‘Σύντομη Ιστορία του Εικοστού Πρώτου Αιώνα’ και όσα εκθέτω παρακάτω είναι μια σύντομη περίληψη του περιεχομένου.

Η παγκόσμια κατάσταση των ημερών μας μάς παρωθεί να διατυπώσουμε τη γνώμη ότι ποτέ άλλοτε δεν βρισκόμασταν, ως ανθρωπότητα, μπροστά σε μια κατάσταση Παγκόσμιας Κόλασης και, ταυτόχρονα, μπροστά σε μια κατάσταση Παγκόσμιου Παραδείσου. Θαρρείς πως συνεχώς, μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο, δεκαετία με τη δεκαετία, και η Κόλαση και ο Παράδεισος αναβάλλονται. Έτσι, αυτό που ζούμε είναι μια συνύπαρξη Κόλασης και Παραδείσου. Μιας ισορροπίας που από τη μια μας καθησυχάζει κι από την άλλη άλλοτε μας κάνει να ελπίζουμε και άλλοτε να φοβόμαστε.

ΖΟΥΜΕ την Παγκόσμια Κόλαση γιατί ποτέ άλλοτε δεν υπήρχαν τόσο πολλά και οξυμένα και διαρκώς πολλαπλασιαζόμενα κοινωνικά, άρα και προσωπικά, προβλήματα. Η πείνα, η φτώχεια, η ανεργία, οι πολιτισμικές επιδημίες, η κατάθλιψη, η καταστροφή του περιβάλλοντος, της φύσης δηλαδή, φαίνεται να διευρύνονται σε ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του παγκόσμιου πληθυσμού. Και από την άλλη, ουδέποτε άλλοτε το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού δεν είχε στη διάθεσή του και εργασία και τροφή και κατοικία και περίθαλψη, τώρα μάλιστα που έχουμε ξεπεράσει τα 7 δις. Ποτέ άλλοτε ο παγκόσμιος κοινωνικός πλούτος δεν ήταν τόσο μεγάλος και ποτέ άλλοτε δεν υπήρχε τόσο φτώχεια και ένδεια. Πώς να εξηγήσουμε αυτή την αντιφατική κατάσταση; Που οφείλονται τα τόσο πολλά κοινωνικά προβλήματα, που οφείλεται η ικανοποίηση των περισσότερων βασικών αναγκών του μεγαλύτερου τμήματος του παγκόσμιου πληθυσμού; Το κομβικό όμως ερώτημα είναι άλλο: μιας και διαθέτουμε τόσο μεγάλο κοινωνικό πλούτο, μπορούμε να επιλύσουμε τα κοινωνικά προβλήματα; Εάν μπορούμε, γιατί δεν τα επιλύουμε; Εάν δεν μπορούμε, γιατί δεν μπορούμε; Που οφείλονται τα κοινωνικά προβλήματα; Τι θα γίνει εάν επιλύσουμε τα κοινωνικά προβλήματα; Εάν όλοι και όλες εργαζόμαστε λίγες ώρες, έχουμε να φάμε και να ντυθούμε, έχουμε κατοικία, και περίθαλψη;

ΣΕ αυτά τα ερωτήματα καλούμαστε να απαντήσουμε. Και θα το κάνουμε. Κάνοντάς το θα εκθέσουμε μια σύντομη ιστορία του εικοστού πρώτου αιώνα. Δεν θα είναι μια ιστορία γεγονότων αλλά μια ιστορία τάσεων, μεγατάσεων, διαδικασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη.

ΘΑ αναγκαστούμε να διατυπώσουμε κι άλλα ερωτήματα, που προηγούνται λογικά και χρονικά αυτών που παραθέσαμε πριν από λίγο. Γιατί ο δυτικός πολιτισμός είναι σήμερα ο παγκόσμιος πολιτισμός; Γιατί έχει εκτοπίσει όλους τους άλλους, γιατί τους έχει αφανίσει ή τους αφανίζει και έχει μείνει μόνος; Τι εννοούμε όταν λέμε δυτικός πολιτισμός; Σε ποια φάση του δυτικού πολιτισμού βρισκόμαστε;

ΕΑΝ ο δυτικός πολιτισμός έχει επιβληθεί παγκοσμίως, τότε η Παγκόσμια Κόλαση και ο Παγκόσμιος Παράδεισος δεν μπορεί παρά να είναι μορφές του δυτικού πολιτισμού. Όλα όσα αναφέραμε προηγουμένως σχετίζονται με τον δυτικό πολιτισμό. Για να δώσουμε έναν ορισμό του δυτικού πολιτισμού θα πρέπει να καταγράψουμε τα ιδιαίτερα, εντονότερα χαρακτηριστικά του. Κι αυτά είναι τρία: πρώτον, η  επιθυμία της διαρκούς αύξησης της ισχύος· δεύτερον, η συνεχής και αδιάκοπη αρπαγή και καταστροφή του παραγόμενου κοινωνικού πλούτου από μια μικρή μειονότητα, το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, και, τέλος, η διαρκής προληπτική αντεπανάσταση. Κανένας άλλος πολιτισμός της παγκόσμιας ιστορίας δεν μας είναι γνωστός με αυτά τα χαρακτηριστικά. Αυτά τα τρία χαρακτηριστικά από τη μια ορίζουν τον δυτικό πολιτισμό και από την άλλη μας εξηγούν γιατί έχει επιβληθεί παγκόσμια και γιατί έχει προκαλέσει και προκαλεί, τόσο την Κόλαση όσο και τον Παράδεισο, τόσο τον φόβο του πολλαπλασιασμού των προβλημάτων όσο και την δυνατότητα της επιλύσής τους.

ΤΟΝ αποκαλούμε δυτικό γιατί με επίκεντρο την αρχαία Ελλάδα όπου εμφανίστηκε, κατά το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εμφανίστηκε και αναπτύχθηκε δυτικά του τόπου γένεσής του (Ιταλία, δυτική και βόρεια Ευρώπη). Με κριτήριο δε τον τρόπο παραγωγής, αρπαγής και καταστροφής του κοινωνικού πλούτου, διακρίνουμε τρεις φάσεις: τον δουλοκτητικό, τον φεουδαρχικό και τον καπιταλιστικό. Η παραγωγή και η αρπαγή και καταστροφή του κοινωνικού πλούτου γίνεται άλλοτε με τη βία και άλλοτε με το χρήμα. Στις δύο πρώτες φάσεις γινόταν με τη βία – η διαφορά είναι ότι στον μεν δουλοκτητικό δυτικό πολιτισμό οι δούλοι δεν είχαν κανένα απολύτως λόγο στην παραγωγή, ήταν ζωντανά εργαλεία, στον δε φεουδαρχικό είχαν κάποια σχετική ελευθερία. Στον καπιταλιστικό, τον σημερινό δυτικό πολιτισμό, δεν έχουν καμιά ελευθερία, όπως και στον δουλοκτητικό, η αρπαγή και η καταστροφή όμως δεν γίνεται με τη βία αλλά με το εμπόρευμα και το χρήμα, τα οποία πρέπει να δούμε και ως μέσον παραγωγής, αρπαγής και καταστροφής.

ΤΗΝ  μειονότητα που συντονίζει την παραγωγή, την αρπαγή και την καταστροφή του κοινωνικού πλούτου την αποκαλώ με το περιληπτικό όνομα Κύριος. Την πλειονότητα που παράγει τον κοινωνικό πλούτο την αποκαλώ Υποτελείς Παραγωγοί. Τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο την αποκαλώ κυριαρχική σχέση ή Κυριαρχία, μιας και είναι ο Κύριος που άρχει, που αποφασίζει δηλαδή. Με τον αντίστοιχο προσδιορισμό έχουμε τρεις μορφές Κυριαρχίας: την δουλοκτητική, την φεουδαρχική και την καπιταλιστική.

ΓΙΑ να παραχθεί ο κοινωνικός πλούτος δεν αρκεί μόνο ο συντονισμός της παραγωγής από τον Κύριο αλλά απαιτείται και η συνεργασία των Υποτελών Παραγωγών. Χωρίς αυτή τη συνεργασία, η Κυριαρχία δεν μπορεί να υπάρξει. Η συνεργασία αυτή είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για τον Κύριο, όπως μεγάλο πρόβλημα είναι και η ύπαρξη αυτή καθ΄ εαυτή των Υποτελών Παραγωγών. Περισσότερα γι αυτά τα ζητήματα θα γράψουμε παρακάτω.

Ο δυτικός πολιτισμός εμφανίστηκε στην αρχαία Ελλάδα κατά τον 8ο με 5ο π. Χ. αιώνα. Τότε δηλαδή εμφανίστηκαν αυτά τα τρία ιδιάζοντα χαρακτηριστικά. Τα δύο από αυτά, η επιθυμία της διαρκούς αύξησης της ισχύος και η αρπαγή και η καταστροφή του κοινωνικού πλούτου προϋπήρχαν στον προηγούμενο πολιτισμό, στον ποιμενικό πολιτισμό των λεγόμενων σκοτεινών αιώνων (1100-800 π. Χ.). Έτσι, ο δυτικός πολιτισμός είναι μια παραλλαγή του ποιμενικού πολιτισμού. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ γιατί μας εξηγεί πάρα πολλά ζητήματα. Το τρίτο, η διαρκής προληπτική αντεπανάσταση είναι καινοφανές και διαμορφώνεται πλήρως με την αθηναϊκή δουλοκτητική δημοκρατία, η οποία ήταν ακριβώς αυτό: μια διαρκής προληπτική αντεπανάσταση.

ΠΏΣ εμφανίζεται όμως το πρώτο από αυτά τα ιδιάζοντα χαρακτηριστικά; Τι είναι αυτή η επιθυμία της διαρκούς αύξησης της ισχύος;

ΟΤΑΝ μιλάμε για επιθυμία, θα πρέπει να έχουμε κατά νου τον φόβο. Και όταν μιλάμε για ισχύ, θα πρέπει να αναφερόμαστε σε κάποια ή κάποιες σχέσεις. Τρεις είναι αυτές οι σχέσεις, άρα τρεις οι φόβοι, άρα τρεις και οι επιθυμίες. Ας τις δούμε αναλυτικά.

ΑΦΟΥ η κοινωνία είναι το πλέγμα των σχέσεων του ανθρώπου με τη φύση και του ανθρώπου με τον άνθρωπο, με δεδομένα την ύπαρξη Κυρίων και Υποτελών Παραγωγών, ένας Κύριος αναπτύσσει τρεις σχέσεις; με τη Φύση, με τους άλλους Κυρίους, με τους Υποτελείς Παραγωγούς. Θα πρέπει όμως να λάβουμε και κάτι άλλο υπ΄ όψει μας: τον κομβικό τρόμο και φόβο του Κυρίου: την μείωση και την απώλεια του πλούτου και της ισχύος που διαθέτει, της ικανότητας και δυνατότητας να κάνει αυτό που επιθυμεί – αυτή είναι η ισχύς. Από αυτόν τον τρόμο παράγεται και η κομβική επιθυμία του: η αύξηση του πλούτου και της ισχύος του, η διαρκής αύξηση, αύξηση μέχρι τέλους. Και ποιο είναι αυτό το τέλος;

ΑΣ δούμε πρώτα τη πρώτη σχέση, αυτήν με τη Φύση. Ποια είναι η μείωση της ισχύος, ποια είναι η αύξηση. Μείωση της ισχύος είναι η ασθένεια, τα γηρατειά, ο θάνατος, η φθορά, η αλλαγή, η μεταβολή. Όλα αυτά τα εκλαμβάνει ως ήττα. Η πραγματικότητα, η φύση και ζωή είναι ελαττωματική, θέλει διόρθωση. Ποια είναι η επιθυμία του; Η κατάργηση της ασθένειας, των γηρατειών, του θανάτου, της φθοράς, της μεταβολής, της κίνησης, της αλλαγής. Μιας όμως και πάντα αρρωσταίνει και γηράσκει και πεθαίνει, θεωρεί πως πάντα ηττάται από την ασθένεια, τα γηρατειά και τον θάνατο. Πρέπει να τα νικήσει, πρέπει να υποτάξει τη Φύση. Ποιο είναι το τέλος της επιθυμίας της διαρκούς αύξησης της ισχύος; Να γίνει αθάνατος, να νικήσει τη Φύση και τον θάνατο, είναι η επίτευξη της σωματικής αθανασίας. Κανένας άλλος πολιτισμός δεν διατύπωσε αυτή την επιθυμία.

Θα συνεχίσω αύριο.

 

 

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΗΜΕΡΑ θα γράψω και θα σκεφτώ πάνω στο ζήτημα των ζωντανών βομβών, όπως τις βλέπουμε να εκρήγνυνται στους καπιταλιστικούς παραδείσους, τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες του δυτικού, παγκόσμιου πια, πολιτισμού. Προχτές στο Ντάλας των ΗΠΑ έσκασε  μια ζωντανή βόμβα, με 59 νεκρούς, πάνω από 525 τραυματίες, εκ των οποίων άλλοι θα πεθάνουν, άλλοι θα μείνουν ανάπηροι σε όλη τους τη ζωή και άλλοι θα ιαθούν μένοντας πληγωμένοι για πάντα. Η ζωντανή βόμβα, ένας εκατομμυριούχος, λάτρης των τυχερών παιχνιδιών και των όπλων, αυτοκαταστράφηκε (αυτοκτόνησε) και αυτό συμβαίνει συνήθως, δηλαδή όχι πάντα.

ΘΑ προσπαθήσω να διατυπώσω κάποια απάντηση στο ζήτημα της διαδικασίας σχηματισμού μιας ζωντανής βόμβας. Και θα το κάνω γιατί, όπως έχω γράψει ήδη πριν από χρόνια, ζωντανές βόμβες θα εκρήγνυνται όλο και πιο συχνά στους καπιταλιστικούς παραδείσους, με ολοένα και περισσότερους νεκρούς, ανάπηρους, βαριά και ελαφριά τραυματισμένους. Οι περισσότεροι, άνδρες και γυναίκες, νεαρής κυρίως ηλικίας. Πώς σχηματίζεται λοιπόν μια ζωντανή βόμβα; Γιατί θα εκρήγνυνται ολοένα και πιο συχνά;  Γιατί τα θύματα είναι κυρίως νεαρής ηλικίας; 

Continue reading →