οι οδοί διαφυγής δεν έχουν οδούς διαφυγής

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ο Σεν Τζου στη “Τέχνη του Πολέμου”  δίνει τρεις συμβουλές στον στρατηγό που θέλει να νικήσει: να νικάει χωρίς να πολεμάει, πρώτα να νικάει και μετά να πολεμάει·  και η τρίτη: όταν στριμώχνεις τον εχθρό να του αφήνεις πάντα μια οδό διαφυγής· εάν δεν το κάνεις, ο αντίπαλος θα πολεμήσει για ζωή ή θάνατο και τότε γίνεται πανίσχυρος. Αφήνουμε προς ώρας στην άκρη τον πόλεμο μεταξύ αντιπάλων στρατοπέδων, τους πολεμίους,  κι άς έρθουμε στους εχθρούς, στον κοινωνικό πόλεμο δηλαδή. Τα πεδία του κοινωνικού πολέμου είναι πολλά, οι εχθροί είναι πολλοί, εμείς όμως θα εστιάσουμε στη βασική του μορφή, στον πυρήνα της κυριαρχικής σχέσης, στον κοινωνικό πόλεμο μεταξύ Κυρίου και Υποτελούς. Μιας και ο κοινωνικός πόλεμος ενέχει το ενδεχόμενο του κινδύνου και της απειλής, της ήττας και του θανάτου, τόσο η κυριαρχία όσο και ο Κύριος είναι υποχρεωμένοι να σχεδιάζουν οδούς διαφυγής, εξόδους κινδύνου, με άλλα λόγια.

Continue reading