φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΑΝ καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται να υπάρξει αντιπολεμικό κίνημα, τότε θα βρεθούμε αντιμέτωποι με το οδυνηρότατο ερώτημα: και τι θα κάνουμε, θα βλέπουμε τον πόλεμο, τις καταστροφές και τους θανάτους με σταυρωμένα χέρια, πίνοντας φρέντο ντεκαφεϊνέ και μπίρα χωρίς αλκοόλ; Ναι, θα απαντούσα –  εσείς τι λέτε να κάνουμε; Να διαδηλώσουμε, να διαμαρτυρηθούμε, να πάρουμε τα όπλα, να κάνουμε γενική απεργία,να αυτοπυρποληθούμε,  τι να κάνουμε, πείτε μου, σας παρακαλώ! Αλλά δεν μου λέτε, σας ρωτώ και με κοιτάτε με καχυποψία, με εχθρότητα, με απέχθεια, με απαξίωση, με βρισιές, με πολύ αρνητικούς χαρακτηρισμούς. Γιατί δεν μου λέτε; Το έχετε σκεφτεί αυτό; Μήπως κι άλλα πολλά δεν έχετε σκεφτεί; Μήπως δεν θέλετε να τα σκεφτείτε και να τα συζητήσετε; Μήπως είσαστε κολλημένοι και κολλημένες στο παρελθόν και δεν μπορείτε να αποδεχτείτε τις αλλαγές που έχουν γίνει, και γίνονται, σε όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής;

ΤΟ σημερινό κείμενο θα εστιάσει σε δύο ζητήματα που, αφού θα συσχετιστούν,  θα εκβάλουν σε ένα συμπέρασμα. Το ένα εξετάζει την έννοια του κινήματος, του αντιπολεμικού κινήματος και το αμετάκλητο τέλος των κινημάτων και το άλλο τον πολεμικό χαρακτήρα των δυτικών κοινωνιών, στα πλαίσια των οποίων επιχειρούμε να διαμαρτυρηθούμε κατά του πολέμου ζητώντας τη λήξη του. Ως συνήθως, όλα όσα σκέφτομαι και θα γράψω θα καταλήξουν στη διατύπωση ερωτημάτων, τα οποία πρέπει να σκεφτούμε και να απαντήσουμε. Θα τα προαναγγείλω: οι δυτικές κοινωνίες είναι πολεμικές κοινωνίες; Τι είναι μια πολεμική κοινωνία; Όλες οι ανθρώπινες κοινωνίες ήταν πολεμικές ή υπήρξαν κάποιες που δεν ήταν; Είναι δυνατόν μια πολεμική κοινωνία να παύσει να είναι πολεμική; Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της δράσης του αντιπολεμικού κινήματος;

Continue reading →

το μουνί καράβι σέρνει

(νεοελληνική παροιμία)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΗ  χρονιά που μας πέρασε εκπληρώθηκε μια ακόμα επιθυμία μου : να ζω εφτά-οχτώ μήνες στο χωριό, στη φύση, και  τέσσερις-πέντε στην πόλη. Φίλη, συμφοιτήτριά μου στη Φιλοσοφική, το 1978, με παραχώρησε ένα δωμάτιο στηνΑθήνα, στη Νέα Ελβετία, κι έτσι αποφεύγω (όλα εδώ πληρώνονται, και τα κακά και τα καλά) τη μία από τις δύο κατάρες,  ένα από τα χειρότερα δεινά –  το ενοίκιο. (Η άλλη κατάρα είναι το επάγγελμα   –  Παναγία φυλάξοι!). Θα μπορούσα να ζήσω μόνο στο χωριό αλλά μόνο στην πόλη, όχι, αυτό δεν θα μπορούσα να το κάνω. Το έκανα πολλά χρόνια και ήμουν πολύ δυστυχισμένος. Θα σας πω γιατί. Έχω τρεις πολύ κακές συνήθειες, πάρα πολύ κακές –  εύχομαι να μην τις αποκτήσετε ποτέ, θα δυστυχήσετε. Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς να παίρνω ένα μέρος της τροφής μου από τη φύση –  το κυνήγι και το ψάρεμα με αφήνουν παγερά αδιάφορο. Είμαι τροφοσυλλέκτης. Την τροφή που τρώω, την περισσότερη, θέλω να την καλλιεργώ εγώ ο ίδιος: φρούτα, λαχανικά,  όσπρια, πατάτες. –  είμαι κηπουρός γεωργός. Και η τρίτη: το χειμώνα θέλω να καίω τα ξύλα που έκοψα εγώ ο ίδιος στο δάσος, τα έφερα στο σπίτι, τα τεμάχισα και τα αποθήκευσα. Τώρα που γράφω η ξυλόσομπα καίει, ακούω τα ξύλα να καίγονται –  τι καλή παρέα!

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΤΥΧΕ να βρίσκομαι στην Αθήνα στις 28 Φλεβάρη, περαστικός για Πάτρα. Πήγα για περπάτημα εκείνο το πρωί και επιστρέφοντας παρατήρησα ότι σχεδόν όλα τα μαγαζιά στο τέρμα Φορμίωνος, στη Νέα Ελβετία, στον Βύρωνα, ήταν κλειστά. Ειδικευμένος στο να γενικεύει ο εγκέφαλός μου, υπέθεσε ότι αυτό που είδα δεν ήταν τοπικό φαινόμενο και ένιωσα μέσα μου βαθιά, πολύ βαθιά, μια ακαταμάχητη δύναμη, μια ανεξελέγκτη έλξη να πάω στη συγκέντρωση για τα Τέμπη, στο Σύνταγμα. Σε συγκέντρωση/διαδήλωση είχα να πάω δεκατίες κι όταν πήγαινα το έκανα για να συναντήσω κάποιο φίλο, κάποια φίλη. Πήρα λοιπόν τα πόδια μου και κατηφόρισα –  δεν είχε συγκοινωνία. ‘Οσο κατηφόριζα τόσο πιο πολύ κόσμο έβλεπα στα πεζοδρόμια και στους δρόμους ώστε όταν έφτασα στο Στάδιο, ανθρώπινα ποτάμια χύνονταν προς τη πλατεία. Θα συναντούσα φίλο στην Ασκληπιού, έξω από την Πολιτεία, και για να πάω εκεί κατέβηκα σχεδόν κοντά στο Μοναστηράκι κι ανηφόρισα.. Με δυσκολία περνούσα τη Μητροπόλεως, την Ερμού, τη Σταδίου και την Πανεπισημίου. Και βέβαια θυμήθηκα τη πρώτη διαδήλωση στην οποία είχα πάει –  στη πρώτη πορεία του Πολυτεχνείου το 1974. Πάνω από 1 εκ. κόσμος, ακατέβατα. Συγκινήθηκα, βούρκωσα. Όχι για τα χρόνια που πέρασαν, όχι, όχι, ούτε με σφαίρες. Συγκινήθηκα γιατί χάρηκα, χάρηκα πολύ όχι που διαδηλώναμε και συγκεντρωθήκαμε αλλά γιατί κ ά ν α μ ε   κ ά τ ι   ό λ ε ς   κ α ι   ό λ ο ι   μ α ζ ί .

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η επιδείνωση των πολλών και διαρκώς οξυνόμενων παγκόσμιων προβλημάτων, η επιταχυνόμενη συρρίκνωση του καπιταλισμού στις κοινωνίες του δυτικού πολιτισμού, που σύντομα θα μετεξελιχθεί σε συρρίκνωση του παγκόσμιου καπταλισμού, και η μετάβαση από την εποχή της αφθονίας και της σπατάλης στην εποχή της ένδειας, της σπάνης και της φειδούς θα επιφέρει την αναζωπύρωση του κοινωνικού πολέμου, του κοινωνικού πολέμου που διεξάγεται σε όλες τις κοινωνίες –  του παρελθόντος, του παρόντος, του μέλλοντος. Ο εμμενής κοινωνικός πόλεμος άλλοτε αναζωπυρώνεται, συντονίζεται  και κλιμακώνεται, τον βλέπουμε και τον ζούμε,  κι άλλοτε υποχωρεί και  καταλαγιάζει, είναι σα να μην υπάρχει. Υπάρχει όμως γιατί δεν γίνεται να μην υπάρχει και διεξάγεται αφανώς, σε μοριακό επίπεδο, σε πολλά και διάσπαρτα πεδία της κοινωνίας. Η περίοδος της υποχώρησης είναι πολύ σημαντική: σε αυτό το μεσοδιάστημα επεξεργαζόμαστε θεωρητικά τις νίκες και τις ήττες, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες, τις εμπειρίες και τους πειραματισμούς  της προηγηθείσας φάσης αναζωπύρωσης και έκρηξης του κοινωνικού πολέμου και αναμένουμε την επόμενη αναζωπύρωση. Το πότε θα έρθει αυτή το οσμιζόμαστε μόνο με την πλήρωμα του χρόνου. Διατυπώνω την πρόβλεψη ότι το πλήρωμα του χρόνου ήρθε και η αναζωπύρωση και κλιμάκωση του κοινωνικού πολέμου είναι αναπόφευκτες καταστάσεις. Η διάρκειά της θα είναι μεγάλη –  τα όρια που εκτιμώ είναι τελείως σχηματικά, μην δίνετε και πολλή σημασία: θα επεκταθεί πολύ πέραν του 2044!

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΠΡΙΝ πολλά χρόνια, δεν θυμάμαι πότε, πιθανόν κάποιες φίλες και φίλοι να το θυμούνται,  είχα διατυπώσει την εικασία ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαλυθεί κατά τη πενταετία 2020-2025 ενώ το ΚΚΕ κατά τη δεκαετία 2025-2035. Θα μπορούσαμε να παρατείνουμε για ένα μικρό χρονικό διάστημα την ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ και να αναβάλουμε το οριστικό και αμετάκλητο τέλος του στις εθνικές εκλογές του 2027 – αν βέβαια υπάρχει μέχρι τότε. Το πρώτο σκέλος της υπόθεσης  επιβεβαιώνεται· όσο για το δεύτερο, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο από το να περιμένουμε, την υγειά μας να ΄χουμε και το κουράγιο να αντέξουμε τις βρισιές και τις προσβολές των ΚΚέδων, όπως αντέξαμε τις λοιδωρίες και τους εξευτελισμούς των Συριζαίων. Εκείνο που απομένει είναι να εξηγήσω πώς σκέφτηκα και υπέθεσα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα διαλυθεί κατά την πενταετία 2020-2025 και πώς σκέφτομαι και υποθέτω ότι το ΚΚΕ θα διαλυθεί κατά τη δεκαετία 2025-2035. Αφού λοιπόν το πρώτο σκέλος της υπόθεσης επιβεβαιώθηκε, θα στρέψουμε το βλέμμα μας και την προσοχή μας στα επόμενα χρόνια στο ΚΚΕ και θα υποστηρίξουμε ότι η κομβική αντίφαση που χαρακτηρίζει αυτό το κόμμα θα το καταδικάσει, όταν συντρέξουν οι συνθήκες, σε αποχώρηση από την πολιτική σκηνή, από την ιστορία, την αέναη, άλλοτε ζωοποιό και άλλοτε ολέθρια κοινωνική αλλαγή.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ γνωρίζετε ότι κράτος, μπάτσοι και λαός βλέπουν γύφτους, περιπλανώμενους και μη,  και αναστατώνονται, ταράσσονται. Γιατί; Θα δούμε γιατί. Αυτή η αναστάτωση, η ταραχή είναι πολύ ενοχλητική γι΄αυτούς που την αισθάνονται: πώς είναι δυνατόν, εγώ ο ισχυρός, κράτος, μπάτσοι και λαός, να αναστατώνομαι μπροστά σε αυτά τα εξαθλιωμένα, ταλαίπωρα και αδύναμα όντα;  Μήπως με συγκινούν τα βάσανά τους, η πενία τους, ο κατατρεγμός τους; Όχι, φίλες και φίλοι, όχι, κάθε άλλο. Μήπως αναστατώνονται και ταράσσονται όχι επειδή είναι αδύναμοι αλλά επειδή διαθέτουν κάποια ισχύ, κάποιες μορφές και εκδηλώσεις ισχύος, τις οποίες το συμπαγές στρατόπεδο του κράτους, των μπάτσων και του λαού δεν μπορεί να καταβάλει, αιώνες και χιλιετίες τώρα;  Πριν απαντήσω σε αυτά τα ερωτήματα που διατύπωσα, θα στρέψω την προσοχή μου, και τη δική σας, σε κάποιες όψεις της κοινωνικής ύπαρξης του γυφταριάτου –  θα εξηγήσω γιατί μεταχειρίζομαι αυτόν τον όρο.

Continue reading →