φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΜΕ το σημερινό σημείωμα συνεχίζω, μετά το τι θα κάνω αν πεθάνει η μάνα μου; μια σειρά σημειωμάτων διατύπωσης σκέψεων και σχολίων σε προτάσεις που έχω ακούσει, που ακούω, από φίλους και φίλες, συγγενείς, γνωστούς και αγνώστους. Την πολύ σοφή πρόταση του σημερινού τίτλου την άκουσα από την κόρη μου Χριστίνα Αμαρυλλίς, 35 Μαρτίων. Και λέω πολύ σοφή διότι τη λένε, κι ας μην την ακούμε, όλοι οι κάτοικοι των πόλεων, μικρών και μεγάλων, επαρχιακών και κοσμοπόλεων, όλου του πλανήτη, όλων των κοινωνιών, όλων των εποχών. Ο Χέρμαν Μπροχ, στο Βιργιλίου θάνατος, μας έχει χαρίσει απίστευτης ομορφιάς σελίδες επί αυτού του ζητήματος, όταν περιγράφει μια πολυπληθή και άθλια και βρόμικη ρωμαϊκή πόλη.

Η ρήση μας παρακινεί να εικάσουμε ότι αυτός που την εκστομίζει δεν θέλει (να πάει) να ζήσει σε χωριό – όταν λέω χωριό θα εννοώ την ύπαιθρο, τη φύση.  Θα δείξω σήμερα ότι αυτό το δεν θέλει είναι προσχηματικό – δεν μπορεί να ζήσει σε χωριό. Το αντικείμενο λοιπόν του σημερινού σημειώματος θα είναι αυτή η ανικανότητα, η οποία εμφανίζεται ως απροθυμία. Η δε επιθυμία που διατυπώνεται από πολλούς και πολλές, για φυγή από την πόλη είναι κάλπικη – ουδέποτε πραγματοποιείται. Μου φαίνεται ότι οι άνθρωποι των πόλεων έχουν μια κλίση προς την αυτοεξαπάτηση, όπως οι οδηγοί των αυτοκινήτων προς την αυτοεκμετάλλευση, που ενώ εργάζονται χωρίς να πληρώνονται (οδηγούν), πληρώνουν κιόλας!

ΚΑΙ ενώ οι οδηγοί των αυτοκινήτων κινούνται, με τις ώρες, με μεγάλες ταχύτητες ακινητοποιημένοι, οι χρήστες των υπολογιστών ακινητοποιούνται κινούμενοι,με τις ώρες, πάνω σε ολόκληρη την επιφάνεια του πλανήτη με ασύλληπτες ταχύτητες. Λέω ασύλληπτες διότι ξεπερνούν τα τέσσερα με πέντε χιλιόμετρα την ώρα, που είναι η ταχύτητα του περπατήματος. Ο χρήστης του υπολογιστή δεν περπατά – εάν περπατήσει, θα περπατήσει πάνω στον διάδρομο του γυμναστηρίου. Το οποίο γυμναστήριο υποκαθιστά πλήρως την χειρωνακτική εργασία της υπαίθρου. Πόσες πιπεριές θα είχε σκαλίσει μια γυναίκα που αθλείται μέσα στο υποκατάστατο της φύσης!  Προτιμά όμως το γυμναστήριο παρά τον κήπο. Προτιμά να στάζουν ξένες σταγόνες από την οροφή του γυμναστηρίου πάνω στο κορμί της παρά οι δικές της πάνω στη μητέρα Γη. Δεν την παρεξηγώ ούτε την κατηγορώ, όχι, κατά κανένα τρόπο, σας ορκίζομαι στην κλειτορίδα της Παναγίας της Ελεούσας.

ΘΑ αντιληφθήκατε ήδη, φίλες και φίλοι, ότι θα εστιάσω την προσοχή μου σε δύο ζητήματα – δεν θα είναι ασφαλώς τα μόνα. Η πόλη δεν είναι φύση – άρα είναι ένταση, διαρκής εγρήγορση. Αυτά είναι τα δύο ζητήματα που θα με απασχολήσουν. Αφού πιω όμως πρώτα ένα καφεδάκι. Μην την πάθω σαν εκείνη την κοπέλα που έβαλε το ταμπόν στο φλιτζάνι του τσαγιού και το φακελάκι του τσαγιού στο μουνί της!

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ αρχίσω να ξεδιπλώνω το νήμα των σκέψεων μου με την διατύπωση καινοφανών ερωτημάτων:

ΓΙΑ πόσα ακόμα χρόνια οι πρόσφυγες θα κατευθύνονται προς τις ευρωπαϊκές ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες; Θα αυξηθεί ο αριθμός τους ή θα μειωθεί; Θα σταματήσουν και πότε οι ευρωπαϊκές ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες να δέχονται πρόσφυγες; Πώς, πού θα τους σταματήσουν; Τί θα γίνουν όσοι δεν μπορέσουν να περάσουν τα τείχη του ευρωπαϊκού φρουρίου; (Το γερό κάστρο μας είναι ο Θεός μας, Λούθηρος, παροιμιώδης φράση των  φεουδαρχών της Βαυαρίας).  Θα ενισχυθούν τα τείχη αυτού του φρουρίου και πώς; Ποια είναι η θέση των προσφύγων σε αυτές τις κοινωνίες, πώς εντάσσονται; Ποιο είναι το μέλλον των ήδη ενταγμένων;  Μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο ότι θα εκδιωχθούν ή θα εξοντωθούν;  Αν γίνει, πότε και γιατί θα γίνει η εκδίωξη και η εξόντωση; Οι ήδη εγκατεστημένοι πρόσφυγες θα είναι τα αυριανά θύματα της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς; Θα είναι τα μόνα θύματα ή θα υπάρξουν και άλλα – ποια;

ΘΑ επιχειρήσουμε να απαντήσουμε σε όλα αυτά τα ερωτήματα, φίλες και φίλοι, αφού πρώτα φέρω στο προσκήνιο της συζήτησης και της σκέψης ένα επίσης καινοφανές ζήτημα, μια υπόθεση εργασίας. Μπορεί ο Νεύτων (που βρήκε τον Θεό στους νόμους του, που θεμελίωσε τη μηχανική σε παντελώς μεταφυσικά θεμέλια)   να έλεγε ότι hypotheses non fingo (δεν επινοώ υποθέσεις), εμείς όμως θα επινοήσουμε μία, μόνο που δεν θα ζήσουμε να την δούμε να πραγματοποιείται – ή μήπως ζήσουμε; Να ποια είναι η υπόθεση: η διαρκούσα πολλούς αιώνες διαδικασία της εγκατάλειψης της γης, της μείωσης των παραγωγών της τροφής, της εξαφάνισης των χωριών και της γιγάντωσης των πόλεων κάποια μέρα θα λήξει και θα αρχίσει μια αντίστροφη διαδικασία – αυτή της εγκατάλειψης των πόλεων. Εξετάζω το ζήτημα των προσφύγων υπό το πρίσμα αυτής της μελλοντικής εξέλιξης, την οποία θεωρώ, και θα το δείξω, νομοτελειακή. Δεν μπορώ ασφαλώς να γνωρίζω πότε θα εκκινήσει αλλά πληθώρα ενδείξεων μας επιτρέπει να εικάσουμε βάσιμα ότι μπορεί να συμβεί και κατά τη διάρκεια της ζωής μας, εάν βέβαια ζήσουμε άλλα είκοσι χρονάκια, μπορεί και τριάντα, θα ήθελα σαράντα, δεν θα με χαλούσαν και τα πενήντα, αρκεί να περπατούσα κι ας μην γαμούσα.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΦΙΛΟΙ μου υπέδειξαν άρθρο του Paul Mason, δεν τον γνωρίζω, δημοσιευμένο στον Φύλακα του (εγγλέζικου) καπιταλισμού (The Guardian), μεταφρασμένο στο Νόστιμον Ήμαρ από κάποιον ή κάποιαν που τον έπαιζε, την έπαιζε την ώρα που μετέφραζε, και αναδημοσιευμένο στο tvxs. Ο πρωτότυπος τίτλος συμπυκνώνει το περιεχόμενό του:  the end of capitalism has begun –  το τέλος του καπιταλισμού έχει αρχίσει. Μαζί με το τέλος όμως του καπιταλισμού αρχίζει και η εποχή της αποβλάκωσης πολλών διανοουμένων και αρθρογράφων. Αυτά που υποστηρίζονται με ωθούν να χαρακτηρίσω το περιεχόμενό του ως παραμύθι –  παραμύθι είναι μια σύντομη ιστορία για παιδιά με την οποία θέλουμε να τα πούμε κάτι απευθυνόμενοι στο υποσυνείδητο ταΐζοντας το ασυνείδητο.  Με το παραμύθι θέλουμε να πούμε κάτι επιπλέον από αυτό που λέμε –  αυτό το κάτι επιπλέον το λέμε παραδήλωση ή παρασήμανση. Το παραμύθι προετοιμάζει το νεαρό κορίτσι για τον πόνο (σιγά τον πόνο!) και το αίμα (σιγά τα αίματα!) του σπασίματος της παρθενιάς, όταν ακούει ότι η  νεαρή ηρωίδα  πληγώνεται με τη βελόνα και τρέχει λίγο αίμα.

Η παραδήλωση του άρθρου, φίλες και φίλοι, είναι αισχρή –  επομένως δεν μπορεί παρά και το άρθρο να είναι αισχρό.  Σε αυτό το συμπέρασμα θα καταλήξω – θα διαβάσετε την επιχειρηματολογία μου. Αν την συνόψιζα σε μια φράση αυτή θα ήταν: άντε, αναγνώστη, πήγαινε για ύπνο, όνειρα γλυκά κι αύριο μια όμορφη μέρα μας περιμένει, μια όμορφη μετακαπιταλιστική μέρα.

ΟΙ φίλοι μου υπέδειξαν το άρθρο και γιατί σε αυτό ο συντάκτης γράφει κάποια πράγματα που γράφω κι εγώ εδώ και πολλά χρόνια αλλά σήμερα μου δίνεται η ευκαιρία να ξεκαθαρίσω κάποια ζητήματα για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις –  τις οποίες απεχθάνομαι. Πριν πιω ένα καφεδάκι και πω κάποια πράγματα για τον Φύλακα του (εγγλέζικου) καπιταλισμού και για την έννοια του τέλους, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι δεν έχει καμιά απολύτως σχέση ο μετακαπιταλιστικός παράδεισος που ευαγγελίζεται ο συντάκτης με την τάση της διεύρυνσης του κομμουνισμού που διακρίνω κατά την μακραίωνη περίοδο της στασιμότητας και της συρρίκνωσης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Εκεί όπου ο συντάκτης βλέπει την επί γης ουτοπία εγώ βλέπω την επί γης Αποκάλυψη και Φρίκη. Θα πούμε πολλά, αν δεν προλάβουμε σήμερα κι αύριο μέρα είναι. Μην αφήσουμε τα καρπούζια και τα πεπόνια απότιστα –  τόσο κόπο κάναμε και τα φυτέψαμε με τον Pablo. Κι αν δεν έρθει, με παρέα, είναι πολλά,  να τα φάμε τον Σεπτέμβρη, θα νοικιάσω ένα ελικόπτερο και θα του βομβαρδίσω το σπίτι με καρπούζια και με πεπόνια. Τρελός είμαι, ό,τι θέλω κάνω.

Continue reading →

 

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΟ σπάσιμο μας αρέσει, να μας τη σπάνε δεν μας αρέσει. Γιατί μας αρέσει να σπάμε, πότε και πώς προήλθε αυτή η ηδονή; Τί και πότε μας αρέσει να σπάμε; Έχει κάποια σχέση το σπάσιμο με τη σκέψη και την ανθρωπογένεση; Γιατί μας αρέσει να τη σπάμε, γιατί ηδονιζόμαστε,  γιατί δεν μας αρέσει να μας τη σπάνε, γιατί δυσφορούμε και δυστυχούμε; Ποιος είναι ο σπαστικός και ο σπασαρχίδης, ποια η σπαστικιά και η σπασαρχίδω; Το ζήτημα του σπασίματος είναι ένα ζήτημα πολύ σημαντικό· το επιβεβαιώνει η αδιαφορία των σημερινών τσανακογλειφτών χαμάληδων του Κυρίου, με συγχωρείτε, του πνεύματος ήθελα να γράψω, η οποία δεν είναι άλλωστε και η μόνη· εννοώ τους νεοέλληνες διότι ως τούβλο οικοδόμος δεν γνωρίζω ξένες γλώσσες και δεν ξέρω τι γίνεται πέρα από την Καστανούσα –  πεντακόσια μέτρα μακριά από τον κήπο μας το ζω και το θεωρώ ως ξενιτειά. 

1. μεδούλι και ανθρωπογένεση

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΔΕΝ θα μάθουμε ποτέ, μάλλον, ποιες προϋποθέσεις συνέπεσαν και κάτω από ποιες συνθήκες ο άνθρωπος επινόησε το βλήμα και άρχισε να το χρησιμοποιεί συνειδητά και  συστηματικά και να το εξελίσσει. Το ζήτημα του βλήματος μας ενδιαφέρει διότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με αυτό της Τεχνικής, της Αποτελεσματικότητας,   της επιβίωσης αρχικά και της καθυπόταξης και ελέγχου της φύσης αργότερα, με την εμφάνιση της Κυριαρχίας. Δύο είναι οι πηγές της Τεχνικής: τα εργαλεία και το βλήμα. Ενώ όμως για τα πρώτα έχουν γραφτεί τόσα πολλά, έχουν γίνει τόσες πολλές έρευνες, για το βλήμα υπάρχει μια δικαιολογημένη σιωπή, μιας και αναγκαζόμαστε, λόγω της έλλειψης στοιχείων, να καταφύγουμε σε άχρηστες, πιθανόν, εικασίες παρά σε εύλογες υποθέσεις. Να άλλο ένα αντικείμενο έρευνας –  για τους λάτρεις της αχρηστίας,

ΘΑ πρέπει, φίλες και φίλοι, μάλλον να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο ότι η επινόηση του βλήματος ήταν μια τυχαία πράξη. Υποθέτουμε εύλογα ότι ο άνθρωπος κατασκεύαζε ήδη εργαλεία όταν άρχισε να χρησιμοποιεί το βλήμα. Το ότι υπήρξε μια περίοδος μακραίωνη κατά την οποία κυνηγούσε ομαδικά χωρίς τη χρήση βλήματος είναι μια υπόθεση η οποία αγγίζει τα όρια της βεβαιότητας.  Άρα, σκέφτονταν.  Υποτυπωδώς αλλά σκέφτονταν. Μιλούσαν; Εάν εικάσουμε ότι είναι δυνατόν να υπάρχει υποτυπώδης σκέψη χωρίς γλώσσα, δεν μιλούσαν.  Άρα, ο άνθρωπος άρχισε να χρησιμοποιεί το βλήμα πριν αρχίσει να μιλάει. Αφού σκέφτονταν υποτυπωδώς, θα διέθετε και μια υποτυπώδη φαντασία, αφού δεν μπορεί να υπάρξει φαντασία χωρίς σκέψη. Η φαντασίωση, ως θυγατέρα του Ασυνειδήτου, προηγείται λογικά και χρονικά και της σκέψης και της φαντασίας. Είμαστε απολύτως  βέβαιοι ότι το βλήμα χρησιμοποιούνταν πολύ πριν την εμφάνιση της Τέχνης, της έκφρασης δηλαδή των παντοίων συναισθημάτων των τροφοσυλλεκτών και κυνηγών. Τώρα, ποια είναι η σχέση του βλήματος με το γέλιο και την επίγνωση του θανάτου είναι ζητήματα τόσο ακανθώδη που δεν μπορώ ούτε άχρηστες εικασίες να διατυπώσω –  τόσο άχρηστος είμαι. Η χρήση του βλήματος προηγείται από αυτήν της φωτιάς και του ψησίματος του κρέατος; Διατυπώνω τη βεβαιότητα πως δεν προηγείται, έχοντας επίγνωση της βεβαιότητας ότι ενδέχεται να κάνω λάθος.

ΕΠΙΔΙΩΞΗ μου είναι να τοποθετήσω την έναρξη της χρήσης του βλήματος στη χρονική σειρά εμφάνισης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του ανθρώπου. Κι αυτό για δύο λόγους. Εάν κάθε χαρακτηριστικό είναι ή επίλυση ενός προβλήματος ή συνέπεια επίλυσης προβλήματος, τι μας επιτρέπεται να εικάσουμε για το βλήμα; Ήταν πρωτογενής επινόηση ή ήταν συνέπεια επίλυσης κάποιου άλλου προβλήματος και ποιου; Ο δεύτερος: συνέβαλε στην εμφάνιση νέων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών  ή μήπως επηρέασε τα ήδη υπάρχοντα;

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η σωματική αθανασία και η ανάσταση των νεκρών δεν είναι επιθυμίες που επέβαλε  ο Κύριος στους Υποτελείς· είναι επιθυμίες κατ΄ αρχήν δικές Του, είναι δικές Του επινοήσεις –  οι Υποτελείς τις δέχονται , μιμούμενοι τον Κύριο. Αν και τις δέχονται, οι περισσότεροι δεν πιστεύουν ότι είναι εφικτές· κάποιοι από τους Κυρίους θεωρούν ότι, τουλάχιστον η σωματική αθανασία, είναι εφικτές. Εκείνη όμως που δεν το αποκλείει είναι η Τεχνική και η Επιστήμη. Υπάρχει όμως μια διαφορά: ενώ η σωματική αθανασία θα προκύψει ως δυνατότητα της Τεχνικής (ό,τι μπορεί να γίνει, θα γίνει), για την Επιστήμη είναι επιθυμία και σκοπός. Ας μην συγχέουμε την Τεχνική με την Επιστήμη: η πρώτη εμφανίστηκε με την κατασκευή των πρώτων λίθινων και οστέινων εργαλείων και το βλήμα, όπως θα δούμε αύριο, η Επιστήμη όμως είναι πολύ πρόσφατη. Η Τεχνοεπιστήμη είναι ο συνδυασμός τους (πως η Τεχνική επηρεάζεται από τις επιθυμίες και τις τελικότητες της Επιστήμης) και η Τεχνολογία είναι ο λόγος για την Τεχνική.

Η θρησκεία του ποιμένα Κυρίου καταγράφει επιθυμίες· η Τέχνη τις αναπαριστάνει (ως να έχουν πραγματοποιηθεί)· η Φιλοσοφία εξετάζει τους όρους της εκπλήρωσής τους και η εξ αυτής προερχόμενη Επιστήμη επιχειρεί να τις πραγματοποιήσει, με βοηθό την Τεχνική. Εάν συγκρίνουμε την Ιλιάδα και τη Καινή Διαθήκη θα εντοπίσουμε πάρα πολλές ομοιότητες, και διαφορές ασφαλώς,  που μάλλον έχουν περάσει απαρατήρητες. Ένα άλλο πρωινό θα είμαστε διεξοδικότεροι και λεπτομερέστεροι. Όλα τα θαύματα που διαβάζουμε στην Καινή Διαθήκη δεν είναι παρά επιθυμίες: νεκροί ανασταίνονται, τυφλοί βλέπουν, χωλοί περπατούν, ανίατες ασθένειες θεραπεύονται, μισό κιλό σαρδέλες γίνονται τόνοι και άλλα πολλά. Κι ενώ η Ιλιάδα είναι γνήσιος έπος, η Καινή Διαθήκη ως έπος είναι υψηλό μπουρλέσκ: ένας ταπεινός ήρωας κάνει πολλά και αξιόλογα και αξιοθαύμαστα υπερφυσικά κατορθώματα, θαύματα δηλαδή, και αφηγείται ιστορίες πρωτοφανείς για την εποχή τους.

ΘΕΩΡΩ ότι υπήρξε ένας άνθρωπος, που τον έλεγαν Ιησού και μετέπειτα Χριστό, φυσιολογικός, σαν κι εμάς. Θεωρώ ότι η μάνα του γαμήθηκε όπως γαμήθηκε και η δική μας, γεννήθηκε, μεγάλωσε, ήταν φτωχός, δυσκολευόταν πολύ να επιβιώσει εκείνα τα πολύ δύσκολα χρόνια της εξαχρειωμένης ιουδαϊκής Κυριαρχίας και της ρωμαϊκής Κατάκτησης, λόγω της αρπακτικότητας των Κυρίων, έκανε παιδιά με τη Μαρία από τα Μάγδαλα, και πέθανε γέρος, πενήντα χρονών, εξήντα, θα σας γελάσω, μπορεί και ενενήντα. Βέβαια όλα αυτά είναι εικασίες, αν και μερικά ευαγγέλια που δεν υπάγονται στον Κανόνα της Καινής Διαθήκης μας παρέχουν  κάποιες μαρτυρίες. Είναι εικασίες που οφείλουμε να διατυπώσουμε εφόσον δεν δεχτούμε ότι τον γέννησε παρθένα, που έμεινε έγκυος από τα αυτιά, ότι κοτζάμ άνδρας δεν γάμησε ποτέ του, ότι  έκανε θαύματα, ότι πέθανε και αναστήθηκε την τρίτη μέρα κατά τας Γραφάς, ότι αναλήφθηκε στους ουρανούς και πήγε και κάθισε στα δεξιά του πατέρα του, του Θεού, του Γιαχβέ. Μάλιστα, όλα αυτά κατά τας Γραφάς! Και ποιες είναι αυτές οι Γραφές;  Ποιος τις έγραψε; Τις έγραψαν Κύριοι, ποιμενικής καταγωγής. Για ποιο λόγο;

Continue reading →