εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου και επέκταση του καπιταλισμού

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

   Γνωρίζουμε ότι δεν υπήρξε κοινωνία που να αγνοούσε το παιχνίδι –  όχι μόνο των παιδιών αλλά κυρίως των ενηλίκων. Από τότε που εμφανίστηκαν μέχρι πριν ενάμισι αιώνα,  για εκατό χιλιάδες χρόνια, περισσότερο ή λιγότερο, οι άνθρωποι  έπαιζαν πολύ και διαφορετικά παιχνίδια –  ο Χουιζίνγκα  υποστηρίζει (Homo Ludens) ότι η βάση του πολιτισμού είναι το παιχνίδι.   Σήμερα οι άνθρωποι δεν παίζουν (τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν είναι παιχνίδια)  –  πότε σταμάτησαν να παίζουν;  Όταν άρχισε η επέκταση του βιομηχανικού καπιταλισμού, στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού.

   Στον δυτικό πατριαρχικό πολιτισμό, μέχρι στις αρχές του 20ού αιώνα, έπαιζαν σχεδόν μόνο οι άνδρες. Και οι γυναίκες έπαιζαν  αλλά ο οικιακός εγκλεισμός τους δεν μας επιτρέπει να έχουμε μια εικόνα των παιχνιδιών που έπαιζαν μέσα στον σκοτεινό γυναικωνίτη, πρόκειται για μια καταχωνιασμένη κι άγνωστη παράδοση, ανεξερεύνητη ακόμα κι από τις γυναικείες σπουδές. Τί παιχνίδια έπαιζαν οι άντρες;  Πολλά και διάφορα. Μεταξύ αυτών των πάρα πολλών ομαδικών παιχνιδιών υπήρχαν και κάνα δύο στα οποία η νίκη επιτυγχάνονταν με τη διείσδυση μιας μπάλας σε έναν περιορισμένο, αφύλακτο στην αρχή, χώρο. Στις αρχές του 20ού αιώνα, τα μόνα ομαδικά παιχνίδια που υπήρχαν ήταν αυτά που αποκαλώ ομαδικά παιχνίδια διείσδυσης. Το ερώτημα που θέτω είναι το εξής:  γιατί εξαφανίστηκαν όλα τα παιχνίδια και επικράτησαν, επιβλήθηκαν, κυριάρχησαν τα παιχνίδια της διείσδυσης που όλα σχεδόν είναι παραλλαγές ενός μόνο, του μεσαιωνικού ποδοσφαίρου;

    Σήμερα λοιπόν δεν παίζουμε αλλά βλέπουμε· και το μόνο που βλέπουμε είναι ένα ανδρικό ομαδικό παιχνίδι διείσδυσης. Όλες αυτές οι αλλαγές δεν μπορεί να μην σχετίζονται με τη δυτική πατριαρχία και τον καπιταλισμό: η μεν πατριαρχία λατρεύει τη διείσδυση (όποιος διεισδύει είναι ισχυρός, νικητής, όποιος υφίσταται τη διείσδυση είναι ανίσχυρος και ηττημένος), ο δε καπιταλισμός την εμπορευματοποίηση του παιχνιδιού, την μετατροπή των ανθρώπων από ελεύθερους παίκτες σε λίγους επαγγελματίες παίκτες και σε πολλούς θεατές, οι οποίο δεν είναι τίποτα άλλο παρά εξόριστοι παίκτες. Το γήπεδο και ο καναπές είναι τόποι εξορίας με όλες τις ανέσεις.

 

Continue reading

crime of passion και ταξική πάλη: οι κοινωνίες αλλάζουν πολύ αργά, όταν δεν αλλάζουν πολύ γρήγορα

     φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

    Πριν πολλά χρόνια, έγινε στην Αθήνα ένα έγκλημα πάθους που όσοι το άκουσαν και το διάβασαν δεν θα το ξεχάσουν μέχρι να πεθάνουν. Μια κοπέλα, γύρω στα είκοσι, αραβωνιασμένη, ήθελε να βγει, να πάει να χορέψει, αλλά ο αραβωνιαστικός της δεν την άφηνε. Επέμενε, τσακώθηκαν, την σκότωσε, την έκανε κομμάτια και μετά πέταξε τα τεμάχια στον κάδο των σκουπιδιών. Ο δράστης πήγε φυλακή, και μέσα εκεί διάβασε κι έγινε ψυχοθεραπευτής! Μα την Παναγία. Ονομάζεται Φραντζής, το όνομα του δεν το θυμάμαι. Να ένα άλλο έγκλημα πάθους: Πριν λίγους μήνες, πάλι στην Αθήνα,  ένας φοιτητής πέταξε από το μπαλκόνι του πέμπτου ορόφου τη φίλη του γιατί επέμενε να συνεχίζει να δουλεύει σε κωλόμπαρο.

   Πολλά εγκλήματα πάθους γίνονται, φίλες και φίλοι , και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και στον κόσμο όλον, κάθε μέρα, κάθε μήνα, κάθε χρόνο. Σχεδόν όλα γίνονται σε πατριαρχικές κοινωνίες, ποιμενικής προέλευσης,τόσο του δυτικού πολιτισμού όσο και του ισλαμικού. Πολύ λιγότερα γίνονται στη κινέζικη πατριαρχική κοινωνία. Δεν μας παραξενεύει λοιπόν η διαπίστωση ότι τα θύματα είναι σχεδόν πάντα γυναίκες. Φαίνεται πως είναι η ορατή πλευρά ενός ακήρυκτου, διάχυτου και μοριακού κοινωνικού πολέμου μεταξύ του άνδρα και της γυναίκας. Κι ενώ στις δυτικές κοινωνίες και στην κινέζικη, το Κράτος τιμωρεί τους δράστες, στις ισλαμικές χώρες είναι το ίδιο, σε συνεργασία με τους δυνάμει δράστες,  που αναλαμβάνει αν διεκπεραιώσει τον φόνο (με λιθοβολισμό ή με απαγχονισμό).

   Τα εγκλήματα πάθους εγείρουν πληθώρα ερωτημάτων και ζητημάτων. Πάντα γίνονταν, σε όλες τις κοινωνίες του παρελθόντος;  Υπάρχουν κάποιες εποχές όπου παρατηρείται έξαρση;  Υπάρχει το ενδεχόμενο να πάψουν να γίνονται; Γιατί η προοπτική της εξάλειψής τους δεν είναι μέρος του προγράμματος των κομμάτων, δεξιάς και Αριστεράς;  Εάν η εξάλειψη των εγκλημάτων πάθους είναι ένας από τους σκοπούς της κοινωνικής επανάστασης,  μπορεί να πραγματοποιηθεί άμεσα και γρήγορα;  Μπορεί να εξαλειφθούν τα εγκλήματα πάθους,  αν δεν εξαλειφθεί η πατριαρχία και η πυρηνική οικογένεια;  Είναι δυνατόν να εξαλειφθούν;  Είναι από τη φύση τους ζηλιάρηδες, παθολογικά ή μή, οι άνδρες και οι γυναίκες;  Εάν ο άνθρωπος δεν είναι μονογαμικός, γιατί γίνονται εγκλήματα πάθους;  Μπορούμε να εξηγήσουμε και να αντιμετωπίσουμε τα εγκλήματα πάθους καταφεύγοντας στην ταξική πάλη;  Παρατηρείται ή όχι η συρρίκνωση της πατριαρχίας, που μετράει μερικές χιλιετίες ζωής και ύπαρξης;  Πόσο γρήγορα μπορεί να εξαλειφθεί η πατριαρχία;  Είναι δυνατόν οι κοινωνίες να αλλάξουν γρήγορα;  Μπορεί μια κοινωνία να αλλάξει κατά τη διάρκεια μιας 70χρονης, 80χρονης ζωής του ανθρώπου;  Εάν οι κοινωνίες αλλάζουν τόσο αργά, γιατί ελπίζουμε και πιστεύουμε σε επαναστατικά οράματα, γιατί αγχωνόμαστε και πιέζουμε καταστάσεις, με αποτέλεσμα να απελπιζόμαστε και να παραιτούμαστε; 

 

Continue reading

γιατί το πέος του ανθρώπινου αρσενικού είναι το μεγαλύτερο και το πιο περίβλεπτο;

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

      Δεν γνωρίζουμε και ίσως να μην το μάθουμε ποτέ, όπως και πολλά άλλα.  Δεν γνωρίζουμε, σε αυτήν την περίπτωση,  σημαίνει ότι δεν υπάρχει μια γενικά αποδεκτή θεωρία, από τις δύο που έχουν προταθεί. Δύο γνωρίζω εγώ· το ότι υπάρχουν κι άλλες είμαι υπερβέβαιος, κι αν κάποιος φίλος, φίλη  γνωρίζει κάποια ή κάποιες άλλες θα του/της είμαστε ευγνώμονες που θα μας την/τις μάθει.  Δεν είμαι ειδικός, ούτε ανθρωπολόγος ούτε ηθολόγος, θα  τολμήσω όμως να εκθέσω τη δική μου γνώμη, με τον κίνδυνο, λόγω άγνοιας, να έχει ήδη διατυπωθεί. Έχω το δικαίωμα και την κάβλα να το κάνω και θα το κάνω.

   Θα εκθέσω εικασία, την οποία όμως θα επιχειρήσω να στηρίξω σε κάποιες βεβαιότητες, γνωρίζοντας ότι περνώντας από βεβαιότητα σε βεβαιότητα δεν καταλήγουμε πάντα σε μια άλλη βεβαιότητα, πολύ συχνά όμως καταλήγουμε. Η πρώτη βεβαιότητα: η υπερανάπτυξη του πέους του άνδρα δεν είναι μια ιδιοτροπία της φύσης, μια ιδιαιτερότητα ή μια τυχαιότητα –  έγινε τόσο μεγάλο για κάποιο λόγο, τον οποίο και αναζητούμε.

     Ας διασαφηνίσουμε ότι το ανθρώπινο αρσενικό διαθέτει το μεγαλύτερο πέος σε σύγκριση με τα άλλα πρωτεύοντα όχι με όλα τα άλλα θηλαστικά. Ας δούμε όμως πρώτα τις διακυμάνσεις του μεγέθους του πέους και τις δύο θεωρές που γνωρίζω και μετά θα εκθέσω την άποψή μου.

Continue reading

η καταγωγή της προίκας (βρήκε τρύπα, θέλει και προίκα!)

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

   Κάποτε, μέχρι το 600 με 550 π. Χ. περίπου, οι άνδρες αγόραζαν τις γυναίκες για να κάνουν οικογένεια –  τι ακριβώς αγόραζαν θα δούμε παρακάτω. Μετά το 550 π.Χ.,  μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες, οι γυναίκες αγόραζαν τους άνδρες, θα δούμε τι αγόραζαν. Σήμερα, η  πρακτική της προίκας  (νομίζω πως) δεν υπαρχει πια.  Κάθε τονισμένη φράση γεννά κι ένα ερώτημα. Γιατί οι άνδρες αγόραζαν τις γυναίκες;  Γιατί μετά αυτό άλλαξε και οι γυναίκες αγόραζαν τους άνδρες;  Γιατί σήμερα δεν αγοράζει ο ένας τον άλλον;  Ή μήπως άλλοτε αγοράζει ο άνδρας κι άλλοτε η γυναίκα;  Πώς γίνεται να αγοράζουμε έναν άνθρωπο;  Δεν λανθάνει κάποια μορφή δουλείας; 

 

Continue reading

ανταπεργία (lockout) στο Καζίνο Λουτρακίου: ποιος θ΄ αντέξει, οι εργαζόμενοι ή ο Κύριος καπιταλιστής;

    φίλες καί φίλοι, καλή σας μέρα 

    Για να καταστείλει την απεργία των εργαζομένων στο Καζίνο του Λουτρακίου, στην οποία συμμετέχει το 98%, η Διοίκηση της Επιχείρησης κήρυξε ανταπεργία (lockout) και ανεστάλη η λειτουργία του. Το δίλημμα που βάζει στους εργαζόμενους είναι σαφές:  ή θα επιστρέψετε στην εργασία σας χωρίς να ικανοποιηθούν τα αιτήματά σας ή το Καζίνο θα παραμείνει κλειστό για όλος και όλες, για απεργούς και απεργοσπάστες. Λογικά σκεπτόμενοι, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να θέσουν  τη Διοίκηση ενώπιον του διλήμματος:  ή θα ικανοποιηθούν όλα μας τα αιτήματα και μετά θα επιστρέψουμε στη δουλειά μας ή το Καζίνο δεν πρόκειται να ξαναλειτουργήσει, στ΄ αρχίδια μας και στο μουνί μας –  εμείς μπορούμε να ζήσουμε κι αλλιώς.  

   Ένας από τους δύο θα σκύψει το κεφάλι, θα υποχωρήσει, θα ηττηθεί. Ποιος θα είναι,  δεν το γνωρίζουμε. Μια τρίτη επιλογή είναι ο συμβιβασμός, η αμοιβαία υποχώρηση. Αλλά η ανταπεργία είναι ένδειξη ότι αυτή η τρίτη επιλογή έχει ήδη ακυρωθεί.

     Η ανταπεργία είναι ένας τρόπος αφενός ακύρωσης της υπόστασης του εργαζόμενου και αφετέρου της απεργίας. Με την ανταπεργία λέει ο Κύριος:  δεν σε χρειάζομαι, δεν σε έχω ανάγκη, δεν εξαρτώμαι από εσένα. Με αποτέλεσνα, μόλις έκλεισε η επιχείρηση, η απεργία έπαυσε να είναι απεργία!  Εάν έκλεινε οριστικά και αμετάκλητα, οι εργαζόμενοι, απεργοί και απεργοσπάστες,  θα απολύονταν. Οι απολυμένοι δεν μπορούν να απεργήσουν, για να απεργήσεις πρέπει να έχεις δουλειά. Η απεργία απολυμένων είναι μια απεργία χωρίς νόημα, είναι αντίφαση εν τοις όροις. Όπως δεν μπορεί να απεργήσει ο αυταπασχολούμενος, ο άνεργος, ο συνταξιούχος έτσι δεν μπορεί να απεργήσει και ο οριστικά ή προσωρινά απολυμένος. Το Καζίνο όμως έκλεισε προσωρινά, οπότε κι οι εργαζόμενοι είναι προσωρινά απολυμένοι. Οπότε, προσωρινά δεν μπορούν να απεργήσουν! Επειδή όμως είναι προσωρινό το κλείσιμο η κατάσταση είναι σύνθετη: και δεν είναι απεργοί και είναι. Τι είναι όταν δεν είναι απεργοί;  Είναι άνεργοι, ελεύθεροι μισθωτοί δούλοι! 

    Οι εργαζόμενοι εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να μην υποχωρήσουν. Τονίζουν την αντισυνταγματικότητα της ανταπεργίας και ζητούν να ανακληθεί, κι αν το αίτημα ικανοποιηθεί θα επιστρέψουμε στην προτέρα κατάσταση:   οι απεργοσπάστες θα επιστρέψουν στην εργασία τους και οι απεργοί δεν θα είναι πια άνεργοι, ούτε όμως και θα εργάζονται, θα συνεχίσουν να απεργούν. Χέστηκε η φοράδα στο αλώνι. Αλλά η Διοίκηση του Καζίνου δεν κήρυξε την ανταπεργία για να την αναιρέσει αλλά για να ακυρώσει την υπόσταση του εργαζόμενου και να υποτάξει τους απεργούς. Μάταια λοιπόν ζητούν την επανόρθωση της αντισυνταγματικής εκτροπής. Το Σύνταγμα ο Κύριος το θεωρεί  ως μια συμφωνία, έναν προσωρινό συμβιβασμό δηλαδή,  την οποία τηρεί όποτε θέλει κι όπως θέλει.

   Το αίτημα να ανακληθεί η αντισυνταγματική ανταπεργία,  εκτός του ότι δεν έχει  νόημα, υποδηλώνει μια αδυναμία, με την οποία και θα

 

Continue reading

Ιλιάδα και Οδύσσεια: τι μας λένε οι τρόποι αφήγησης για τις αντιλήψεις για τον χρόνο

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

    Ας υποθέσουμε ότι ένας, μία από εμάς γράφει ένα μυθιστόρημα και μας αφηγείται την ζωή δύο προσώπων τα οποία κάποια στιγμή συναντιούνται, με αποτέλεσμα τα δύο νήματα αφήγησης να κλώθονται σε ένα. Ο συγγραφέας μας δεν θα αργήσει να μας ενημερώσει ότι τα συμβάντα στα οποία εμπλέκονται οι ήρωές του είναι ταυτόχρονα και θα το κάνει γιατί είναι ανθρωπίνως αδύνατον να τα αφηγηθεί ταυτόχρονα. Έχει πολλούς τρόπους στη διάθεσή του να το κάνει, δοκιμασμένους από την δυτική αφηγηματική παράδοση· και θα πρωτοτυπήσει εάν επινοήσει έναν νέο τρόπο. Ξανάπιασα στα χέρια μου τον Τομ Τζόουνς του Φίλντιγκ, τα σατυρικά κείμενα με ενθουσιάζουν, και διαβάζω (xvi, 9), αφορμή για το σημερινό σημείωμα:  Ο αναγνώστης θα έχει ίσως τώρα την καλοσύνη να ξαναγυρίσει μαζί μας στον κ. Τζόουνς.

    Εάν αφηγηθώ ένα επεισόδιο και το κλείσω με την χρονική ένδειξη ότι είναι μεσάνυχτα, 10 Μαρτίου 2014 και με αυτή την ένδειξη κλείσω το επόμενο επεισόδιο ο αναγνώστης θα καταλάβει ότι αφηγούμαι ταυτόχρονα γεγονότα: την ώρα, μεσάνυχτα 10 Μαρτίου 2014,  που ο Γιάννης έγλειφε το μουνί της Μαρίας και  η Μαρία τον πούτσο του Γιάννη, στο ΚΑΤ του Μιχάλη του έκοβαν το πόδι μετά από εμφυλιοπολεμικό τροχαίο ατύχημα, μετά από τσακωμό με τη Μαρία. Με τη φράση την ώρα που δηλώνω ότι το γλειφομούνι και η πίπα είναι ταυτόχρονα γεγονότα (69), τα αφηγούμαι όμως διαδοχικά. 

       Αυτός ο τρόπος αφήγησης μας φαίνεται πολύ λογικός. Τον συναντάμε πολύ συχνά στα μυθιστορήματα που διαβάζουμε και δεν χρειάζεται να κάνουμε παραπομπές. Είναι κοινός αφηγηματικός τόπος της δυτικής λογοτεχνίας. Κι όμως, φίλοι και φίλες!  Η Ιλιάδα τον αγνοεί. Μας φαίνεται παράξενο αλλά έτσι είναι. Και η Οδύσσεια τον αγνοεί, μόνο που εδώ για πρώτη φορά εμφανίζεται με έξοχο τρόπο η δήλωση της περιγραφής ταυτόχρονων γεγονότων. Θα δούμε ποιος είναι ο τρόπος του επιδεξιότατου αφηγητή της Οδύσσειας· πρώτα όμως θα διατυπώσουμε μια απάντηση στο ερώτημα πώς η Ιλιάδα περιγράφει ταυτόχρονα γεγονότα.

   Δεν μπορεί παρά να τα αφηγηθεί διαδοχικά, πολύ ωραία·  τα παριστάνει όμως σαν να έχουν πράγματι συμβεί διαδοχικά!  Μα την Παναγία! Ας δούμε μια περίπτωση.  Στη ραψωδία Ο (στ. 154 και μετά) η Ίρις και ο

 

Continue reading

δυσκοιλιότητα (του Υποτελούς και καπιταλισμός): η Κυριαρχία μέσα στο κορμί μας

     φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

   Μια μέρα στο γιαπί, πάνω στον τσακωμό, ο μάστορας απείλησε τον βοηθό του ότι θα τον γαμήσει· ο βοηθός απάντησε: α, ωραία, θα χέζω πιο εύκολα.

    Δεν αναφέρω το περιστατικό για να προτείνω ένα ακόμα φάρμακο για την αντιμετώπιση ενός προσωπικού προβλήματος, μιας δυσλειτουργίας του πεπτικού συστήματος, η επιστημονική ονομασία της οποίας είναι sfichtokouradiasis. Κι αυτό για πολλούς λόγους. Πολλοί και πολλές που έχουν γαμηθεί δεν έχουν απαλλαγεί από αυτη τη δυσλειτουργία· και,  δεύτερον, δεν θα ήθελα να προτείνω ως επίλυση του συγκεκριμένου κοινωνικού προβλήματος τα τσιμπούκια με τον κώλο. Είμαι σοβαρός, πολύ σοβαρός άνθρωπος. Θα γνωρίζετε ότι δεχόμαστε, μαρξιστικοφροϊδικά μιλώντας,  πως κάθε προσωπικό πρόβλημα είναι μια έκφραση, μια υλική εκδήλωση ενός κοινωνικοψυχικού προβλήματος. Κάθε κοινωνικοπροσωπικό πρόβλημα προέρχεται από ένα άλλο, οπότε δεν μας επιτρέπεται να μην αναζητήσουμε τον γονέα της σφιχτοκουραδιάσεως. Ντελιζογκουαταρικά μιλώντας, η δυσκοιλιότητα συνιστά εδαφικοποίηση μιας απεδαφικοποιημένης και απεδαφικοποιητικής σωματικής ροής –  πού οφείλεται όμως η προκείμενη εδαφικοποίηση; 

   Δρατζιδικά μιλώντας, το καθαρτικό που αγοράζουμε από το φαρμακείο, το οποίο είναι εμπόρευμα, προϊόν  φαρμακευτικής βιομηχανίας, δεν είναι τίποτα άλλο παρά τα διόδια που πληρώνουμε στον Κύριο για να περάσουν τα σκατά μας από την κωλοτρυπίδα. Το πρόβλημα είναι τέτοιας φύσης και τόσο σοβαρό που δεν έχουμε άλλη επιλογή από τα να σκεφτόμαστε και να εκφραζόμαστε ελεύθερα και ελπίζουμε ότι δεν θα μας παρεξηγήσετε ούτε για την ελευθεροσκεψία μας ούτε για την ελευθεροστομία μας. Θα ήθελα σήμερα να καταγράψω και να σχολιάσω την αιτία, την πηγή  του εμμονικού δυσκολοχεσίματος. Δεν θα το έκανα αν δεν είχα την σχετική εμπειρία. Υπήρξα δυσκοίλιος για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα όταν ήμουν έφηβος και πέρασαν πάρα πολλά χρόνια για να κατανοήσω πώς συνέβη αυτό. Το ότι στην εφηβεία είναι σύνηθες φαινόμενο η δυσκοιλιότητα το γνωρίζετε –  γιατί όμως;  Από ταξικής επόψεως μιλώντας, είναι πιο συχνή στο Προλεταριάτο παρά στον Κύριο –  γιατί όμως;    

    Αποκλείω, με την πιο σαφή και τρανή κατηγορηματικότητα, το ενδεχόμενο  ο Πέρκιν ο Γλετζές, ο ερωτιάρης, χορευταράς και παιχνιδιάρης ήρωας της Ιστορίας του Μάγειρα, που Τσόσερ, να ήταν δυσκοίλιος.  Δεν ήταν, με καμιά Παναγία!

 

Continue reading

The Canterbury Tales: ο Τζέφρι Τσόσερ αυτολογοκρινόμενος

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Διαβάζω αυτές τις μέρες ένα βιβλίο που περίμενα πάνω από είκοσι χρόνια να μεταφραστεί και νιώθω τέτοια ευχαρίστηση και ηδονή  λες και μου ξύνουν την πλάτη. Πρόκειται για τις Ιστορίες του Καντέρμπερι [The Canterbury Tales]  του Τζέφρι Τσόσερ [Geoffrey Chauser] εκδ. Μελάνι, μετ. Δημοσθένης Κορδοπατής. Ο Τσόσερ γεννήθηκε το 1340 και πέθανε το 1400.  Είμαστε λοιπόν στη μεσαιωνική Αγγλία, η γλώσσα είναι τα μεσαιωνικά Αγγλικά, τα οποία προήλθαν από τα αρχαία Αγγλικά, μια από τις πολλές γερμανικές διαλέκτους. Δυο αιώνες μετά, διαμορφώθηκαν τα σύγχρονα Αγγλικά (Σέξπυρ). Ο Τσόσερ ήταν μανιώδης (μανιακός) αναγνώστης, μου αρέσει να διαβάζω συγγραφείς που δεν άφηναν τα βιβλία από τα χέρια τους:  Πλάτων, Πετράρχης (πέθανε την  ώρα που διάβαζε), Μαρξ, Νίτσε, Φρόιντ, Τζόις κι άλλοι πολλοί. Ο Τσόσερ διέθετε μια από τις μεγαλύτερες προσωπικές βιβλιοθήκες της εποχής του:  60 (εξήντα) βιβλία!  Εάν θέλετε να σχηματίσετε μια πλήρη εικόνα της αγγλικής κοινωνίας του 1380, το βιβλίο αυτό θα σας την προσφέρει με χαρά και ηδονή. 

   Μια ομάδα προσκυνητών, άνδρες και γυναίκες,  ταξιδεύουν από το Λονδίνο για να πάνε στο Καντέρμπερι, 98 χιλιόμετρα απόσταση, πέντε μέρες ταξίδι, πάνω σε άλογα. Για να θεραπεύσουν την πλήξη και την ανία του ταξιδιού κάθε οδοιπόρος προσκυνητής αφηγείται μια ιστορία. Από τις 23 Ιστορίες του Καντέρμπερι ξεχωρίζουν, ξεχωρίζω δύο:  η Ιστορία της Κυρίας από το Μπαθ, μια διαολεμένα καβλιάρικη κατάφαση της Ζωής συγκλονιστική – θα ασχοληθούμε με αυτήν ένα πρωινό –  και η Ιστορία του Μάγειρα. Δεν είναι αριστούργημα, είναι αρρωστούργημα. Είναι τόσο αρρωστούργημα που ο Τσόσερ δεν άντεξε να την γράψει, να την τελειώσει!  Έγραψε την αρχή της Ιστορίας, δεν μπόρεσε να σηκώσει το βάρος της σημαντικότητάς της και της σπουδαιότητάς της και τη σταμάτησε. Η αυτολογοκρισία είναι προφανέστατη. Μια τόση δριμεία πολεμική κατά του αναδυόμενου καπιταλιστικού πνεύματος μας αφήνει άναυδους. Τον καταλαβαίνω τον Τσόσερ. Αντιλαμβάνεται τι επρόκειτο να αφήσουν πίσω τους και τρομάζει, παραλύει, δεν μπορεί να γράψει. Σιωπή που να έχει να μας πει τόσα πολλά νομίζω πως δεν υπάρχει παρόμοια στην Παγκόσμια Γραμματεία.

    Το κείμενο δεν είναι πάνω από δύο σελίδες!   Αυτές οι δύο σελίδες μας λένε τόσο πολλά που αρκούν, δεν χρειαζόμαστε περισσότερες. Μου πέρασε  μάλιστα από το μυαλό πως ο Τσόσερ δεν αυτολογοκρίθηκε αλλά συνειδητά δεν συνέχισε.  Δεν έχω τίποτα άλλο να πω, τώρα. Γιατί αύριο, μεθαύριο, θα πω πάρα πολλά, όταν θα γράψω γι΄ άλλη μια φορά για την Πανταχού Απουσία, για το ισχυρότερο μέσο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου από τους Υποτελείς, για το  Γλέντι κατά τη διάρκεια απεργίας χωρίς αιτήματα. Το μόνο που μπορώ να κάνω προσώρας είναι να παραθέσω τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της Ιστορίας του Μάγειρα, που είναι και το μεγαλύτερο μέρος της, σχεδόν ολόκληρη.  Μέσα σε αγκύλες σημειώσεις δικές μου.

 

Continue reading

η ποιμενική προέλευση του τόκου: ή θα πεθάνεις από την πείνα ή θα γίνεις δούλος, αποφάσισε!

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

    Επιδιώκουμε να δώσουμε μια απάντηση στο ερώτημα εάν θα μπορούσε να μη γίνει ο Πελοποννησιακός Πόλεμος και για να την διατυπώσουμε αναγκαζόμαστε να εκθέσουμε μια σύντομη ανάγνωση της κοινωνικής εξέλιξης στην αρχαία Ελλάδα από μαρξιστικής έποψης· λέγαμε λοιπόν τις προάλλες ότι υπήρχε ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα κατάτμησης της γης   των αριστοκρατών,  και όχι μόνο, μιας και η κατάτμηση ισοδυναμούσε με τη μείωση της διαθέσιμης ισχύος κι όχι με την αύξηση που είναι η βασική επιδίωξη του αριστοκράτη Κυρίου.

    Είδαμε ότι η άμεση αρπαγή της γης των γειτόνων με τη βία ήταν αδύνατη, λόγω του πλήθους και της αλληλεγγύης των μικροκαλλιεργητών. Η γη τους όμως τελικά αρπάχτηκε, περί τα τέλη του 4ου αιώνα. Πώς έγινε αυτό; Συνέβαλε ο Πελοποννησιακός τρόπος με κάποιον τρόπο και με ποιον;  Υπήρχε άλλος τρόπος αρπαγής της γης;

 

Continue reading