φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Η επίγνωση του θανάτου είχε ως αποτέλεσμα το άγχος του θανάτου, το οποίο είναι κοινό σε όλους τους ανθρώπους όλων των κοινωνιών. Το άγχος αυτό επιδεινώνεται από την ταύτιση του φυσικού θανάτου με τον βίαιο θάνατο. Στις κυριαρχικές κοινωνίες ο βίαιος θάνατος είναι τόσο συχνός, τόσο πανταχού παρών ώστε εντυπώνεται η αντίληψη ότι ο θάνατος, η βία και ο τρόμος είναι αδιαχώριστα: όταν πεθαίνουμε, υποφέρουμε, βασανιζόμαστε.

ΟΙ μαρτυρίες όμως ήσυχου, ήρεμου θανάτου είναι πολλές και δεν περνούν απαρατήρητες. Κάποιος γέρος, πέθανε την ώρα που είχε γείρει το κεφάλι του στον ώμο του φίλου του όταν κάθισαν σε παγκάκι να ξεκουραστούν κατά τη διάρκεια του περιπάτου τους. Οι άλλοι δύο νόμιζαν ότι αποκοιμήθηκε, όπως το συνήθιζε. Μιχάλη, ξύπνα, φεύγουμε! Αλλά  ο ογδαντόχρονος υγιής Μιχάλης, γερός γέρος, άφησε την τελευταία του πνοή στον ώμο του φίλου του.

ΕΝΑΣ φίλος από τα παλιά ρώτησε τη γιαγιά του να του πει πως είναι να πεθαίνεις. Και η ενενηντάχρονη υγιής γιαγιά, γερή γριά, αρχόντισσα, του απάντησε: πώς είναι να τρως λίγο ψωμάκι όταν πεινάς, πώς είναι να πίνεις ένα ποτήρι νερό όταν διψάς, πώς είναι να παίρνεις έναν υπνάκο όταν νυστάζεις, έτσι κι εγώ θέλω τώρα τον θάνατο.

ΤΟ να πεθάνεις υγιής σε πολύ μεγάλη ηλικία είναι μια αντίφαση που ο ποιμενικής, ηρωικής καταγωγής τρόπος σκέψης μας δεν μπορεί να το εντάξει μέσα στο διανοητικό του πλαίσιο και να το κατανοήσει. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο γέρος δεν είναι παλικαράκι, υπάρχουν όμως παλικαράκια που είναι πολύ γέροι και γέροι που είναι υγιείς και ρουφάνε τη ζωή μέχρι την τελευταία σταγόνα –  εάν η ζωή είναι ένα ποτήρι καθαρό και δροσερό νερό κι όχι ένας αμείλικτος καθημερινός πόλεμος.

Continue reading →

Μπαμπά, γιατί ζούμε, με ρώτησε τις προάλλες ο Παύλος, δώδεκα χρονών, δεν είναι έφηβος ακόμα.

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ο Παύλος ζει για να παίζει, εγώ ζω για να φροντίζω. Το παιχνίδι δίνει χαρά και νόημα  στον Παύλο, η φροντίδα δίνει χαρά και νόημα σε μένα.  Πριν, η φροντίδα ήταν ένα επώδυνο άχθος, τώρα όμως όχι. Κάθε τόσο, κατά τη διάρκεια της ζωής μας, αυτό που μας δίνει χαρά και νόημα αλλάζει. Κάποτε μου έδινε χαρά και νόημα η περιπλάνηση, η αλητεία, τα ταξίδια, το γαμήσι, το διάβασμα, η ξενοιασιά, το αμπέλι. Μερικές φορές έχουμε επίγνωση γιατί ζούμε, τις περισσότερες φορές όμως όχι. Η ζωή δεν έχει νόημα, έχει νοήματα.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

      Χτες ζούσα μόνος, ήμουν εργένης, σήμερα ζω με γυναίκα· χτες συμβίωνα με γυναίκα, σήμερα ζω  μόνος· χτες ήμουν παιδί, σήμερα είμαι έφηβος· χτες ήμουν ενήλικος, σήμερα είμαι γέρος· προχτές είχα δουλείά, σήμερα είμαι άνεργος· προχτές ήμουν άνεργος, σήμερα βρήκα δουλείά· χτες ζούσα σε πόλη, σήμερα σε χωριό·  χτές ζούσα σε χωριό, σήμερα σε πόλη· χτες είχα επιχείρηση δική μου και κονόμαγα χοντρά φράγκα, σήμερα έχω χρεωκοπήσει· χτες ζούσα στην Ελλάδα, σήμερα ζω στη Γερμανία· χτες ήμουν υγιής, σήμερα είμαι άρρωστος· χτες ήμουν άρρωστος, σήμερα είμαι υγιής· χτες δεν είχα καρκίνο, σήμερα έχω· χτες είχα πόδια, σήμερα δεν έχω· χτες περπατούσα στην πόλη αγκαλιά με τη κοπελιά, σήμερα είμαι μέσα, στη φυλάκα· χτες ήμουν μαθητής, σήμερα είμαι φοιτητής·  χτες ήμουν φοιτητής, σήμερα δουλεύω· χτες δεν είχα γαμήσει, ήμουν παρθένος, σήμερα έχω τη γεύση του μουνιού στο στόμα μου . . 

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

    Απόψε, Παρασκευή, θα έπρεπε, θα ήθελα (ευτυχία είναι η ταύτιση του θέλω και του πρέπει) να ήμουν στην Αθήνα, στην εκδήλωση-συζήτηση στο Αυτόνομο Στέκι αλλά, για άλλη μια φορά η Ζωή μας υπενθύμισε ότι δεν μπορούμε να τη σκηνοθετήσουμε, να την οργανώσουμε και να τη συντονίσουμε όπως εμείς θέλουμε. Η έκπληξη, το μη αναμενόμενο, το απροσδόκητο, το αναπάντεχο δεν εξοβελίζεται – ο θάνατος, η απώλεια, η θλίψη θα είναι πάντα πλήγμα, μια στιγμή της έκπληξης.  Ετοιμαζόμασταν να πάμε στην Αθήνα, η Ζωή όμως μας πήρε από το χέρι και μας πήγε στην Αλεξανδρούπολη.   

Continue reading →

πεθαίνοντας στην Αμυγδαλέζα

στη μνήμη του Ahmad Mohamed Farogh

 του λαμπε ρατ

Με ρωτάτε για ποιους λόγους παίρνω μέρος στην Αντίσταση. Είναι ένα ερώτημα που δεν έχει νόημα για ανθρώπους σαν και μένα. Δεν φανταζόμουν τον εαυτό μου αλλού, αυτό είναι όλο. Μου φαινόταν, και θα μου φαίνεται πάντα, ότι δεν γίνεται να είσαι με το μέρος των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Κατάλαβα, λοιπόν, ότι μισούσα λιγότερο τη βία από τους θεσμούς της βίας.

Albert Camus

 

    Ένας πακιστανός λιγότερος, θα χλευάσουν οι καριόληδες. Κι αυτή η χώρα έχει μπόλικους. Τους τρώμε στη μάπα καθημερινά. Αυτούς και τα μίση τους. Αυτούς και τα κόμπλεξ τους. Αναίσθητοι, κυνικοί, υποτακτικοί, γυμνοσάλιαγκες, αυλοκόλακες, εθελόδουλοι. Οι πακιστανοί και οι άλλοι κρατούμενοι στο στρατόπεδο της Αμυγδαλέζας όμως έχουν ακόμα την καρδιά τους ζεστή, παρόλο που έχουν την ψυχή τους στο στόμα. Και τους φτύνουν, όλους αυτούς, κατάμουτρα. Όχι στην κυριολεξία· γιατί οι τρόποι τους δεν τους το επιτρέπουν. Βρίσκονται σε ξένη χώρα και σέβονται τους «ντόπιους», όταν βέβαια κι αυτοί τους σέβονται. Τους φτύνουν με το καθαρό βλέμμα και το πικραμένο χαμόγελό τους, με την αξιοπρεπή στάση τους, την υπομονή, τη δύναμη και το σθένος τους. Αρετές που πηγάζουν και από τη βαθιά θρησκευτική πίστη τους. Όχι, φίλοι και φίλες του Νίκου Μαζιώτη, δεν είναι ήρωες ούτε και μάρτυρες. Δεν παίζουν στα κανάλια. Δεν ταυτίζεται κανείς μαζί τους. Δεν θα μιλάνε στο μέλλον για τα ανδραγαθήματά τους, για την αδιαλλαξία τους, για την τόλμη τους. Δεν θα πεθάνουν ποτέ με το όπλο στο χέρι. Είναι common people, σαν εσένα και σαν εμένα. Πεθαίνουν όμως σαν «τα σκυλιά στο αμπέλι». Κι αυτό δεν είναι

 

Continue reading →

Ιερός Αυγουστίνος:

Μην απελπίζεστε – ένας από τους  ληστές σώθηκε.

Μην προτρέχετε – ένας από τους  ληστές καταδικάστηκε.  

 

 

     φἰλες και φίλοι, καλή σας μέρα

   Φαντάζομαι πως μπορώ να εικάσω τι θα συζητούσαμε όταν σε βαθειά γεράματα, περιμένοντας τον Γκοντό, τον ακατάλυτο θάνατο, καθόμασταν σε ένα τραπέζι και πίναμε το κρασάκι μας ο Νίκος Μαζιώτης, ο Γιάννης Τζανάκος, ο Μιχάλης (kleovis), o Άκης Γαβριηλίδης, φίλοι από τα μπλογκ Αθέμιτα και Eagainst και ο Αθανάσιος Τριανταφυλλιά Δρατζίδης. Τί θα μας ενδιέφερε, να απολαύσουμε την παρέα ή να πείσουμε τους άλλους να συμφωνήσουν με τις δικές μας απόψεις; Απόλαυση της παρέας σημαίνει ελευθερία και ευρύτητα πνεύματος, που ερείζεται στην διαπίστωση ότι κριτής δεν μπορεί παρά να είναι ο χρόνος· σημαἰνει ακόμα ότι διακριτικότητα είναι να είσαι στην παρέα σαν να μην είσαι εκεί.

 

Continue reading →

    Με φώναξε από το καλύβι του, στο αμπέλι. Πήγα. Με κέρασε τσίπουρο, σκέτο. Και με θυμήθηκε και τον θυμήθηκα, μετά από 28 χρόνια – θα πλησίαζε τα ογδόντα.  ‘Νιάσιου’  [Θανάση], με ρωτάει, ΄τ΄χρόνου, του δγιο χιλιάδις, θα ίνι τέλους τ΄ κόζμου;’  Δε νομίζω, Πασχάλη. ‘Νιάσιου’, ‘μαλάκδις [μαλάκηδες, μαλάκες] ίνι σα τ΄ λατσέρνα [τριφύλλι, μηδική]· όσου τ΄ κόβς, τόσου αξένει [αυξάνει, μεγαλώνει]’.

   Κάθε φορά που συναντιόμασταν, τα λέγαμε. Άκουγα με μεγάλη προσοχή κάθε του πρόταση, λέξη, φωνήεν, σύμφωνο, τόνο, χροιά, νεύμα, βλέμμα. Ο συγκλονιστικότερος χαμογελαστός καλαμπουρτζής καυστικός είρων που έχω γνωρίσει. Ο χαμογελαστός δεν παίρνει τη ζωή στα σοβαρά ενώ την παίρνει. Ο καλαμπουρτζής θέλει να γελάσει αλλά να γελάσουν κι άλλοι, σε βάρος κάποιου ασυνάρτητου για να γίνει σοφός. Ο καυστικός σε καίει γιατί θεωρεί ότι πρέπει να σε κάψει, γιατί θεωρεί ότι την έκανες την κατ΄ αυτόν  μαλακία. Ο είρων κλειδώνει κι αφήνει το κλειδί πάνω στην πόρτα, λέει κάτι που δεν ισχύει ενώ ξέρει ότι δεν ισχύει και θέλει ο ακροατής να πληγεί από αυτή την επίθεση – η ειρωνεία είναι επίθεση, ευγενική. (Σέξπυρ, Οθέλος: Τίμιε Ιάγε!).

    Ἐνα βράδυ, τον συνάντησα καθώς πήγαινε να πχει  το ουζάκι του. Φορούσε κοστούμι, με άσπρο, κάτασπρο πουκάμισο. Παντρεύεσαι, Ζήση; Από τη Γερμανία το έφερα, μου απάντησε, κι έφυγε χαμογελώντας. Και το επόμενο βράδυ, και το μεθεπόμενο. Λίγες μέρες μετά, δεν άντεξα.

– Ζήση, γιατί φοράς κοστούμι;

 Πλησίασε και μου ψιθύρισε στ΄αυτί:

– Δε θέλω να τους κουράσω, να τους γίνω βάρος. Έλα να σε κεράσω ένα ουζάκι.

Δέχτηκα.

Ήπχιαμε το ούζο μας, καλαμπουρίσαμε, πειράξαμε μαλάκες του μπακάλικου,  ειρωνευθήκαμε, γελάσαμε.

Πήγε σπίτι, κοιμήθηκε, πέθανε.