φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΩΣ μαρξιστής οικοδομογεωργός κριτικός γράφω: εάν τα τούβλα του ποιητή είναι οι λέξεις, τα τούβλα του σατιρικού συγγραφέα ή ποιητή είναι η φράση. Αυτή η φράση πρέπει να τρυπά την ψυχή όπως ο ασβέστης τρυπά και καίει τη σάρκα – ή όπως το υδροχλωρικό οξύ με το οποίο καθαρίζουμε τις οικιακές αποχετεύσεις. Εάν το οξύ αυτό αφήνει σημάδι στο κορμί, η επιγραμματική, κοφτή και αιχμηρή φράση του σατιρικού αφήνει σημάδια στη ψυχή και στη μνήμη. Εάν δεν αφήνει, δεν είναι οξύ, δεν είναι σάτιρα, ενώ νομίζει ότι είναι. Θα δούμε τι είναι. Θα σας θυμίσω την πιο γνωστή σατιρική φράση κι αν μου θυμίσετε εσείς μια πιο γνωστή, να είναι όμως εξίσου, τουλάχιστον, καυστική, εγώ θα σας αγαπάω σε όλη μου τη ζωή – αν πεθάνω αύριο, θα σας αγαπάω μέχρι αύριο: panem et circenses, άρτον και θεάματα. Την έχει γράψει ο δαιμονικά καυστικότερος,  μέχρι τώρα τουλάχιστον, σατιρικός συγγραφέας, ο ρωμαίος Γιουβενάλης, και προέρχεται από την Σάτιρα 10 –  ένας εξαίσιος, νηφάλιος και ευγενικός  στοχασμός πάνω στη ματαιότητα της ανθρώπινης ελπίδας.

 ΕΙΜΑΙ ερωτευμένος με τα σατιρικά κείμενα. Ο έρωτας μου είναι σαν την αγάπη του παιδιού προς τη μάνα του: ξεκινάει από τη Γη και φθάνει μέχρι ψηλά ψηλά στον ουρανό. Με αρέσει η σάτιρα πολύ. Δεν διευκρινίζω η καλή – η σάτιρα ή είναι καλή ή δεν υπάρχει. Μία από τις μεγάλες μου αγάπες είναι ο Λουκιανός. Τον διαβάζω και αντιλαμβάνομαι ότι είναι καλός άνθρωπος – όχι μόνο είναι καλός αλλά αγαπάει και τους ανθρώπους. Τυπικά, ο Λουκιανός δεν είναι σατιρικός, μιας και η σάτιρα είναι ρωμαϊκό είδος έκφρασης, το μοναδικό άλλωστε που επινόησαν. Δεν ξεχνώ όμως ότι δεν υπήρξε κοινωνία πάνω σε αυτόν τον πλανήτη που οι άνθρωποι να μη στηλίτευαν και λοιδορούσαν την ηλιθιότητα, την κακία, την κακουργία και την απατεωνιά των άλλων. Ως λογοτεχνικό είδος όμως βγήκε μέσα από τα έντερα του ρωμαϊκού πολιτισμού. Η δε λέξη σάτιρα δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με τους σάτυρους, με το αττικό σατυρικό δράμα. Συγγενεύει με το ρήμα saturare που σημαίνει διαποτίζω, γεμίζω· η δε λέξη σάτιρα δηλώνει ένα  συνονθύλευμα πολλών πραγμάτων – θα δούμε ποια είναι αυτά. Μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι προέρχεται από την ετρουσκική λέξη satir που σημαίνει λόγος. 

 ΕΠΕΙΔΗ ο Λουκιανός είναι καλός άνθρωπος και αγαπάει τους ανθρώπους (εγώ δεν ξέρω αν είμαι καλός αλλά τους ανθρώπους τους αγαπάω, πάω, πάω) δεν μπορεί να μην είναι ευγενικός, δεν μπορεί να μην είναι εύθυμος, δεν μπορεί να μην είναι απογοητευμένος, δεν μπορεί να μην αναφωνεί, αυτοί οι θνητοί, τι ηλίθιοι που είναι! Ναι, φίλες και φίλοι, το αναφώνησε, και επί λέξει και με κάθε του διάλογο. Σε ποιο λογοτεχνικό είδος να εντάξουμε τους διαλόγους του; Δεν γνωρίζω. Μπορούμε; Δεν μπορούμε! Μοιάζει με κανένα άλλο κείμενο της ελληνικής και ρωμαϊκής γραμματείας; Δεν νομίζω! Συνδυάζει τον πλατωνικό διάλογο, την αριστοφανική φαντασία και την μεταγενέστερη ρωμαϊκή σάτιρα. Αθάνατος: τον βλέπουμε να σουλατσάρει σφυρίζοντας αδιάφορα στο έργο του Ραμπελέ, του Σουίφτ, του Σιρανό ντε Μπερζεράκ και σε πολλούς πολλούς άλλους μεταγενέστερους.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΠΑΡΑΜΕΡΙΖΩ τον τραχανά που είναι απλωμένος πάνω στο γραφείο και εκθέτω κάποιες σκέψεις για τις δημοσκοπήσεις θέτοντας και απαντώντας στα παρακάτω ερωτήματα. Μήπως ο κόσμος δουλεύει τις εταιρείες που κάνουν τις δημοσκοπήσεις; Μήπως η μέθοδος των εταιρειών είναι ακατάλληλη να εντοπίσει τις διαθέσεις των ψηφοφόρων; Μήπως τα αποτελέσματα των ερευνών είναι πειραγμένα, συνειδητά αλλοιωμένα; Μήπως τα αποτελέσματα είναι κοντά στην πραγματικότητα αλλά δεν θέλω να το παραδεχτώ; 

ΘΑ βάλω τις σκέψεις μου σε κάποια τάξη. Αυτοί που μπορούν να αποκρούσουν την καπιταλιστική επίθεση (‘να καταργήσουν τα μνημόνια’) είναι μόνο το βιομηχανικό προλεταριάτο αλλά δεν το κάνει γιατί φοβάται (μη χάσει μεροκάματα, μην απολυθεί)  – εάν δεν φοβόταν, θα το έκανε. Ως ένα από τα λιγότερο πληττόμενα κοινωνικά στρώματα, ενώ δεν τα θέλει τα μνημόνια, σε γενικές γραμμές αδιαφορεί. Είμαι βέβαιος ότι το 98% του βιομηχανικού προλεταριάτου ψήφισε ΟΧΙ στο δημοψήφισμα που  έγραψε ιστορία. Όλα τα άλλα κοινωνικά στρώματα που πλήττονται βάναυσα από την ανηλεή καπιταλιστική επίθεση, τα ανήκοντα στην εργατική  και την μικρομεσοαστική τάξη, ενώ δεν θέλουν να χάσουν χρήματα και διακαιώματα και ελευθερίες (μνημόνια) είναι βέβαιο ότι δεν μπορούν να τα αποτρέψουν, να αποκρούσουν την καπιταλιστική επίθεση – εάν μπορούσαν θα το έκαναν· προσπάθησαν αλλά απέτυχαν, έφαγαν τα μούτρα τους.  Όσο περνάει ο χρόνος και τα αποτελέσματα της επίθεσης είναι ορατά και αισθητά, τόσο η ένταση και η σφοδρότητα της απροθυμίας αυξάνει, με συνέπεια να φοβούνται όλο και λιγότερο, να μην φοβούνται σχεδόν καθόλου, σε σύγκριση με το βιομηχανικό προλεταριάτο. Γνωρίζουμε ότι το 65% του πληθυσμού είναι μισθωτοί της εκτέλεσης αλλά ένα 15-20% θέλουν τα μνημόνια – κυρίως κρατικοί και δημόσιοι υπάλληλοι (όχι όλοι ασφαλώς) και μισθωτοί σε μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις· το υπόλοιπο 45-50% σφοδρώς, σφοδρότατα δεν θέλει τα μνημόνια. Το 30% του πληθυσμού είναι οι αυτοαπασχολούμενοι και η μικρομεσοαστική τάξη· από αυτούς το 15-20% δεν θέλουν με σφοδρότητα τα μνημόνια. Συνολικά, αυτοί που δεν θέλουν σφοδρά τα μνημόνια είναι το 60-70% του πληθυσμού, των ψηφοφόρων έστω – ο βαθμός της  θέλησης και της αποφασιστικότητας ποικίλει. Το δε 30-40% τα θέλουν διακαώς.

Continue reading →

ενοικιάζεται νεόκτιστη μονοκατοικία με τζάκι, έξω από το χωριό, με μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους (για τα ξύλα του χειμώνα, εργαλεία, κλπ), κήπο, κοτέτσι – 100 ευρά

των

Θεόδωρου Μπασιάκου, Ευριπίδη Τσόπουλου, Αθανασίου Δρατζίδη

Continue reading →

 

 

νέες αναρτήσεις:

*     Kurt Weill – September Songs 

*     Αντώνης Αντωνάκος – Ερωτική Επιστολή

*     Βασίλης Κυριάκης – Γενιά μου

*     Αθανάσιος Δρατζίδης – Τσαντιλιάδα

*     Νίκος Θεοδοσίου – Ευρήματα στο δρόμο

*     Ευάγγελος Ρούσσος – Ποιήματα 2014

*     Μανώλης Τσάφος – Φωτογραφίες

*     Κώστας Δεσποινιάδης – Σκοτεινά Ποιήματα

*     Γιάννης Γιαννουλέας – Λήξη ωραρίου

*     Κώστας Καταγάς – Θόρυβος σταγόνας

https://periodikotrypa.wordpress.com/